Η αποποίηση της κληρονομιάς: 12+1 απαντήσεις για τη διαδικασία αποποίησης, τις συνέπειες της αποποίησης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κληρονόμων που καλούνται στη κληρονομιά.

Η αποποίηση της κληρονομιάς: 12+1 απαντήσεις για τη διαδικασία αποποίησης, τις συνέπειες της αποποίησης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κληρονόμων που καλούνται στη κληρονομιά.

Δείτε επίσης:

Κληρονομικό δικαίωμα ή Χρησικτησία; Ποιο τελικά υπερτερεί;

Κληρονομιά Χωρίς διαθήκη – Οι δικαιούχοι και τα ποσοστά τους

Διαθήκη και κληρονομητήριο με το νέο νόμο

Η διαθήκη – ιδιόγραφη, δημόσια – ανάκληση – δημοσίευση

H κατάρα του να κληρονομήσεις ακίνητο – Ιστορίες καθημερινής τρέλας που πριν ακόμη ξημερώσει σε βρίσκουν χρεωμένο με απειλή κατάσχεσης ακόμη και στη προσωπική σου περιουσία

Η νόμιμη μοίρα και το δικαίωμα των κληρονόμων

————————————————————————————————————————–

Η αποποίηση της κληρονομιάς είναι η δυνατότητα ενός κληρονόμου που καλείται στην κληρονομιά να την αποποιηθεί με δήλωσή του, η οποία θα περιέχει τη εκπεφρασμένη βούλησή του να μην εγκατασταθεί κληρονόμος στην συγκεκριμένη κληρονομιά.

Θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι η αποδοχή κληρονομιάς ισοδυναμεί με συνένωση της περιουσίας του θανόντος με αυτή του αποδεχόμενου, τόσο στο ενεργητικό της (θετικό πρόσημο κληρονομιάς) όσο και στο παθητικό της (υποχρεώσεις και χρέη του θανόντος).

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από την ημεροχρονολογία της αποδοχής η περιουσία του αποδεχόμενου γίνεται ένα με την περιουσία του θανόντος τόσο στο ενεργητικό όσο και στο παθητικό.

Ο κληρονόμος θα δικαιούται την προσαύξηση της περιουσία του με ενσωμάτωση του ενεργητικού της περιουσίας του θανόντος αλλά θα υποχρεούται ταυτόχρονα και στην εκκαθάριση των χρεών του θανόντος με την προσωπική του πλέον περιουσία.

Για τον παραπάνω λόγο(αλλά και λόγο της αυξημένης φορολογίας των ακινήτων, αλλά και λόγω της συσσώρευσης χρεών από τους περισότερους κληρονομουμένους) τα τελευτάια χρόνια οι κληρονόμοι έχουν καταστήσει πλέον ως κανόνα την αποποίηση της κληρονομιάς σε σχέση με την αποδοχή της.

Η αποποίηση της κληρονομιάς όταν δεν υπάρχει διαθήκη ενεργοποιεί τις διατάξεις περί εξ αδιαθέτου διαδοχής και καλεί ως κληρονόμους τους δικαιούχους συγγενείς σύμφωνα με τις κληρονομικές τάξεις, όπως περιγράψαμε σε προγενέστερο άρθρο μας.

1) Σε πόσο χρόνο μπορεί ένας κληρονόμος να αποποιηθεί την κληρονομιά;

Ο κληρονόμος μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομία μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών που αρχίζει από τότε που έμαθε την επαγωγή και το λόγο της.Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο χρόνο9ς ξεκινάει από τότε που έμαθε για το θάνατο του κληρονομουμένου.

2) Σε περίπτωση που υπάρχει διαθήκη πότε ξεκινάει ο χρόνος της αποποίησης;

Στην επαγωγή από διαθήκη η προθεσμία δεν αρχίζει πριν από τη δημοσίευση της διαθήκης.

3) Ποια προθεσμία ισχύει για τους κατοίκους του εξωτερικού;

Αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία Κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν διέμενε στο εξωτερικό, η προθεσμία είναι ενός έτους.

4) Πώς γίνεται η αποποίηση της κληρονομιάς;

Η αποποίηση γίνεται με δήλωση στο γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομίας.

5) Ποιο είναι το δικαστήριο της κληρονομιάς;

Το δικαστήριο της κληρονομιάς είναι πλέον το ειρηνοδικείο της τελευταίας κατοικίας του θανόντος.

6) Μπορεί να γίνει η αποποίηση της κληρονομιάς με αντιπρόσωπο;

Για αποποίηση που γίνεται με αντιπρόσωπο απαιτείται ειδική Πληρεξουσιότητα με συμβολαιογραφικό έγγραφο.

7) Το δημόσιο μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά;

Το δημόσιο δεν μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομία που του έχει επαχθεί εξ αδιαθέτου.

8) Πότε η αποποίηση της κληρονομιάς είναι άκυρη;

α) Η αποποίηση είναι άκυρη αν ο κληρονόμος έχει ρητά ή σιωπηρά δηλώσει ότι αποδέχεται την κληρονομία. Από τη σύνταξη απογραφής της κληρονομίας και μόνο δεν συνάγεται τέτοια δήλωση.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εφόσον ο κληρονόμος έχει προβεί σε θετικές πράξεις, δηλωτικές της διαχείρισης της κληρονομιαίας περιουσίας δηλώνει σιωπηρά ότι την αποδέχεται. Τέτοιες ενέργειες είναι οι πράξεις νομής και κατοχής ενός ακινήτου, ή η κίνηση τραπεζικού λογαριασμού του θανόντος, ή η προσκόμιση των δικαιολογητικών που πιστοποιούν την κληρονομική του ιδιότητα με σκοπό την διαχείριση της κληρονομιαίας περιουσίας.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Οι πράξεις του κληρονόμου με σκοπό την διακρίβωση του ενεργητικού και των χρεών της κληρονομιάς ΡΗΤΑ δε μπορε΄να χαρακτηριστεί ως σιωπηρή δήλωση αποδοχής.

β) Η αποποίηση είναι άκυρη, αν γίνει μετά την πάροδο της προθεσμίας για αποποίηση. Αν περάσει η προθεσμία, η κληρονομία θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή.

Η προθεσμία είναι ιδιαίτερα αυστηρή και επιφέρει της συνέπειες της αποδοχής εάν παρέλθει άπρακτη.

γ) Η αποδοχή ή η αποποίηση της κληρονομίας είναι άκυρη αν έγινε πριν από την επαγωγή ή από πλάνη ως προς το λόγο της επαγωγής.

Αυτο πρακτικά σημαίνει ότι αποδοχή ή αποποίηση με εγκυρότητα μπορούμε να κάνουμε ΜΟΝΟ όταν καλούμαστε στην κληρονομιά ως κληρονόμοι. Εάν δεν έχουμε κληθεί ως κληρονόμοι, όσες δηλώσεις και αν κάνουμε είναι αυτοδίκαια άκυρες.

π.χ. εάν ο θανών είναι ο Χ και αφήνει κληρονόμους τα τέκνα του Α και Β που είναι εν ζωή κατά την επαγωγή της κληρονομιάς, τα παιδιά του Α και Β είτε αποδεχθούν είτε αποποιηθούν οι δηλώσεις τους θα είναι άκυρες αφού δεν κλήθηκαν ως κληρονόμοι στη κληρονομιά του Χ.

Εάν όμως ο Β αποποιηθεί την κληρονομιά τότε τα τέκνα του καλούνται ως κληρονόμοι και ενεργοποιούνται τόσο οι διατάξεις περί αποδοχής όσο και οι διατάξεις περί αποποίησης της κληρονομιάς.
δ) Επίσης είναι άκυρη, αν έγινε υπό αίρεση ή προθεσμία ή για μέρος της κληρονομίας.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αποποιηθούμε μέρος της κληρονομιάς ή να αποποιηθούμε θέτοντας προϋποθέσεις.

9) Τι ισχύει για το κληρονόμο που καλείται τόσο από διαθήκη όσο και εξ αδιαθέτου στη κληρονομιά;

Εκείνος που αποποιήθηκε την κληρονομία που του έχει επαχθεί από διαθήκη μπορεί να την αποδεχτεί, αν ύστερα του επαχθεί εξ αδιαθέτου.

Σε μία τέτοια περίπτωση μπορεί να περιέλθει κληρονόμος που αποτελεί τέκνο του θανόντος που μετά την αποποίηση της κληρονομιάς από τη διαθήκη θα κληθεί ως κληρονόμος πρώτης τάξης στην εξ’ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή.

10) Ποιές είναι οι συνέπειες εφόσον γίνει η αποποίηση της κληρονομιάς;

Αν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομία, η επαγωγή προς εκείνον που αποποιήθηκε θεωρείται ότι δεν έγινε. Η κληρονομία επάγεται σ` εκείνον που θα είχε κληθεί, αν εκείνος που αποποιήθηκε δεν ζούσε κατά το θάνατο του κληρονομουμένου. Η επαγωγή θεωρείται ότι έγινε κατά το θάνατο του κληρονομουμένου.

11) Μπορεί να ακυρωθεί η αποποίηση της κληρονομιάς;

Καταρχάς η αποδοχή ή η αποποίηση της κληρονομίας είναι αμετάκλητη.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Η αποδοχή ή η αποποίηση που οφείλεται σε πλάνη ή απειλή ή απάτη κρίνεται σύμφωνα με τις, διατάξεις για τις δικαιοπραξίες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μπορεί να ακυρωθεί με τλεσίδικη διαπλαστική απόφαση μετά από κατάθεση αγωγής στα αρμόδια δικαστήρια.
12) Πότε παραγράφεται η αγωγή για να ακυρωθεί η αποποίηση της κληρονομιάς;

Η αγωγή για την ακύρωσή τους παραγράφεται μετά ένα εξάμηνο.

ΠΡΟΣΟΧΗ!!!Η πλάνη σχετικά με το ενεργητικό ή το παθητικό της κληρονομίας δεν θεωρείται ουσιώδης.
Με απλά λόγια εάν κάποιος αποποιήθηκε την κληρονομιά επειδή πίστευε ότι έχει χρέη, ενώ τελικά δεν είχε, αυτού του είδους η πλάνη δεν θεωρείται ουσιώδης για την δικαστική ανατροπή της δήλωσης αποποίησης.

13) Τι ισύει για τα ανήλικα τέκνα και πως μπορούν να αποποιηθούν την κληρονομιά;

Τα ανήλικα τέκνα σύμφωνα με τον νόμο αποδέχονται πάντα την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής(Ευεργέτημα απογραφής = Η διαδικασία αποδοχής της κληρονομιάς χωρίς να ενωθούν η περιουσία του θανόντος με την περιουσία του κληρονόμου. Ωστόσο, ο κληρονόμος δεσμεύεται με την ανάληψη υποχρέωσης εκκαθάρισης της κληρονομιάς ρευστοποιώντας το ενεργητικό για την αποπληρωμή των χρεών). Μπορούν όμως να αποποιηθούν την κληρονομιά μετά από άδεια από το δικαστήριο επικαλούμενοι το λόγο που πρέπει να αποποιηθούν. Ο σημαντικότερος λόγος είναι τα χρέη της κληρονομιάς τα οποία είναι συνήθως περισσότερα από το ενεργητικό της. Τη διαδικασία την κινούν οι έχοντες την επιμέλεια και γονική μέριμνα των τέκνων.