Νέοι κανόνες για την ενημέρωση της Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης Όλες οι αλλαγές στον χρόνο απόδοση τελών χαρτοσήμου

 

Νέοι κανόνες για την ενημέρωση της Περιοδικής Δήλωσης ΦΠΑ

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Όλες οι αλλαγές στον χρόνο απόδοση τελών χαρτοσήμου

Εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων από επιχειρήσεις και λογιστές φοροτεχνικούς , άνοιξε η εφαρμογή για την προσυμπλήρωση των περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ. Οι αντιδράσεις αφορούν κατά κύριο λόγο στα προβλήματα και τις ελλείψεις που έχει ακόμη το σύστημα , αλλά και στην βιασύνη της πολιτικής ηγεσίας να λειτουργήσει την νέα εφαρμογή πριν λυθούν όλα αυτά τα προβλήματα. Να θυμίσουμε ότι η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών τόνιζε σε συνεντεύξεις της ότι δεν θα εφαρμοστεί η νέα διαδικασία αν δεν έχουν λυθεί όλα τα προβλήματα. Κάτι που τελικά έμεινε μόνο στα εξαγγελίες.

Μη αναγνώριση εξόδων

Με βάσει την απόφαση 1020/2024 όπου πλέον η σωστή ενημέρωση-διαβίβαση  των εσόδων και ο χαρακτηρισμός  των εξόδων στα myDATA,είναι υποχρεωτική και δεσμευτική για τις επιχειρήσεις μας έρχεται η προσυμπλήρωση και το κλείδωμα της περιοδικής δήλωσης  ΦΠΑ όπου γίνεται με τα στοιχεία που έχουν διαβιβαστεί και αφορούν περιόδους από 1/1/2024 και μετά.

Εδώ όπως έχουμε ήδη ξαναγράψει σε προηγούμενο σημείωμά μας μετά  την ψήφιση του Νόμου 5073/23 και την τροποποίηση του άρθρου 15 Α του Κώδικά Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ – Ν.4987/2022) περί «Υποχρεωτικής ηλεκτρονικής διαβίβασης πληροφοριών», όπου μπήκε ο κανόνας ότι:

«2.Η αξία των φορολογητέων πράξεων και των εσόδων που λαμβάνεται υπόψη από τη Φορολογική Διοίκηση για τον προσδιορισμό του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και του φόρου εισοδήματος για κάθε οντότητα δεν δύναται να υπολείπεται αυτών που προκύπτουν από τα παραστατικά που έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ σύμφωνα με την παρ. 1. Εκπτώσεις φόρων και δαπάνες προς έκπτωση δεν λαμβάνονται υπόψη, αν τα παραστατικά στα οποία στηρίζονται δεν έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ»

Δηλαδή με απλά λόγια δεν θα μπορεί κάποιος να δηλώσει λιγότερα έσοδα και περισσότερα έξοδα από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στην πλατφόρμα myDATA.

Πιο συγκεκριμένα δεν θα αναγνωρίζονται  δαπάνες που δεν θα έχουν «ανέβει» στην πλατφόρμα, παρ’ όλο που από τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ -Ν.4172/2013),  μια  δαπάνη θα μπορούσε να εκπέσει από τα ακαθάριστα έξοδα, εφόσον ισχύουν οι σχετικές προϋποθέσεις, του νόμου για τις επιχειρήσεις.

Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι τα προβλήματα ενημέρωσης της πλατφόρμας MY DATA  δημιουργούν έντονες αντιδράσεις και προβλήματα, στην υποβολή της περιοδικής ΦΠΑ σε ένα σύστημα που δυσλειτουργεί και δεν έχουν λυθεί όλα τα προβλήματά του.

Προσοχή στην Περιοδική ΦΠΑ : Τα όρια ανεκτών αποκλίσεων από τον περιορισμό των κανόνων εσόδων - εξόδων καθορίζονται σε τριάντα τοις εκατό (30%) στην περίπτωση δεδομένων εσόδων, καθώς και σε τριάντα τοις εκατό (30%) στην περίπτωση δεδομένων εξόδων, ανά φορολογική περίοδο δήλωσης φόρου σε σχέση με τα αντίστοιχα δεδομένα που έχουν διαβιβαστεί στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA.

Περαιτέρω διευκρινίσεις

Έσοδα – Εκροές ΦΠΑ

·         Επιτρέπεται η μεταφορά ποσών από κωδικό εκροών σε έτερο κωδικό εκροών με κατηγορία ΦΠΑ 0%.

·         Επιτρέπεται η υποβολή περισσότερων εσόδων από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στο myDATA.

·          Σε περίπτωση αντικειμενικής δυσχέρειας διόρθωσης εσόδων, επιτρέπεται η χρήση εναλλακτικού τρόπου προσυμπλήρωσης με Τύπο Παραστατικού 11.4 – Πιστωτικό Στοιχείο Λιανικής, με ένδειξη “Λογιστική Εγγραφή” και διακριτή αναφορά στα σχόλια με την ένδειξη “Δυσχέρεια Συσχέτισης”.

   Έξοδα – Εισροές ΦΠΑ

·         Επιτρέπεται η μεταφορά ποσών από κωδικό εισροών σε έτερο κωδικό εισροών για όλες τις κατηγορίες εξόδων.

·         Επιτρέπεται η υποβολή λιγότερων εξόδων από αυτά που έχουν διαβιβαστεί στο myDATA.

Σε περίπτωση αντικειμενικής δυσχέρειας διαβίβασης εξόδων επιτρέπεται η χρήση εναλλακτικού τρόπου προσυμπλήρωσης με Τύπο Παραστατικού 14.30 – Παραστατικά Οντότητας ως Αναγράφονται από την ίδια (Δυναμικό) και διακριτή αναφορά στα σχόλια με την ένδειξη “Δυσχέρεια Συσχέτισης”.

Επιτρέπεται και παρακολουθείται συστημικά η ετεροχρονισμένη δήλωση εξόδων, σε επόμενη φορολογική περίοδο ΦΠΑ από αυτή που αντιστοιχεί στην ημερομηνία έκδοσης των αντίστοιχων παραστατικών και εμφανίζεται στο myDATA, εντός όμως της χρήσης που αφορούν.

Διευκρινήσεις για ΔΕΚΟ

Για της ΔΕΚΟ μπορούμε να συνεχίσουμε για όλο το 2024 να κάνουμε απόρριψη και διαβίβαση με 14.30 ή 14.31. Όπως αναφέρεται στην Α.1138/2020 (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα «Από την 1.7.2023 έως και την 31.12.2024, εφόσον οι υπόχρεες οντότητες της παρούσας είτε δεν λάβουν τα έξοδα τους από τις οντότητες που αναφέρονται στα τελευταία εδάφια της παρ.1 του άρθρου 5, ως αντικριζόμενα παραστατικά εξόδων ημεδαπής (Τύποι Παραστατικών Α1), είτε τα λάβουν με διαπίστωση αντικειμενικής αδυναμίας συσχέτισης με τις λογιστικές εγγραφές που έχουν διενεργήσει, συνεχίζουν να διαβιβάζουν τα εν λόγω έξοδα με Τύπους Παραστατικού της κατηγορίας Β2, 14.30 - Παραστατικά Οντότητας ως Αναγράφονται από την ίδια (Δυναμικό) και 14.31 - Πιστωτικό ημεδαπής / αλλοδαπής. Για τις εν λόγω περιπτώσεις οι λήπτες δεν διαβιβάζουν δεδομένα παράλειψης και απόκλισης διαβίβασης. Τα εκδοθέντα παραστατικά της περίπτωσης αυτής δύνανται να απορρίπτονται από τους λήπτες εφόσον δεν συσχετίζονται επαρκώς με τις λογιστικές εγγραφές τους, για σκοπούς ορθής απεικόνισης του λογιστικού και φορολογικού τους αποτελέσματος».

Προσοχή: Η αδυναμία συσχέτισης αφορά παραστατικά από προμηθευτές εκτός ΔΕΚΟ. Ανατρέχοντας και πάλι στην απόφαση Α.1138/2020 «Για τα έτη 2022 και 2023 ανά περίπτωση δεδομένων με αντικειμενική αδυναμία διαβίβασης οι υπόχρεες οντότητες διαβιβάζουν αναλυτικά τα δεδομένα εσόδων αυτοτιμολόγησης με Τύπο Παραστατικού 11.3 - Απλοποιημένο Τιμολόγιο με αντίστοιχο Τύπο Παραστατικού 11.4 - Πιστωτικό Στοιχείο Λιανικής και τα δεδομένα των εξόδων τιμολόγησης με Τύπο Παραστατικού 14.30 - Παραστατικά Οντότητας ως Αναγράφονται από την ίδια (Δυναμικό) με αντίστοιχο Τύπο Παραστατικού 14.31 - Πιστωτικό ημεδαπής / αλλοδαπής».

Στις περιπτώσεις αυτές η υπόχρεη οντότητα διαβιβάζει στα σχόλια την ένδειξη «Αδυναμία Συσχέτισης». Οι εν λόγω εναλλακτικοί τρόποι διαβίβασης δίνονται για τις παρακάτω περιπτώσεις:

·         Αδυναμία συσχέτισης αντικριζόμενων παραστατικών που προέρχεται από τις αποκλίσεις αξίας ΦΠΑ και λοιπών επιβαρύνσεων (παρακρατούμενοι, λοιποί φόροι, χαρτόσημα, τέλη και κρατήσεις) και μόνο στην περίπτωση που δεν δύναται να διενεργηθεί η σύγκριση αποκλειστικά στην καθαρή αξία. (ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΔΕΚΟ)

·         Αυτοτιμολόγηση αλλοδαπής είτε για παραδόσεις αγαθών και παροχής υπηρεσιών είτε για αποκτήσεις αγαθών και λήψης υπηρεσιών.

·         Ανάθεση τιμολόγησης. Στην περίπτωση αυτή για τα έτη 2022 και 2023 ο εκδότης τρίτος δεν έχει υποχρέωση διαβίβασης δεδομένων.

·         Διαβίβαση δεδομένων από τον εκδότη με αξία συναλλαγών μεγαλύτερη από αυτή που ο λήπτης λογιστικοποίησε είτε ως έξοδο τιμολόγησης είτε ως έσοδο αυτοτιμολόγησης. Η περίπτωση αυτή δεν νοείται και δεν διαβιβάζεται ως απόκλιση.

Στην περίπτωση χρήσης των Τύπων Παραστατικών 14.30 - Παραστατικά Οντότητας ως Αναγράφονται από την ίδια (Δυναμικό) και 14.31 - Πιστωτικό ημεδαπής / αλλοδαπής για τις παραπάνω αναφερόμενες περιπτώσεις ο χαρακτηρισμός εξόδου που διαβιβάζεται σε κάθε περίπτωση είναι με 2.95 Λοιπά πληροφορικά στοιχεία εξόδων, με αντίστοιχη διαβίβαση Τύπου Παραστατικού 17.5 - Λοιπές Εγγραφές Τακτοποίησης Εξόδων - Λογιστική Βάση, για τη σωστή κατανομή των εξόδων, ανά περίπτωση.

Χρόνος απόδοσης χαρτοσήμων

Αναφερθήκαμε και παλιότερα για την αλλαγή της υποβολής των χαρτοσήμων των τιμολογίων.

Να θυμίσουμε ότι η απόδοση τους σύμφωνα με το άρθρο 30 του καταργημένου από το 2011 Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ), που παρέμενε σε ισχύ, ήταν μέχρι την εικοστή (20) ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από την λήξη του ημερολογιακού τριμήνου.

Εν ολίγης ε όλες τις πιο πάνω περιπτώσεις, η δήλωση χαρτοσήμου υποβαλλόταν, μέχρι τώρα,  για το προηγούμενο ημερολογιακό τρίμηνο μέχρι την 20ή ημέρα των μηνών Φεβρουαρίου, Μαΐου, Αυγούστου και Νοεμβρίου. Εξαιρετικά για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και πράκτορες αυτών, μέχρι την 20ή ημέρα των μηνών Μαρτίου, Μαΐου, Αυγούστου και Νοεμβρίου (Π.Δ.99/1977, άρθρο 30, που διατηρείται σε ισχύ με το άρθρο 39, παρ. 10 του ΚΒΣ).

 Με την εγκύκλιο Ε 2007/26-01-2024 και με θέμα «Διευκρινίσεις αναφορικά με τον χρόνο απόδοσης των οφειλόμενων τελών χαρτοσήμου» , δόθηκαν περαιτέρω διευκρινήσεις.

Το αντικείμενο της εγκυκλίου είναι ο χρόνος απόδοσης των τελών χαρτοσήμου, μετά την τροποποίηση της παρ. 1 του άρθρου 3 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, με το άρθρο 51 του ν.4955/2022 (Α139).

Ποιους αφορά

Αφορά τα φυσικά και νομικά πρόσωπα/οντότητες, συμβολαιογράφους, υποθηκοφύλακες, δικαστικούς και λοιπούς λειτουργούς ως προς την κατάρτιση πράξεων και την είσπραξη των τελών χαρτοσήμου, καθώς και τις υπηρεσίες της φορολογικής αρχής.

Με την παρούσα εγκύκλιο παρέχονται διευκρινίσεις αναφορικά με τον χρόνο απόδοσης των οφειλόμενων τελών χαρτοσήμου.

Νομοθετικό πλαίσιο

Με τις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 4955/2022 (Α'139) τροποποιήθηκε η παρ. 1 του αρ. 3 του Κ.Ν.Τ.Χ., σύμφωνα με την οποία η πληρωμή των τελών χαρτοσήμου διενεργείται το αργότερο μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία του εγγράφου που χαρτοσημαίνεται. 

Οι εν λόγω διατάξεις ισχύουν από τις 14/7/2022 σύμφωνα με το αρ. 68 του ίδιου νόμου και κοινοποιήθηκαν με την υπ' αριθ. Ο. ΔΕΑΦ 1064803 ΕΞ 18-7-2022 Οδηγία του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Δεδομένου ότι με την ανωτέρω διάταξη για την αλλαγή του χρόνου απόδοσης των τελών χαρτοσήμου, δεν προβλέφθηκε διατήρηση ισχύος των επιμέρους προθεσμιών που είχαν οριστεί με κανονιστικές αποφάσεις, αλλά ούτε και καθορίστηκε χρόνος απόδοσης τελών χαρτοσήμου για τα στοιχεία που καταλάμβανε το καταργηθέν π.δ. 99/1977, όλες αυτές οι επιμέρους προθεσμίες έπαυσαν να ισχύουν από τις 14/7/2022, οπότε και τέθηκε σε ισχύ το αρ. 51 του ν. 4955/2022.

Ποια χαρτόσημα αφορά

Συνεπώς, τα τέλη χαρτοσήμου αποδίδονται στην προβλεπόμενη από το ως άνω άρθρο προθεσμία για τις κατωτέρω πράξεις:

α) τέλη χαρτοσήμου σε συμβάσεις,

β) τέλη χαρτοσήμου από εγγραφές στα λογιστικά βιβλία,

γ) τέλη χαρτοσήμου επί δανείων κινούμενων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή τα τέλη χαρτοσήμου καταβάλλονται εμπρόθεσμα έως το τέλος του επόμενου μήνα που έπεται της λήξης της προθεσμίας που προβλέπεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 6 του ν. 4308/2014

δ) τέλη χαρτοσήμου που προβλέπονταν από τις διατάξεις του άρθρου 30 του π.δ. 99/1977

ε) τέλη χαρτοσήμου που οφείλονται για τα πινάκια επιταγών που εφεξής θα αποδίδονται συγκεντρωτικά για όλο τον προηγούμενο μήνα.

στ) τέλη χαρτοσήμου στις συμβάσεις χορήγησης πιστωτικών καρτών από εταιρείες μη τράπεζες, καθώς και τις ανανεώσεις ή αυξήσεις του πιστωτικού ορίου

Ποια παραμένουν

Εξακολουθούν, όμως, να αποδίδονται κατά τον χρόνο που αποδίδονται σήμερα τα τέλη χαρτοσήμου των κατωτέρω περιπτώσεων, διότι αυτές ρυθμίζονται από άλλες διατάξεις:

         i.            τα τέλη χαρτοσήμου που αποδίδονται με άμεση καταβολή (άρθρο 3 παρ. 7 Κ.Ν.Τ.Χ.),

(ΚΝΤΧ - ΠΔ της 28ης Ιουλίου 1931 Άρθρο 3.

«7. Εις ας περιπτώσεις κατά τας ενεργουμένας πληρωμάς εις τα Δημόσια, Δημοτικά ή Κοινοτικά Ταμεία, ως και τα τοιαύτα νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οφείλονται οιαδήποτε αναλογικά τέλη, ταύτα εισπράττονται δι' αμέσου καταβολής.)

       ii.            τα τέλη χαρτοσήμου των μισθωμάτων ακινήτων που αποδίδονται μαζί με την δήλωση φορολογίας εισοδήματος (άρθρο 13 παρ. 2 περ. γ' και θ ),

ΚΝΤΧ - ΠΔ της 28ης Ιουλίου 1931

Άρθρο 13.

2… γ) Tο τέλος της παρούσης παραγράφου συμβεβαιούται και συνεισπράττεται μετά του φόρου του αναλογούντος εις το εξ οικοδομών εισόδημα του φορολογουμένου επί τη βάσει της διά τον φόρον τούτον ακολουθουμένης διαδικασίας, μη εφαρμοζομένων εφεξής, ως προς το τέλος τούτο, των περί προκαταβολής διατάξεων των N. Διαταγμάτων 3323/1955 και 3843/1958.

Eπί υπερημέρου καταβολής των τελών χαρτοσήμου, λόγω εκπροθέσμου ή ανακριβούς δηλώσεως ή παραλείψεως δηλώσεως φόρου εισοδήματος μεθ' ου συμβεβαιούνται και τα τέλη ταύτα, επιβάλλεται πρόστιμον εις ποσοστόν επί του οφειλομένου τέλους ίσον προς το ποσοστόν του προσθέτου φόρου, το οριζόμενον εκάστοτε εν τη φορολογία εισοδήματος. Και

θ) Aι διατάξεις των περιπτώσεων α έως και η της παρούσης παραγράφου εφαρμόζονται αναλόγως και επί εισοδημάτων εξ εκμισθώσεως γαιών.)

     iii.            τα τέλη χαρτοσήμου που αποδίδονται μαζί με τον παρακρατούμενο φόρο (απόφαση Υπουργού Οικονομικών Α.1125/2020, Β 2434, αρθρο15ε παρ. 6 Κ.Ν.Τ.Χ.),

(ΚΝΤΧ - ΠΔ της 28ης Ιουλίου 1931

Άρθρο 15ε.

6. Eις τέλος 3% υπόκειται η υπό των προσώπων των αναφερομένων εις την παράγραφον 1 του άρθρου 15δ του παρόντος εξόφλησις κατά τινα των εν τη πρώτη περιόδω του εδαφίου α της παραγράφου 4 του άρθρου 32 του παρόντος αναφερομένων τρόπων ή και άλλως προμηθειών, μεσιτειών, αμοιβών ή άλλων παροχών (πλην των υπό ασφαλιστικών εν γένει και συνταξιοδοτικών Tαμείων ή Oργανισμών καταβαλλομένων παροχών), προς τραπέζας, εμπορικούς αντιπροσώπους, παραγγελιοδόχους, ανταποκριτάς, μεσίτας, πράκτορας οιουσδήποτε, ως και προς οιουσδήποτε άλλους επιτηδευματίας ή και προς ιδιώτας.

Tο κατά την παρούσαν παράγραφον τέλος δεν οφείλεται επί: α) τόκων εκ καταθέσεων χρημάτων παρά τραπέζη ή άλλη ανωνύμω εταιρεία ή νομικώ προσώπω, δικαιουμένοις να δέχωνται καταθέσεις, β) προμηθείας καταβαλλομένης υφ' οιουδήποτε προσώπου εις τους διαθέτοντας Γραμμάτια Kρατικών Λαχείων και γ) εάν το κατά δικαιούχον ποσόν εκάστης καταβολής ή πιστώσεως τόκων, προμηθειών κ.λπ., δεν υπερβαίνει το ποσόν των 0,29 ευρώ.

Tο εν λόγω τέλος καταβάλλεται, εις ην μεν περίπτωσιν υφίσταται υποχρέωσις υποβολής εις τον Oικονομικόν Έφορον των υπό του άρθρου 45 του K.Φ. Στοιχείων οριζομένων στοιχείων διά τριπλοτύπου κατά την υποβολήν των στοιχείων τούτων, εις πάσαν δε άλλην περίπτωσιν κατά την κατά τινα των ανωτέρω τρόπων εξόφλησιν της προμηθείας κ.λπ.

Eξαιρετικώς, το χαρτόσημον καταβάλλεται, προκειμένου περί των άνω προμηθειών κ.λπ. α) υπέρ τραπεζών, δι' ου αποδεικτικού και ο φόρος κύκλου εργασιών, και β) εξοφλουμένων συμβολαιογραφικώς, κατά την τοιαύτην εξόφλησιν.

T' ανωτέρω εφαρμόζονται αναλόγως και προκειμένου περί τόκων, το επ' αυτών όμως τέλος υπολογίζεται επί τη βάσει των περί του τέλους της συμβάσεως ή της συναλλαγής, εξ ης οι τόκοι απέρρευσαν, διατάξεων.

     iv.            τα τέλη χαρτοσήμου που αποδίδονται με ηλεκτρονικό παράβολο (αρ.3 παρ.5 Κ.Ν.Τ.Χ.).

Μεταβατικές διατάξεις

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που εκ παραδρομής αποδόθηκαν τέλη χαρτοσήμου σε προθεσμία σύμφωνα με τις προϊσχύσασες διατάξεις από την οριζόμενη στο αρ.51 του ν. 4955/2022 και ως εκ τούτου επιβλήθηκαν τόκοι και πρόστιμα, επιστρέφονται ή διαγράφονται κατόπιν αιτήματος του φορολογούμενου, μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου», με την επιφύλαξη των διατάξεων περί παραγραφής.

Αλωνιάτης Απόστολος

Οικονομολόγος - φοροτεχνικός, Α' Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Σύμβουλος Διοίκησης της PROSVASIS AEBE και συγγραφέας.

 Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Voice (Finance & Markets Voice) , την Κυριακή  18 Φεβρουαρίου  2024