Παρασκευή 6 Ιουλίου 2018

(Upd) Εγχειρίδιο ερωτήσεων - απαντήσεων από την ΑΑΔΕ σε φορολογικά θέματα (Ιούλιος 2018) (3)

Γ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΩΝ
I. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΩΝ ΜΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ
1. Ποιος είναι υπόχρεος για επίδοση δήλωσης φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας του v. 27/1975 (Α' 77);
Σε υποβολή δηλώσεως υποχρεούται ο πλοιοκτήτης ή η πλοιοκτήτρια εταιρεία που είναι εγγεγραμμένη στο οικείο νηολόγιο κατά την πρώτη ημέρα του ημερολογιακού έτους, ανεξάρτητα από την κατοικία ή τη διαμονή ή την έδρα αυτής στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή. Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί και από τον διαχειριστή του πλοίου ή τον νομίμως εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπο του πλοιοκτήτη.
2. Ποια είναι η προθεσμία επίδοσης δήλωσης φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας και καταβολής του φόρου;
Η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας, μέσω διαδικτύου στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους. Με την υποβολή της δήλωσης, γίνεται ο άμεσος προσδιορισμός του φόρου, εκδίδεται «Ταυτότητα Οφειλής» (Τ.Ο.) με βάση την οποία καταβάλλεται ο φόρος μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων. Η πρώτη δόση του φόρου (το ¼ αυτού) καταβάλλεται μέχρι το τέλος του μηνός Φεβρουαρίου και οι υπόλοιπες τρεις (3) ισόποσες δόσεις καταβάλλονται εντός των μηνών Ιουνίου, Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους.
3. Σε ποιο νόμισμα κατα8άλλεται ο φόρος πλοίων πρώτης κατηγορίας;
Η καταβολή του φόρου και της εισφοράς γίνεται σε ευρώ τα οποία προέρχονται αποδεδειγμένα από εισαγωγή ναυτιλιακού συναλλάγματος σε δολάρια ή λίρες Αγγλίας στο όνομα του υποχρέου ή του πράκτορα ή του διαχειριστή ή του αντιπροσώπου του πλοίου στην Ελλάδα με βάση την εκάστοτε επίσημη ισοτιμία του δολαρίου κατά τον προβλεπόμενο χρόνο υποβολής της δήλωσης.
4. Για ποιο χρονικό διάστημα υπολογίζεται ο φόρος πλοίων με ελληνική σημαία σε αρχική και τροποποιητική δήλωση (Από .... Έως ..... );
Η υποβολή αρχικής δήλωσης φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας γίνεται υποχρεωτικά για το χρονικό διάστημα, από 1/1 έως 31/12 εκάστου έτους, εκτός των περιπτώσεων πλοίων πρώτης κατηγορίας που νηολογούνται για πρώτη φορά με ελληνική σημαία μετά την 1 η Ιανουαρίου εκάστου έτους, οπότε η υποβολή αρχικής δήλωσης γίνεται για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία νηολόγησης έως την 31/12 του έτους αυτού. Η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης φόρου γίνεται αφού πρώτα υποβληθεί αρχική δήλωση για τα ανωτέρω χρονικά διαστήματα.
5. Ποια η ιδιαιτερότητα του ειδικού φόρου των πλοίων με ελληνική σημαία;
Ο κατά τις διατάξεις του ν. 27 /1975 επιβαλλόμενος φόρος εξαντλεί κάθε υποχρέωση του πλοιοκτήτη, καθώς και του μετόχου ή του εταίρου ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας οποιουδήποτε τύπου φόρου εισοδήματος, όσον αφορά στα κέρδη που προκύπτουν από την εκμετάλλευση των πλοίων αυτών.
6. Γιατί δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης φόρου από τον πλοιοκτήτη για πλοία δεύτερης κατηγορίας;
Η βεβαίωση του φόρου των πλοίων της δεύτερης κατηγορίας ενεργείται οίκοθεν από την αρμόδια Φορολογική Αρχή με βάση τα στοιχεία που διαθέτει για τη χωρητικότητα κάθε πλοίου και καταβάλλεται σε τέσσερις (4) ίσες τριμηνιαίες δόσεις εντός των μηνών Απριλίου, Ιουλίου, Οκτωβρίου και Ιανουαρίου κάθε έτους (άρθρο 17 του ν. 27/1975).


II. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΛΟΙΩΝ ΜΕ ΞΕΝΗ ΣΗΜΑΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (Ε.Ε) ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ (Ε.Ο.Χ.)
Αφορά στα πλοία με ξένη σημαία, των οποίων η διαχείριση γίνεται από ημεδαπές ή αλλοδαπές εταιρίες εγκατεστημένες στην Ελλάδα, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 27 /1975, καθώς και στα πλοία πρώτης και δεύτερης κατηγορίας με σημαία Ε.Ε. και Ε.Ο. Χ. πλην της ελληνικής.
1. Ποιος είναι υπόχρεος για επίδοση δήλωσης φόρου πλοίων με ξένη σημαία (άρθρο 26 του v. 27/1975); 
Σε υποβολή δήλωσης υποχρεούνται οι ημεδαπές ή αλλοδαπές εταιρείες εγκαταστημένες στην Ελλάδα με βάση το άρθρο 25 του ν. 27/1975 ασχολούμενες με τη διαχείριση των πλοίων αυτών.

2. Ποια είναι η προθεσμία επίδοσης δήλωσης και καταβολής του φόρου πλοίων με ξένη σημαία;
Η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας, μέσω διαδικτύου στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους. Με την υποβολή της δήλωσης, γίνεται ο άμεσος προσδιορισμός του φόρου, εκδίδεται «Ταυτότητα Οφειλής» (Τ.Ο.) με βάση την οποία καταβάλλεται ο φόρος μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων. Η πρώτη δόση του φόρου (το ¼ αυτού) καταβάλλεται μέχρι το τέλος του μηνός Φεβρουαρίου και οι υπόλοιπες τρεις (3) ισόποσες δόσεις καταβάλλονται εντός των μηνών Ιουνίου, Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους.
3. Ποιος είναι υπόχρεος για επίδοση δήλωσης φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας με σημαία Ε.Ε. και Ε.Ο.Χ., πλην της ελληνικής (άρθρο 26α του v. 27/1975);
Σε υποβολή δήλωσης υποχρεούνται ο πλοιοκτήτης ή η πλοιοκτήτρια εταιρία που είναι εγγεγραμμένοι στο οικείο νηολόγιο κατά την πρώτη ημέρα κάθε ημερολογιακού έτους, ανεξάρτητα από την κατοικία ή τη διαμονή ή την έδρα αυτών στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή. Αλληλεγγύως υπόχρεος προς καταβολή του φόρου είναι και οποιοσδήποτε με εντολή του πλοιοκτήτη ή οποιασδήποτε Αρχής ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία διαχειρίζεται το πλοίο και εισπράπει τους ναύλους, καθώς και ο προβλεπόμενος νόμιμος εκπρόσωπος και εγγυητής του πλοιοκτήτη, αποδεχθείς εγγράφως τον διορισμό του.
4. Ποια είναι η προθεσμία επίδοσης δήλωσης και καταβολής του φόρου πλοίων πρώτης και δεύτερης κατηγορίας του άρθρου 26α του v. 27/1975;
Η δήλωση και η καταβολή του φόρου των πλοίων του άρθρου 26α γίνεται κατ' ανάλογη εφαρμογή των όσων ορίζονται στον ν. 27 /1975 για τον φόρο που επιβάλλεται στα πλοία υπό ελληνική σημαία:
α) Όταν το πλοίο είναι πρώτης κατηγορίας έχουν ανάλογη εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 27 /1975, σύμφωνα με τις οποίες η δήλωση υποβάλλεται από τον υπόχρεο με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας, μέσω διαδικτύου στο πληροφοριακό σύστημα TAXISnet μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους. Με την υποβολή της δήλωσης, γίνεται ο άμεσος προσδιορισμός του φόρου, εκδίδεται «Ταυτότητα Οφειλής» (Τ.Ο.) με βάση την οποία καταβάλλεται ο φόρος μέσω πιστωτικών ιδρυμάτων. Η πρώτη δόση του φόρου (το¼ αυτού) καταβάλλεται μέχρι το τέλος του μηνός Φεβρουαρίου και οι υπόλοιπες τρεις (3) ισόποσες δόσεις καταβάλλονται εντός των μηνών Ιουνίου, Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου του οικείου φορολογικού έτους.
β) Όταν το πλοίο είναι δεύτερης κατηγορίας έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 17 του ν.27 /1975 σύμφωνα με τις οποίες δεν υποβάλλεται δήλωση φόρου, αλλά αυτό γίνεται οίκοθεν από την αρμόδια Δ.Ο.Υ .. Ο φόρος καταβάλλεται σε τέσσερες (4) ίσες τριμηνιαίες δόσεις μέσα στους μήνες Απρίλιο, Ιούλιο, Οκτώβριο και Ιανουάριο κάθε έτους».
5. Για ποιο χρονικό διάστημα υπολογίζεται ο φόρος πλοίων με ξένη σημαία σε αρχική και τροποποιητική δήλωση (Από ... Έως .... );
Η υποβολή αρχικής δήλωσης φόρου πλοίων πρώτης κατηγορίας γίνεται υποχρεωτικά για το χρονικό διάστημα από 1/1 έως 31/12 εκάστου έτους, εκτός των περιπτώσεων πλοίων πρώτης κατηγορίας που η διαχείριση πλοίου με ξένη σημαία για πρώτη φορά θα ανατεθεί σε διαχειρίστρια εταιρεία εγκατεστημένη στην Ελλάδα, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 27 /1975 μετά την 1 η Ιανουαρίου, οπότε η υποβολή της αρχικής δήλωσης γίνεται για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία έναρξης της διαχείρισης έως την 31/12 του έτους αυτού. Η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης φόρου γίνεται αφού πρώτα υποβληθεί αρχική δήλωση για τα ανωτέρω χρονικά διαστήματα.


III. ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΜΕΡΙΣΜΑΤΩΝ, ΠΟΥ ΑΠΟΚΤΟΥΝ ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΛΛΑΔΟΣ ΩΣ ΜΕΤΟΧΟΙ
1. Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων, που αποκτούν φυσικά πρόσωπα κάτοικοι Ελλάδος ως μέτοχοι πλοιοκτήτριας εταιρείας πλοίου με ελληνική σημαία;
Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 27 /1975 απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήματος τα ποσά των μερισμάτων που αποκτούν μέτοχοι πλοιοκτήτριας εταιρείας με ελληνική σημαία και τα ποσά αυτά υπόκεινται μόνο σε εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013.
2. Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων, που αποκτούν φυσικά πρόσωπα κάτοικοι Ελλάδος ως μέτοχοι πλοιοκτήτριας εταιρείας πλοίου με σημαία Ε.Ε και Ε.Ο.Χ.;
Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 26α του ν. 27 /1975 απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήματος τα ποσά των μερισμάτων που αποκτούν μέτοχοι πλοιοκτήτριας εταιρείας με σημαία Ε.Ε και Ε.Ο.Χ., πλην της ελληνικής και τα ποσά αυτά υπόκεινται μόνο σε εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013.
3. Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων, που αποκτούν φυσικά πρόσωπα κάτοικοι Ελλάδος ως μέτοχοι αλλοδαπής εταιρείας πλοιοκτήτριας πλοίου με ξένη σημαία, η διαχείριση του οποίου γίνεται από την Ελλάδα από εταιρεία του άρθρου 25 του ν. 27 /1975;
Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 27 /1975 απαλλάσσονται της φορολογίας του εισοδήματος τα μερίσματα, που αποκτούν οι μέτοχοι αλλοδαπής πλοιοκτήτριας εταιρείας, κάτοικοι Ελλάδος, όταν το υπό ξένη σημαία πλοίο της διαχειρίζεται αλλοδαπή εταιρεία, μέσω του γραφείου της, εγκατεστημένου στην Ελλάδα κατά τις διατάξεις το άρθρου 25 του ν. 27 /1975, ασχέτως προς το πρόσωπο το οποίο ανέθεσε τη διαχείριση σε αυτήν. Τα ποσά αυτά υπόκεινται μόνο σε εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013.
4. Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων, που αποκτούν φυσικά πρόσωπα κάτοικοι Ελλάδος ως μέτοχοι αλλοδαπής διαχειρίστριας εταιρείας, η οποία έχει εγκαταστήσει γραφείο στην Ελλάδα με το άρθρο 25 του v. 27 /1975;
Δεν απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήματος με βάση τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27 /1975 τα μερίσματα, που αποκτούν οι μέτοχοι της αλλοδαπής εταιρείας κάτοικοι Ελλάδος, η οποία διαχειρίζεται πλοία, μέσω γραφείου της εγκατεστημένου στην Ελλάδα. Τα ποσά αυτά φορολογούνται με βάση τον ν. 4172/2013 και επιπλέον υπόκεινται σε εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του νόμου αυτού.
5. Ποια είναι η φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων, που αποκτούν φυσικά πρόσωπα κάτοικοι Ελλάδος ως μέτοχοι της αλλοδαπής εταιρείας που είναι εγκαταστημένη στην Ελλάδα με Βάση το άρθρο 25 του v. 27 /1975 και δεν ασχολείται με τη διαχείριση ή εκμετάλλευση πλοίου;
Το μέρισμα που εισπράπει μέτοχος (φυσικό πρόσωπο) φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από αλλοδαπή εταιρία εγκατεστημένη με βάση τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 27 /1975, ασχολούμενη αποκλειστικά με τις εργασίες της παρ. 1 του άρθρου αυτού εκτός από τη διαχείριση- εκμετάλλευση πλοίων, υπόκειται σε φόρο 10% με βάση τις διατάξεις του ν. 4111/2013, όπως ισχύουν, με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης και το ποσό αυτό δεν υπόκειται σε εισφορά αλληλεγγύης. Ωστόσο, το ίδιο μέρισμα που εισπράπει μέτοχος ημεδαπής επιχείρησης (πλην των επιχειρήσεων Ε.Π.Ε.) με το ίδιο αντικείμενο εργασιών του άρθρου 25 του ν. 27 /1975, υπόκειται σε φόρο με βάση τον ν. 4172/2013 και για το ποσό αυτό οφείλεται και εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ίδιου νόμου.


ΕΙΣΦΟΡΑ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΜΕΝΟΥ ΣΕ ΕΥΡΩ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 25 ΤΟΥ ν. 27/1975
1. Πώς υπολογίζεται η εισφορά επί του εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος όταν το χρονικό διάστημα λειτουργίας της επιχείρησης είναι μικρότερο του έτους;
Η εισφορά επί του ετήσιου ποσού του συνολικού εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος υπολογίζεται για το σύνολο του εισαχθέντος συναλλάγματος στην περίοδο αυτή.
2. Πώς υπολογίζεται η εισφορά επί του εισαγόμενου και μετατρεπόμενου σε ευρώ συναλλάγματος όταν το εισαγόμενο συνάλλαγμα σε ένα έτος (12 μήνες) είναι μικρότερο των 50.000 € ή μηδενικό;
Σε περίπτωση που το συνολικό ετήσιο συνάλλαγμα που έχει εισαχθεί από μια επιχείρηση είναι μικρότερο από το προβλεπόμενο ελάχιστο όριο των 50.000 δολαρίων Η.Π.Α., ή δεν έχει εισαχθεί καθόλου συνάλλαγμα, η εισφορά υπολογίζεται για 50.000 δολάρια Η.Π.Α. (50.000 Χ 7% =3.500$)».



ΘΕΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ
Αρμόδια υπηρεσία της Γ.Δ.Φ.Δ. της Α.Α.Δ.Ε.: Διεύθυνση Εφαρμογής Άμεσης Φορολογίας Τμήμα Δ' -Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών
Τηλ. επικοινωνίας για παροχή διευκρινίσεων: 210-3627090, 3638389, 3610030 και 3610065 Τελευταία ενημέρωση: 20.4.2018
1. Τι ισχύει για τα υποκαταστήματα από 1.1.2015;
Οι διατάξεις του ν. 4308/2014 «Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις» (Α' 251) δεν ορίζουν την έννοια του υποκαταστήματος, ούτε όμως απαιτείται ο καθορισμός της έννοιας αυτής, για την εφαρμογή των διατάξεων του υπόψη νόμου, δεδομένου ότι οι εν λόγω διατάξεις δεν προσδιορίζουν ιδιαίτερες υποχρεώσεις για τα υποκαταστήματα (υποχρέωση τήρησης ιδιαίτερων λογιστικών αρχείων, κλπ).
2. Οι αλιείς, που υπάγονται στο ειδικό καθεσrώς Φ.Π.Α., υποχρεούνrαι σε τήρηση βιβλίωv και έκδοση στοιχείωv;
Οι αλιείς του ειδικού, κατ' αποκοπή, καθεστώτος Φ.Π.Α. (άρθρο 40 του ν. 2859/2000 - Α' 248), από 1.1.2015, μετά από την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4308/2014, υποχρεούνται σε τήρηση λογιστικών βιβλίων και έκδοση στοιχείων. Οι εν λόγω αλιείς, με τις διατάξεις του άρθρου 2 της αριθ. ΠΟΛ.1007 /2015 (Β' 73, ΑΔΑ: ΩΛ20Η-5ΕΔ) απόφασης της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων απαλλάσσονται μόνο από την ενημέρωση λογιστικών βιβλίων, ενώ με την αριθ. ΠΟΛ.1002/2014 (Β' 3/2015, ΑΔΑ:7003Η-ΗΥ9) όμοια απόφαση απαλλάσσονται από τη χρήση Φορολογικού Ηλεκτρονικού Μηχανισμού (Φ.Η.Μ.) για την έκδοση αποδείξεων λιανικής (αριθ. ΠΟΛ.1037/2017, ΑΔΑ: 7ΣΟ9Η-ΒΛΔ εγκύκλιος του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.).
3. Τι κατηγορίας βιβλία τηρούν, από 1.1.2016, οι οντότητες της παραγράφου 2γ' του άρθρου 1 του v. 4308/2014, με αντικείμεvο δραστηριότητας την εμπορία υγρών καυσίμων;
Από 1.1.2016, οι πρατηριούχοι υγρών καυσίμων, με κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 8.000.000 ευρώ, για δύο συνεχόμενες περιόδους, τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Σημειώνεται ότι οι οντότητες αυτές, για το φορολογικό έτος 2015, είχαν τη δυνατότητα να τηρήσουν απλογραφικά βιβλία, ανεξαρτήτως κύκλου εργασιών, σύμφωνα με την αριθ. ΠΟΛ 1022/2015 (Β' 252, ΑΔΑ: ΩΘΩΩΗ-6Β8) απόφαση της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων.
4. Τι κατηγορίας βιβλία τηρούν, από 1.1.2016, οι οντότητες της παραγράφου 2γ' του άρθρου 1 του v.4308/2014, με αντικείμεvο δραστηριότητας τη χονδρική πώληση καπvοβιομηχαvικώv προϊόντωv;
Από 1.1.2016, οι πρατηριούχοι χονδρικής πώλησης καπνοβιομηχανικών προϊόντων της παρ. 2γ' του άρθρου 1 του ν. 4308/2014, με κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 1.500.000 ευρώ, για δύο συνεχόμενες περιόδους, τηρούν διπλογραφικά βιβλία, οι οποίοι για το φορολογικό έτος 2015, είχαν τη δυνατότητα να τηρήσουν απλογραφικά βιβλία, ανεξαρτήτως κύκλου εργασιών, σύμφωνα με την αριθ. ΠΟΛ.1022/2015 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων.
5. Τι κατηγορίας βιβλία τηρεί μία ανώνυμη εταιρεία που μετατρέπεται σε ομόρρυθμη εταιρεία σrη διάρκεια του φορολογικού έτους;
Εάν υφίσταται το ίδιο πρόσωπο, η εταιρεία συνεχίζει να τηρεί διπλογραφικά βιβλία μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους. Εάν θεωρείται νέο πρόσωπο, θα τηρήσει απλογραφικά βιβλία από την ημερομηνία που υφίσταται το νέο πρόσωπο.
6. Τι κατηγορίας βιβλία τηρεί μία ομόρρυθμη εταιρεία που μετατρέπεται σε ανώνυμη εταιρεία στη διάρκεια του φορολογικού έτους;
Υποχρεούται σε τήρηση διπλογραφικών βιβλίων από την ημερομηνία μετατροπής της σε Α.Ε., δεδομένου ότι υπάγεται, πλέον, στις οντότητες της παρ. 2α' του άρθρου 1 του ν. 4308/2014.
7. Μπορεί μία ομόρρυθμη εταιρεία που τίθεται σε εκκαθάριση να αλλάξει κατηγορία βιβλίωv στη διάρκεια του φορολογικού έτους;
Η ομόρρυθμη εταιρεία που τηρούσε προαιρετικά διπλογραφικά βιβλία και τίθεται σε εκκαθάριση μπορεί να αλλάξει κατηγορία βιβλίων από διπλογραφικά σε απλογραφικά από την έναρξη της περιόδου εκκαθάρισης, δεδομένου ότι η περίοδος της εκκαθάρισης αποτελεί νέα φορολογική περίοδο και με την προϋπόθεση ότι τις δύο φορολογικές περιόδους πριν την εκκαθάριση ο κύκλος εργασιών της δεν είχε ξεπεράσει το ποσό των 1.500.000 ευρώ.
8. Τι κατηγορίας βιβλία τηρούν οι Φορείς της Γενικής Κυβέρvησης;
Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (άρθρο 14 του ν. 4270/2014 - Α'143), οι οποίοι μέχρι τη θέση σε ισχύ του ν. 4410/2016 - ΑΊ41 (3/8/2016) είχαν υποχρέωση εφαρμογής του π.δ. 1123/1980 (Α' 283) (περί εφαρμογής του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου), εντάσσονται στις οντότητες της παραγράφου 2δ' του άρθρου 1 του ν. 4308/2014, όπως ισχύει και εφαρμόζουν τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού. Ως εκ τούτου, για την τήρηση των λογιστικών τους αρχείων χρησιμοποιούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα. Στην αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή τα ανωτέρω πρόσωπα δεν είχαν υποχρέωση εφαρμογής του π.δ. 1123/1980 μέχρι την 3/8/2016, υπόκεινται στις ρυθμίσεις του ν. 4308/2014, μόνο, εφόσον ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και κατά συνέπεια εφαρμόζουν απλογραφικό λογιστικό σύστημα, για την τήρηση των λογιστικών τους αρχείων.
9. Ποιες είναι οι φορολογικές υποχρεώσεις των προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ως προς την τήρηση λογιστικών αρχείων;
Τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα πρόσωπα, όπως οι αθλητικοί και οι πολιτιστικοί σύλλογοι, εφαρμόζουν τις διατάξεις του ν. 4308/2014, μόνο, εφόσον αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότε και εντάσσονται στις οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 αυτού και επομένως σε τήρηση βιβλίων (απλογραφικά ή διπλογραφικά) με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του νόμου αυτού (κύκλος εργασιών 1.500.000 ευρώ). Στην περίπτωση που δεν αποκτούν εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, δεν εφαρμόζουν τις διατάξεις του νόμου αυτού και συνεπώς δεν τηρούν βιβλία και δεν εκδίδουν στοιχεία.
Κριτήριο εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4308/2014 αποτελεί για τα πρόσωπα αυτά η απόκτηση εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα και όχι η υπαγωγή ή μη των συναλλαγών των εν λόγω προσώπων στον Φ.Π.Α ..
ΑΓΡΟΤΕΣ
10α. Τι υποχρεώσεις έχουν οι αγρότες, ως προς την τήρηση 8ι8λίωv και την έκδοση στοιχείων, για τις πωλήσεις που πραγματοποιούν στις λαϊκές αγορές;
Οι αγρότες που πωλούν αγαθά σε λαϊκές αγορές εκδίδουν υποχρεωτικά αποδείξεις με τη χρήση Φ.Η.Μ. (αριθ. ΠΟΛ. 1002/2014 απόφαση της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων), εκτός από την περίπτωση που τυχόν απαλλάσσονται από τον Φ.Π.Α., λόγω ύψους ακαθάριστων εσόδων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 2859/2000, οπότε απαλλάσσονται από την ενημέρωση των βιβλίων τους και από τη χρήση Φ.Η.Μ ..
10β. Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α., υποχρεούνται στην έκδοση παραστατικού διακίνησης, όταν διακινούν αγροτικά προϊόντα;
Οι αγρότες του ειδικού καθεστώτος Φ.Π.Α., δεδομένου ότι δεν υπόκεινται στις ρυθμίσεις του ν. 4308/2014, δεν υποχρεούνται στην παρακολούθηση (διακίνηση, παράδοση, αποστολή) των αποθεμάτων τους (περ. 5.8.4ζ' της παρ. 8 του άρθρου 5 του Κεφαλαίου 2 της αριθ. ΠΟΛ.1003/2014 - ΑΔΑ: 7ΝΑΩΗ-96Σ εγκυκλίου της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων).
10γ. Πότε εκδίδονται οι εκκαθαρίσεις από τις συνεταιριστικές οργανώσεις, σε περίπτωση πώλησης αγροτικών προϊόντων για λογαριασμό είτε του αγρότη-παραγωγού είτε του αγροτικού συνεταιρισμού; 
Εκδίδονται τουλάχιστον σε ετήσια βάση και αποστέλλονται στον αγρότη παραγωγό ή στον αγροτικό συνεταιρισμό, έγκαιρα, για την εκπλήρωση κάθε νόμιμης υποχρέωσης αυτών.

11. Υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης και ακύρωσης των αχρησιμοποίητων θεωρημένων θιθλίων και στοιχείων στη Δ.Ο.Υ. κατά τη διαδικασία της διακοπής εργασιών επιχειρηματικής δραστηριότητας;
Κατά τη διακοπή των εργασιών επιχειρηματικής δραστηριότητας, είτε πρόκειται για εμπρόθεσμη, είτε για εκπρόθεσμη διακοπή, κατ' εφαρμογή των διατάξεων της αριθ. ΠΟΛ.1163/2016 (Β' 3779, ΑΔΑ:ΩΧΜΛΗ­ΑΑΔ) απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, δεν υπάρχει υποχρέωση προσκόμισης για επίδειξη στη Δ.Ο.Υ. των αχρησιμοποίητων θεωρημένων στοιχείων, δεδομένου ότι δεν υφίσταται πλέον υποχρέωση ακύρωσης αυτών κατά τη διακοπή των εργασιών επιχείρησης.
12. Επί ηλεκτρονικής έκδοσης παραστατικού διακίνησης απαιτείται να επιδεικνύεται εκτυπωμένο το παραπάνω παραστατικό διακίνησης;
Το στοιχείο διακίνησης αποθεμάτων, ως συνοδευτικό στοιχείο, μπορεί να βρίσκεται, κατά τη διάρκεια της διακίνησης, σε οποιοδήποτε μέσο αποθήκευσης σε ηλεκτρονική μορφή, με δυνατότητα ανάγνωσης, στην περίπτωση που αυτό απαιτηθεί από τον φορολογικό έλεγχο. Στον αντισυμβαλλόμενο μπορεί να παραδίδεται, ομοίως, σε οποιαδήποτε ηλεκτρονική μορφή. Η δυνατότητα ανάγνωσης του συνοδευτικού στοιχείου διακίνησης, εφόσον ζητηθεί αυτό κατά τη διενέργεια φορολογικού ελέγχου, ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, μπορεί να πραγματοποιείται με εκτύπωση του στοιχείου αυτού.
13. Υπάρχει υποχρέωση έκδοσης τιμολογίου για την είσπραξη τόκων υπερημερίας;
Για ποσά που εισπράπονται ως τόκοι υπερημερίας βάσει δικαστικής απόφασης, εφόσον αποτελούν έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως ορίζεται από τις σχετικές διατάξεις του ν. 4172/2013 - Κ.Φ.Ε. (παρ. 2 του άρθρου 47), υπάρχει υποχρέωση έκδοσης τιμολογίου από την δικαιούχο οντότητα, με την έκδοση της δικαστικής απόφασης.
14. Κατά τη διαδικασία της αυτοτιμολόγησης ή της ανάθεσης τιμολόγησης σε τρίτο πρόσωπο απαιτείται ως προϋπόθεση η ύπαρξη έγγραφης συμφωνίας;
Δεν απαιτείται ως προϋπόθεση η κατάρτιση έγγραφης συμφωνίας, καθώς και η κατάθεση αυτής, πριν από την έκδοση του πρώτου τιμολογίου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. του υποχρέου, για λογαριασμό του οποίου ο πελάτης ή τρίτος εκδίδει τιμολόγια, αρκεί η ύπαρξη, πριν από την έκδοση του πρώτου τιμολογίου, συμφωνίας μεταξύ τους, η οποία μπορεί να αποδεικνύεται με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο (π.χ. ενδεικτικά, ανταλλαγή ηλεκτρονικού μηνύματος, επιστολών, κ.λπ.).
15. Παρέχεται η δυνατότητα ανάθεσης τιμολόγησης ή αυτοτιμολόγησης σε φορείς της Γενικής ΚυΒέρνησης με βάση τις διατάξεις του ν. 4308/2014;
Εφόσον οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (Υπουργεία, κλπ) για πράξεις που υπόκεινται σε Φ.Π.Α. υποχρεούνται σε έκδοση τιμολογίων, δύνανται από φορολογικής πλευράς να εφαρμόζουν τις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 8 του v. 4308/2014 (περί αυτοτιμολόγησης και ανάθεσης τιμολόγησης).
16. Πότε εκδίδεται το πιστωτικό τιμολόγιο, σε περίπτωση εσφαλμένης χρέωσης Φ.Π.Α επί των αρχικά εκδοθέντων τιμολογίων;
Για διαφορές που έχουν σχέση και επηρεάζουν την αξία του αρχικού τιμολογίου, όπως είναι η εσφαλμένη χρέωση Φ.Π.Α., το πιστωτικό τιμολόγιο εκδίδεται μέχρι την 15η ημέρα του επόμενου μήνα από τη διαπίστωση των διαφορών.
17. Σε ποιες περιπτώσεις δεν εκδίδεται τιμολόγιο;
Δεν απαιτείται έκδοση τιμολογίου για την είσπραξη αποζημιώσεων, επιδοτήσεων, οικονομικών ενισχύσεων, επιστροφών τόκων, εισφορών και λοιπών συναφών εσόδων (περ. 8.1.2 της παρ. 1 του άρθρου 8 του Κεφαλαίου 3 της αριθ. ΠΟΛ. 1003/2014 της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων).
Για τα υπόψη ποσά που αφορούν σε επιχορηγήσεις, εφόσον κατά την είσπραξή τους δεν υπάρχει υποχρέωση να εκδίδονται φορολογικά παραστατικά, δεν υφίσταται υποχρέωση υποβολής καταστάσεων πελατών και προμηθευτών, κατ' εφαρμογή της απόφασης της αριθ.ΠΟΛ.1022/2014 (Β' 179), όπως ισχύει.
18. Υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του τιμολογίου με αναγραφή παλαιότερης ημερομηνίας;
Το τιμολόγιο φέρει, οπωσδήποτε, την ημερομηνία στην οποία εκδόθηκε.

19. Πότε εκδίδεται απλοποιημένο τιμολόγιο;
Επιτρέπεται η έκδοση απλοποιημένου τιμολογίου, όταν το ποσό του τιμολογίου δεν υπερβαίνει τα εκατό (100) ευρώ,. Επέχουν θέση απλοποιημένου τιμολογίου και στοιχεία λιανικής πώλησης αγαθών ή υπηρεσιών, που καλύπτουν επαγγελματικές συναλλαγές και μέχρι του ορίου των εκατό (100) ευρώ, εφόσον εκδίδονται για την αγορά μη εμπορεύσιμων (για τον αγοραστή) αγαθών (αναλώσιμων) ή για τη λήψη, ομοίως, υπηρεσιών (περ. 10.2.2 της παρ. 2 του άρθρου 10 του Κεφαλαίου 3 της αριθ. ΠΟΛ.1003/2014 της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων).

20. Πώς εκδίδεται το τιμολόγιο που αφορά σε λιανικές πωλήσεις αγαθών;
Όταν η οντότητα εκδίδει τιμολόγιο για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών, αυτό εκδίδεται μηχανογραφικά με σήμανση από φορολογικό μηχανισμό, εκτός εάν η οντότητα απαλλάσσεται από τη χρήση φορολογικού μηχανισμού, οπότε το τιμολόγιο εκδίδεται με οποιονδήποτε τρόπο, είτε χειρόγραφα, είτε μηχανογραφικά χωρίς σήμανση από φορολογικό μηχανισμό (περ. 12.8.2 της παρ. 8 του άρθρου 12 του Κεφαλαίου 3 της αριθ. ΠΟΛ. 1003/2014 της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων).

21. Ποιοι είναι οι εναλλακτ:ικοί τ:ρόποι έκδοσης φορολογικών παραστ:ατ:ικών, για τ:ις μεμονωμένες πωλήσεις καυσίμων από πρατ:ήρια υγρών καυσίμων προς επαγγελματ:ίες;
Για αξία συναλλαγής μέχρι 300 ευρώ εκδίδεται:
- απόδειξη εσόδου (από το σύστημα εισροών - εκροών), στην οποία, κατά την έκδοσή της, με πληκτρολόγηση μέσω του λογισμικού του συστήματος εισροών - εκροών, αναγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας του οχήματος του αντισυμβαλλόμενου επαγγελματία, είτε
- απόδειξη εσόδου (από το σύστημα εισροών - εκροώv)ι η οποία δεν αντικαθίσταται με τιμολόγιο, στο πίσω μέρος δε αυτής τίθεται η σφραγίδα του εκδότη της και αναγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας του εφοδιαζόμεvου με καύσιμα οχήματος, είτε
- τιμολόγιο, στο οποίο θα επισυνάπτεται η αυτόματα εκδιδόμενη απόδειξη εσόδου (στην οποία προφανώς δεν αναγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας και ο Α.Φ.Μ. του αντισυμβαλλόμενου επαγγελματία) και στο οποίο (τιμολόγιο) αναγράφεται η φράση «Εκδόθηκε σε αντικατάσταση της αριθμ απόδειξης εσόδου».
Για αξία συναλλαγής άνω των 300 ευρώ εκδίδεται:

- απόδειξη εσόδου (από το σύστημα εισροών - εκροών), στην οποία, κατά την έκδοσή της, με πληκτρολόγηση μέσω του λογισμικού του συστήματος εισροών - εκροών, αναγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας του οχήματος και ο Α.Φ.Μ. του αντισυμβαλλόμενου επαγγελματία, είτε

- τιμολόγιο, στο οποίο θα επισυνάπτεται η αυτόματα εκδιδόμενη απόδειξη εσόδου (στην οποία προφανώς δεν αναγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας και ο Α.Φ.Μ. του αντισυμβαλλόμενου επαγγελματία) και στο οποίο (τιμολόγιο) αναγράφεται η φράση «Εκδόθηκε σε αντικατάσταση της αριθμ απόδειξης εσόδου».
 

Επισημάνσεις:
• Η απόδειξη εσόδου εκδίδεται αυτόματα από το σύστημα εισροών-εκροών, με την ολοκλήρωση της παράδοσης του καυσίμου από κάθε αντλία, ανεξάρτητα από την ιδιότητα που τυχόν δηλώνει ο αντισυμβαλλόμενος πελάτης (ιδιώτης ή επαγγελματίας), καθόσον δεν προβλέπεται από τις τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος εισροών-εκροών η έκδοση τιμολογίου.
• Με την έκδοση του τιμολογίου γίνονται οι δέουσες λογιστικές εγγραφές που αφορούν στα έσοδα από χονδρικές πωλήσεις, αφού πρώτα γίνει αφαιρετική εγγραφή των εσόδων από λιανικές πωλήσεις, με αναγραφή του α/α της απόδειξης εσόδου που αφορά. Επιπρόσθετα, δίνεται η δυνατότητα, σε αντικατάσταση της απόδειξης εσόδου που εκδόθηκε, να εκδοθεί πιστωτικό στοιχείο λιανικής, στο οποίο θα γίνεται ρητή μνεία ότι εκδίδεται για λόγους λογιστικής τακτοποίησης (εγγραφή αφαιρετική των εσόδων από λιανικές πωλήσεις), με αναγραφή σ' αυτό του α/α της απόδειξης εσόδου που αφορά.
22. Υπάρχει δυνατότητα έκδοσης ομαδικών ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, με Βάση τις διατάξεις των Ε.Λ.Π.;
Δεν αντίκειται στις διατάξεις των Ε.Λ.Π. η έκδοση ομαδικών εισιτηρίων ακτοπλοϊας, με συνημμένη σε αυτά την κατάσταση επιβατών, καθόσον δεν προβλέπεται, ως υποχρέωση, από τις διατάξεις του v. 4308/2014, η έκδοση ατομικών εισιτηρίων ακτοπλοϊας, με αναγραφή του ονοματεπώνυμου εκάστου επιβάτη στο περιεχόμενο αυτών και υπό την προϋπόθεση ότι αυτό επιτρέπεται από διατάξεις άλλων φορέων (όπως, Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής).

23. Ποιος είναι ο χρόνος έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών σε περίπτωση συνεχιζόμενης παροχής υπηρεσίας (n.χ. παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης);
Στη συνεχιζόμενη παροχή υπηρεσίας, η απόδειξη λιανικών συναλλαγών εκδίδεται στον χρόνο, που, με βάση την ειδικότερη συμφωνία μεταξύ των αντισυμβαλλομένων, ολοκληρώνεται η παρεχόμενη υπηρεσία (ανά μήνα, ανά τρίμηνο, κ.λπ.) ή εφόσον δεν υπάρχει ειδικότερη συμφωνία, κατά τον χρόνο που «ολοκληρώνεται» αυτή, οπότε και καθίσταται απαιτητό το σύνολο της συμφωνηθείσας αμοιβής. Επίσης, σε περίπτωση που λαμβάνεται προκαταβολή για μη προσφερθείσα υπηρεσία δεν γεννάται υποχρέωση έκδοσης απόδειξης λιανικών συναλλαγών, για δε την τεκμηρίωση της είσπραξης εκδίδεται απλή «απόδειξη είσπραξης» και στη συνέχεια εκδίδεται η απόδειξη λιανικών συναλλαγών.
24. Μπορεί να εκδοθεί πιστωτικό στοιχείο λιανικής πώλησης με τη χρήση Φ.Η.Μ.;
Με τις διατάξεις του άρθρου 2.9.4 της αριθ ΠΟΛ.1220/2012 (Β' 3517) Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών, ως προς τις προβλεπόμενες ιδιότητες και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των Φ.Η.Μ., ορίζεται ότι δεν επιτρέπεται σε φορολογική απόδειξη εσόδου η διενέργεια και η καταγραφή συναλλαγής (π.χ. πώληση) είδους, με μηδενική ή αρνητική αξία. Συνεπώς, δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης του πιστωτικού στοιχείου λιανικής πώλησης με τη χρήση Φ.Η.Μ.
25. Πότε εκδίδεται ειδικό ακυρωτικό στοιχείο;
Εκδίδεται στην περίπτωση που δεν έχει γίνει χρήση του παραστατικού πώλησης, δηλαδή δεν έχει παραδοθεί αυτό στον αντισυμβαλλόμενο. Στην περίπτωση που έχει γίνει χρήση του παραστατικού πώλησης εκδίδεται πιστωτικό τιμολόγιο.
26. Η έκδοση παραστατικού διακίνησης μεταθέτει τον χρόνο έκδοσης του παραστατικού λιανικής πώλησης;
Σε περίπτωση πώλησης αγαθών, το στοιχείο λιανικής πώλησης εκδίδεται κατά τον χρόνο παράδοσης ή έναρξης της αποστολής των αγαθών. Όταν η παράδοση των πωλούμενων αγαθών γίνεται από τρίτο, το στοιχείο λιανικής πώλησης εκδίδεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την παράδοση. Επίσης, σημειώνεται ότι δεν παρέχεται ευχέρεια έκδοσης του στοιχείου λιανικής πώλησης σε χρόνο προγενέστερο της διακίνησης των αποθεμάτων.
27. Υπάρχει περιορισμός ως προς τον τρόπο εξόφλησης των φορολογικών στοιχείων που εκδίδονται για πώληση αγαθών ή παροχή υπηρεσιών σε ιδιώτες;
Τα φορολογικά στοιχεία λιανικής πώλησης συνολικής αξίας πεντακοσίων (500) ευρώ και άνω, εξοφλούνται από τους λήπτες τους, αποκλειστικά με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 20 του ν. 3842/2010 (Α' 58), όπως ισχύει, αποκλειομένης της δυνατότητας εξόφλησής τους με μετρητά (παρ.2 του άρθρου 69 του ν. 4446/2016 -Α' 240).
28. Παρέχεται η δυνατότητα σε οντότητα-λήπτη τιμολογίου να εκδώσει πιστωτικό τιμολόγιο, σε περίπτωση που η αντισυμ8αλλόμενη οντότητα- εκδότης του αρχικού (χρεωστικού) τιμολογίου αρνείται την έκδοση αυτού;
Από τις διατάξεις του ν. 4308/2014, δεν παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης πιστωτικού τιμολογίου από την οντότητα-λήπτη του αρχικού (χρεωστικού) τιμολογίου, λόγω άρνησης έκδοσης αυτού από την αντισυμβαλλόμενη οντότητα-εκδότη του αρχικού τιμολογίου, δεδομένου ότι το πιστωτικό τιμολόγιο, σε κάθε περίπτωση, εκδίδεται από τον πωλητή των αγαθών ή υπηρεσιών, εκδότη του αρχικού (χρεωστικού) τιμολογίου.
29. Τι παραστατικά εκδίδονται στην περίπτωση κατά την οποία εκμεταλλευτές τουριστικών ημερόπλοιων παρέχουν υπηρεσίες σε πελάτες ξενοδοχειακών μονάδων ή ταξιδιωτικών πρακτόρων;
Όταν παρέχονται υπηρεσίες από οντότητες- εκμεταλλευτές τουριστικών ημερόπλοιων σε πελάτες ξενοδοχειακών μονάδων ή ταξιδιωτικών πρακτόρων και αντισυμβαλλόμενοι των εκμεταλλευτών τουριστικών ημερόπλοιων είναι τα εν λόγω ξενοδοχεία ή ταξιδιωτικά πρακτορεία, για τη συναλλαγή αυτή εκδίδεται τιμολόγιο, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 4308/2014, προς τις παραπάνω οντότητες (ξενοδοχειακές μονάδες, τουριστικούς πράκτορες). Κατά την επιβίβαση των πελατών των ξενοδοχειακών μονάδων ή ταξιδιωτικών πρακτόρων στα υπόψη ημερόπλοια, δύναται να εκδίδονται μη φορολογικά παραστατικά, όπως π.χ. δελτία συμμετοχής σε περιηγήσεις (voucher).
30. Οντότητα η οποία παρέχει υπηρεσίες εγκατάστασης, επισκευής και συντήρησης π.χ. ανελκυστήρων, με την χρησιμοποίηση ανταλλακτικών και εξαρτημάτων που είναι απαραίτητα για την επισκευή των ανελκυστήρων στις εγκαταστάσεις των πελατών της, υποχρεούται σε χρήση Φ.Η.Μ.;
Εφόσον οντότητα με αντικείμενο δραστηριότητας επισκευή και συντήρηση (π.χ. ανελκυστήρων), χρησιμοποιεί ανταλλακτικά και εξαρτήματα, που ενσωματώνονται στους επισκευαζόμενους ανελκυστήρες, η χρήση των οποίων είναι απόλυτα συνδεδεμένη και απαραίτητη για την ολοκλήρωση της εργασίας, θέμα πραγματικό, η πράξη αυτή χαρακτηρίζεται ως παροχή υπηρεσίας και εμπίπτει στην περ. θ' της παρ. 1 του άρθρου 1 της αριθ. ΠΟΛ.1002/2014 (Β' 3/2015) Απόφασης της Γενικής Γραμματέως Δημοσίων Εσόδων. Παράλληλα, εφόσον οι υπηρεσίες που παρέχονται (επισκευή και συντήρηση ανελκυστήρων) πραγματοποιούνται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης της υπόχρεης οντότητας, η περίπτωση αυτή εμπίπτει στην περ. β' της παρ. 4 του άρθρου 1 της προαναφερθείσας αριθ. ΠΟΛ.1002/2014. Και στις δύο περιπτώσεις, η ως άνω οντότητα δεν υποχρεούται σε έκδοση των στοιχείων λιανικής μέσω Φ.Η.Μ.
31. Εκμεταλλευτής τουριστικού γραφείου ο οποίος παρέχει και υπηρεσίες περιηγήσεων σε τουρίστες, απαλλάσσεται από τη χρήση Φ.Η.Μ.;
Σε περίπτωση που οντότητα εκμεταλλευτής τουριστικού γραφείου, εκτός από την υπόψη δραστηριότητα για την οποία παρέχεται η δυνατότητα να μη χρησιμοποιεί Φ.Η.Μ. για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών, παρέχει και υπηρεσίες περιηγήσεων (είτε με τρενάκι, είτε με πλοιάριο) σε τουρίστες και με την προϋπόθεση ότι οι υπηρεσίες αυτές δεν εμπίπτουν στις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων σε τακτική βάση τύπου συγκοινωνίας, αλλά στην έννοια της παροχής υπηρεσιών αναψυχής, θέμα πραγματικό, που ερευνάται σε κάθε περίπτωση από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, για τη δραστηριότητά του αυτή υποχρεούται στην έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών με χρήση Φ.Η.Μ.
32. Υπάρχει δυνατότητα ψηφιοποίησης και διαφύλαξης πρωτότυπων παραστατικών σε έντυπη μορφή;
Αρχεία που αρχικά δημιουργούνται σε έντυπη μορφή δύνανται να ψηφιοποιούνται και να φυλάσσονται στη νέα μορφή τους ακόμα και κατά τη διάρκεια της εκάστοτε τρέχουσας περιόδου. Ο ν. 4308/2014 δεν θέτει περιορισμό ως προς τον τρόπο διαφύλαξης των λογιστικών αρχείων, τα οποία δύνανται να διαφυλάσσονται είτε σε έντυπη, είτε σε ηλεκτρονική μορφή.
33. Ποιος είναι ο χρόνος έκδοσης στοιχείων λιανικής πώλησης με το σύστημα της παραγγελιοληψίας, από εκμεταλλευτές καταστημάτων εστίασης;
Στις περιπτώσεις που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της αριθ. ΠΟΛ. 1220/2012 (Β' 3517) Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών, αναφορικά με τον τρόπο και το περιεχόμενο των προσωρινών αποδείξεων - δελτίων παραγγελίας (ήτοι, εκδίδονται δελτία παραγγελίας στα οποία δεν αναγράφονται αξίες), εφαρμόζονται οι γενικές διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 4308/2014, και οι υπόχρεοι οφείλουν να εκδίδουν τα στοιχεία λιανικής πώλησης, με σήμανση από μηχανισμό Ειδικών Ασφαλών Φορολογικών Διατάξεων Σημανσης Στοιχείων (Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.), κατά τον χρόνο παράδοσης των αγαθών, ήτοι με κάθε σερβίρισμα.
34. Πότε συνίσταται παρά8αση της περ. ια· της παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 4174/2013 για τους κατόχους-χρήστες μοντέλων Φ.Η.Μ., που υποχρεούνται να αποσύρουν από τη χρήση μοντέλα, σύμφωνα με την αριθ. ΠΟΛ.1196/2017 (Β' 4486, ΑΔΑ: 669Ν46ΜΠ3Ζ-ΣΕΕ) Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.;
Για την εφαρμογή της αριθ.ΠΟΛ.1196/2017 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. και προκειμένου για την επιβολή των κυρώσεων που ορίζονται από τις διατάξεις της περ. ια' της παρ. 1 του άρθρου 54 του ν. 4174/2013, για την απόσυρση από τη χρήση των μοντέλων Φ.Η.Μ. που αναφέρονται στους Πίνακες Α και Β της ως άνω Απόφασης, πρέπει αποδεδειγμένα να έχουν εκδοθεί παραστατικά από τους εν λόγω Φ.Η.Μ.

ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
Αρμόδια υπηρεσία της Γ.Δ.Φ.Δ. της Α.Α.Δ.Ε.: Διεύθυνση Εφαρμογής Φορολογίας Κεφαλαίου και Περιουσιολογίου
Τηλ. επικοινωνίας για παροχή διευκρινίσεων: 210 3375872, 210 3375878 Τελευταία ενημέρωση 2/5/2018
Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ - ΔΩΡΕΩΝ - ΓΟΝΙΚΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ
1. Σε ποιο νομοθετικό πλαίσιο Βασίζεται η φορολόγηση των κληρονομιών;
Στον Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια, ο οποίος κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του ν. 2961/2001 (Α' 266) και στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας ν. 4174/2013 (Α' 170), όπως ισχύουν.

2. Σε ποιά περιουσιακά στοιχεία επιβάλλεται φόρος κληρονομιάς;
Ο φόρος κληρονομιάς επιβάλλεται σε κάθε περιουσία που βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή σε αλλοδαπούς, καθώς και στην κινητή περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό και ανήκει σε Έλληνα ή σε αλλοδαπό υπήκοο που είχε την κατοικία του στην Ελλάδα.

3. Ποιος είναι υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;
Ο κληρονόμος ή ο κληροδόχος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του.

4. Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;
Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται μέσα σε έξι (6) μήνες από το θάνατο, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα ή μέσα σε ένα (1) χρόνο, αν ο κληρονομούμενος πέθανε στο εξωτερικό ή οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν κατά τον χρόνο θανάτου στο εξωτερικό.

Η προθεσμία αρχίζει κατά κανόνα από :
- το θάνατο του κληρονομουμένου,
- τη δημοσίευση της διαθήκης ή
- τη δημοσίευση στον τύπο της δικαστικής απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή το θάνατο του υποχρέου σε δήλωση, αν αυτός δεν υπέβαλε δήλωση ή
- τη λήξη της επιδικίας, τη συνένωση της επικαρπίας με την ψιλή κυριότητα, την αναγκαστική απαλλοτρίωση, την είσπραξη πνευματικών δικαιωμάτων, κ.λπ.
5. Μπορεί να παραταθεί η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;
Η προθεσμία μπορεί να παραταθεί για τρεις (3) κατ' ανώτατο όριο μήνες, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ .. Η αίτηση για παράταση της προθεσμίας μπορεί να υποβληθεί ακόμη και μετά τη λήξη αυτής, μέσα όμως στο τρίμηνο που ακολουθεί.
6. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται κατά την υποβολή δηλώσεων φόρου κληρονομιάς; α) Ληξιαρχική πράξη θανάτου
β) αντίγραφο διαθήκης
γ) κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό της αρμόδιας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής περί του είδους και του βαθμού συγγενείας προς τον κληρονομούμενο
δ) πιστοποιητικό του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης στην περίπτωση της εξ αδιαθέτου διαδοχής
ε) πιστοποιητικό για την ηλικία του επικαρπωτή, όταν για τον προσδιορισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη η ηλικία αυτού
στ) έγγραφο νομιμοποιήσεως, σε περίπτωση πληρεξουσίου
ζ) τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης η) αποδεικτικά χρεών της κληρονομιάς.
    7.Πού υποβάλλεται η δήλωση φόρου κληρονομιάς;
    Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας ανήκει η τελευταία διεύθυνση κατοικίας του κληρονομουμένου, όπως αυτή έχει δηλωθεί στο Μητρώο του.
    Αν ο κληρονομούμενος κατοικούσε στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού.
    Αν ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στο εξωτερικό αλλά πέθανε στην Ελλάδα, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. του τόπου θανάτου.
    Υπάρχει δυνατότητα για σημαντικούς λόγους να ορισθεί άλλη Δ.Ο.Υ. ως αρμόδια, με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., μετά από αίτηση όλων των κληρονόμων.
      8. Πότε επιβάλλεται φόρος δωρεάς-γονικής παροχής;
      Φόρος δωρεάς ή γονικής παροχής επιβάλλεται όταν δωρίζεται ή μεταβιβάζεται με γονική παροχή περιουσιακό στοιχείο σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
        9. Σε ποια περιουσιακά στοιχεία επιβάλλεται φόρος δωρεάς-γονικής παροχής;
        Στα περιουσιακά στοιχεία κάθε μορφής που βρίσκονται στην Ελλάδα, καθώς και στα κινητά που βρίσκονται στο εξωτερικό και ανήκουν σε Έλληνα ή σε αλλοδαπό που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα.
        10. Ποιος πρέπει να υποβάλει τη δήλωση δωρεάς-γονικής παροχής;
        Εφόσον συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο, τη δήλωση πρέπει να υποβάλουν και οι δύο συμβαλλόμενοι, ενώ, σε περίπτωση άτυπης δωρεάς, μόνο ο δωρεοδόχος.
        11. Πού υποβάλλεται η δήλωση φόρου δωρεάς- γονικής παροχής;
        Η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η κατοικία του δωρητή ή του γονέα. Αν ο δωρητής ή ο γονέας κατοικούν στο εξωτερικό, αρμόδια είναι η Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού.
        Υπάρχει δυνατότητα για σημαντικούς λόγους να ορισθεί άλλη Δ.Ο.Υ. ως αρμόδια, με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., μετά από αίτηση όλων των υποχρέων.
        12. Πού υποβάλλεται η δήλωση φόρου για χρηματικές δωρεές προς νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα;
        Για χρηματικές δωρεές προς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, αρμόδια είναι η Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η έδρα του νομικού προσώπου.
        13. Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;
        Σε περίπτωση που για τη δωρεά ή τη γονική παροχή συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο, η δήλωση υποβάλλεται πριν από την κατάρτιση του συμβολαίου. Όταν δεν συντάσσεται συμβόλαιο, η δήλωση υποβάλλεται μέσα σε έξι (6) μήνες από την παράδοση του αντικειμένου της δωρεάς ή της γονικής παροχής. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει δυνατότητα παράτασης της προθεσμίας αυτής για τρεις (3) μήνες.
        14. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής της πρώτης κατοικίας από το φόρο κληρονομιών;
        α) ο κληρονόμος είναι σύζυγος ή το πρόσωπο με το οποίο ο κληρονομούμενος είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, κατά τις διατάξεις του ν. 3719/2008 (Α' 241) (εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών) ή του ν. 4356/2015 (Α' 181) ή τέκνο του κληρονομουμένου.
        β) ο κληρονόμος είναι Έλληνας ή πολίτης κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.).
        γ) ο κληρονόμος, ο σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα τους δε έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των ανωτέρω ακινήτων (και των λοιπών αντίστοιχων κληρονομιαίων ακινήτων) είναι 70 τ.μ. προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.
        δ) το ακίνητο αποκτάται κατά πλήρη κυριότητα.
        ε) η απαλλαγή από το φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας παρέχεται για μία φορά. Δεν απαλλάσσεται ο κληρονόμος που ο ίδιος ή ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα αυτού έχουν ήδη τύχει απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης ή γονικής παροχής ή κληρονομιάς.
        στ) η κατοικία ή το οικόπεδο θα παραμείνει στην κυριότητα του κληρονόμου για μία τουλάχιστον πενταετία.
        ζ) το αίτημα για την απαλλαγή υποβάλλεται με την εμπρόθεσμη δήλωση.
        15. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής της πρώτης κατοικίας από το φόρο γονικής παροχής;
        α) το τέκνο που ζητά την απαλλαγή, ο σύζυγος και τα ανήλικα τέκνα τους δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη κατοικία ή ιδανικό μερίδιο κατοικίας που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Οι στεγαστικές ανάγκες θεωρείται ότι καλύπτονται αν το συνολικό εμβαδόν των ανωτέρω ακινήτων είναι 70 τ.μ., προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 25 τ.μ. για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του δικαιούχου.
        β) το τέκνο είναι Έλληνας ή πολίτης κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των χωρών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (Ε.Ο.Χ.).
        γ) το ακίνητο αποκτάται κατά πλήρη κυριότητα και ολόκληρο.
        δ) η απαλλαγή από το φόρο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας παρέχεται για μία φορά. Δεν απαλλάσσεται το τέκνο που το ίδιο ή ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα αυτών έχουν ήδη τύχει απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης ή γονικής παροχής ή κληρονομιάς.
        ε) η κατοικία ή το οικόπεδο θα παραμείνει στην κυριότητα του τέκνου για μία τουλάχιστον πενταετία. στ) το αίτημα για την απαλλαγή υποβάλλεται με την εμπρόθεσμη δήλωση.
        16. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με κληρονομιά ή γονική παροχή;
        Η απαλλαγή παρέχεται για αξία κατοικίας μέχρι 200.000 € για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 250.000 € για έγγαμο, η οποία προσαυξάνεται κατά 25.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα ανήλικα τέκνα, των οποίων την επιμέλεια έχει ο δικαιούχος. Στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και ενός αποθηκευτικού χώρου, για επιφάνεια εκάστου έως 20 τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα. Επίσης, χορηγείται απαλλαγή για οικόπεδο αξίας μέχρι 50.000 € για κάθε ανήλικο ή άγαμο και μέχρι 100.000 € για κάθε έγγαμο, προσαυξανόμενη κατά 10.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 15.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα. Τα παραπάνω ποσά ισχύουν για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με κληρονομιά και με γονική παροχή. Ειδικά, η προσαύξηση για τα ανήλικα τέκνα, όσον αφορά στον φόρο κληρονομιάς ισχύει, εφόσον στον κληρονόμο περιέρχεται μία μόνο κατοικία ή ένα μόνο οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου.
        17. Φορολογείται η κατάθεση σε κοινό τραπεζικό λογαριασμό;
        Απαλλάσσεται από τον φόρο κλnρονομιάς (και όχι από τον φόρο δωρεάς ή γονικής παροχής) το ποσό χρηματικής κατάθεσης σε κοινό λογαριασμό του ν. 5638/1932 (Α' 307}, εφόσον έχει τεθεί ο όρος ότι με τον θάνατο οποιουδήποτε δικαιούχου η κατάθεση περιέρχεται αυτοδίκαια στους λοιπούς επιζώντες, μέχρι τον τελευταίο από αυτούς.
        18. Προβ8λέποvται απαλλαγές γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων από το φόρο κληρονομιών, δωρεών-γονικών παροχών;
        Από 23-4-2010 καταργήθηκαν οι γεωργικές απαλλαγές.
        19. Σε πόσες δόσεις κατα8άλλεται ο φόρος κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών;
        α) Ο φόρος που προκύπτει βάσει αρχικής ή εμπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, καταβάλλεται σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις, όχι μικρότερες των 500 €, πλην της τελευταίας.
        Σε περίπτωση κληρονομιάς, αν ο κληρονόμος είναι ανήλικος, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται, με την προϋπόθεση ότι κάθε δόση δεν θα είναι μικρότερη των 500 €, πλην της τελευταίας.
        β) Μετά την υποβολή εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης ή μετά τον έλεγχο, ο φόρος καταβάλλεται εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση της πράξης διορθωτικού προσδιορισμού.
        γ) Σε περίπτωση έκδοσης οριστικής απόφασης διοικητικού δικαστηρίου, ο φόρος καταβάλλεται σε δύο ίσες μηνιαίες δόσεις.
        δ) Στην περίπτωση δωρεάς-γονικής παροχής χρηματικών ποσών, ο φόρος καταβάλλεται άμεσα [εντός τριών (3) ημερών από την υποβολή της δήλωσης].
        20. Ποιος είναι ο χρόνος φορολογίας στις κληρονομιές;
        Κατά κανόνα, χρόνος φορολογίας είναι ο χρόνος θανάτου. Ο χρόνος φορολογίας μετατίθεται σε μεταγενέστερο του θανάτου χρονικό σημείο αυτοδίκαια (στις περιπτώσεις που ορίζει ο νόμος, π.χ. αναβλητική αίρεση, επιδικία για το κληρονομικό δικαίωμα, διαχωρισμό επικαρπίας και ψιλής κυριότητας, κ.λπ.) ή μετά από απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. σε συγκεκριμένες περιπτώσεις μετά από αίτηση των κληρονόμων.
        Στις περιπτώσεις αυτές, υποβάλλεται αρχική δήλωση με τα δικαιολογητικά της αναβολής φορολογίας και, μετά τη γένεση της φορολογικής υποχρέωσης, υποβάλλεται νέα δήλωση.
        21. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου κληροvομιάς1 δωρεάς ή γονικής παροχής;
        Για υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε πριν την 1-1-2015, το δικαίωμα του Δημοσίου για έλεγχο της υπόθεσης παραγράφεται μετά την πάροδο δέκα (10) ετών, σε περίπτωση υποβολής δήλωσης, ή δεκαπέντε (15) ετών, αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.
        Για υποθέσεις στις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε από την 1-1-2015, το δικαίωμα του Δημοσίου παραγράφεται κατά κανόνα εντός πέντε (5) ετών, από το τέλος του έτους στο οποίο λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης.
        Ανεξάρτητα από τα παραπάνω το δικαίωμα του Δημοσίου είναι παραγραμμένο για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι την 31-12-1994.
        22. Πως υπολογίζεται ο φόρος κληροvομιάς δωρεάς - γονικής παροχής;
        Οι φορολογούμενοι, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση με τον κληρονομούμενο ή τον δωρητή, κατατάσσονται σε τρεις (3) κατηγορίες, για καθεμιά από τις οποίες ισχύουν διαφορετικές φορολογικές κλίμακες με διαφορετικά αφορολόγητα ποσά και συντελεστές.
        Στην Α' κατηγορία εντάσσονται:
        α) ο/η σύζυγος ή το πρόσωπο με το οποίο ο κληρονομούμενος ή ο δωρητής έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, κατά τις διατάξεις του ν. 3719/2008 (εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών) ή του ν. 4356/2015, β) τα τέκνα, γ) οι εγγονοί και δ) οι γονείς του κληρονομουμένου ή του δωρητή.
        Στη Β' κατηγορία εντάσσονται: α) οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών (δισέγγονοι, κ.λπ.), β) οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών (παππούδες, προπαππούδες, κ.λπ.), γ) τα εκούσια ή δικαστικά αναγνωρισθέντα τέκνα έναντι των ανιόντων του πατέρα που τα αναγνώρισε, δ) οι κατιόντες του αναγνωρισθέντος έναντι του αναγνωρίσαντος και των ανιόντων αυτού, ε) οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), στ) οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου (ανεψιοί του κληρονομουμένου ή του δωρητή), ζ) οι πατριοί και οι μητριές, η) τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, θ) τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί - νύφες) και ι) οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί - πεθερές) του κληρονομουμένου ή του δωρητή.
        Στη Γ' κατηγορία υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής ή εξωτικός του κληρονομουμένου ή του δωρητή.
        23. Ποιες είναι οι ισχύουσες φορολογικές κλίμακες;
        ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΑ'
        ΚλιμάκιαΣυντελεστήςΦόροςΦορολογητέαΦόρος που
        (σε ευρώ)κλιμακίουκλιμακίου ( σεπεριουσίααναλογεί(σε

        (%)ευρώ)(σε ευρώ)ευρώ)
        150.000------150.000---
        150.00011.500300.0001.500
        300.000515.000600.00016.500
        Υπερβάλλον10


        ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β'
        ΚλιμάκιαΣυντελεστήςΦόροςΦορολογητέαΦόρος που
        (σε ευρώ)κλιμακίουκλιμακίου ( σεπεριουσίααναλογεί

        (%)ευρώ)(σε ευρώ)(σε ευρώ)
        30.000------30.000---
        70.00053.500100.0003.500
        200.0001020.000300.00023.500
        Υπερβάλλον20


        ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΓ'
        ΚλιμάκιαΣυντελεστήςΦόροςΦορολογητέαΦόρος που
        (σε ευρώ)κλιμακίουκλιμακίου ( σεπεριουσίααναλογεί

        (%)ευρώ)(σε ευρώ)(σε ευρώ)
        6.000------6.000---
        66.0002013.20072.00013.200
        195.0003058.500267.00071.700
        Υπερβάλλον40


        24. Υπάρχει απαλλασσόμενο ποσό όταν κληρονόμος είναι σύζυγος ή πρόσωπο με το οποίο ο κληρονομούμενος είχε συνάψει σύμφωνο συμ8ίωσης ή ανήλικο τέκνο του;
        Μετά την 26-1-2010, όταν κληρονόμος είναι σύζυγος ή ανήλικο τέκνο του κληρονομουμένου, απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομιάς, αξίας κληρονομιαίας περιουσίας μέχρι 400.000 €, για κάθε κληρονόμο (με αντίστοιχο περιορισμό των κλιμακίων υπολογισμού του φόρου της Α' κατηγορίας). Η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση που ο κληρονόμος είναι πρόσωπο με το οποίο ο κληρονομούμενος είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης κατά τις διατάξεις του ν. 4356/2015 (χωρίς χρονικό περιορισμό) και το οποίο λύθηκε με τον θάνατο αυτού.
        25. Πως φορολογείται η δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών;
        Η γονική παροχή χρηματικών ποσών φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), ενώ η δωρεά χρηματικών ποσών φορολογείται αυτοτελώς με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στην Α' κατηγορία, είκοσι τοις εκατό (20%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στη Β' κατηγορία και σαράντα τοις εκατό (40%) για δωρεοδόχους που υπάγονται στην r· κατηγορία.


        Β. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
        1. Πότε επι8άλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτου (φ.μ.α.) και ποιος υποχρεούται να τον καταβάλει;
        Σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου με αντάλλαγμα επιβάλλεται φόρος στην αξία τους και υπόχρεος για την καταβολή του είναι ο αγοραστής.
          2. Πότε και από ποιους υποβάλλεται η δήλωση φ.μ.α.;
          Πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου μεταβίβασης, ο πωλητής και ο αγοραστής υποβάλουν κοινή δήλωση φ.μ.α ..
            3. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο. Υ. για την υπο8ολή της δήλωσης;
            Η Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται το ακίνητο.

                4. Ποια είναι η διαδικασία υπο8ολής της δήλωσης και καταβολής του φ.μ.α.;
                Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα, ένα εκ των οποίων παραμένει στη Δ.Ο.Υ. και το δεύτερο παραδίδεται στον συμβαλλόμενο.
                Η καταβολή του φόρου πραγματοποιείται σε πιστωτικά ιδρύματα ή στα Ε.Λ.Τ.Α. με τη χρήση κωδικού πληρωμής.
                  5. Πώς καταβάλλεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων;
                  Στις περιοχές που εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης φ.μ.α., ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράφει σε αυτήν την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, βάσει της οποίας καταβάλλει εφάπαξ τον φόρο που αναλογεί. Σε περίπτωση που το τίμημα είναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας, ο φόρος υπολογίζεται επί του τιμήματος.
                    6. Ποιοι είναι οι συντελεστές για τον υπολογισμό του φ.μ.α.;
                    α) Ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται σε 3% επί της φορολογητέας αξίας του ακινήτου.
                    β) Ο φ.μ.α. μειώνεται στο τέταρτο (1/4) στις περιπτώσεις διανομής ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων ή διάλυσης Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε. και μεταβίβασης των ακινήτων της εταιρείας στα μέλη της, κατά την εταιρική τους μερίδα.
                    γ) Ο φ.μ.α. μειώνεται στο μισό (1/2) στις περιπτώσεις ανταλλαγής ακινήτων ίσης αξίας, συγχώνευσης Α.Ε. και Συνεταιρισμών, αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια, καθώς και συνένωσης οικοπέδων.
                    7. Σε ποιες περιπτώσεις σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας οφείλεται φ.μ.α.;
                    Σε κάθε περίπτωση σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας θα πρέπει να ερευνάται αν συντελείται, άμεσα ή έμμεσα, μεταβίβαση εμπραγμάτων επί ακινήτων δικαιωμάτων μεταξύ συγκυρίων, είτε με μορφή διανομής, είτε ανταλλαγής, είτε πώλησης, είτε δωρεάς ιδανικών μεριδίων. Ενδεικτικά αναφέρονται:
                    Σύσταση σε οικόπεδο με υφιστάμενα κτίσματα.
                    Σύσταση και στο μελλόκτιστο δικαίωμα υψούν με υφιστάμενα κτίσματα.
                    Τροποποίηση σύστασης με απόσπαση μέρους οριζόντιας ιδιοκτησίας από εκείνη στην οποία ανήκε και μεταφορά της σε οριζόντια ιδιοκτησία άλλου συνιδιοκτήτη.
                    Σύσταση με διανομή της ψιλής κυριότητας.
                    Διανομή υφιστάμενη κάθετης ιδιοκτησίας σε οικόπεδο με κτίσματα. Κατάργηση υφιστάμενης σύστασης σε οικόπεδο με κτίσματα.
                      8. Πότε οφείλεται φόρος διανομής;
                        α) Αν η διανομή είναι αυτούσια, δηλαδή ο καθένας από τους συγκυρίους παίρνει είτε ένα διαιρετό μέρος των ακινήτων που διανέμονται είτε ποσοστό εξ αδιαιρέτου αυτών.
                        β) Αν η αξία της μερίδας που παίρνει από τη διανομή κάθε συγκύριος, δηλαδή η φυσική του μερίδα, είναι ίση με την αξία της ιδανικής τους μερίδας, δηλαδή με την αξία που είχε η εξ αδιαιρέτου συμμετοχή του.
                        Σε περίπτωση άνισων μερίδων, η επί πλέον αξία θεωρείται ότι αποκτάται με ξεχωριστή μεταβίβαση και, αν καταβληθεί αντάλλαγμα, φορολογείται με ακέραιο συντελεστή φ.μ.α., διαφορετικά οφείλεται φόρος δωρεάς για την παραίτηση από το δικαίωμα λήψης ανταλλάγματος.
                        9. Δικαίωμα προσφυγής.
                        Ο υπόχρεος, εφόσον αμφισβητεί πράξη προσδιορισμού του φ.μ.α., έχει δικαίωμα, εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της πράξης, να υποβάλει ενδικοφανή προσφυγή στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) της Α.Α.Δ.Ε .. Κατά της απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή της σιωπηρής απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής, ο υπόχρεος δύναται να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Δικαστηρίου. Προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια απευθείας κατά οποιασδήποτε πράξης που εξέδωσε η Φορολογική Διοίκηση είναι απαράδεκτη.
                        10. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της απαλλαγής από το φ.μ.α. για αγορά πρώτης κατοικίας;
                        Η απαλλαγή παρέχεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα (έγγαμα ή άγαμα ή τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης τόσο με τις διατάξεις του ν. 3719/2008, μετά τη συμπλήρωση διετίας, όσο και του ν. 4356/2015), εφόσον κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα ή προτίθενται να εγκατασταθούν σε αυτή το αργότερο εντός δύο ετών από την αγορά. Η απαλλαγή του άγαμου παρέχεται και στον σύζυγο που βρίσκεται σε διάσταση, υπό τον όρο ότι έχει κατατεθεί αίτηση ή αγωγή διαζυγίου, τουλάχιστον, έξι μήνες πριν την αγορά του ακινήτου με την προϋπόθεση ότι ο γάμος θα λυθεί μέσα σε πέντε (5) έτη από την αγορά.
                        Απαλλαγή από το φ.μ.α. για αγορά πρώτης κατοικίας δικαιούνται:
                        α) Έλληνες.
                        β) ομογενείς από Αλβανία, Τουρκία και χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Οι καταγόμενοι από τη Βόρεια Ήπειρο και την Τουρκία, εφόσον απέκτησαν ιθαγένεια τρίτου κράτους πλην της Αλβανικής και Τουρκικής, δεν μπορούν να τύχουν απαλλαγής από το φόρο.
                        γ) οι πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.
                        δ) αναγνωρισμένοι πρόσφυγες, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 96/2008 (Α' 152).
                        ε) πολίτες τρίτων χωρών που απολαύουν του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4251/2014 (Α' 80).
                        στ) πολίτες τρίτων χωρών που κατέχουν άδεια διαμονής στην Ελλάδα δεύτερης γενιάς.
                        Ειδικά, για τους αλλοδαπούς, η πρόθεσή τους για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα δεν αναιρείται από το γεγονός ότι, για ειδικούς λόγους, οι αρμόδιες υπηρεσίες τους χορηγούν προσωρινές άδειες παραμονής που ανανεώνονται.
                        11. Μπορεί να χορηγηθεί απαλλαγή και μετά την υποΒολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης και καταΒολή του φόρου;
                        Είναι δυνατόν να υποβληθεί αίτηση για τη χορήγηση απαλλαγής και μετά από την υποβολή δήλωσης φ.μ.α., μέχρι την οριστικοποίηση της υπόθεσης με οποιονδήποτε τρόπο. Μαζί με την αίτηση συνυποβάλλονται και τα απαραίτητα δικαιολογητικά και ζητείται η επιστροφή του φόρου. Μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών και τη διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων της απαλλαγής, συντάσσεται συμπληρωματική πράξη του συμβολαίου, στο οποίο αναφέρεται η απαλλαγή και μετά τη μεταγραφή της, επιστρέφεται ο φόρος.
                          12. Ποια είναι η έκταση της παρεχόμενης απαλλαγής;
                          Για αγορά κατοικίας: από άγαμο μέχρι του ποσού των 200.000 €, από άγαμο που παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 250.000 €, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 250.000 €, ενώ από έγγαμο που παρουσιάζει αναπηρία, τουλάχιστον, 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία μέχρι ποσού αξίας 275.000 €. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 25.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 30.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.
                          Για αγορά οικοπέδου: από άγαμο μέχρι ποσού αξίας 50.000 €, από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 100.000 €. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 10.000 € για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα αυτού και κατά 15.000 € για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του.
                          Αν η αξία του ακινήτου υπερβαίνει τα παραπάνω αφορολόγητα όρια, η απαλλαγή χορηγείται μέχρι του αντίστοιχου αφορολόγητου ποσού και για την επιπλέον αξία οφείλεται φ.μ.α.
                          Σε περίπτωση αγοράς κατοικίας, στο ποσό της απαλλαγής περιλαμβάνεται και η αξία μιας θέσης στάθμευσης και ενός αποθηκευτικού χώρου (είτε είναι ξεχωριστές οριζόντιες ιδιοκτησίες είτε παρακολουθήματα της μεταβιβαζόμενης ιδιοκτησίας), για επιφάνεια εκάστου έως είκοσι (20) τ.μ., εφόσον βρίσκονται στο ίδιο ακίνητο και αποκτώνται ταυτόχρονα με το ίδιο συμβόλαιο αγοράς.
                          13. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας;
                          α) Ο αγοραστής ή η σύζυγός του ή τα ανήλικα παιδιά του δεν έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Θεωρείται ότι καλύπτονται οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή και της οικογένειάς του, αν το συνολικό εμβαδόν της καθαρής επιφάνειας (της επιφάνειας χωρίς τους κοινόχρηστους χώρους, όταν υφίσταται σύσταση οριζόντιων ιδιοκτησιών) κατοικιών που υφίστανται ή υπάρχει η δυνατότητα βάσει των πολεοδομικών διατάξεων να αναγερθούν είναι: 70 τ.μ., προσαυξανόμενα κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και 25 τ.μ. για το τρίτο και τα επόμενα τέκνα. Κατ' εξαίρεση, οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67% αυξάνονται από 70 τ.μ. σε 90 τ.μ ..
                          β) Το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το γήπεδο στο οποίο βρίσκεται η αγοραζόμενη οικία ή το διαμέρισμα να είναι οικοδομήσιμο κατά τον χρόνο της αγοράς και εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου δήμου ή κοινότητας ή μέσα στα όρια οικισμού χωρίς εγκεκριμένο σχέδιο και μεταξύ αγοραστή και πωλητή να μην υπάρχει συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού.
                          γ) Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κυριότητα του αγοραστή για τουλάχιστον μία πενταετία.
                          14. Ποιές είναι οι προϋποθέσεις χορήγησης δεύτερης απαλλαγής;
                          Η απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης για αγορά κατοικίας ή οικοπέδου παρέχεται μία φορά.
                          Απαλλαγή παρέχεται και για κάθε νέα αγορά ακινήτου, εφόσον αθροιστικά:
                          α) τα ακίνητα που έχει στην κυριότητά του κατά τον χρόνο της νέας αγοράς ο αγοραστής, ο σύζυγος ή τα ανήλικα τέκνα τους, δεν πληρούν τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς τους και
                          β) ο αγοραστής υποβάλει την οικεία δήλωση και καταβάλει εφάπαξ τον φόρο που αναλογεί στην αξία του ακινήτου που είχε τύχει της απαλλαγής.
                          15. Ποια δικαιολογητικά υποβάλλοvται για τη χορήγηση της απαλλαγής για πρώτη κατοικία και πότε υποβάλλοvται;
                          Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη χορήγηση της απαλλαγής από τον φ.μ.α. υποβάλλονται μαζί με την οικεία δήλωση, πριν από την υπογραφή του οριστικού συμβολαίου.
                          Τα δικαιολογητικά για τη διαπίστωση των προϋποθέσεων απαλλαγής καθορίζονται με την αριθμ. ΠΟΛ 1101/2010 (Β' 1021) απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.
                          16. Ποιες απαλλαγές παρέχονται στους αγρότες;
                          Παρέχεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης κατά την αγορά ή ανταλλαγή γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων, μαζί με τις εγκαταστάσεις τους που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή τους σε όλους τους αγρότες (νέους, νεοεισερχομένους ή άνω των 40 ετών).
                          18. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για την επιβολή φ.μ.α.;
                          Το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φ.μ.α. παραγράφεται μετά την πάροδο πενταετίας (5ετίας) από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής της δήλωσης και μετά την πάροδο δεκαπέντε (15) ετών από το τέλος του έτους εντός του οποίου χορηγήθηκε η απαλλαγή, ενώ δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις, έστω και αν η υπόθεση έχει περαιωθεί.


                          Γ. ΕΙΔΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
                          1. Ποιοι είναι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης ειδικού φόρου επί των ακινήτων (Ε.Φ.Α.);
                          Υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης ειδικού φόρου επί των ακινήτων είναι:
                          α) Οι νομικές οντότητες και τα νομικά πρόσωπα που έχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητα τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα και δεν υπάγονται σε μια από τις ρητά και περιοριστικά αναφερόμενες εξαιρέσεις στο άρθρο 15 του ν. 3091/2002 (Α' 330).
                          β) Ανεξάρτητα από το εάν απαλλάσσονται ή μη από τον φόρο, εφόσον ανήκουν σε μια από τις κατωτέρω κατηγορίες:
                          βα) Ανώνυμες εταιρείες και εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι οποίες έχουν ως σκοπό, σύμφωνα με το καταστατικό τους, την αγορά, διαχείριση, επένδυση και εκμετάλλευση ακινήτων, ανεξάρτητα από το αν έχουν έσοδα από τη δραστηριότητα αυτή.
                          ββ) Ναυτιλιακές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν εγκαταστήσει γραφεία στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 89/1967 (ΑΊ32), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και πλοιοκτήτριες εταιρείες εμπορικών πλοίων.
                          βγ) Νομικά πρόσωπα, τα οποία αποδεδειγμένα επιδιώκουν στην Ελλάδα σκοπούς κοινωφελείς, πολιτιστικούς, θρησκευτικούς, εκπαιδευτικούς.
                          βδ) Εταιρείες που έχουν την έδρα τους, σύμφωνα με το καταστατικό τους, στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των οποίων το σύνολο των ονομαστικών μετοχών, μεριδίων ή μερίδων ανήκουν σε ίδρυμα ημεδαπό ή αλλοδαπό, εφόσον αποδεδειγμένα επιδιώκει στην Ελλάδα κοινωφελείς σκοπούς.
                          Στις περιπτώσεις ββ', βγ' και βδ', εφόσον συντρέχει περίπτωση απαλλαγής από τον φόρο (σχετ. άρθρο 15, παρ. 2, περ. γ' και στ' και παρ. 3, περ. δ'), αυτή χορηγείται από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., κατ' έτος, μετά από έλεγχο των δικαιολογητικών που προσκομίζει το νομικό πρόσωπο.
                          2. Πότε υποβάλλεται η δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων;
                          Η δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων υποβάλλεται μέχρι την 20ή ΜαΊου του έτους φορολογίας.
                          3. Πώς υποβάλλεται η αρχική δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων;
                          Από το έτος 2014 η αρχική δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου.
                            4. Πώς υποβάλλεται η τροποποιητική δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων;
                            Η τροποποιητική δήλωση ειδικού φόρου επί των ακινήτων υποβάλλεται χειρόγραφα στον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.0.Υ., στον οποίο έχει υποβληθεί η αρχική ηλεκτρονική δήλωση.
                            5. Υποχρεούνται τα νομικά πρόσωπα που απαλλάσσονται να προσκομίσουν τα δικαιολογητικά απαλλαγής στον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο. Υ.;
                            Τα νομικά πρόσωπα οφείλουν να φυλάσσουν τα δικαιολογητικά απαλλαγής στην έδρα της επιχείρησής τους και να τα προσκομίζουν σε κάθε περίπτωση που αυτά θα ζητηθούν, με εξαίρεση τα νομικά πρόσωπα των περ. γ' και στ' της παρ. 2 και αυτά της περ. δ' της παρ. 3 του άρθρου 15 του ν. 3091/2002, τα οποία υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ. τα σχετικά δικαιολογητικά για τη χορήγηση της απαλλαγής. Σε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης ειδικού φόρου επί ακινήτων, η οποία υποβάλλεται χειρόγραφα, συνυποβάλλονται και τα απαιτούμενα, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά.
                            6. Με τι συντελεστή φορολογούνται τα νομικά πρόσωπα που είναι υποκείμενα σε ειδικό φόρο επί των ακινήτων;
                            Από το έτος 2010 και για κάθε επόμενο ο συντελεστής φορολόγησης είναι 15% επί της αξίας των ακινήτων, όπως αυτή προσδιορίζεται στο άρθρο 17 του ν. 3091/2002.
                            7. Προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε., Ε.Ε.) που εξαιρούνται από τον ειδικό φόρο επί των ακινήτων είναι υπόχρεες σε υπο8ολή δήλωσης;
                            ΟΧΙ. Οι προσωπικές εταιρείες, εφόσον απαλλάσσονται, δεν υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης, οφείλουν όμως να φυλάσσουν τα δικαιολογητικά απαλλαγής στην έδρα της επιχείρησής τους και να τα προσκομίζουν σε κάθε περίπτωση που αυτά θα ζητηθούν.
                            8. Πού ορίζονται τα δικαιολογητικά τα οποία απαιτούνται για τη χορήγηση των απαλλαγών;
                            Τα δικαιολογητικά τα οποία απαιτούνται για την εξαίρεση από την καταβολή του ειδικού φόρου επί των ακινήτων ορίζονται στην ΠΟΛ.1056/2017 (Β' 1325, ΑΔΑ: 70ΚΣΗ-ΝΘ2) Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ.1081/2018 (ΒΊ768, ΑΔΑ: ΩΦ6Τ46ΜΠ3Ζ-ΡΨΒ) Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε ..
                            9. Ποια είναι η διαδικασία χορήγησης της απαλλαγής στα νομικά πρόσωπα των περιπτώσεων γ' και στ' της παρ. 2 και της περ. δ' της παρ. 3;
                            Ο νόμιμος εκπρόσωπος των ανωτέρω νομικών προσώπων υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του Ιανουαρίου κάθε έτους και προσκομίζει και τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως αυτά αναγράφονται στην ΠΟΛ.1056/2017 Απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., για κάθε κατηγορία προσώπου και η απαλλαγή χορηγείται από τον αρμόδιο προϊστάμενο.
                            10. Ποιες είναι οι κυρώσεις στην περίπτωση που δεν υπο8ληθεί δήλωση από το νομικό πρόσωπο, ενώ έχει αυτή την υποχρέωση;
                            Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης ειδικού φόρου επί των ακινήτων από το νομικό πρόσωπο επιβάλλονται οι ακόλουθες κυρώσεις:
                            α) αυτοτελές πρόστιμο το οποίο ορίζεται στο ποσό των εκατό {100) €, εφόσον δεν προκύπτει με τη δήλωση ποσό φόρου για καταβολή,
                            β) εφόσον προκύπτει ποσό φόρου για καταβολή, πέραν του ανωτέρω αυτοτελούς προστίμου επιβάλλεται και τόκος για κάθε μήνα καθυστέρησης.

                            Δ. ΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ {Ε9}
                              1. Ποιοι είναι υπόχρεοι σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9);
                                Υποχρέωση για υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων έχει:
                                • κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα που έχει ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα εμπραγμάτων δικαιωμάτων.
                                • κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα που έχει οποιαδήποτε μεταβολή στα ακίνητά του τα οποία είχαν περιληφθεί σε δηλώσεις στοιχείων ακινήτων τα προηγούμενα έτη.

                                • κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κάθε είδους νομική οντότητα, όταν νέμονται ακίνητα χωρίς τη συναίνεση φορέα της Γενικής Κυβέρνησης.


                                2. Από πότε αναγράφονται τα ακίνητα στη δήλωση στοιχείων ακινήτων;
                                Τα ακίνητα ή τα εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά, ανεξάρτητα από τη μεταγραφή τους, αναγράφονται στην οικεία δήλωση, από:
                                - τον κύριο του ακινήτου, από την ημερομηνία σύνταξης του οριστικού συμβολαίου κτήσης,
                                - τον κύριο του ακινήτου, από την ημερομηνία τελεσιδικίας της δικαστικής απόφασης καταδίκης σε δήλωση βουλήσεως ή της δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται δικαίωμα κυριότητας ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα σε ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία,
                                - τον υπερθεματιστή, από την ημερομηνία σύνταξης της κατακυρωτικής έκθεσης, σε περιπτώσεις πλειστηριασμού,
                                - τους κληρονόμους ακίνητης περιουσίας και συγκεκριμένα:
                                • από τους εκ διαθήκης κληρονόμους κατά το ποσοστό τους, εφόσον έχει δημοσιευθεί διαθήκη μέχρι
                                την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους,
                                • από τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους κατά το ποσοστό τους, εφόσον δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη
                                μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους,
                                - από όσους έχουν αποκτήσει ακίνητο με οριστικό συμβόλαιο δωρεάς αιτία θανάτου, εφόσον ο θάνατος επήλθε μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου της δήλωσης έτους,
                                - τον νομέα επίδικων ακινήτων,
                                - τον εκ προσυμφώνου αγοραστή ακινήτου στις περιπτώσεις προσυμφώνου με δικαίωμα αυτοσύμβασης, με εξαίρεση τα εργολαβικά προσύμφωνα,
                                - τους δικαιούχους ακινήτου από το Δημόσιο ή τον Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας ή Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή Ν.Π.Δ.Δ. που έχουν παραλάβει αυτά χωρίς οριστικά παραχωρητήρια,
                                - τον υπόχρεο γονέα, για την ακίνητη περιουσία των προστατευόμενων τέκνων του. Τέκνο το οποίο έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος υποβάλει αυτοτελώς δήλωση στοιχείων ακινήτων,
                                - τον κηδεμόνα, για την ακίνητη περιουσία σχολάζουσας κληρονομιάς, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για όσο διάστημα τη διαχειρίζεται,
                                - τον εκτελεστή διαθήκης ή τον εκκαθαριστή, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για την κληρονομιαία ακίνητη περιουσία για όσο διάστημα τη διαχειρίζεται και τη διοικει
                                - τον μεσεγγυούχο ακίνητης περιουσίας, για την υπό μεσεγγύηση περιουσία, διαχωρισμένη από την ατομική του περιουσία, για όσο διάστημα διαρκεί η μεσεγγύηση,
                                - τον κάτοχο ακινήτου που ανήκει σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, χωρίς τη συναίνεσή του.

                                3. Πότε υποβάλλεται η δήλωση στοιχείων ακινήτων;
                                Η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα δικαιώματα του υπόχρεου.
                                 

                                  4. Πότε υποβάλλεται η δήλωση στοιχείων ακινήτων σε περιπτώσεις κληρονομικής διαδοχής;
                                    Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής, ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την παρέλευση της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς (4μηνο για τους κατοίκους Ελλάδος και 12μηνο για τους κατοίκους εξωτερικού).
                                      5. Ποια είναι η διαδικασία υπο8ολής της δήλωσης στοιχείων ακινήτων;
                                        Η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται ατομικά από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, στο έτος που προκύπτει υποχρέωση και μόνο ηλεκτρονικά με τους προσωπικούς του κωδικούς διαδικτυακά μέσω του ΟΠΣ - Περιουσιολογίου ακινήτων.
                                        Ειδικά, υποβάλλονται χειρόγραφα στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. συνοδευόμενες από τα οικεία παραστατικά:
                                        • Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων από όλους τους κληρονόμους του ή από οποιονδήποτε εξ αυτών.
                                        • Οι δηλώσεις των νομικών προσώπων, που έχουν διακόψει τις εργασίες τους.
                                          6. Υποβάλλεται δήλωση κάθε χρόνο;
                                            ΟΧΙ. Η δήλωση στοιχείων ακινήτων υποβάλλεται μία (1) φορά, στο έτος rτou αποκτάται ακίνητο ή δικαίωμα εrτ' αυτού, καθώς και όταν υπάρχει μεταβολή στην περιουσιακή κατάσταση.
                                            Δεν απαιτείται υποβολή μηδενικής δήλωσης στοιχείων ακινήτων.

                                            7. Ποια ακίνητα γράφονται στον πίνακα 1 και ποια στον πίνακα 2 του εντύπου Ε9;
                                            • Στον πίνακα 1 αναγράφονται όλα τα κτίσματα rτou βρίσκονται στην Ελλάδα, ανεξάρτητα αν είναι εντός ή εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού καθώς και τα γήπεδα εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού.

                                            • Στον πίνακα 2 αναγράφονται όλα τα γήπεδα-εκτάσεις, rτou είναι εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού.

                                             

                                            8. Εάν υποβληθεί δήλωση στοιχείων ακινήτων σε ένα έτος, μέχρι ποιο έτος θα πρέπει να μεταφερθεί;
                                            Η δήλωση στοιχείων ακινήτων rτou υποβάλλεται σε ένα έτος θα rτρέrτει να μεταφερθεί και στα επόμενα έτη μέχρι και το τρέχον έτος, προκειμένου να ενημερωθεί η περιουσιακή εικόνα για όλα τα έτη, εφόσον υφίσταται σχετική υποχρέωση. Σε κάθε περίπτωση θα rτρέrτει να ελέγχεται, πριν την οριστική υποβολή, η rτροεrτισκόrτηση της περιουσιακής κατάστασης και εφόσον διαπιστώνεται ότι είναι ορθή, θα υποβάλλεται η μεταφερόμενη δήλωση.

                                            9. Που μπορώ να Βρω οδηγίες για τον τρόπο συμπλήρωσης της δήλωσης στοιχείων ακινήτων;
                                            Αναλυτικές οδηγίες για τον τρόπο αναγραφής των ακινήτων έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1237/2014 (ΑΔΑ: ΩΧ9ΒΗ-ΟΟΛ) εγκύκλιο Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.

                                            10. Τι κυρώσεις nρο8λέnοvται σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων;
                                            Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης στοιχείων ακινήτων επιβάλλεται το αυτοτελές πρόστιμο του άρθρου 4 του ν. 2523/1997 (ΑΊ79), για δηλώσεις rτou αφορούν στα έτη μέχρι το έτος 2013 και αrτό το έτος 2014 επιβάλλεται το πρόστιμο του άρθρου 54 του ν. 4174/2013 (Α' 170).



                                            Ε. ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ (ΕΝ.Φ.Ι.Α.)
                                            1. Ποια τα αποτελέσματα της καταγραφής των ακινήτων στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9);


                                            • Από τη σύνθεση των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων ετών 2013 και επομένων προκύπτει η δήλωση ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων /πράξη προσδιορισμού φόρου ν. 4223/2013 -Α' 287 (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) κάθε υπόχρεου εκπροσώπου και

                                            • Με την καταγραφή των μεταβολών στην ακίνητη περιουσία, μέσω της συμπλήρωσης των δηλώσεων Ε9, εφαρμόζεται η θεσμοθετημένη άμεση και διαρκής ενημέρωση του rτεριοuσιολογίοu ακινήτων.

                                            2. Πώς λαμβάvει γνώση ο υπόχρεος για την εκκαθάριση του ΕΝ.Φ.Ι.Α.;
                                            • Ο φορολογούμενος λαμβάνει γνώση της έκδοσης δήλωσης/πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου αrτό την ηλεκτρονική διαδικτυακή εφαρμογή της ιστοσελίδας της Α.Α.Δ.Ε.: www.aade.gr με τους προσωπικούς κωδικούς του.

                                            • Η Α.Α.Δ.Ε. ενημερώνει τον φορολογούμενο με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), στη δηλωθείσα αrτό αυτόν ηλεκτρονική διεύθυνση, για την έκδοση πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου και

                                            • Σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού αποστέλλεται επιπλέον ταχυδρομικά, έντυπη ενημέρωση για την πληρωμή του φόρου.

                                            3. Υπάρχει αφορολόγητο ποσό κατά τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. για τα φυσικά πρόσωπα;
                                            Αφορολόγητο ποσό προβλέπεται μόνο κατά τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. σε φυσικά πρόσωπα.

                                            4. Παρέχεται έκπτωση σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης του αναλογούντος φόρου;
                                            ΟΧΙ. Στον νόμο δεν προβλέπεται έκπτωση σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής.

                                            5. Τι πρέπει να κάνει φορολογούμενος που επιθυμεί να μετα8ι8άσει το ακίνητό του;
                                            Ο φορολογούμενος υποχρεούται να προσκομίσει στον συμβολαιογράφο πιστοποιητικό ΕΝ.Φ.Ι.Α., με το οποίο πιστοποιείται ότι κατέβαλε τον φόρο που αναλογεί στην αξία του ακίνητου που μεταβιβάζει για τα πέντε (5) προηγούμενα της μεταβίβασης έτη. Ο συμβολαιογράφος απαγορεύεται να συντάξει συμβολαιογραφικό έγγραφο, με το οποίο μεταβιβάζεται με αντάλλαγμα ή με χαριστική αιτία η κυριότητα ακινήτου ή μεταβιβάζονται ή δημιουργούνται εμπράγματα δικαιώματα σε αυτό, αν δεν επισυναφθεί πιστοποιητικό του άρθρου 54Α του ν. 4174/2013 στο συμβόλαιο που συντάσσει.

                                            Δεν υπάρχουν σχόλια: