Ο εκσυγχρονισμός του φορολογικού συστήματος

Γράφει ο Γιώργος Α. Κορομηλάς, Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών

Α ν αναζητήσει κάποιος τη φράση «Ο εκσυγχρονισμός και η απλοποίηση των διάφορων κωδίκων (φορολογίας εισοδήματος, βιβλίων και στοιχείων, ενιαίος κώδικας διαδικασιών, κώδικας εισπράξεων κ.λπ.) αποτελούν, επίσης, ζητήματα άμεσης προτεραιότητας που μπορεί εύκολα και πρέπει να προωθηθούν άμεσα», θα την δει να αποτυπώνεται στην από τον Μάρτιο του 2002 έκθεση της επιτροπής για την αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος.

Από τότε, μέχρι και πριν από το 2013, γιατί δεν εκσυγχρονίστηκε και δεν απλοποιήθηκε το φορολογικό σύστημα; Για ποιους λόγους έπρεπε να περάσουν σχεδόν έντεκα χρόνια για να γίνει η αρχή; Αφού τα θέματα του εκσυγχρονισμού και της απλοποίησης του φορολογικού συστήματος ήταν άμεσης προτεραιότητας, τα οποία, κατά το πόρισμα της επιτροπής αυτής, μπορούσαν εύκολα να προωθηθούν άμεσα, ποια συμφέροντα πρυτάνευσαν έτσι ώστε να περιμένουμε να βρεθεί η χώρα στην άβυσσο για να ξεκινήσει μια ουσιαστική φορολογική μεταρρύθμιση;

Ισως ποτέ να μην ακούσουμε τους λόγους από επίσημα χείλη, αν και όλοι βέβαια τους γνωρίζουμε πολύ καλά. Κατ' αρχήν είναι τα συμφέροντα όλων αυτών που είχαν και έχουν δυστυχώς ακόμα αναγάγει τη φοροδιαφυγή σε εθνικό σπορ. Τα αγκάθια, όπως ορθά έχει επισημανθεί, του ισχύοντος μέχρι και τα τέλη του 2013 φορολογικού συστήματος, δηλαδή η πολυνομία, η τυπολατρία, οι αλληλοαναιρούμενες διατάξεις και πολλές φορές «φωτογραφικές» διατάξεις, τα «παραθυράκια» και οι «ερμηνείες» που πολλές φορές δίδονται ευνοούσαν κατά κύριο λόγο την ανάπτυξη παραβατικής συμπεριφοράς.

Τα αγκάθια αυτά, εκτός της συμβολής τους στη γιγάντωση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, εξυπηρετούσαν και άλλους ιδιοτελείς σκοπούς, όπως την ανάπτυξη μιας βαριάς βιομηχανίας που χρησιμοποιούσε τις συνεχώς εκδιδόμενες εγκυκλίους και ειδικά τις ατομικές διοικητικές λύσεις ως κύριο υλικό συρραφής σε διάφορα πονήματα. Αν και από το 2004 με διάταξη νόμου θεσπίστηκε η υποχρέωση δημοσιοποίηση των απαντήσεων σε ερωτήματα φορολογουμένων, δηλαδή των ατομικών διοικητικών λύσεων, η πρώτη και τελευταία φορά που τις είδαμε να δημοσιοποιούνται ήταν το 2007 και 2008.

Ολους, λοιπόν, αυτούς δεν τους συμφέρει η απλοποίηση και ο εκσυγχρονισμός του φορολογικού μας συστήματος. Οι πρώτοι γιατί δεν θα μπορούν πλέον, τόσο εύκολα, να κλέβουν τους πόρους του Δημοσίου και να στερούν από την πλειονότητα των πολιτών αυτής της χώρας τα βασικά κοινωνικά αγαθά. Οι δεύτεροι γιατί θα κλείσει οριστικά η βιομηχανία αυτή που είχαν στήσει όλα αυτά τα χρόνια, εκμεταλλευόμενοι τη δυνατότητα να κόβουν κατά το δοκούν κομμάτια, αφού είχαν το μαχαίρι αλλά και το πεπόνι.

Όπως έχω γράψει και παλαιότερα, η αρχή για τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση του φορολογικού μας συστήματος έγινε με τους Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος και Φορολογικών Διαδικασιών. Συνεχίστηκε με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, με τα οποία η χώρα μας, εναρμονιζόμενη με τη λογιστική οδηγία 2013/34/Ε.Ε., υιοθετεί νέους λογιστικούς κανόνες προσαρμοσμένους στις ανάγκες της εποχής με στόχο τη μείωση του κόστους συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με την εξάλειψη της πολυπλοκότητας του συστήματος που ισχύει σήμερα και τη βελτίωση της αξιοπιστίας των πληροφοριών που παρέχονται από αυτό.

Με βάση λοιπόν τα νέα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, οι νέοι Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος και Φορολογικών Διαδικασιών μπορούν να αποτελέσουν την κύρια βάση δημιουργίας ενός σύγχρονου εθνικού φορολογικού συστήματος, το οποίο μπορεί και πρέπει να αποτελέσει τον κύριο πυλώνα ανάκαμψης και στη συνέχεια ανάπτυξης.