Εισφορά διαδικτυακής διαφήμισης υπέρ ΕΔΟΕΑΠ ή αλλιώς, ποιος πληρώνει τον λογαριασμό για τη σωτηρία ενός οργανισμού;

Εισφορά διαδικτυακής διαφήμισης υπέρ ΕΔΟΕΑΠ ή αλλιώς, ποιος πληρώνει τον λογαριασμό για τη σωτηρία ενός οργανισμού;

►  Σύντομη ιστορική αναδρομή. Λαχείο συντακτών και αγγελιόσημο.

Το αγγελιόσημο θεσπίστηκε στην Κατοχή (ν. 165/1941 και 1151/1942) με σκοπό να ενισχυθεί το Ταμείο Ανεργίας, το οποίο είχε επιβαρυνθεί από την υποχρεωτική διακοπή πολλών εφημερίδων από τις δυνάμεις κατοχής. Αυτό το μέτρο ίσχυε σε όλη τη διάρκεια της κατοχής.Μεταπολεμικά αποτέλεσε τον πόρο του Ταμείου Ασφάλισης του Διοικητικού Προσωπικού των Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών – μελών της ΕΠΗΕΑ – του ΛΕΑ (Λογαριασμού Επικουρικής Ασφαλίσεως), ορίσθηκε σε ποσοστό 15% επί των μικρών αγγελιών και των διαφημίσεων των ημερησίων εφημερίδων Αθηνών.  Η πολιτική της συνεργασίας και της αλληλεγγύης εγκαταλείφθηκε μετά την απελευθέρωση και η Ένωση Συντακτών περιορίσθηκε στο «Λαχείο Συντακτών» (που είχε κατοχυρωθεί με νόμο από την κυβέρνηση Μεταξά), εγκαταλείποντας το αγγελιόσημο, πλην ενός μικρού ποσοστού 2%, ενώ η  Ένωση Προσωπικού διατήρησε το μεγαλύτερο μέρος του αγγελιόσημου (10% μέχρι το 1960 και 8% αργότερα). Οι δύο αυτοί πόροι αναπτύχθηκαν παράλληλα μέχρι το 1967 και τα έσοδά τους πήγαιναν στις τέσσερις ενώσεις συντακτών (Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Βόλου και Πατρών) και τις δύο Ενώσεις Προσωπικού (Αθηνών και Θεσσαλονίκης). 

Ως ασφαλιστικός πόρος του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. (Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικουρικής Ασφάλισης και Περίθαλψης) θεσπίστηκε από το τέλος της δεκαετίας του 1960 (α.ν. 248/1967 με τον οποίο ιδρύθηκε και ο Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.), σε αντικατάσταση του «Λαχείου των Συντακτών». Οι διαφημιζόμενοι υποχρεώνονταν να καταβάλλουν ποσοστιαία εισφορά επί της τιμολογούμενης δαπάνης διαφήμισης. 

Το αγγελιόσημο αποτελούσε επιβάρυνση, η οποία επιβαλλόταν επί του τιμήματος των διαφημίσεων που καταχωρούνταν στον τύπο ή μεταδίδονταν από τη ραδιοτηλεόραση. Στην πραγματικότητα, ήταν ένα πλέγμα επιβαρύνσεων με παρεμφερή λειτουργία, αλλά διαφορετική νομική βάση και ύψος. Συγκεκριμένα διακρίνονταν στο αγγελιόσημο ημερήσιων εφημερίδων Αθηνών (σε ποσοστό 20% επί του τιμήματος της διαφήμισης) και Θεσσαλονίκης (σε ποσοστό 16%), το αγγελιόσημο περιοδικού Τύπου (σε ποσοστό 20%), το αγγελιόσημο τηλεοπτικών σταθμών και το αγγελιόσημο ραδιοφωνικών σταθμών (σε ποσοστό 21,5%). Το αγγελιόσημο υπολογιζόταν επί του τιμολογίου της καταχωρούμενης ή μεταδιδόμενης διαφήμισης και αποδιδόταν, με ευθύνη του οικείου μέσου, έντυπου ή ραδιοτηλεοπτικού, το μεν αγγελιόσημο του περιοδικού Τύπου και ραδιοτηλεόρασης στο ΤΣΠΕΑΘ και μετέπειτα ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, το δε αγγελιόσημο του ημερήσιου Τύπου στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.

Χαρακτηριζόταν ως ιδιότυπος ασφαλιστικός πόρος που δεν συνιστούσε ούτε εύνοια ούτε προνόμιο προς τους εργαζομένους του Τύπου, αλλά αφενός μεν υποκαθιστούσε την κρατική επιχορήγηση που δεν λάμβανε ο ασφαλιστικός οργανισμός από το κράτος και αφετέρου δε την εργοδοτική εισφορά. Η διπλή αυτή λειτουργία του, καθιστούσε το αγγελιόσημο ξεχωριστή, ειδική κατηγορία σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο πόρο του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος. Για το λόγο μάλιστα αυτό είχε χαρακτηριστεί και ως «εισφορά υπό την ευρύτερη έννοια» (ΣτΕ 1387/2007, 3464/2008, 2832/2010 κ.α.), ακριβέστερος δε χαρακτηρισμός αυτού είναι ο όρος που είχε δοθεί «οιονεί εργοδοτική εισφορά» όπως τον έχει υιοθετήσει και το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στο έγγραφό του με αριθ. πρωτ. 12691/657 της 9.4.2015. Η δε ιδιοτυπία του πόρου αυτού εξηγούταν από τις εντελώς ιδιαίτερες περιστάσεις υπό τις οποίες διαμορφώθηκε ιστορικά η κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων στον Τύπο.

Επίσης, όπως είχε πολλές φορές κριθεί στα δικαστήρια της χώρας, το αγγελιόσημο δεν συνιστούσε φόρο (άμεσο ή έμμεσο) αλλά ούτε και τέλος. Επιβαλλόταν με καθολικό τρόπο επί των διαφημίσεων στον τύπο και τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι διαφημιζόμενοι ως μέσο για την προβολή τους, κάνοντας χρήση της εργασίας των εργαζομένων στον τύπο προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός της διαφήμισης.

Η παρατεταμένη όμως οικονομική κρίση που ταλανίζει τη χώρα για περίπου μια δεκαετία, οδήγησε σε οικονομική δυσπραγία πολλούς κλάδους επιχειρηματικής δραστηριότητας όπως και τον κλάδο των Μ.Μ.Ε. Πτωχεύσεις και κλείσιμο διαφημιστικών εταιρειών τύπου και ραδιοτηλεόρασης, ακολούθησαν την κατακόρυφη πτώση κυκλοφορίας και ακροαματικότητας και αντίστοιχα της διαφημιστικής δαπάνης και των πόρων του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.

Έτσι, μετά τις δυσκολίες που δημιουργήθηκαν στην είσπραξη του αγγελιόσημου, το «κούρεμα» των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου που κατείχε και προκάλεσε μεγάλες απώλειες στα αποθεματικά του οργανισμού κατά το έτος 2012, ήλθε σαν το «κερασάκι στην τούρτα», η από 15.9.2016 κατάργηση  του αγγελιόσημου ως κύριου ασφαλιστικού πόρου του (με την παρ. 9 του άρθ. 38 του ν. 4387/2016, ως απαίτηση των δανειστών), οδηγώντας τον οργανισμό ουσιαστικά σε οικονομική ασφυξία με εκατομμύρια συσσωρευμένες οφειλές και σε σημείο κατάρρευσης.

Μία από τις κορυφαίες στιγμές που αναδεικνύει την κατάσταση που είχε περιέλθει το ταμείο, ήταν και η απεργία πείνας γυναικών δημοσιογράφων τον Οκτώβριο του 2017, δίνοντας τον δικό τους αγώνα για τη διάσωση του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. με βασικό τους αίτημα, την επαναφορά του αγγελιόσημου ως πόρου για το ταμείο τους. 

► Ποια λύση βρέθηκε για τη σωτηρία του οργανισμού λίγο πριν πέσουν οι τίτλοι τέλους; Η επαναφορά του αγγελιόσημου από την «πίσω πόρτα» ή αλλιώς, μετά το αγγελιόσημο τι;

Η λύση στο πρόβλημα φαίνεται να βρέθηκε. Και ενώ ο Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. που είχε δημιουργηθεί ως οργανισμός κοινωνικής ασφάλισης, για τους κλάδους επικουρικής ασφάλισης, παροχής εφάπαξ οικονομικής ενισχύσεως και ιατροφαρμακευτικής – νοσοκομειακής περίθαλψης παρέμενε χωρίς ουσιαστικούς πόρους,  με εξαίρεση τις εισφορές των εργαζομένων και των συνταξιούχων, με τις διατάξεις του άρθρο 20 του ν. 4498/2017, αντικαταστάθηκε η παρ.1, του άρθ. 3 του α.ν. 248/1967 και από 1.12.2017, μεταφέρθηκαν στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. οι ασφαλιστικές σχέσεις των κλάδων επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχών του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. και ιατροφαρμακευτικής - νοσοκομειακής περίθαλψης του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Στη συνέχεια, με την υπ. αριθμ. Φ20155/25187/Δ16.624/2018 Υ.Α. εγκρίθηκε ο Κανονισμός Είσπραξης Εσόδων του οργανισμού.

► Ποιοι ασφαλίζονται στον οργανισμό;

Με τις νέες διατάξεις στην ασφάλιση του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. υπάχθηκαν τα ακόλουθα πρόσωπα:

Α. Για επικουρική ασφάλιση, ασθένεια (σε είδος και σε χρήμα) και πρόνοια
1) Το τακτικό υπαλληλικό προσωπικό των :
- Ενώσεων Συντακτών Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών και Μακεδονίας – Θράκης (Ε.Σ.Η.Ε.Α. και Ε.Σ.Η.Ε.Μ.Θ.)
- Ενώσεων Προσωπικού Ημερήσιων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης (Ε.Π.Η.Ε.Α. και Ε.Π.Η.Ε.Θ.)
- Ενώσεων Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (Ε.Ι.Η.Ε.Α.) και
- Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικουρικής Ασφαλίσεως και Περιθάλψεως (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.)
2) Άπαντα τα μέλη των Ενώσεων Συντακτών και το Προσωπικό των Ημερησίων Εφημερίδων.
Ειδικότερα τα μέλη των :
- Ενώσεων Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και Μακεδονίας – Θράκης και
- Ενώσεων Προσωπικού Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
3) Όλοι οι μισθωτοί απασχολούμενοι σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας (Τηλεόραση, Ραδιόφωνο, Διαδίκτυο, Εφημερίδες και Περιοδικός Τύπος) που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως του τρόπου διανομής, εκπομπής ή μετάδοσης, (ελεύθερη ή συνδρομητική τηλεόραση, ραδιόφωνο, διαδίκτυο).
4) Οι μισθωτοί δημοσιογράφοι σε πρακτορεία ειδήσεων και γραφεία τύπου.
5) Οι υπαγόμενοι στις διατάξεις της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, απασχολούμενοι σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας (περίπτωση 3).
6) Οι ιδιοκτήτες, εταίροι, μέτοχοι των επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας (ως περίπτωση 3) ανάλογα με τη νομική μορφή της επιχείρησης και έως δύο (02) φυσικά πρόσωπα ανά μέσο, με βάση το ποσοστό συμμετοχής στο κεφάλαιό τους και κατόπιν αιτήσεώς τους.
Εξαιρούνται, όσοι υπάγονται στην επικουρική ασφάλιση των αλληλοβοηθητικών σωματείων με την επωνυμία «Επικουρικό Ταμείο Αρωγής Συντακτών Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Εύβοιας» (Ε.Τ.Α.Σ.) και «Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Συντακτών Πελοποννήσου - Ηπείρου - Νήσων» (Τ.Ε.Α.Σ.), οι οποίοι και εξακολουθούν να υπάγονται στα Ταμεία αυτά.

Επιπλέον υπάχθηκαν:

Β. Για παροχή ιατροφαρμακευτικής- νοσοκομειακής περίθαλψης οι συνταξιούχοι του Οργανισμού (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.) και το απασχολούμενο υπαλληλικό προσωπικό του τ. Ταμείου Συντάξεως Προσωπικού Εφημερίδων Αθηνών Θεσσαλονίκης (Τ.Σ.Π.Ε.Α.Θ.).
Κατά συνέπεια, για τα αναφερόμενα ως ανωτέρω πρόσωπα , οι κλάδοι και λογαριασμοί που παραμένουν στην ασφάλιση του Ε.Φ.Κ.Α., σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, είναι :
- Κύριας Σύνταξης, συμπεριλαμβανομένων των εισφορών βαρέων.
- Ανεργίας Ο.Α.Ε.Δ.
- Λ.Α.Ε.Κ. Ο.Α.Ε.Δ.
- Λ.ΠΕ.Α.Ε. Ο.Α.Ε.Δ.
- Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.)
- Οργανισμός Εργατικής Εστίας (Ο.Ε.Ε.)
- Επαγγελματικού Κινδύνου

(εγκύκλιος Ε.Φ.Κ.Α. αρ. 22/2018 «Ασφάλιση των απασχολούμενων στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας και των ιδιοκτητών αυτών στον Ε.Φ.Κ.Α., μετά την εφαρμογή της διάταξης του άρθρο. 20 του ν.4498/2017»)

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την υπ. αριθμ. Φ20155/25187/Δ16.624/2018 Υ.Α. «Έγκριση του Κανονισμού Είσπραξης Εσόδων του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.» και από τις επιμέρους διατάξεις προκύπτει ότι στην ασφάλιση του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. υπάγεται το σύνολο των απασχολούμενων μισθωτών σε πρακτορεία ειδήσεων καθώς και οι μισθωτοί δημοσιογράφοι σε γραφεία τύπου.

(γενικό έγγραφο Ε.Φ.Κ.Α. με αριθμ. πρωτ. Δ.ΑΣΦ. 547/669753/2018).

► Πόροι του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.

Με το άρθρο 24 του ν. 4498/2017, που αντικατέστησε την παρ. 1 του άρθ. 6 του α.ν. 248/1967, ορίστηκαν οι πόροι του οργανισμού για την πραγμάτωση των σκοπών του και την αποτελεσματική λειτουργία του:

«1. Έσοδα του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. είναι:
α) Οι ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένου και εργοδότη που προβλέπονται στο άρθρο 3Α.
β) Εργοδοτική εισφορά ποσοστού 2% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών κάθε επιχείρησης της παραγράφου 1.Α του άρθρου 3, κατά το μέρος που προέρχεται από αμιγή δραστηριότητα επιχείρησης ή εκμετάλλευσης Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας, εκ της οποίας στα Ε.Τ.Α.Σ. και Τ.Ε.Α.Σ. αποδίδεται από τον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. αναλογία αντίστοιχη του αριθμού των ασφαλισμένων τους με βάση μηνιαίες καταστάσεις μελών. Για την «Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Ανώνυμη Εταιρεία (Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.)», η εργοδοτική εισφορά ανέρχεται σε ποσοστό 2% επί των ετήσιων εσόδων από επιχειρηματική δραστηριότητα, συμπεριλαμβανομένου του ανταποδοτικού τέλους, αφού αφαιρεθεί το δημοσιονομικό πλεόνασμα και το μέρισμα που καταβάλλεται στο Ελληνικό Δημόσιο, όπως τα ποσά αυτά αποτυπώνονται στον οριστικό απολογισμό χρήσης της Ε.Ρ.Τ. A.E..
γ) Οι τόκοι από την περιουσία του, καθώς και κάθε πρόσοδος από τη διαχείρισή της.
δ) Κάθε άλλη πρόσοδος από εισφορές, δωρεές, κληροδοτήματα.
ε) Τα αναλογούντα μέχρι τις 15.9.2016 έσοδα που προβλέπονταν από τις καταργηθείσες με το άρθρο 38 παρ. 9 του ν. 4387/2016 διατάξεις.
στ) Ειδική εισφορά ποσοστού 2% επί των αμοιβών των υπηρεσιών διαφήμισης ή προβολής ή εν γένει προώθησης πωλήσεων προϊόντων ή διάθεσης υπηρεσιών που τελούνται αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο μέσω διαδικτύου (internet), εφόσον ο λήπτης των εν λόγω υπηρεσιών έχει κατοικία ή έδρα στην Ελλάδα και ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας ή έδρας του παρόχου των υπηρεσιών και η οποία δεν βαρύνει τα πρόσωπα που καταβάλλουν αυτή, κατά την ως άνω περίπτωση β΄.»

► Επιβολή εργοδοτικής εισφοράς σε ποσοστό 2% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών και αντιδράσεις.

Έντονες ήταν οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν στο χώρο των εκδοτικών και λοιπών συναφών εταιρειών, τόσο από την ώρα της είδησης των αλλαγών που δρομολογούσε η κυβέρνηση όσο και μετά τη ψήφισή τους. Από το τέλος της προηγούμενης χρονιάς υπήρξε πληθώρα ανακοινώσεων από εταιρείες του χώρου, εκφράζοντας έτσι τις αντιρρήσεις τους σχετικά με την επιβολή αυτής της εισφοράς.

Ποιος ήταν ο λόγος αυτών των αντιδράσεων; Μα φυσικά, η επιβολή της επιπλέον εργοδοτικής εισφοράς υπέρ Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., ποσοστού 2% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών στις επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης (περ. β’ παρ. 1 άρθρου 6 του α.ν. 248/1967).

Σημειώνουμε ότι πρόσφατα, η Ένωση Δημοσιογράφων Ιδιοκτητών Περιοδικού Τύπου (ΕΔΙΠΤ) από κοινού με άλλες τέσσερις ενώσεις, την Ένωση Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου (ΕΙΕΤ), τον Σύνδεσμο Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων (ΣΗΠΕ), την Ένωση Εκδοτών Διαδικτύου (ΕΝΕΔ) και την Ένωση Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας (ΕΕΤΕΠ), προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της Απόφασης του Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την οποία εγκρίθηκε ο Κανονισμός Είσπραξης Εσόδων του Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικουρικής  Ασφαλίσεως  και  Περιθάλψεως (Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.).

Με την αίτησή της η ΕΔΙΠΤ αμφισβητεί τη συνταγματικότητα των διατάξεων του Κανονισμού του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., ως και του ν. 4498/2017, με τις οποίες επιβάλλεται στις επιχειρήσεις μέσων ενημέρωσης εργοδοτική εισφορά ποσοστού 2% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών τους, καθόσον η «επιβολή της εν λόγω εισφοράς δεν συνεπάγεται ανταπόδοση συγκεκριμένης δημόσιας υπηρεσίας προς τους βαρυνόμενους. Και τούτο, διότι επιβάλλεται οριζόντια, σε όλους τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί, κατόπιν αίτησής τους, στην επικουρική ασφάλιση, υγεία και πρόνοια του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., και ανεξαρτήτως εάν απασχολείται σε αυτές προσωπικό. Αλλά αντιθέτως, τίθεται για την εξυπηρέτηση αφηρημένου σκοπού, σκοπού γενικού δημοσίου συμφέροντος και συγκεκριμένα για την οικονομική βιωσιμότητα του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., προκειμένου να λειτουργεί και να καλύπτει τις ανάγκες του ανεξάρτητα από το κράτος, με πόρους που προέρχονται από ασφαλιστικές εισφορές».

(Δείτε ολόκληρη την ενημερωτική εγκύκλιο 6/27.6.2018 της ΕΔΙΠΤ για την προσφυγή εδώ).

► Επιπλέον ενίσχυση πόρων για την οικονομική βιωσιμότητα του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π; Ποια ακόμη εισφορά επιβάλλεται ή αλλιώς, ποιος άλλος θα «πληρώσει το μάρμαρο»;

Και ενώ έντονες υπήρξαν οι αντιδράσεις για την εργοδοτική εισφορά ποσοστού 2% επί του ετήσιου κύκλου εργασιών κάθε επιχείρησης κατά το μέρος που προέρχεται από αμιγή δραστηριότητα ή εκμετάλλευση Μ.Μ.Ε. και Ψυχαγωγίας (περ. β’ παρ. 1 άρθ. 6 του α.ν. 248/1967), δε φαίνεται να συνέβη το ίδιο και για την επιβολή ειδικής εισφοράς ποσοστού 2%, που προβλέπεται από την παρ. στ’ του άρθ. 1 του α.ν. 248/1967, η οποία αποτελεί κι αυτή πόρο του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.:

«στ) Ειδική εισφορά ποσοστού 2% επί των αμοιβών των υπηρεσιών διαφήμισης ή προβολής ή εν γένει προώθησης πωλήσεων προϊόντων ή διάθεσης υπηρεσιών που τελούνται αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο μέσω διαδικτύου (internet), εφόσον ο λήπτης των εν λόγω υπηρεσιών έχει κατοικία ή έδρα στην Ελλάδα και ανεξαρτήτως του τόπου κατοικίας ή έδρας του παρόχου των υπηρεσιών και η οποία δεν βαρύνει τα πρόσωπα που καταβάλλουν αυτή, κατά την ως άνω περίπτωση β΄.».

Επίσης, στην περ. ε' της παρ. 2 του άρθ. 6 του α.ν. 248/1967 (όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 24 του ν. 4498/2017) ορίζεται:

«ε) Η ειδική εισφορά της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 1 παρακρατείται από τον λήπτη των υπηρεσιών κατά τη μερική ή ολική καταβολή της οικείας αμοιβής και αποδίδεται στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. το αργότερο μέχρι το τέλος του μήνα που έπεται της ημερομηνίας εκδόσεως του οικείου παραστατικού. Με απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα.».

Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ανυπαρξίας αναφοράς στην αιτιολογική έκθεση του νόμου που κατατέθηκε ως τροπολογία για την επιβολή αυτής της εισφοράς, καθώς προστέθηκε ως νομοτεχνική βελτίωση και ψηφίστηκε χωρίς ιδιαίτερες επεξηγήσεις και αναφορές. Για την ακρίβεια χωρίς καμία επεξήγηση από τον Υφυπουργό Εργασίας κατά την συζήτηση του νομοσχεδίου στην βουλή.

► Ποιοι όμως επιβαρύνονται πραγματικά; 

Σύμφωνα με το άρθρο 23 της Υ.Α. με αριθ. Φ20155/25187/Δ16.624/2018 «Έγκριση του Κανονισμού Είσπραξης Εσόδων του Ενιαίου Δημοσιογραφικού Οργανισμού Επικουρικής Ασφαλίσεως και Περιθάλψεως»:

«[...]με την ειδική αυτή εισφορά βαρύνεται κάθε διαφημιστική υπηρεσία, παραγωγής ή δημοσίευσης ή προβολής, κάθε προώθηση πωλήσεων και διάθεση διαφημιστικών υπηρεσιών μέσω διαδικτύου (αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο), η οποία δεν τιμολογείται από τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας της περίπτωσης β’ της διάταξης αυτής.

Η διάταξη εφαρμόζεται όταν ο διαφημιζόμενος ή προβαλλόμενος μέσω διαδικτύου (λήπτης των υπηρεσιών) κατοικεί ή εδρεύει στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως εάν ο πάροχος των υπηρεσιών αυτών είναι ημεδαπό ή αλλοδαπό, φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Υπόχρεος προς απόδοση της προβλεπόμενης ειδικής εισφοράς είναι ο παραπάνω λήπτης των υπηρεσιών παραγωγής, προβολής και διαφήμισης, ο οποίος θα πρέπει να αποδίδει το ποσοστό 2% από τις δαπάνες προβολής και διαφήμισης στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία εκδόσεως του σχετικού παραστατικού.».

Την παραπάνω διάταξη όμως ήρθε να περιπλέξει η ασαφής τοποθέτηση της εγκυκλίου 11/27.7.2018 του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. 

Ας δούμε τι αναφέρει σχετικά:

«[...]Με την ειδική αυτή εισφορά βαρύνεται κάθε διαφημιστική υπηρεσία, παραγωγής ή δημοσίευσης ή προβολής, κάθε προώθηση πωλήσεων και διάθεση διαφημιστικών υπηρεσιών μέσω διαδικτύου (αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο), η οποία δεν τιμολογείται από τις επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας της περίπτωσης β΄ της διάταξης αυτής.

Η διάταξη εφαρμόζεται όταν ο διαφημιζόμενος ή προβαλλόμενος σε Μ.Μ.Ε. ή μέσω διαδικτύου (λήπτης των υπηρεσιών) κατοικεί ή εδρεύει στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως εάν ο πάροχος των υπηρεσιών αυτών είναι ημεδαπό  ή αλλοδαπό, φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Υπόχρεος προς απόδοση της προβλεπόμενης ειδικής εισφοράς είναι ο παραπάνω λήπτης των υπηρεσιών παραγωγής, προβολής και διαφήμισης, ο οποίος θα πρέπει να αποδίδει το ποσοστό 2% από τις δαπάνες προβολής και διαφήμισης στον ΕΔΟΕΑΠ μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία εκδόσεως του σχετικού παραστατικού.[...]»

και συνεχίζει καταλήγοντας ουσιαστικά σε διαφορετικό (;) «συμπέρασμα»:

«Δηλαδή κάθε διαφημιζόμενο ή προβαλλόμενο σε Μ.Μ.Ε. ή μέσω διαδικτύου, φυσικό ή νομικό πρόσωπο με κατοικία ή έδρα στην Ελλάδα, εφόσον η έδρα της επιχείρησης που παρέχει σε αυτό το πρόσωπο την υπηρεσία διαφήμισης ή προβολής ή εν γένει προώθησης προϊόντος δεν είναι στην Ελλάδα, και δεν έχει υποχρέωση απόδοσης της εργοδοτικής εισφοράς ποσοστού 2% επί του κύκλου εργασιών της, θα πρέπει (το φυσικό ή νομικό αυτό πρόσωπο) να αποδίδει στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.  ποσοστό 2% επί του ποσού της τιμολογημένης δαπάνης διαφήμισης, προβολής ή προώθησης προϊόντος (προ Φ.Π.Α.), μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία εκδόσεως του σχετικού παραστατικού.[...]»

Σημειώνουμε επίσης πως στην εν λόγω εγκύκλιο, δεν γίνεται καμία αναφορά στη διάταξη της περ. ε' της παρ. 2 του άρθ. 6 του α.ν. 248/1967, η οποία μεταξύ άλλων ορίζει (δείτε και παραπάνω) πως: «Η ειδική εισφορά της περίπτωσης στ΄ της παραγράφου 1 παρακρατείται από τον λήπτη των υπηρεσιών κατά τη μερική ή ολική καταβολή της οικείας αμοιβής[...]»

► Τελικά πότε εφαρμόζεται αυτή η διάταξη και πότε επιβάλλεται η εισφορά;

α) Όταν ο διαφημιζόμενος ή προβαλλόμενος σε Μ.Μ.Ε. ή μέσω διαδικτύου (λήπτης των υπηρεσιών) κατοικεί ή εδρεύει στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως εάν ο πάροχος των υπηρεσιών αυτών είναι ημεδαπό ή αλλοδαπό, φυσικό ή νομικό πρόσωπο και δεν έχει υποχρέωση απόδοσης της εργοδοτικής εισφοράς ποσοστού 2% επί του κύκλου εργασιών του;

ή 

β) σε κάθε διαφημιζόμενο ή προβαλλόμενο σε Μ.Μ.Ε. ή μέσω διαδικτύου, φυσικό ή νομικό πρόσωπο με κατοικία ή έδρα στην Ελλάδα, εφόσον η έδρα της επιχείρησης που παρέχει σε αυτό το πρόσωπο την υπηρεσία διαφήμισης ή προβολής ή εν γένει προώθησης προϊόντος δεν είναι στην Ελλάδα, και δεν έχει υποχρέωση απόδοσης της εργοδοτικής εισφοράς ποσοστού 2% επί του κύκλου εργασιών της;

Η διάταξη του νόμου (σ.σ. βλέπε ουσιαστικά την περίπτωση α') είναι αυτή που πρέπει να ακολουθείται πάντα, όμως όταν οι εγκύκλιοι ερμηνεύουν διαφορετικά τότε τι γίνεται; Όποια από τις παραπάνω κι αν είναι τελικά η απάντηση, ένα μάλλον είναι το σίγουρο. 

Η επιβάρυνση φαίνεται να περιλαμβάνει τουλάχιστον όλους όσοι διαφημίζονται στις γνωστές σε όλους αλλοδαπές εταιρείες «κολοσσούς» που εισπράττουν σχεδόν τα 3/4 των δαπανών που προέρχονται από τη διαδικτυακή διαφήμιση στην Ελλάδα, χωρίς να απασχολούν εργαζόμενους στη χώρα μας, χωρίς να καταβάλλουν φόρους, χωρίς να βαρύνονται με ασφαλιστικές εισφορές και ταυτόχρονα, χωρίς να τους «αγγίζει» αυτή η επιβαλλόμενη στη διαδικτυακή διαφήμιση εισφορά.

Αρκεί να ανατρέξει κανείς στις διαφημίσεις της Google ή των λεγόμενων κοινωνικών δικτύων όπως το Facebook κ.λπ. που κατακλύζουν το διαδίκτυο, για να καταλάβει ποιοι τελικά επιβαρύνονται. Έμποροι, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, μηχανικοί, κομμωτές, μικροεπαγγελματίες και κάθε είδους μικρές ή και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Σχεδόν όλοι δηλαδή οι διαφημιζόμενοι που θέλουν να έχουν μια μικρή (ή και μεγαλύτερη) διαφήμιση ή προβολή και προώθηση των προϊόντων ή των υπηρεσιών τους για την αναζήτηση των καθημερινών τους εσόδων. 

Όμως, δεν αφορά μόνο αυτούς, αν δούμε ξανά την περίπτωση α' ανωτέρω. 

Εξαίρεση; Όσοι διαφημίζονται σε σελίδες του διαδικτύου που οι εταιρείες που τις κατέχουν, έχουν υποχρέωση απόδοσης του 2% επί του κύκλου εργασιών τους δηλαδή, στις ελληνικές επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Ψυχαγωγίας (περ. β’ παρ. 1 άρθ. 6 του α.ν. 248/1967).

Το γεγονός αυτό, ενισχύει ακόμη περισσότερο τον αθέμιτο ανταγωνισμό που επικρατεί σε βάρος των υπολοίπων εγχώριων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο διαδίκτυο. 

► Αναλυτικές Καταστάσεις Ειδικής Εισφοράς Διαδικτύου, απόδοση της εισφοράς, κυρώσεις.

Όλοι όσοι είχαν για το χρονικό διάστημα από 16.11.2017 έως και 31.8.2018 σχετική δαπάνη υπόχρεοι, θα πρέπει έως 30.9.2018 να υποβάλουν αναδρομικά, στην ηλεκτρονική εφαρμογή του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π., Αναλυτικές Καταστάσεις Ειδικής Εισφοράς Διαδικτύου (ΑΚΕΕΔ) ανά μήνα. 

Η είσοδος στην εφαρμογή θα γίνεται με τους κωδικούς του συστήματος Taxisnet που διαθέτει κάθε υπόχρεο φυσικό ή νομικό πρόσωπο. Με την είσοδο στην εφαρμογή θα εμφανίζεται «Ταυτότητα Πληρωμής Ειδικής Εισφοράς στο Διαδίκτυο (ΤΠΕΕΔ) 2%», η οποία παραμένει αμετάβλητη για κάθε καταβολή. Η καταβολή του παραπάνω ποσοστού 2% θα πρέπει να γίνει έως 30.9.2018.

Στη συνέχεια και για τις περιόδους από 1.9.2018 και μετά, η Αναλυτική Κατάσταση Ειδικής Εισφοράς στο Διαδίκτυο (ΑΚΕΕΔ) θα υποβάλλεται υποχρεωτικά έως την τελευταία ημερολογιακή ημέρα του μήνα που έπεται από την ημερομηνία έκδοσης των σχετικών παραστατικών. Το αναλογούν ποσό καταβάλλεται στον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα που έπεται της περιόδου που αναφέρεται. 

Στους υπόχρεους που δεν υποβάλουν ΑΚΕΕΔ, την υποβάλουν εκπρόθεσμα ή την υποβάλουν με ανακριβή στοιχεία, επιβάλλεται πρόσθετη επιβάρυνση εισφοράς, όπως προβλέπεται για κάθε περίπτωση από το άρθ. 7 του ν. 2972/2001 («Κυρώσεις για εκπρόθεσμη, ανακριβή και μη υποβολή Α.Π.Δ.»). 

Ο υπολογισμός των πρόσθετων τελών της κάθε είδους ληξιπρόθεσμης ειδικής εισφοράς ποσοστού 2% στο διαδίκτυο προς τον Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π. γίνεται σύμφωνα με την περ. 11 της υποπαρ. ΙΑ.2 της παρ. ΙΑ΄ του άρθ. πρώτου του ν. 4152/2013 (ετήσιο επιτόκιο που ισούται με το επιτόκιο αναχρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, συν ένα περιθώριο 800 μονάδων βάσης (δηλαδή 8%), υπολογισμένο σε ετήσια βάση).

► Προβληματισμοί και ερωτήματα.

Μετά τη σύγχυση που έχει δημιουργηθεί, κατά την άποψή μας, αφού πρώτα διευκρινιστεί αν εκτός από τους παραπάνω (σχεδόν όλους δηλαδή),  επιβαρύνονται και όλοι οι υπόλοιποι διαδικτυακά διαφημιζόμενοι, θα πρέπει στη συνέχεια να απαντηθούν και άλλα ερωτήματα που εγείρονται όπως:

Η επιβολή της εν λόγω εισφοράς συνεπάγεται ανταπόδοση συγκεκριμένης δημόσιας υπηρεσίας προς τους βαρυνόμενους; Δηλαδή, ποιο είναι το όφελος που μπορεί να περιμένουν (ανταποδοτικότητα) όσοι επιβαρύνονται τελικά γι’ αυτόν τον πόρο του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.;

Τίθεται κι αυτή για την εξυπηρέτηση αφηρημένου σκοπού γενικού δημοσίου συμφέροντος και συγκεκριμένα για την οικονομική βιωσιμότητα του Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.;

Οι διαφημιζόμενοι στους αλλοδαπούς «κολοσσούς» του διαδικτύου, ποιων εργαζομένων κάνουν χρήση της εργασίας τους προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός της διαφήμισής τους και τελικά, για ποιους εργαζόμενους υποχρεούνται σε απόδοση εισφορών;

Πως θα εφαρμοστεί (μπορεί;) η διάταξη του νόμου που προβλέπει ότι η ειδική εισφορά παρακρατείται από τον λήπτη των υπηρεσιών κατά τη μερική ή ολική καταβολή της οικείας αμοιβής, για όσους διαφημίζονται σε αλλοδαπές εταιρείες (περ. ε' της παρ. 2 του άρθ. 6 του α.ν. 248/1967); 

Γιατί δεν υπήρξε καμία αντίδραση για το παραπάνω «καπέλο»; 

-Ελλιπής ενημέρωση;

-Ανυπαρξία φορέα εκπροσώπησης και οργανωμένης αντίδρασης;

-Συντεχνιακές συγκαλύψεις;

Πολλά ακόμη μπορούν να ειπωθούν καθώς, όλοι μπορούν να θέσουν τις δικές τους ερωτήσεις κάνοντας τη δική τους μελέτη ή τον δικό τους αναλογισμό.

Όσο για τις απαντήσεις; 

Κι αυτές μπορεί να ποικίλουν καθώς ο καθένας μπορεί να βγάλει, τα δικά του συμπεράσματα…

https://www.taxheaven.gr