Επανέρχεται το «πόθεν έσχες» για αγορά ακινήτων από 1η Ιανουαρίου 2013

Επανέρχεται το «πόθεν έσχες» για αγορά ακινήτων από 1η Ιανουαρίου 2013

Οι τελικές αλλαγές στη φορολογία μισθωτών, συνταξιούχων και ελεύθερων επαγγελματιών
Του Προκοπη Χατζηνικολαου

Ελαφρύνσεις για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ και επιβαρύνσεις για μεγαλύτερα εισοδήματα προκύπτουν από τη νέα κλίμακα που σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών για μισθωτούς και συνταξιούχους. Αντίθετα, για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις προκύπτουν επιβαρύνσεις μέχρι τις 60.000 ευρώ και ελαφρύνσεις για μεγαλύτερα ποσά. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογηθούν από το πρώτο ευρώ με συντελεστές 26% έως τις 50.000, και 33% για τα εισοδήματα άνω των 50.001 ευρώ.

Αλλαγές έρχονται και στη φορολογία των ακινήτων. Καταργείται από 1-1-2013 η διάταξη που έδινε τη δυνατότητα στους φορολογούμενους να αγοράζουν ακίνητα χωρίς «πόθεν έσχες». Επίσης, αλλαγές προβλέπονται τόσο για τα εισοδήματα που προκύπτουν από ενοίκια όσο και με τον νέο ενιαίο φόρο που θα αντικαταστήσει το ειδικό τέλος ακινήτων το οποίο πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει για όλα τα εισοδήματα και τους περισσότερους φόρους κλίμακες ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος (εφόσον αφορά εισοδήματα) και την αξία των ακινήτων (ανάλογα με την αντικειμενική αξία).

Σύμφωνα με πληροφορίες, μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και οι έχοντες εισοδήματα από ενοίκια θα φορολογηθούν ως εξής:

1. Μισθωτοί - συνταξιούχοι. Θέσπιση νέας φορολογικής κλίμακας με τρία φορολογικά κλιμάκια χωρίς αφορολόγητο όριο.

2. Το πρώτο κλιμάκιο θα εκτείνεται μέχρι τις 26.000 ευρώ και συντελεστή φόρου 21%, το δεύτερο κλιμάκιο θα φορολογεί εισοδήματα από τις 26.001 ευρώ μέχρι τις 48.000 ευρώ με συντελεστή 36% και το τρίτο και τελευταίο κλιμάκιο θα εφαρμόζεται σε εισοδήματα άνω των 48.000 με συντελεστή 45%.

3. Στη θέση του αφορολογήτου ορίου που καταργείται θεσπίζεται έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ για εισοδήματα μέχρι 18.000 ευρώ. Για εισοδήματα πάνω από τις 18.000 ευρώ η έκπτωση φόρου θα μειώνεται κατά 50 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος μέχρι το επίπεδο των 29.000 ευρώ, ενώ για εισοδήματα πάνω από 29.000 ευρώ η έκπτωση φόρου θα μειώνεται περαιτέρω κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος μέχρι να μηδενιστεί στο επίπεδο εισοδήματος των 40.000-43.000 ευρώ.

Παραδείγματα: Εισόδημα 15.000 ευρώ στο οποίο, με βάση τον πρώτο φορολογικό συντελεστή 21%, αντιστοιχεί φόρος 3.150 ευρώ (15.000 Χ 21%). Από το ποσό αυτό θα αφαιρεθούν 1.950 ευρώ, οπότε ο τελικός φόρος που αναλογεί περιορίζεται στα 1.200 ευρώ. Σήμερα ο φόρος που αναλογεί σε εισόδημα 15.000 ευρώ ανέρχεται στα 1.240 ευρώ.

- Εισόδημα 20.000 ευρώ, στο οποίο, με βάση τον συντελεστή 21%, αντιστοιχεί φόρος 4.200 ευρώ (20.000 Χ 21%). Από το ποσό αυτό θα αφαιρεθούν 1.850 ευρώ (1.950-50-50=1.850 ευρώ), οπότε ο τελικός φόρος θα περιορίζεται στις 2.350 ευρώ. Σήμερα ο φόρος που αναλογεί σε εισόδημα 20.000 ευρώ ανέρχεται στις 2.420 ευρώ.

Σημειώνεται ότι το νέο φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει την κατάργηση των περισσότερων φοροαπαλλαγών που ισχύουν σήμερα. Διατηρούνται μόνο οι φοροαπαλλαγές για ιατρικές επισκέψεις, νοσήλια και ασφάλιστρα ζωής. Οι δαπάνες για ιατρικές επισκέψεις και νοσήλια θα εκπίπτουν κατά το μέρος που υπερβαίνει το 10% του εισοδήματος το οποίο φορολογείται με τις γενικές διατάξεις, δηλαδή με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.

Παραδείγματα: Φορολογούμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ και δαπάνες ιατρικής περίθαλψης ύψους μέχρι 2.000 ευρώ δεν θα έχει όφελος από το νέο σύστημα (και αυτό, διότι η δαπάνη των 2.000 ευρώ αντιστοιχεί ακριβώς στο 10% του εισοδήματος).

- Αλλος φορολογούμενος με το ίδιο εισόδημα (20.000 ευρώ) και δαπάνες 3.000 ευρώ θα έχει έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα 1.000 ευρώ. Το ποσό αυτό αποτελεί την επιπλέον δαπάνη που υπερβαίνει το 10% του εισοδήματος όπως ορίζει το προσχέδιο του φορολογικού νομοσχεδίου. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα εξέπιπτε το 10% των ανωτέρω δαπανών από τον τελικό φόρο.

- Ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογηθούν με δύο συντελεστές:

α) Εισοδήματα μέχρι 50.000 ευρώ θα φορολογούνται με συντελεστή 26%.

β) Το υπόλοιπο τμήμα του εισοδήματος θα φορολογείται με συντελεστή 33%.

Κατ’ εξαίρεση θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών όσοι αποκτούν εισόδημα από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

- Εχουν υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2011.

- Εχουν ως έδρα την κατοικία τους.

- Τα φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία.

- Οσοι υποβάλλουν δήλωση έναρξης εργασιών για πρώτη φορά, για το έτος της έναρξης και για τα δύο επόμενα έτη και αποκτούν εισοδήματα από ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα.

Παραδείγματα: Ελεύθερος επαγγελματίας με εισοδήματα 10.000 ευρώ πληρώνει σήμερα φόρο 500 ευρώ. Με τη νέα κλίμακα ο φόρος θα ανέλθει στις 2.600 ευρώ. Σημειώνεται ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα έχουν όλα τα οφέλη που έχουν σήμερα οι επιχειρήσεις, ενώ θα εκπίπτουν στο σύνολό τους τα ασφάλιστρα που καταβάλλουν στα Ταμεία τους.

- Ελεύθερος επαγγελματίας με εισόδημα 25.000 ευρώ πληρώνει σήμερα στην εφορία 3.670 ευρώ· με τις αλλαγές που σχεδιάζονται θα καταβάλει για τα εισοδήματα του 2013 φόρο ύψους 6.500 ευρώ.

- Ελεύθερος επαγγελματίας με εισοδήματα 70.000 ευρώ πληρώνει σήμερα στην εφορία 20.420 ευρώ. Με το νέο σύστημα ο ανωτέρω φορολογούμενος θα πληρώσει μικρότερο φόρο κατά 820 ευρώ. Συγκεκριμένα, θα πληρώσει 19.600 ευρώ.

- Αγρότες. Οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα φορολογηθούν με βιβλία (έσοδα - έξοδα) και με δύο φορολογικούς συντελεστές ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος. Ο πρώτος συντελεστής 13% θα εφαρμόζεται για εισοδήματα μέχρι 50.000 ευρώ και ο δεύτερος συντελεστής 16,5% γα εισοδήματα άνω των 50.001 ευρώ.

- Εισοδήματα από ενοίκια. Από 1-1-2013 τα εισοδήματα που προκύπτουν από ενοίκια θα φορολογούνται αυτοτελώς με ειδική κλίμακα που θεσπίζεται. Συγκεκριμένα, δημιουργούνται τρία κλιμάκια με συντελεστές 10%, 30% και 45%. Οσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια άνω των 100.000 ευρώ θα φορολογούνται με τον ανώτατο συντελεστή. Σήμερα τα εισοδήματα που προκύπτουν από ενοίκια φορολογούνται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος. Δηλαδή προστίθενται στα εισοδήματα από τη μισθωτή εργασία ή το ελευθέριο επάγγελμα και φορολογούνται συνολικά.

Φόροι στα ακίνητα

Καταργείται από 1-1-2013 η αγορά ακινήτων χωρίς «πόθεν έσχες». Με διάταξη που θα περιληφθεί στο φορολογικό νομοσχέδιο παύει να ισχύει η ευνοϊκή διάταξη που προέβλεπε την αναστολή του «πόθεν έσχες» μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2013 για αγορά οποιουδήποτε ακινήτου (πρώτης κατοικίας, δευτερεύουσας κατοικίας, εξοχικής κατοικίας, καταστήματος κ.λπ.), για ανέγερση οικοδομής, για τη χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων, καθώς και για την κατασκευή πισίνας.

Οσον αφορά τον ενιαίο φόρο ακινήτων, χθες πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών χωρίς ωστόσο να καταλήξουν στη νέα κλίμακα που θα ισχύσει από το νέο έτος. Και αυτό, διότι τα σενάρια που έχουν επεξεργαστεί οι υπηρεσίες του υπουργείου δεν προσφέρουν έσοδα ύψους τριών δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ενιαίος φόρος δεν θα έχει αφορολόγητο όριο, ωστόσο στόχος είναι να ελαφρυνθούν οι μικρές περιουσίες. Οι συντελεστές θα εφαρμόζονται από το πρώτο ευρώ της αντικειμενικής αξίας ενός ακινήτου και θα ξεκινούν (σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο που πιθανόν να αλλάξει) από 0,1% και θα φθάνουν ακόμα και 3%. Πάντως με όσα συζητήθηκαν χθες, τα ακίνητα θα φορολογούνται από το πρώτο ευρώ της αντικειμενικής τους αξίας. Για αξία ακινήτων από 0 έως 100.000 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής θα είναι 0,1%, για αξία από 100.000 ώς 200.000 ευρώ ο συντελεστής θα είναι 0,2%. Οσο αυξάνεται η αντικειμενική αξία των ακινήτων τόσο θα αυξάνονται και οι συντελεστές, που ενδεχομένως να φθάσουν το 2%-3%.

Κερδισμένοι και χαμένοι της νέας κλίμακας

Πώς θα φορολογηθούν μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και ακίνητα


Από τους σχεδιασμούς του υπουργείου Οικονομικών για μισθωτούς και συνταξιούχους προκύπτουν ελαφρύνσεις για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ και επιβαρύνσεις για μεγαλύτερα εισοδήματα. Αντίθετα για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις προκύπτουν επιβαρύνσεις μέχρι τα 60.000 ευρώ και ελαφρύνσεις για μεγαλύτερα ποσά. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογηθούν από το πρώτο ευρώ με συντελεστές 26% έως τα 50.000 και 33% για τα εισοδήματα άνω των 50.001 ευρώ. Αλλαγές έρχονται και στη φορολογία των ακινήτων. Καταργείται από 1/1/2013 η διάταξη που έδινε τη δυνατότητα στους φορολογούμενους να αγοράζουν ακίνητα χωρίς πόθεν έσχες. Επίσης, αλλαγές προβλέπονται τόσο για τα εισοδήματα που προκύπτουν από ενοίκια όσο και με το νέο ενιαίο φόρο που θα αντικαταστήσει το ειδικό τέλος ακινήτων που πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και το ΦΑΠ. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δημιουργήσει για όλα τα εισοδήματα και τους περισσότερους φόρους κλίμακες, ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος (εφόσον αφορά εισοδήματα) και την αξία των ακινήτων.