Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2016

Χάος με τις ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών, Α.Ε. και εργαζόμενων με «μπλοκάκι»

Χάος με τις ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών, Α.Ε. και εργαζόμενων με «μπλοκάκι»

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ, Πρώην Υπουργός Εργασίας
Σε πραγματικό γρίφο εξελίσσεται το καθεστώς ασφάλισης των ελευθέρων επαγγελματιών με βάση το νέο καθεστώς που προβλέπεται από το νόμο 4387/2016 για την περίοδο από 1/1/2017 και μετά.
Διευκρινιστικές Εγκύκλιοι δεν έχουν εκδοθεί ακόμη από το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και τα ερωτηματικά πληθαίνουν όσο πλησιάζουμε την κρίσιμη ημερομηνία των αλλαγών.
Η φύση και τα χαρακτηριστικά των αλλαγών είναι προβληματικά και γίνονται ακόμη περισσότερο προβληματικά, όσο δεν υπάρχουν απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα.
Ένα πρώτο ερώτημα αφορά τη βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών.
Ο νόμος προβλέπει ότι οι εισφορές υπολογίζονται με βάση τα φορολογητέα εισοδήματα του προηγούμενου έτους. Επομένως οι εισφορές για το 2017 θα πρέπει να υπολογιστούν με βάση τα εισοδήματα του 2016. Πράγμα αδύνατον όμως, αφού τα εισοδήματα αυτά θα δηλωθούν στην καλύτερη περίπτωση Μάϊο ? Ιούνιο του 2017.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας μελετά ένα εναλλακτικό σενάριο, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν για τον καθορισμό των εισφορών του 2017 τα εισοδήματα του 2015 και σταδιακά να υπάρξει συμψηφισμός. Όμως οι διαφορές στα εισοδήματα μεταξύ των ετών 2015 και 2017 μπορεί να είναι μεγάλες , όπως συμβαίνει στις περισσότερες περιπτώσεις. Μπορεί για παράδειγμα το 2017 κάποιος που έχει τα μισά εισοδήματα σε σχέση με το 2015 να πληρώσει προσαυξημένες εισφορές; Είναι αντικειμενικά πολύ δύσκολο.
Ένα άλλο πολύ μεγάλο θέμα είναι τα γνωστά «μπλοκάκια».
Περιττό να πούμε ότι αυτή την περίοδο και μέχρι το τέλος του χρόνου εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» θα διακόψουν τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Πρόκειται σε ένα μεγάλο βαθμό για εργαζόμενους που ανήκουν στην κατηγορία των νέων ασφαλισμένων , δηλαδή με ασφάλιση για πρώτη φορά μετά την 1/1/1993.
Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι είχαν απαλλαγή από την ασφάλιση του ΟΑΕΕ , εφόσον παράλληλα ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ από μισθωτή εργασία. Τώρα με το νέο ασφαλιστικό καθεστώς είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν εισφορά και στον ΟΑΕΕ, για σύνταξη και περίθαλψη δηλαδή 26,95% επί του φορολογητέου εισοδήματος . Αυτό σημαίνει ότι για ένα εισόδημα μηνιαίο 500 ευρώ θα κληθεί πέρα από το φόρο να πληρώσει ο εργαζόμενος και ασφαλιστική εισφορά 135 ευρώ το μήνα , που δεν πλήρωνε μέχρι σήμερα.
Από την άλλη πλευρά πως αλήθεια μπορεί να εφαρμοστεί η διάταξη που αναφέρεται στους εργαζόμενους με μπλοκάκια , ανάλογα με τον αριθμό των εργοδοτών τους;
Η διάταξη που πρόκειται να εφαρμοστεί από 1/1/2017 προβλέπει ότι στην περίπτωση απασχόλησης μέχρι και σε 2 εργοδότες οι εισφορές που καταβάλλονται στον ΟΑΕΕ επιμερίζονται , σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τους μισθωτούς , δηλαδή 1/3 για τον εργαζόμενο και 2/3 για τον εργοδότη. Αντίθετα για όσους έχουν σύμβαση με 3 ή περισσότερους εργοδότες, οι εισφορές καταβάλλονται στο σύνολο από τους ίδιους τους εργαζόμενους.
Ποιος όμως μπορεί αυτό να το ελέγξει και τι γίνεται όταν στη διάρκεια του ίδιου έτους , υπάρχει συνεργασία άλλοτε με ένα ή δύο εργοδότες και άλλοτε με τρείς ή περισσότερους;
Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση μιλάει για ενιαίο και απλό νέο σύστημα , η εφαρμογή του νόμου 4387/2016 δείχνει το ακριβώς αντίθετο και οδηγεί σε ένα δυσνόητο και δύσκολα εφαρμόσιμο πλαίσιο.
ENA ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟ
Την ίδια στιγμή που μιλάνε για τα εκατοντάδες ασφαλιστικά πακέτα ειδικά στο ΙΚΑ και την ανάγκη απλοποίησης , θεσμοθετούν ένα ασφαλιστικό πακέτο για κάθε ασφαλισμένο.
Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι στο ΙΚΑ έχουμε 28 ασφαλιστικές κατηγορίες, στον ΟΑΕΕ 14 , στον ΟΓΑ 7 κ.ο.κ και τώρα με το «ενιαίο» σύστημα , έχουμε μια ασφαλιστική κατηγορία για κάθε ασφαλισμένο!
Εκεί που επίσης δεν μπορεί κανένας να προβλέψει τι ακριβώς θα γίνει είναι η ασφάλιση των μελών Ανωνύμων Εταιρειών.
Επισημαίνουμε ότι υποχρέωση ασφάλισης έχουν τα μέλη του Δ.Σ. των Α.Ε. τα οποία ταυτόχρονα είναι μέτοχοι με ποσοστό 3% και άνω.
Σε ποια βάση θα υπολογιστούν οι εισφορές; Πάντως όχι με το φορολογητέο εισόδημα της εταιρείας και το ποσοστό συμμετοχής , όπως συμβαίνει στις άλλες εταιρείες Ο.Ε. Ε.Ε., κ.λ.π. Θα υπολογιστούν με βάση τα μερίσματα και τη διανομή κερδών και πότε; Όταν και εφόσον γίνει αυτή η διανομή;
Υπάρχουν λοιπόν πολλά θέματα που θα πρέπει να διευκρινιστούν και είμαστε στο παρά πέντε
Μέσα σε όλα τα άλλα προβλήματα που έχει το ασφαλιστικό , το νέο καθεστώς εισφορών αποτελεί από μόνο του ένα ξεχωριστό πρόβλημα
Και αν μη τι άλλο, από τη στιγμή που σε αυτή τουλάχιστον τη φάση η κυβέρνηση εμμένει στην ορθότητα των επιλογών της, επιβάλλεται να αποσαφηνίσει πλήρως το νέο πλαίσιο που θα εφαρμοστεί από τις αρχές του νέου χρόνου.
Τα «χαράτσια» για τους ελεύθερους επαγγελματίες
Για τη σύνταξη: Από 1/1/2017 το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο της κύριας σύνταξης θα είναι 20% επί του μηνιαίου εισοδήματος (καθαρό φορολογητέο) από την άσκηση δραστηριότητας κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Αντί δηλαδή των «κλειστών» ασφαλίστρων που έως και φέτος πληρώνουν (όσοι...πληρώνουν), στην πρώτη εφαρμογή του μέτρου, ελλείψει στοιχείων για το πραγματικό εισόδημα, θα ληφθούν υπόψη τα εισοδήματα του 2015 και, στο εξάμηνο του 2017, θα γίνει «εκκαθάριση» με βάση τις φορολογικές δηλώσεις. Σε περίπτωση ζημιών ή μηδενικών κερδών η ελάχιστη βάση υπολογισμού της εισφοράς θα είναι ο κατώτατος μισθός (586,08 ευρώ), δηλαδή θα καταβάλλονται 117,22 ευρώ.
Για την υγειονομική περίθαλψη: Η ασφαλιστική εισφορά των ελεύθερων επαγγελματιών θα είναι 6,95% επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους. Η ελάχιστη εισφορά θα είναι, με βάση την πρόβλεψη του νόμου, 40,80 ευρώ (586,08 ευρώ Χ 6,95%).
* Δεν περιλαμβάνονται οι εισφορές για επικουρική ασφάλιση (7%) και εφάπαξ (4%)
Τι θα πληρώσουν τα «μπλοκάκια»
Για τις εισφορές των αμειβομένων με «μπλοκάκι» το άρθρο 39 παράγραφος 9 του νόμου Κατρούγκαλου προβλέπει ότι στους ασφαλισμένους οι οποίοι αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών και για τους οποίους προκύπτει ότι το εισόδημά τους προέρχεται από την απασχόληση σε ένα ή και δύο πρόσωπα (φυσικά και νομικά) εφαρμόζονται αναλογικά ως προς το ύψος, τον τρόπο υπολογισμού και τον υπόχρεο καταβολής της εισφοράς οι διατάξεις του άρθρου 38. Δηλαδή θα γίνεται επιμερισμός της εισφοράς για σύνταξη (20%) με τον εργοδότη οπότε ο εργαζόμενος θα καταβάλλει το 6,67% για την απασχόλησή του, αφού αυτή δηλωθεί, στον κάθε εργοδότη και ο εργοδότης το 13,33%. Αν αυτό ισχύσει, αντίστοιχος επιμερισμός θα πρέπει να γίνει και για την εισφορά ασθενείας η οποία θα είναι 7,10%, οπότε ο εργαζόμενος θα καταβάλλει το 2,55% και ο εργοδότης το 4,55%. «Ανοικτό» παραμένει, ωστόσο, αν θα επιβληθεί και η εισφορά για την επικουρική ασφάλιση 7% (3,5% ο εργαζόμενος και 3,5% ο εργοδότης) αφού η σχετική «κάλυψη» είναι υποχρεωτική για τους «μισθωτούς» με βάση το νόμο σε αντίθεση με την παροχή του εφάπαξ για το οποίο η εισφορά έχει οριστεί σε 4%. Ο κίνδυνος μετακύλισης στον εργαζόμενο ολόκληρου του βάρους της ασφάλισης (34,10% επί των αποδοχών) μέσω ...περικοπής του «μισθού» είναι υπαρκτός με δεδομένες τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας αλλά και την αποφυγή πρόσθετων υποχρεώσεων (καταβολή δώρων, επιδόματος αδείας κ.α.) από τον εργοδότη.
Οι ανώτατες επιβαρύνσεις
Το ανώτατο όριο μηνιαίου ασφαλιστέου εισοδήματος έχει οριστεί στα 5.860,80 (το δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού άγαμου μισθωτού ηλικίας άνω των 25 ετών) που σημαίνει εισφορά 1.172,16 ευρώ τον μήνα για τη σύνταξη και 407,32 ευρώ για την ασθένεια.

ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ

Ασφαλιστικό: Τι εισφορές θα πληρώσουν οι εταίροι και τα μέλη διοικητικών συμβουλίων

Ασφαλιστικό: Τι εισφορές θα πληρώσουν οι εταίροι και τα μέλη διοικητικών συμβουλίων

Στον ραδιοφωνικό σταθμό «Παραπολιτικά» μίλησε ο ο Διοικητής του Ο.Α.Ε.Ε. την περασμένη εβδομάδα για το θέμα του υπολογισμού των εισφορών στις περιπτώσεις των κεφαλαιουχικών και προσωπικών εταιριών.
Ο ο κ. Τσακίρης υποστήριξε ότι με βάση τον νέο νόμο του ασφαλιστικού οι εισφορές θα υπολογίζονται πάνω στο ποσό των κερδών των κεφαλαιουχικών εταιριών. 
- «Τα μέλη του Δ.Σ. που έχουν μετοχές πάνω από 3% στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας, θα πληρώνουν εισφορές με βάση τα κέρδη που έχει η εταιρία.Το ποσοστό που έχουν στα κέρδη της εταιρίας. Εάν έχουν ποσοστό 50% θα πληρώνουν με βάση αυτό. Θα επιμερίζονται τα κέρδη του με βάση το ποσοστό του που έχει στο μετοχικό κεφάλαιο θα πληρώνει το ποσοστό των ασφαλιστικών εισφορών» ανέφερε ο διοικητής του Ο.Α.Ε.Ε. για την κατηγορία αυτή των ασφαλισμένων.
- Για τους εταίρους Ε.Π.Ε. με βάση τα κέρδη που προκύπτουν από την συμμετοχή τους στην εταιρία.
- Για τον διαχειριστή και μέλος εταιρίας Ι.Κ.Ε., με βάση το εισόδημά του.
σύμφωνα με τα ισχύοντα έως σήμερα και με βάση τις διατάξεις τα άρθρα 38 και 39 του ν.4387/2016, υποχρέωση ασφάλισης μεταξύ άλλων έχουν και οι εξής:

- Οι εταίροι των προσωπικών εταιριών (παρ 2 άρθρου 39)
- Τα μέλη των εταιριών Ε.Π.Ε. (παρ.7 άρθρου 39)
- Οι διαχειριστές Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας που ορίστηκαν με το καταστατικό ή με απόφαση των εταίρων (παρ.7 άρθρου 39)
- Τα μέλη του Δ.Σ. των Α. Ε. με αντικείμενο επιχειρήσεως επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια, εφόσον αυτά είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον (παρ.7 άρθρου 39)
- Ο μοναδικός εταίρος Μονοπρόσωπης Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (παρ.7 άρθρου 39)


Για τα ανωτέρω πρόσωπα ο υπολογισμός ασφαλιστικών εισφορών σύμφωνα με τον διοικητή του Ο.Α.Ε.Ε. γίνεται ως εξής:

► Εταίροι Ο.Ε. - Ε.Ε.
Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει βάσει των συνολικών κερδών της εταιρίας επί του ποσοστού συμμετοχής εκάστοτε μέλους σε αυτή (αναφέρεται ήδη στην παρ. 2 του άρθρου 39 του ν.4387/2016).

► Εταίροι Ε.Π.Ε.
Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει με βάση το ποσοστό συμμετοχής τους στα διανεμόμενα κέρδη. Σε περίπτωση μη διανομής κερδών ή ζημιών θα καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές με βάση το ελάχιστο πλαφόν.

► Μέλη Δ.Σ. ανωνύμων εταιριών με συμμετοχή στο κεφάλαιο άνω του 3%.
Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει με βάση το ποσοστό συμμετοχής τους στο μετοχικό κεφάλαιο και κατά συνέπεια στα διανεμόμενα κέρδη. Σε περίπτωση μη διανομής κερδών ή ζημιών θα καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές με βάση το ελάχιστο πλαφόν.

► Διαχειριστής Ι.Κ.Ε.
Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών θα γίνει με βάση τις αμοιβές που λαμβάνει.

Επιπροσθέτως —διατηρώντας την επιφύλαξη που προαναφέραμε— ασφαλιστικές εισφορές θα καταβάλλουν και τα μέλη του Δ.Σ. με καθόλου συμμετοχή ή με συμμετοχή κάτω του 3% στο μετοχικό κεφάλαιο Α.Ε., εφόσον λαμβάνουν αμοιβές και ανεξαρτήτως της περιοδικότητας με την οποία αυτές καταβάλλονται.


■ Συμπέρασμα

Εφόσον η ερμηνευτική εγκύκλιος του υπ. Εργασίας επιβεβαιώσει τα ανωτέρω, οι επιβαρύνσεις για ορισμένες κατηγορίες μελών/εταίρων/μετόχων και μελών διοικητικού συμβουλίου θα είναι υπέρογκες. Θα παραθέσουμε ορισμένα παραδείγματα έτσι ώστε να γίνουν σαφή όλα τα ανωτέρω.

■ Παραδείγματα (Για την απλοποίηση των παραδειγμάτων δεν έχουν υπολογισθεί κρατήσεις τακτικού ή και άλλων αποθεματικών ενώ το τέλος επιτηδεύματος θεωρείται ότι έχει ενσωματωθεί στα αποτελέσματα). 


► Παράδειγμα για εταίρο Ε.Π.Ε.

Εταιρία Ε.Π.Ε. με κέρδη 100.000 (προ φόρων) με δύο εταίρους οι οποίοι συμμετέχουν με 50% έκαστος στο κεφάλαιο και πληρώνουν σήμερα ασφαλιστικές εισφορές 4.471 (ασφαλιστική κλάση Π5)

Καθαρά κέρδη Εταιρίας ΕΠΕ 100.000,00
Νέες εισφορές  Ε.Φ.Κ.Α. (σύνταξη & υγ. περίθαλψη) 26,95%
Αριθμός  μεριδίων 1.000,00
μερίδια εταίρου 500,00
Καθαρά κέρδη που αντιστοιχούν στον Εταίρο 50.000,00
   Ε.Φ.Κ.Α.(min)1.895,35
   Ε.Φ.Κ.Α. (max)18.953,90
     
Οικονομικά στοιχεία2014201520162017
Κέρδη προς φόρων50.000,0050.000,0050.000,0050.000,00
φόρος εισοδήματος επιχείρησης13.000,0014.500,0014.500,0014.500,00
Υπόλοιπο προς διανομή37.000,0035.500,0035.500,0035.500,00
Φόρος διανομής3.700,003.550,003.550,005.325,00
Εισφορά αλληλεγγύης (στην δήλωση του εταίρου)740,00710,001.033,501.033,50
     
Ασφαλιστικές εισφορές εταίρου4.471,204.471,204.471,209.567,25
     
  Εναπομείναν ποσό σε επιχειρηματία28.088,8026.768,8026.445,3019.574,25
     
     
Ποσοστό των καθαρών κερδών που απομένει στον φορολογούμενο56,18%53,54%52,89%39,15%
Ποσοστό των καθαρών κερδών που αποδίδεται στο κράτος43,82%46,46%47,11%60,85%
     
Στο συγκεκριμένο παράδειγμα από τα 100.000 κέρδη προ φόρων της Ε.Π.Ε. και με την παραδοχή ότι θα διανεμηθεί το σύνολο των κερδών μετά την επιβολή του εταιρικού φόρου, για το 2017 ο κάθε εταίρος θα λάβει μετά την επιβολή φόρων και εισφορών το39,15% των κερδών που του αντιστοιχούν, ενώ το υπόλοιπο 60,85% θα καταβληθεί στο Δημόσιο. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι, σύμφωνα με τα ισχύοντα μέχρι και σήμερα οι ασφαλιστικές εισφορές των εταίρων Ε.Π.Ε. δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα της εταιρίας.

► Παράδειγμα για μέλος Δ.Σ. με συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας άνω του 3% (50%) ο οποίος δεν λαμβάνει αμοιβές Δ.Σ.  και καταβάλει σήμερα ασφαλιστικές εισφορές 4.471 (ασφαλιστική κλάση Π5)
 
Καθαρά κέρδη Εταιρίας ΑΕ 100.000,00
Νέες εισφορές  Ε.Φ.Κ.Α. (σύνταξη & υγ. περίθαλψη) 26,95%
Συνολικός Αριθμός μετοχών 1.000,00
Μετοχές μέλους Δ.Σ 500,00
Καθαρά κέρδη που αντιστοιχούν στον μέτοχο 50.000,00
   Ε.Φ.Κ.Α.(min)1.895,35
   Ε.Φ.Κ.Α. (max)18.953,90
     
Οικονομικά στοιχεία2014201520162017
Κέρδη προς φόρων50.000,0050.000,0050.000,0050.000,00
φόρος εισοδήματος επιχείρησης13.000,0014.500,0014.500,0014.500,00
Υπόλοιπο προς διανομή37.000,0035.500,0035.500,0035.500,00
Φόρος διανομής3.700,003.550,003.550,005.325,00
Εισφορά αλληλεγγύης740,00710,001.033,501.033,50
     
Ασφαλιστικές εισφορές4.471,204.471,204.471,209.567,25
     
  Εναπομείναν ποσό σε επιχειρηματία28.088,8026.768,8026.445,3019.574,25
     
Ποσοστό των καθαρών κερδών που απομένει στον φορολογούμενο56,18%53,54%52,89%39,15%
Ποσοστό των καθαρών κερδών που αποδίδεται στο κράτος43,82%46,46%47,11%60,85%
     

Στο συγκεκριμένο παράδειγμα και με την παραδοχή ότι θα διανεμηθεί το σύνολο των κερδών μετά την επιβολή του εταιρικού φόρου, το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου που κατέχει το 50% των μετοχών της Α.Ε. θα εισπράξει από το μερίδιο των κερδών που του αναλογεί το 39.15% ενώ αντίστοιχα το 60.85% θα καταλήξει στο δημόσιο. Και σε αυτή την περίπτωση —όπως και στους εταίρους ΕΠΕ— επισημαίνεται ότι, οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών Δ.Σ. δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των Α.Ε., αλλά ούτε και από την φορολογία εισοδήματος του μέλους του Δ.Σ. εφόσον αυτός δεν λαμβάνει αμοιβές. 

►Ελαφρύνσεις 
Για τους εταίρους Ε.Π.Ε. και τα μέλη Δ.Σ. με συμμετοχή στο κεφάλαιο > 3%, ελάφρυνση υπάρχει (σε σχέση με το ισχύον καθεστώς), εφόσον διανεμηθούν κέρδη των οποίων το ύψος κυμαίνεται ανάλογα με τα ασφάλιστρα που σήμερα καταβάλλονται. Αναλυτικά τα ποσά των μερισμάτων για τα οποία θα υπάρχει ελάφρυνση από το 2016 στο 2017 ανά ασφαλιστική εισφορά που σήμερα καταβάλλεται, παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα*: 

ΟΑΕΕ - Για ασφαλισμένους που σήμερα καταβάλλουν :

Ασφαλιστική κλάση Π
Ελάφρυνση θα υπάρχει  με   Μέρισμα  
2.942,40μέρισμα μικρότερο από  < 14.379,42
3.347,16μέρισμα μικρότερο από  < 16.163,62
3.779,88μέρισμα μικρότερο από  < 18.071,28
4.024,44μέρισμα μικρότερο από  < 19.929,18
4.471,20μέρισμα μικρότερο από  < 21.188,83
4.900,56μέρισμα μικρότερο από  < 23.011,57
5.163,00μέρισμα μικρότερο από  < 24.168,49
5.492,28μέρισμα μικρότερο από  < 25.620,05
5.788,08μέρισμα μικρότερο από  < 26.924,02
6.084,12μέρισμα μικρότερο από  < 28.229,06
6.379,92μέρισμα μικρότερο από  < 29.533,03
6.675,72μέρισμα μικρότερο από  < 30.837,00
6.971,76μέρισμα μικρότερο από  < 32.124,04
7.267,68μέρισμα μικρότερο από  < 33.446,54

*Στον υπολογισμό συμπεριλαμβάνεται και η μεταβολή στον συντελεστή φόρου μερισμάτων (από 10% σε 15%)



Στο ακόλουθο πίνακα ενδεικτικά παρουσιάζεται η συνολική επιβάρυνση που προκύπτει για τους εταίρους Ε.Π.Ε., καθώς και για τα μέλη του Δ.Σ. με συμμετοχή άνω του 3% στο μετοχικό κεφάλαιο ανωνύμων εταιριών, από την αύξηση του φόρου διανομής στα μερίσματα, αλλά και από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.  Ως υφιστάμενες ασφαλιστικές εισφορές (4.471,20) έχει επιλεγεί μια μέση κατηγορία ασφαλιστικής κλάσης (Π 5 των παλαιών ασφαλισμένων). 

 
Διανεμόμενα μερίσματα Φόρος μερισμάτωνΑσφ.εισφορές Συνολική επιβάρυνση
  20162017Διαφορά20162017Διαφορά  
          
10.000,00 1.000,001.500,00500,004.471,202.695,00-1.776,20 -1.276,20
15.000,00 1.500,002.250,00750,004.471,204.042,50-428,70 321,30
20.000,00 2.000,003.000,001.000,004.471,205.390,00918,80 1.918,80
25.000,00 2.500,003.750,001.250,004.471,206.737,502.266,30 3.516,30
30.000,00 3.000,004.500,001.500,004.471,208.085,003.613,80 5.113,80
35.000,00 3.500,005.250,001.750,004.471,209.432,504.961,30 6.711,30
40.000,00 4.000,006.000,002.000,004.471,2010.780,006.308,80 8.308,80
45.000,00 4.500,006.750,002.250,004.471,2012.127,507.656,30 9.906,30
50.000,00 5.000,007.500,002.500,004.471,2013.475,009.003,80 11.503,80
55.000,00 5.500,008.250,002.750,004.471,2014.822,5010.351,30 13.101,30
60.000,00 6.000,009.000,003.000,004.471,2016.170,0011.698,80 14.698,80
65.000,00 6.500,009.750,003.250,004.471,2017.517,5013.046,30 16.296,30
70.000,00 7.000,0010.500,003.500,004.471,2018.865,0014.393,80 17.893,80
75.000,00 7.500,0011.250,003.750,004.471,2018.953,9014.482,70 18.232,70
80.000,00 8.000,0012.000,004.000,004.471,2018.953,9014.482,70 18.482,70
85.000,00 8.500,0012.750,004.250,004.471,2018.953,9014.482,70 18.732,70
90.000,00 9.000,0013.500,004.500,004.471,2018.953,9014.482,70 18.982,70
95.000,00 9.500,0014.250,004.750,004.471,2018.953,9014.482,70 19.232,70
100.000,00 10.000,0015.000,005.000,004.471,2018.953,9014.482,70 19.482,70
130.000,00 13.000,0019.500,006.500,004.471,2018.953,9014.482,70 20.982,70
150.000,00 15.000,0022.500,007.500,004.471,2018.953,9014.482,70 21.982,70
180.000,00 18.000,0027.000,009.000,004.471,2018.953,9014.482,70 23.482,70
200.000,00 20.000,0030.000,0010.000,004.471,2018.953,9014.482,70 24.482,70

Εάν συμπεριλάβουμε και τον εταιρικό φόρο καθώς και την εισφορά αλληλεγγύης,  για να δούμε τη συνολική πραγματική επιβάρυνση των εισοδημάτων των εταίρων (Ε.Π.Ε. και τα μέλη Δ.Σ. με ποσοστό > 3%) ανά κλιμάκιο εισοδήματος παρατηρούμε ότι, στο κράτος καταλήγει σε αρκετές περιπτώσεις πάνω από το 60% των κερδών των επιχειρήσεων εφόσον αυτά διανέμονται στους εταίρους/μετόχους. 


Φορολογητέα κέρδη Εταιρίας Εταιρικός φόρος Διανεμόμενα μερίσματα Φόρος μερισμάτωνΑσφ.εισφορές Φορολογητέο αποτέλεσμα Φυσικού προσώπου Εισφορά Αλληλεγγύης Ποσοστό επί των εταιρικών κερδών που καταλήγει στο κράτος
     20172017      
             
10.000,002.900,00 7.100,00 1.065,001.913,45 4.121,55 0,00 58,78%
15.000,004.350,00 10.650,00 1.597,502.870,18 6.182,33 0,00 58,78%
20.000,005.800,00 14.200,00 2.130,003.826,90 8.243,10 48,40 59,03%
25.000,007.250,00 17.750,00 2.662,504.783,63 10.303,88 126,50 59,29%
30.000,008.700,00 21.300,00 3.195,005.740,35 12.364,65 241,00 59,59%
35.000,0010.150,00 24.850,00 3.727,506.697,08 14.425,43 418,50 59,98%
40.000,0011.600,00 28.400,00 4.260,007.653,80 16.486,20 596,00 60,27%
45.000,0013.050,00 31.950,00 4.792,508.610,53 18.546,98 802,75 60,57%
50.000,0014.500,00 35.500,00 5.325,009.567,25 20.607,75 1.033,50 60,85%
55.000,0015.950,00 39.050,00 5.857,5010.523,98 22.668,53 1.264,25 61,08%
60.000,0017.400,00 42.600,00 6.390,0011.480,70 24.729,30 1.521,00 61,32%
65.000,0018.850,00 46.150,00 6.922,5012.437,43 26.790,08 1.787,25 61,53%
70.000,0020.300,00 49.700,00 7.455,0013.394,15 28.850,85 2.053,50 61,72%
75.000,0021.750,00 53.250,00 7.987,5014.350,88 30.911,63 2.319,75 61,88%
80.000,0023.200,00 56.800,00 8.520,0015.307,60 32.972,40 2.586,00 62,02%
85.000,0024.650,00 60.350,00 9.052,5016.264,33 35.033,18 2.852,25 62,14%
90.000,0026.100,00 63.900,00 9.585,0017.221,05 37.093,95 3.118,50 62,25%
95.000,0027.550,00 67.450,00 10.117,5018.177,78 39.154,73 3.421,50 62,39%
100.000,0029.000,00 71.000,00 10.650,0018.953,90 41.396,10 3.741,00 62,34%
105.000,0030.450,00 74.550,00 11.182,5018.953,90 44.413,60 4.060,50 61,57%
110.000,0031.900,00 78.100,00 11.715,0018.953,90 47.431,10 4.380,00 60,86%
115.000,0033.350,00 81.650,00 12.247,5018.953,90 50.448,60 4.699,50 60,22%
120.000,0034.800,00 85.200,00 12.780,0018.953,90 53.466,10 5.019,00 59,63%
125.000,0036.250,00 88.750,00 13.312,5018.953,90 56.483,60 5.338,50 59,08%
130.000,0037.700,00 92.300,00 13.845,0018.953,90 59.501,10 5.658,00 58,58%
135.000,0039.150,00 95.850,00 14.377,5018.953,90 62.518,60 5.977,50 58,12%
140.000,0040.600,00 99.400,00 14.910,0018.953,90 65.536,10 6.297,00 57,69%
145.000,0042.050,00 102.950,00 15.442,5018.953,90 68.553,60 6.616,50 57,28%
150.000,0043.500,00 106.500,00 15.975,0018.953,90 71.571,10 6.936,00 56,91%
155.000,0044.950,00 110.050,00 16.507,5018.953,90 74.588,60 7.255,50 56,56%
160.000,0046.400,00 113.600,00 17.040,0018.953,90 77.606,10 7.575,00 56,23%
165.000,0047.850,00 117.150,00 17.572,5018.953,90 80.623,60 7.894,50 55,92%
170.000,0049.300,00 120.700,00 18.105,0018.953,90 83.641,10 8.214,00 55,63%
175.000,0050.750,00 124.250,00 18.637,5018.953,90 86.658,60 8.533,50 55,36%
180.000,0052.200,00 127.800,00 19.170,0018.953,90 89.676,10 8.853,00 55,10%
185.000,0053.650,00 131.350,00 19.702,5018.953,90 92.693,60 9.172,50 54,85%
190.000,0055.100,00 134.900,00 20.235,0018.953,90 95.711,10 9.492,00 54,62%
195.000,0056.550,00 138.450,00 20.767,5018.953,90 98.728,60 9.811,50 54,40%
200.000,0058.000,00 142.000,00 21.300,0018.953,90 101.746,10 10.131,00 54,19%
Πηγή: Taxheaven
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΓΙΑ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΛΛΗΝΕΣ

Ολες οι ανατροπές σε συντάξεις και εισφορές για το 2017

Ολες οι ανατροπές σε συντάξεις και εισφορές για το 2017

Μεγάλες θα είναι οι ανατροπές στις εισφορές και στις συντάξεις από την 1/1/2017 με βάσει το νέο ασφαλιστικό νόμο.
Η σημαντικότερη αλλαγή, σύμφωνα με όσα γράφει το newmoney.gr, αφορά στην εφαρμογή νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών για αγρότες, δημόσιους υπαλλήλους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες καθώς και διπλοαπασχολούμενους.
Αναλυτικότερα θα ισχύσουν τα ακόλουθα:
Δημόσιοι υπάλληλοι: Από την αρχή του χρόνου οι εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων, θα υπολογίζονται όπως και οι εισφορές των υπόλοιπων μισθωτών, ήτοι στο σύνολο των αποδοχών και όχι στον βασικό μισθό του Οκτωβρίου του 2011.
Στην πράξη, ακόμη και αν δεν υπάρξει αλλαγή στις ονομαστικές αποδοχές των υπαλλήλων, θα υπάρξει αύξηση της παρακράτησης και κατά συνέπεια μείωση του τελικού ποσού που θα λαμβάνουν κάθε μήνα. Για παράδειγμα, γυναίκα δημόσια υπάλληλος έχει μεικτές αποδοχές 1.600 ευρώ, λαμβάνει σήμερα καθαρά 1.080. Οι εισφορές της για την κύρια σύνταξη είναι 92,1 ευρώ. Από το επόμενο έτος, με τον νέο τρόπο υπολογισμού θα πληρώνει εισφορές 106,7 ευρώ. Χάνει δηλαδή 14,6 ευρώ τον μήνα. Υπενθυμίζουμε ότι η πρώτη έμμεση μείωση στους μισθούς για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα έγινε από τον Ιούλιο λόγω της αύξησης εισφορών για επικουρική ασφάλιση.
Ελεύθεροι επαγγελματίες: Από 1/1/2017 οι ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ θα ξεχάσουν τις ασφαλιστικές κλάσεις και θα κληθούν να καταβάλουν εισφορά για κύρια σύνταξη 20% επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους . Επίσης θα πληρώσουν 6,95% για υγειονομική περίθαλψη και όπου προβλέπεται 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ.
Eτσι, το συνολικό ποσοστό επιβάρυνσης θα είναι 26,95%. Για τον υπολογισμό των εισφορών λαμβάνεται υπόψη ως κατώτατο εισόδημα το ποσό των 4.923,07 ευρώ ενώ ανώτατο εισόδημα πάνω από το οποίο δεν μπορούν να υπάρξουν επιβαρύνσεις είναι τα 70.329,6 ευρώ. Η ανώτατη καταβλητέα εισφορά για σύνταξη θα είναι 1.172 ευρώ το μήνα. Οι επιβάρυνση αρχίζει να γίνεται αισθητή για εισοδήματα από 19.000 ευρώ και πάνω. Στα πολύ υψηλά εισοδήματα η αθροιστική επιβάρυνση φόρων και εισφορών μπορεί να φτάσει σύμφωνα με την ΕΣΕΕ ακόμη και το 300% σε σύγκριση με το σημερινό καθεστώς.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 80% περίπου των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ δηλώνουν εισόδημα μέχρι 30.000€, πράγμα που σημαίνει ότι θα δουν σχετικά χαμηλότερες εισφορές, ειδικά εκείνες οι περιπτώσεις που σήμερα ασφαλίζονται σε υψηλές κατηγορίες, ενώ όσοι έχουν εισόδημα κάτω των 15.000€ θα έχουν μεγάλη εξοικονόμηση, καθώς οι εισφορές που καλούνται να πληρώσουν θα είναι πλέον περίπου οι μισές.
Αντίθετα επιβάρυνση θα έχουν όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν υψηλά εισοδήματα και έχουν φορολογητέο εισόδημα πάνω από 30.000€. Είναι δε προφανές ότι η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών θα δώσει κίνητρο να δηλωθούν μειωμένα εισοδήματα. Πάντως στο προσχέδιο προϋπολογισμού για την κοινωνική ασφάλιση έχουν εγγραφεί πρόσθετα έσοδα 135,6 εκ. από την εφαρμογή του νέου συστήματος εισφορών (με βάση το εισόδημα) για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.
Αναλυτικότερα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι από το νέο σύστημα ωφελούνται:
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες – έμποροι που ασφαλίζονται σήμερα στον ΟΑΕΕ σε υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες και έχουν δραστηριότητα πάνω από 15 χρόνια. Αυτοί οι ασφαλισμένοι ωφελούνται αν δηλώνουν εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων ασφαλίζονται σήμερα στις κατηγορίες από Π09 και πάνω και πληρώνουν περί τα 7.000 ευρώ το έτος. Με το νέο καθεστώς και εισόδημα 25.000 πέφτουν στα 6.700 ευρώ. Αντίθετα, οι έμποροι (ΟΑΕΕ) με δραστηριότητα κάτω από 15 χρόνια έχουν ωφέλεια αν δηλώνουν μέχρι 15.000 ευρώ.
Για παράδειγμα ελεύθερος επαγγελματίας με 10ετή δραστηριότητα πληρώνει σήμερα 4.650 ευρώ, ενώ θα πληρώνει 4.000 με εισόδημα 15.000 ευρώ το χρόνο. Για τον υπολογισμό των εισφορών του 2017 θα ληφθεί αρχικά υπόψη το εισόδημα που δηλώθηκε για το 2015 και έχει ήδη εκκαθαριστεί. Όταν εκκαθαριστεί και το εισόδημα του 2016 – προς τα μέσα του 2017 – τότε θα επανυπολογιστούν οι εισφορές με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2016 και θα συμψηφιστούν μέχρι και τον Δεκέμβρη του 2017 με τα ποσά που θα έχουν καταβληθεί τους πρώτους μήνες του έτους.
Οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων και ξενοδοχείων(κάτω από 5 δωμάτια) που δραστηριοποιούνται σε περιοχές με έως 2.000 κατοίκους, με το νόμο για τα προαπαιτούμενα έχασαν το δικαίωμα να ασφαλίζονται στον ΟΓΑ και επανέρχονται σε καθεστώς ΟΑΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι από 1/1/2017 θα καταβάλλουν εισφορές της τάξης του 26,95% επί του εισοδήματός τους για σύνταξη και υγεία.
Οσοι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν 40 χρόνια ασφάλισης, με αίτησή τους μπορούν να καταβάλλουν, μειωμένη κατά το 50%, ασφαλιστική εισφορά, παραιτούμενοι από την προσαύξηση της σύνταξής τους ως προς τα επόμενα έτη ασφάλισης. Όμως χαμηλότερες εισφορές σημαίνουν και χαμηλότερο τμήμα σύνταξης για εκείνον που τις καταβάλλει. Eτσι, το τμήμα της σύνταξης για τους επαγγελματίες που θα καταβάλλουν χαμηλότερες εισφορές από την 1-1-2017 και μετά θα είναι σαφώς χαμηλότερο από ό,τι είναι σήμερα το ανταποδοτικό κομμάτι για τις εισφορές που έχει κάποιος καταβάλει στον ΟΑΕΕ με τις υπάρχουσες κατηγορίες. Eτσι είναι σαφές ότι και οι συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών θα είναι αρκετά χαμηλότερες μετά την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες: Χωρίς έκπτωση στις εισφορές υγείας μένουν οι νέοι επιστήμονες – αυτοαπασχολούμενοι (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, φαρμακοποιοί κλπ) καθώς με το νόμο για τα προαπαιτούμενα καταργήθηκε η ευνοϊκή διάταξη που είχε προβλεφθεί. Δηλαδή ,από 1/1/2017 οι αυτοαπασχολούμενοι (ασφαλισμένοι σήμερα στο ΕΤΑΑ) με έναρξη επαγγέλματος 0-5 ετών θα πληρώνουν 6.95% του εισοδήματός τους (καθαρό φορολογητέο) για υγεία όπως όλοι οι υπόλοιποι επαγγελματίες. Αντίθετα οι αυτοαπασχολούμενοι διατηρούν την έκπτωση που είχε προβλεφθεί για την κύρια σύνταξη.
Θα καταβάλλουν για τα πρώτα δυο έτη ως εισφορά το 14% του εισοδήματός τους και για τα τρία επόμενα το 17%, πριν φτάσουν να πληρώνουν το 20%. Ισχύει κατώτατο και ανώτατο όριο εισοδήματος από τις 4.923,07 € έως τις 70.329,6 €.
Λόγω των εκπτώσεων που προβλέπει ο νόμος από 5% μέχρι και 50% για την μεταβατική περίοδο 2017-2020, οι αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες ωφελούνται από το νέο σύστημα μέχρι και 31/12/2020 αν έχουν εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ. Από 1/1/2021, όταν καταργούνται οι εκπτώσεις, η επιβάρυνση για τους αυτοαπασχολούμενους ξεκινά από εισόδημα 19.000 ευρώ.
Για παράδειγμα, δικηγόρος που δραστηριοποιείται 2 χρόνια με εισόδημα 5.000 € και καταβάλει εισφορές στο ΕΤΑΑ που φτάνουν τα 1.800 € το χρόνο για σύνταξη, επικουρική, εφάπαξ και υγεία ,με το νέο καθεστώς και τον υπολογισμό με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα θα κληθεί να καταβάλει 1.600 ευρώ ανά έτος σε εισφορές. Ωστόσο το ποσό που εξοικονομούν οι ασφαλισμένοι τα πρώτα 5 έτη αποτελεί ασφαλιστική οφειλή η οποία πρέπει να εξοφληθεί έως και το έτος συνταξιοδότησης.
Απασχολούμενοι με «μπλοκάκι»: Όσοι αμείβονται μόνο με δελτίο παροχής και απασχολούνται σε έως και δύο εργοδότες, ο νόμος ορίζει ότι θα ασφαλίζονται ως μισθωτοί, δηλαδή το 13,67% θα το πληρώνει ο εργοδότης. Ωστόσο οι ειδικοί εκτιμούν ότι λόγω των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά εργασίας, τελικά, το κόστος θα κληθεί να το καλύψει εξ ολοκλήρου ο ασφαλισμένος. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έχει εκτιμήσει πως η επιβάρυνση από φόρους και εισφορές αθροιστικά ανέρχεται στο 55-56% του ακαθάριστου εισοδήματος.
Μετά την αρχική ανακούφιση για τους χιλιάδες ασφαλισμένους με «μπλοκάκι» οι ειδικοί εντόπισαν πολλά θολά σημεία που πρέπει να διευκρινιστούν με εγκυκλίους. Για παράδειγμα τι θα ισχύσει τι εάν κατά τη διάρκεια της χρονιάς, κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας με δύο εργοδότες που καλύπτουν και οι δύο τα 2/3 των εισφορών, κόψει δελτίο παροχής υπηρεσιών και σε κάποιον τρίτο. Ωστόσο λόγο της σκληρής πραγματικότητας που επικρατεί στην αγορά εργασίας, παράγοντες της ασφάλισης εκτιμούν ότι πρακτικά το βάρος αναμένεται να πέσει εξ ολοκλήρου στον ασφαλισμένο.
Διπλή επιβάρυνση θα υποστούν από την 1/1/2017, οι απασχολούμενοι με μπλοκάκι αν έχουν παράλληλα για την ίδια απασχόληση σχέση εξαρτημένης εργασίας αφενός διότι οι ατομικές τους εισφορές όπως και των ελευθέρων επαγγελματιών (επιτηδευματίες, έμποροι, βιοτέχνες) θα υπολογίζονται με το 26,95% του φορολογητέου εισοδήματός τους και αφετέρου διότι θα εξακολουθούν να πληρώνουν εισφορά και για σύνταξη και για ασθένεια για την απασχόλησή τους ως μισθωτοί.
Εξαιτίας της διπλής επιβάρυνσης πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες με «μπλοκάκι» πριν αλλάξει η χρονιά σκέφτονται να προχωρήσουν σε λήξη των εργασιών τους, αναζητώντας άλλους τρόπους να αμείβονται ενδεχομένως και με «κούρεμα» των αποδοχών τους ή επιλέγοντας να «κρύβουν» τα πραγματικά τους εισοδήματα μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων παροχής υπηρεσιών.
Αγρότες: Από το 2017 οι εισφορές των 620.000 ασφαλισμένων στον ΟΓΑ αγροτών συνδέονται με το εισόδημα, όπως γίνεται και για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, αλλά με μια μεταβατική περίοδο τριών ετών. Ειδικότερα, το 2017 οι αγρότες θα πληρώσουν το 14% του εισοδήματός τους για εισφορά υπέρ σύνταξης, το 2018 θα κληθούν να καταβάλουν το 17% και από το 2019 και μετά το 20%. Αντίστοιχα ορίζεται πως η εισφορά για Υγεία θα είναι στο 6,95% του εισοδήματος και για ΛΑΕ στο 0,5%.
Ενας αγρότης που δηλώνει 5.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα οδηγείται στην κατώτατη ασφαλιστική κλάση, ώστε να φτάσει το 2019 να πληρώνει 1.544 ευρώ εισφορές τον χρόνο (για σύνταξη, Υγεία και ΛΑΕ).
Ως βάση υπολογισμού λαμβάνεται από το 2017 το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα το προηγούμενο οικονομικό έτος. Κατώτατο ασφαλιστέο εισόδημα ορίζεται στα 468,8 ευρώ τον μήνα, ενώ για ετήσιο φορολογητέο εισόδημα 70.330 ευρώ και άνω η εισφορά παραμένει ίδια λόγω πλαφόν.
ΕΚΑΣ: Το 2017, η μερίδα του λέοντας από την εξοικονόμηση δαπανών του ασφαλιστικού συστήματος θα εξασφαλιστεί από τη «σφαγή» στο ΕΚΑΣ. Η νέα μείωση στα κονδύλια για το ΕΚΑΣ ανέρχεται σε 439,2 εκ. ευρώ. Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο προυπολογισμού η περικοπή της δαπάνης για το ΕΚΑΣ θα δρομολογηθεί είτε με την περικοπή του αριθμού των δικαιούχων είτε με την αναθεώρηση του ύψους των παροχών (δηλαδή το ίδιο επίδομα για λιγότερους δικαιούχους ή μικρότερο επίδομα για περισσότερους).

Δεν υπάρχουν σχόλια: