Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2014

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής αμφισβητεί την επιστροφή στην ανάπτυξη

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής αμφισβητεί την επιστροφή στην ανάπτυξη

Κόλαφος για μία ακόμη φορά για την Κυβέρνηση το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής. «Χωρίς σχέδιο» για την μετά-μνημόνιο εποχή και «ανεδαφικές προσδοκίες».
to-grafeio-proupologismou-tis-boulis-amfisbitei-tin-epistrofi-stin-anaptuksi
Σκληρή κριτική για την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική ασκεί το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην τριμηνιαία έκθεσή του.
Είμαστε η τελευταία από τις χώρες που στηρίχθηκαν από ΕΕ και ΔΝΤ που ακόμα διαπραγματεύεται διάφορα ζητήματα του προγράμματος προσαρμογής.
Οι συντάκτες της έκθεσης υποστηρίζουν ότι είναιπαρακινδυνευμένη η κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας με προσφυγή στις αγορές, μιλούν για ανυπαρξία στρατηγικής για την «μετά μνημόνιο» εποχή ενώ αμφισβητούν τις προβλέψεις πάνω στις οποίες έχει στηριχτεί η πρόβλεψη ότι το 2015 θα υπάρξει ανάπτυξη 2,9%. Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα αποσπάσματα:  
  • «Είμαστε η τελευταία από τις χώρες που στηρίχθηκαν από ΕΕ και ΔΝΤ που ακόμα διαπραγματεύεται διάφορα ζητήματα του προγράμματος προσαρμογής και δεν έχει διαμορφώσει στρατηγική για την περίοδο μετά το μνημόνιο
  • Στο ζήτημα της ανάπτυξης προβάλλονται διαφορετικές αντιλήψεις, που όμως, δεν εξηγούνται ούτε τεκμηριώνονται επαρκώς. Έτσι, από τη μια μεριά, η έμφαση στον ρόλο των ιδιωτικών επενδύσεων τείνει να παραβλέψει τη σημασία σταθερών κανόνων του παιχνιδιού, ποιοτικής «διακυβέρνησης» και καλά επιλεγμένων κρατικών επενδύσεων σε υποδομές και από την άλλη, η πεποίθηση ότι το κράτος είναι η λύση, παραβλέπει τις ιστορικές εμπειρίες εδώ και αλλού. Κατά τη γνώμη μας κάθε κυβέρνηση, επιζητώντας την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα σε κράτος και αγορά θα πρέπει να λάβει υπόψη (α) τις διεθνείς και ευρωπαϊκές εμπειρίες, (β) τον μη αμφισβητούμενο πυρήνα της εξελισσόμενης συναίνεσης στην Ευρώπη και (γ) τις ιδιαιτερότητες μιας οικονομίας, όπως η ελληνική, που είναι παγιδευμένη σε φαύλους κύκλους.
  • Στη δημόσια συζήτηση κυριαρχεί από πλευράς τόσο της κυβέρνησης όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης το ζήτημα του «τέλους του μνημονίου». Με τον τρόπο που τίθεται το θέμα:
  1. δίνεται η εντύπωση ότι από το 2015 η ελληνική οικονομική πολιτική δεν θα υπόκειται σε κάποιες δεσμεύσεις,
  2. προκαλούνται ανεδαφικές προσδοκίες για ικανοποίηση πάσης φύσης απαιτήσεων και
  3. τροφοδοτείται η εντύπωση πως ό,τι έγινε ως τώρα ήταν  λάθος.
  • Την περίοδο μετάβασης από τη σταθεροποίηση στην διατηρήσιμη ανάπτυξη εκτιμούμε, ότι η συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς είναι απολύτως απαραίτητη. Ένα νέο πρόγραμμα που θα στόχευε στην ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης θα έπρεπε πρωτίστως να είναι δική μας υπόθεση. Ωστόσο, η σύνταξη ενός αξιόπιστου αναπτυξιακού προγράμματος πρέπει να στηρίζεται σε φθηνούς πόρους που προέρχονται από τον ΕΜΣ, ΕΚΤ και άλλους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
  • Μια σειρά από δείκτες στον τομέα της κοινωνικής δικαιοσύνης, όπως για παράδειγμα, η ανεργία των νέων, η φτώχεια, η ανισότητα η εισοδηματική εξαθλίωση διαφόρων ομάδων του πληθυσμού κλπ. φανερώνουν ότι η επιτευχθείσα μακροοικονομική ισορροπία είναι εύθραυστη καθώς τα κοινωνικά προβλήματα, εάν δεν θεραπευτούν έγκαιρα, θα απειλήσουν την όποια οικονομική πρόοδο.
  • Υπάρχουν αβεβαιότητες ως προς το τελικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα του τρέχοντος έτους, αν και κατά το ΓΛΚ επιτυγχάνεται ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2,4% του ΑΕΠ, πάνω από τον αρχικό στόχο του 1,5% του ΑΕΠ το 2014, που όριζε το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής (Μνημόνιο). Οι αβεβαιότητες οφείλονται στις εκκρεμότητες της οικονομικής πολιτικής, στην πορεία των φορολογικών εσόδων (π.χ. αν θα επιτευχθεί η είσπραξη του 25% των νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών των ιδιωτών προς το Δημόσιο) και στην κατάσταση του ασφαλιστικού συστήματος.
  • Το ζήτημα είναι ότι οι σχεδιασμοί και ανασχεδιασμοί δεν έχουν τέλος, τροφοδοτώντας τη γενικότερη αβεβαιότητα, που με τη σειρά της εμποδίζει την ανάπτυξη.
  • Το προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού για το 2015 προβλέπει ρυθμό μεγέθυνσης 2,9% το 2015! Η πρόβλεψη δείχνει αισιοδοξία για ταχεία ανάπτυξη το 2015 και αν επιβεβαιωθεί θα συμβάλει στην επίτευξη και άλλων δημοσιονομικών στόχων («πρωτογενών πλεονασμάτων» κλπ). Ας προσθέσουμε ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας. Με βάση τη διεθνή ακαδημαϊκή συζήτηση, η αποκατάσταση της αξιοπιστίας της χώρας θα δημιουργήσει θετικές προσδοκίες για την ελληνική οικονομία ώστε να επιτευχθεί ο φιλόδοξος στόχος του 2,9% το 2015. Με άλλα λόγια ο ρυθμός μεγέθυνσης συσχετίζεται με τις προσδοκίες Επίσης, δεν είναι εμφανές από πού προκύπτει και αριθμητικά το 2,9%. Η προσδοκία για αύξηση της κατανάλωσης κατά 1,6% σε σύγκριση με το 2013 είναι φιλόδοξη, δεδομένου ότι έχουν συσσωρευθεί ληξιπρόθεσμες οφειλές και έχουν αυξηθεί οι επιβαρύνσεις από διάφορα τέλη-φόρους και κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Οι φοροελαφρύνσεις που αναφέρονται στο προσχέδιο περιορίζονται στην ήδη θεσμοθετημένη μείωση του ΕΦΚ κατά 30% για το πετρέλαιο θέρμανσης. Οι υπόλοιπες παρεμβάσεις είναι ελλιπώς τεκμηριωμένες ως προς την ποσοτική τους επίδραση. Η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης ουσιαστικά αποτελεί νέο μέτρο, καθώς θα τερματιζόταν αυτοδίκαια η εφαρμογή της στο τέλος του έτους. Εξίσου φιλόδοξες είναι και οι παραδοχές που αφορούν επενδύσεις (11.7%) και εξαγωγές (5.2%).Σημειώνουμε ότι το συγκεκριμένο προσχέδιο είναι υπό την αίρεση της σύμφωνης γνώμης. Τα γεγονότα αυτά καθιστούν τις υποθέσεις αλλά και τα αποτελέσματα του συγκεκριμένου σχεδίου αρκετά επισφαλή.
  • Όποια λύση και αν τελικά επιλεγεί (για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών), η έξοδος στις αγορές ή το αγκυροβόλιο του ΕΜΣ (π.χ. μέσω μιας προληπτικής γραμμής πίστωσης ή με απευθείας δανεισμό), θα συνοδεύεται από στενή εποπτεία της ελληνικής οικονομικής πολιτικής, πράγμα που συχνά παραβλέπει η δημόσια συζήτηση. Αν η χώρα προσφύγει στις αγορές, τότε θα είναι αυτές που θα αξιολογούν την οικονομική πολιτική της με απρόβλεπτο εν μέρει τρόπο. Αν η χώρα προσφύγει στον ΕΜΣ άμεσα (με νέο δανεισμό για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού) ή έμμεσα («προληπτική πίστωση») η εποπτεία θα είναι στενή και σύμφωνη με τους ισχύοντες κανόνες στην ΕΕ. Αλλά και χωρίς προσφυγή στον ΕΜΣ, η χώρα θα υπόκειται σε μηχανισμούς εποπτείας. Π.χ. η εισροή πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία θα εξαρτάται από την επίτευξη των μεσοπροθέσμων στόχων. Επίσης, θα πραγματοποιούνται σε τακτά διαστήματα για όλες τις χώρες της ΕΕ «αναλύσεις βιωσιμότητας» του χρέους (Debt Sustainability Analysis) που μπορεί να οδηγούν σε ενισχυμένη εποπτεία».
Φωτογραφία: EUROKINISSI / ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια: