Παρασκευή 7 Ιουνίου 2013

Άρθρα Λογιστικός χειρισμός ζημίας από ανταλλαγή ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου

Άρθρο του κ. Θεόδωρου Γ. Γρηγοράκου επ. Προέδρου Επιστημονικού Συμβουλίου ΣΟΕΛ και επί 20ετία Αντιπροέδρου του ΕΣΥΛ Τεχνικού Συμβούλου ΣΟΛ α.ε. - τ. Ορκωτού Λογιστή Πτυχιούχου Α.Σ.Ο.Ε.Ε. και


Λογιστικός χειρισμός ζημίας από ανταλλαγή ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου
(Ν. 4050/2012, Πρ. Υπ. Συμ. 5/24.2.2012 και 10/9.3.2012, Ν. 4046/2012, Ν. 4110/2013)


§1. Σύμφωνα με την §13 του άρθρου 105 του ΚΦΕ (η οποία προστέθηκε με το άρθρο 9§15 του Ν. 4110/2013 και κατά το άρθρο 28§1 περ. ιδ' αυτού ισχύει από 14/2/2012) «η χρεωστική διαφορά που προκύπτει σε βάρος των νομικών προσώπων από την ανταλλαγή ομολόγων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, κατ’ εφαρμογή του προγράμματος συμμετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα σε τριάντα (30) ισόποσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιείται η ανταλλαγή των τίτλων και ανεξάρτητα από το χρόνο διακράτησης των ομολόγων …».

§2. Με την αποκλειστικά φορολογική διάταξη αυτή ορίζεται ότι, η προκύπτουσα ζημία από την ανταλλαγή των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, εκπίπτει από τα φορολογητέα έσοδα σε 30 ισόποσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση ανταλλαγή (βλ. πιο κάτω §3 περ. α'), ανεξάρτητα από το χρόνο διακράτησής τους (μεταβιβάσεώς τους κλπ).

Σύμφωνα με την απόφαση Ζ23/1/20.2.2013 του Εποπτικού Συμβουλίου του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (ΣΟΕΛ) (εγκ. 476/20.2.2013, για τη λογιστική παρακολούθηση της φορολογικής αναμόρφωσης της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος με το 1/30 της ζημίας, το συνολικό ποσό της ζημίας θα καταχωρηθεί σε ιδιαίτερο ζεύγος λογαριασμών τάξεως και κάθε χρήση θα γίνονται οι σχετικές ενημερωτικές λογιστικές εγγραφές.

Στην επόμενη §3 παραθέτω την ανάπτυξη και λειτουργία των λ/σμών τάξεως, η οποία κατά τη γνώμη μου θα είναι πολλαπλώς χρήσιμη στους ενδιαφερόμενους, κυρίως λόγω της μεγάλης περιόδου (30 έτη).

§3. Προτεινόμενη ανάπτυξη και λειτουργία των λ/σμων τάξεως

α) Χρήση πραγματοποίησης της ανταλλαγής των τίτλων - Τηρητέοι λ/σμοί

Σύμφωνα με την παρατιθέμενη προηγ. στην §1 διάταξη, κάθε νομικό πρόσωπο του άρθρου 101§1 του ΚΦΕ (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, Συνεταιρισμοί κλπ) θα αρχίσει τη φορολογική έκπτωση του 1/30 της ζημίας από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποίησε την ανταλλαγή των ομολόγων του Ελλ. Δημοσίου που κατείχε. Η έναρξη της διαδικασίας ανταλλαγής άρχισε την 24 Φεβρ. 2012 (άρθρο 1 Πρ. Υπ. Συμ. 5/2012 ΦΕΚ τ.Α' 37/24.2.2012), η δε ολοκλήρωση (πραγματοποίηση) της ανταλλαγής επόμενο είναι να μην έγινε την ίδια χρήση για όλα τα νομικά πρόσωπα.

Θα τηρηθούν οι εξής λογαριασμοί:

04 Λ/σμοί πληροφοριών Ενεργητικού
04.01 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (άρθρου 9§15 Ν. 4110/2013) λογ. Ενεργητικού
04.01.05 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου προς έκπτωση από τα φορολογητέα έσοδα
04.01.99 Ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου που εξέπεσαν από τα φορολογητέα έσοδα (λογ. αντίθετος)
08 Λ/σμοί πληροφοριών Παθητικού
08.01 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (άρθρου 9§15 Ν. 4110/2013) λογ. Παθητικού
08.01.05 Εκπιπτόμενη φορολογικά ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου
08.01.99 Εκπεσθείσες φορολογικά ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (λογ. αντίθετος)

β) Παράδειγμα εφαρμογής:
Στην Α.Ε. «ΩΜΕΓΑ» η ανταλλαγή των ομολόγων του Ελλ. Δημοσίου που κατείχε πραγματοποιήθηκε μέχρι 31/12/2012 και προέκυψε συνολική ζημία 900.000 ευρώ. Σύμφωνα με το άρθρο 9§15 του Ν. 4110/2013 (άρθρο 105 §13 ΚΦΕ), η ζημία αυτή εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα σε 30 ισόποσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση της ανταλλαγής, που εδώ είναι η χρήση 2012. Επομένως, από τα ακαθάριστα έσοδα της χρήσεως αυτής (2012) θα εκπεσθεί ποσό (900.000 Χ 1/3=) 30.000 ευρώ και το ίδιο ποσό θα εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα εκάστης των επόμενων 29 χρήσεων.

Ακολουθούν οι σχετικές λογιστικές εγγραφές:

E1. _______________________________31/12/2012 ______________________________
04 Λ/σμοί πληροφοριών Ενεργητικού
04.01 Ζημία ανταλλαγής Ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Ενεργητικού
04.01.05 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου προς έκπτωση από τα φορολογητέα έσοδα 900.000
εις 08 Λ/σμοί πληροφοριών Παθητικού
08.01 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημ. (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Παθητικού
08.01.05 Εκπιπτόμενη φορολογικά ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου 900.000
(Λογιστικοποίηση της συνολικής ζημίας από ανταλλαγή των ομολόγων του Ελλ. Δημοσίου, που προέκυψε κατ’ εφαρμογή των διατάξεων των νόμων4046/20124050/2012 και 4110/2013 άρθρο 9 §15)


E2. _______________________________31/12/2012______________________________
08 Λ/σμοί πληροφοριών Παθητικού
08.01 Ζημία ανταλλαγής Ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Παθητικού
08.01.99 Εκπεσθείσες φορολογικά ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημ. (λ/σμός αντίθετος) 30.000
εις 04 Λ/σμοί πληροφοριών Ενεργητικού
04.01 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημ. (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Ενεργητικού
04.01.99 Ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου που εξέπεσαν από τα φορολογητέα έσοδα (λογ. αντίθετος) 30.000
[Λογιστικοποίηση της έκπτωσης της 1ης δόσης (το 1/30) της ζημίας με τη φορολογική αναμόρφωση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος χρήσεως 2012 (οικονομ. έτους 2013]

E3. _______________________________31/12/2013______________________________
08 Λ/σμοί πληροφοριών Παθητικού
08.01 Ζημία ανταλλαγής Ομολόγων Ελλ. Δημοσίου (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Παθητικού
08.01.99 Εκπεσθείσες φορολογικά ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημ. (λ/σμός αντίθετος) 30.000
εις 04 Λ/σμοί πληροφοριών Ενεργητικού
04.01 Ζημία ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημ. (άρθρου 9 §15 Ν. 4110/2013) λογ. Ενεργητικού
04.01.99 Ετήσιες δόσεις ζημίας ανταλλαγής ομολόγων Ελλ. Δημοσίου που εξέπεσαν από τα φορολογητέα έσοδα (λογ. αντίθετος) 30.000

[Λογιστικοποίηση της έκπτωσης της 2ης δόσης (το 1/30) της ζημίας με τη φορολογική αναμόρφωση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος χρήσεως 2013 (οικονομ. έτους 2014]
__________________________________ _ _________________________________

Λογιστική εγγραφή όπως η προηγούμενη Ε3 της 31/12/2013 θα διενεργείται στο τέλος κάθε χρήσεως για τα επόμενα 28 χρόνια (δηλαδή μέχρι 31/12/2041).

γ) Παρεχόμενες πληροφορίες από τους τηρούμενους λ/σμούς - Κλείσιμο των λ/σμών στο τέλος της 30ετίας
Κατά τη λογιστικοποίηση, στο τέλος κάθε χρήσεως, της φορολογικής έκπτωσης του 1/30 της ζημίας, δηλαδή της «δόσης» του ποσού των 30.000 ευρώ, γίνεται χρέωση των λ/σμών του Παθητικού 08 και 08.01 με πίστωση των αντίστοιχών τους του ενεργητικού 04 και 04.01, αλλά αντί για τους οικείους τριτοβάθμιούς τους 08.01.05 και 04.01.05 χρησιμοποιούνται οι αντίθετοι αυτών 08.01.99 και 04.01.99.

Με το χειρισμό αυτό, τα υπόλοιπα των λ/σμων του παθητικού 08 και 08.01 και των αντίστοιχών τους του ενεργητικού 04 και 04.01 θα μειώνονται κάθε έτος, με το αντιστοιχούν ποσό ζημίας στην ετήσια δόση (30.000 ευρώ) που θα εκπίπτει με τη φορολογική αναμόρφωση της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και στο τέλος της 30ετίας θα έχουν εξισωθεί. Τα υπόλοιπα (ποσού 900.000 ευρώ ο καθένας) όμως των οικείων τριτοβάθμιών τους 08.01.05 και 04.01.05 θα παραμένουν αμετάβλητα μέχρι τη λήξη της 30ετίας, ενώ το εκπιπτόμενο ποσό (των 30.000 ευρώ) κάθε χρήση από τη φορολογική αναμόρφωση της ετήσια δήλωσης φορολογίας εισοδήματος θα καταχωρείται στους οικείους αντίθετούς τους 08.01.99 και 04.01.99, οι οποίοι στο τέλος της 30ετίας θα εμφανίζουν και αυτοί υπόλοιπα ίσα με τους κύριους τριτοβάθμιους, δηλαδή τους 08.01.05 και 04.01.05, οπότε γίνεται και η μεταφορά των υπολοίπων τους σ’ αυτούς. Συγκεκριμένα, το χρεωστικό υπόλοιπο του αντίθετου τριτοβάθμιου 08.01.99 και το ισόποσο πιστωτικό υπόλοιπο του αντίθετου τριτοβάθμιου 04.01.99 μεταφέρονται στους κυρίους τους (αντίστοιχούς τους), δηλαδή το χρεωστικό υπόλοιπο του αντίθετου 08.01.99 μεταφέρεται στη χρέωση του αντίστοιχού του 08.01.05 ο οποίος έχει ισόποσο πιστωτικό υπόλοιπο, το δε πιστωτικό υπόλοιπο του αντίθετου 04.01.99 μεταφέρεται στην πίστωση του αντίστοιχού του 04.01.05 ο οποίος έχει ισόποσο χρεωστικό υπόλοιπο και έτσι εξισώνονται όλοι οι λογαριασμοί.

Με τους προαναφερόμενους λογιστικούς χειρισμούς παρέχονται αναλυτικά, πλήρη και αξιόπιστα στοιχεία στις φορολογικές Αρχές, κυρίως με τους αντίθετους υπολογαριασμούς 04.01.99 και 08.01.99, στους οποίους καταχωρείται αναλυτικά η κάθε ετήσια «δόση» ζημίας (30.000 ευρώ) που εκπίπτει με τη φορολογική αναμόρφωση της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

§4. Η προκύπτουσα ζημία επιβαρύνει στο σύνολό της τη χρήση που πραγματοποιήθηκε η ανταλλαγή των ομολόγων

Σύμφωνα με τις βασικές λογιστικές αρχές (βλ. Θ. Γρηγοράκου, Ανάλυση - Ερμηνεία του ΕΓΛΣ, εκδ. 16η 2013, §142 αριθ. 1 περ. γ' και άρθρο 43 §1 περ. δ' κωδ. ν. 2190/1920), κάθε χρήση επιβαρύνεται με το σύνολο των εξόδων που πραγματοποιήθηκαν (αναλώθηκαν) μέσα σ’ αυτή. Συνεπώς, με το συνολικό ποσό της προκύπτουσας ζημίας θα επιβαρυνθεί η χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκε η ανταλλαγή των ομολόγων του Ελλ. Δημοσίου, με τη διενέργεια λογιστικής εγγραφής με την οποία θα χρεωθεί ο λ/σμός 64.12 «διαφορές (ζημίες) από πώληση συμμετοχών και χρεογράφων» και ο τριτοβάθμιός του 64.12.05 «Ζημία από ανταλλαγή ομολόγων Ελλ. Δημοσίου» με πίστωση του λ/σμου 34 «χρεόγραφα» και των οικείων υπολογαριασμών του.

Η καταχώρηση της ζημίας ή οποιουδήποτε ποσού αυτής σε λ/σμό του Ενεργητικού είναι εντελώς εσφαλμένη και παράνομη, ο δε Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής υποχρεούται να περιλάβει σχετική παρατήρηση στην Έκθεση Ελέγχου του, όπως εξάλλου υποδεικνύει και το Εποπτικό Συμβούλιο του ΣΟΕΛ στην προαναφερόμενη (προηγ. §2) απόφασή του, όπου παραθέτει και σχετικό υπόδειγμα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: