Πώς θα φορολογηθούμε για τα εισοδήματα του 2012

Του Απόστολου Αλωνιάτη

Οικονομολόγου, Φοροτεχνικού, Συγγραφέα, Αντιπροέδρου του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ.), Οικονομικού Διευθυντή της PROSVASIS AEBE

Πολλές είναι οι απορίες που φτάνουν στα γραφείο μας σχετικά με την φορολόγηση των εισοδημάτων του 2012. Η ψήφιση του νόμου 4110/2011, μίνι φορολογικό όπως ονομάστηκε, έχει μπερδέψει τους φορολογούμενους. Ας προσπαθήσουμε να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα. Το οικονομικό έτος 2013, δηλαδή τα εισοδήματα του 2012, θα φορολογηθούμε όπως ακριβώς και τα εισοδήματα του 2011, οικονομικό 2012, δηλαδή με όσα ξέραμε μέχρι σήμερα.

Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων για το οικονομικό έτος 2013.

Κλίμακα φορολογίας εισοδήματος.

Τα φυσικά πρόσωπα, άσχετα από την πηγή των εισοδημάτων τους, θα φορολογηθούν με την κλίμακα των φυσικών προσώπων, με αφορολόγητο 5.000 ευρώ και με αφορολόγητο 2.000 για κάθε παιδί.
Για τους νέους ηλικίας έως και τριάντα ετών, για τους συνταξιούχους άνω των εξήντα πέντε ετών και τα άτομα με ειδικές ανάγκες, ή συνταξιούχους ανεξαρτήτως ηλικίας με παιδιά με ειδικές ανάγκες, το αφορολόγητο ποσό ορίζεται στις εννιά χιλιάδες (9.000) ευρώ, εφόσον το δηλωθέν εισόδημα, πραγματικό ή αυτό που προκύπτει με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του φορολογουμένου, δεν υπερβαίνει τις εννιά χιλιάδες (9.000) ευρώ.
Οι όποιες αλλαγές στις φορολογικές κλίμακες έχουν ισχύ για τα εισοδήματα από 1.1. 2013 και μετά.

Αποδείξεις δαπανών για την ισχύ του αφορολογήτου

Το αφορολόγητο ποσό ισχύει, εφ’ όσον ο φορολογούμενος προσκομίσει αποδείξεις που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. για δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα και τις οποίες πραγματοποιεί ο ίδιος, η σύζυγός του και τα τέκνα που τους βαρύνουν.

Το ελάχιστο ποσό των αποδείξεων δαπανών, που απαιτείται να προσκομισθούν, ορίζεται στο 25% του δηλούμενου και φορολογούμενου σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις ατομικού εισοδήματος του φορολογουμένου που δηλώθηκε με την εμπρόθεσμη δήλωση του και μέχρι του ποσού των 15.000 ευρώ  (εισοδήματα 60.000 Χ 25%). Για μεγαλύτερα εισοδήματα δεν χρειάζεται να καταθέσουμε επιπλέον αποδείξεις. Για παράδειγμα αν έχουμε εισοδήματα 70.000 ευρώ το σύνολο των αποδείξεων που πρέπει να καταθέσουμε είναι πάλι 15.000 ευρώ και όχι 70.000 Χ 25%.  

Προσοχή: Αν ο φορολογούμενος έχει επιπλέον αφορολόγητο λόγο τέκνων ή αναπηρίας δεν χρειάζεται να καταθέσει κάποιο επιπλέον ποσό αποδείξεων. Οι αποδείξεις καλύπτουν το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ και μόνο.  

Μειώσεις φόρου βάσει δαπανών.

1. Αναπηρία

Ανάπηρος φορολογούμενος και για καθένα από τα πρόσωπα, που συνοικούν με αυτόν και τον βαρύνουν εφόσον είναι ανάπηροι κ.λπ.

Αύξηση αφορολογήτου κατά 2.000,00 ευρώ

2. Ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη

i) Ιατρική περίθαλψη
ii) Νοσοκομειακή περίθαλψη
Μείωση φόρου σε ποσοστό 10% μη δυνάμενη να υπερβεί τις 3.000,00 ευρώ

3. Ενοίκια

i) Μισθώματα κύριας κατοικίας
ii) Μισθώματα για παιδιά που σπουδάζουν*
Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000,00 ευρώ, συνεπώς το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100,00 ευρώ

* Η μείωση αυτή ισχύει για το μίσθωμα που καταβάλλει ο φορολογούμενος που μισθώνει κατοικίες για τις στεγαστικές ανάγκες των τέκνων του που σπουδάζουν σε πόλη που δεν έχουν ιδιόκτητη κατοικία. Η κατοικία αυτή αποτελεί αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για τον φορολογούμενο που βαρύνεται με το προστατευόμενο μέλος και δηλώνεται σαν δευτερεύουσα κατοικία.

4. Φροντιστήρια

Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.000,00 ευρώ, συνεπώς το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 100,00 ευρώ

5. Τόκοι δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας

Καταβαλλόμενοι τόκοι από 1.1.2011 και μετά.

Μείωση φόρου με ποσοστό 10% στους τόκους που αντιστοιχούν στο τμήμα του δανείου έως 200.000,00 ευρώ και επιφάνεια έως 120 τ.μ.

6. Διατροφή

Διατροφή που καταβάλλεται από τον έναν σύζυγο στον άλλο και επιδικάστηκε ή συμφωνήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη.

Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.500,00 ευρώ

7. Ασφάλιστρα ζωής κ.λπ.

Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης ασφαλίστρων επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί τα 1.200,00 ευρώ για άγαμο και τα 2.400,00 ευρώ για οικογένεια κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 120,00 και 240,00 ευρώ αντίστοιχα

8. Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης ακινήτου

Αλλαγή εγκατάστασης κεντρικού κλιματισμού χρήσης καυσίμου από πετρέλαιο σε φυσικό αέριο κ.λπ. Στις δαπάνες περιλαμβάνονται και τα έξοδα λήψης ενεργειακού πιστοποιητικού.

Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%. Το ποσό της δαπάνης επί της οποίας υπολογίζεται η μείωση δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 3.000,00 ευρώ κατά συνέπεια μέγιστη μείωση φόρου 300,00 ευρώ

9. Ασφαλιστικές εισφορές

Ασφαλιστικές εισφορές αυτοαπασχολούμενων

Μείωση φόρου σε ποσοστό 10%.

Πότε θα φορολογηθούν οι ανείσπρακτες δουλευμένες αποδοχές του 2012

Παρατάθηκε και για τα εισοδήματα του 2012, οικονομικό 2013, η σχετική διάταξη του άρθρου 46 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) που δίνει την δυνατότατα στους μισθωτούς να φορολογηθούν μόνο τους μισθούς που έχουν εισπράξει και όχι όλο το εισόδημα που αναγράφεται στην Βεβαίωση Αποδοχών.

Έτσι αν κάποια επιχείρηση δεν έχει εξοφλήσει όλους τους μισθούς του 2012, πρέπει να χορηγήσει στους εργαζόμενους της Βεβαιώσεις Αποδοχών που στην πρώτη σειρά της βεβαίωση θα αναγράφονται τα ποσό που έχουν εξοφληθεί και την δεύτερη τα ποσά που δεν έχουν εξοφληθεί.

Κατ αναλογία των ποσών θα υπολογιστεί και ο φόρος που έχει παρακρατηθεί.

Ο φορολογούμενος μπορεί αν θέλει να δηλώσει μόνο τα ποσά που έχει εισπράξει και τον αναλογούντα φόρο. Τα υπόλοιπα ποσά θα τα δηλώσει όταν τα εισπράξει από την επιχείρηση που εργάζεται.

Τι αλλαγές επέφερε το μίνι φορολογικό στις δηλώσεις του οικονομικού 2013

Υποβολή δήλωσης υποχρεωτικά για όσους έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους.

Από τα οικονομικό έτος 2013, όλοι οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, υποχρεούνται να καταθέτουν φορολογική δήλωση, είτε είχαν εισόδημα μέσα στο 2012, είτε όχι.

Την υποχρέωση αυτή την έχουν και τα τέκνα που είναι προστατευόμενα των γονέων του, είτε γιατί σπουδάζουν ή είναι φαντάροι ή είναι άνεργοι.

Κατά συνέπεια την υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης έχουν και οι κάτοικοι εξωτερικού που δεν έχουν εισόδημα στην Ελλάδα και κατά συνέπεια είχαν και την απαλλαγή από τα τεκμήρια.

Να θυμίσουμε ότι οι κάτοικοι εξωτερικού που δεν αποκτούν εισόδημα στην χώρα μας, έχουν από 1.1.2011 απαλλαγή και από τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης. Έτσι αρκετοί από αυτούς δεν κατέθεσαν πέρυσι φορολογική δήλωση. Μετά την εφαρμογή της υποχρεωτικής δήλωσης από το 18ο έτος και πάνω, είναι και αυτοί υποχρεωμένοι να καταθέσουν φορολογική δήλωση.
   
Προβλήματα εφαρμογής.

Στο μίνι φορολογικό προβλέφθηκε ότι ««Η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογούμενου ορίζεται σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.»

Έτσι όσοι δεν δηλώνουν άλλα εισοδήματα, πραγματικά ή τεκμαρτά, δεν θα έχουν την ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης.

Μόνο που οι εγκέφαλοι του υπουργείου οικονομικών, έβαλαν την ισχύ της συγκεκριμένης διάταξης από 1.1.2013, αφήνοντας ουσιαστικά ακάλυπτούς όσους φέτος, το οικονομικό έτος 2013, είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν φορολογική δήλωση μιας και θα είναι πάνω από 18 ετών.

Αυτό σημαίνει με απλά λόγια ότι και οι προστατευόμενοι από τους γονείς τους θα έχουν την υποχρέωση να προσκομίσουν αποδείξεις, το 25% των 3.000 δηλαδή 750 ευρώ. Αν δεν των κάνουν θα έχουν την ποινή του 10% επί των αποδείξεων που δεν προσκόμισαν άρα φόρο 75 ευρώ.

Ακόμη να φορολογηθούν με τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, αν και μέχρι πέρυσι, ως προστατευόμενα μέλη αυτά βάρυναν τον γονέα.

Το παράλογο της μη εφαρμογής της απαλλαγής του ελάχιστού τεκμηρίου από τις δηλώσεις του 2013 δεν σταματά εδώ.

Σύμφωνα με τον ΚΦΕ ως προστατευόμενα μέλη θεωρούνται:
     
«1. Θεωρείται ότι βαρύνουν το φορολογούμενο:

α) Ο ή η σύζυγος που δεν έχει φορολογούμενο εισόδημα.
β) Τα ανήλικα άγαμα τέκνα.
γ) Τα ενήλικα άγαμα τέκνα τα οποία δεν έχουν υπερβεί το εικοστό πέμπτο έτος της ηλικίας τους και σπουδάζουν σε αναγνωρισμένες σχολές ή σχολεία του εσωτερικού ή εξωτερικού, καθώς και εκείνα τα οποία παρακολουθούν δημόσια ή ιδιωτικά ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης στο εσωτερικό. Ειδικά, για τα τέκνα του προηγουμένου εδαφίου καθώς και για τα τέκνα που δεν σπουδάζουν, το χρονικό διάστημα κατά το οποίο θεωρούνται προστατευόμενα μέλη παρατείνεται μέχρι και δύο έτη, εφόσον κατά τα έτη αυτά είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.
δ) Τα άγαμα τέκνα τα οποία δεν υπάγονται στην προηγούμενη περίπτωση, εφόσον υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.
ε) Τα τέκνα που είναι άγαμα ή διαζευγμένα ή τελούν σε κατάσταση χηρείας, εφόσον παρουσιάζουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και πάνω.
στ) Οι ανιόντες και των δύο συζύγων.
ζ) Οι αδελφοί και οι αδελφές και των δύο συζύγων που είναι άγαμοι ή διαζευγμένοι ή τελούν σε κατάσταση χηρείας, εφόσον παρουσιάζουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και πάνω.
η) Οι ανήλικοι ορφανοί από πατέρα και μητέρα, συγγενείς μέχρι τον τρίτο βαθμό οποιουδήποτε από τους συζύγους.

2. Τα πρόσωπα, που αναφέρονται στις περιπτώσεις β’ έως η’ της προηγούμενης παραγράφου, θεωρείται ότι βαρύνουν το φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των δύο χιλιάδων εννιακοσίων (2.900) ευρώ ή το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και πάνω.»(ν.2238 άρθρο 7).

Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, αν η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη είναι 3.000 ευρώ, τότε τα αναφερόμενα μέλη δεν θα μπορούν να θεωρηθούν προστατευόμενα, αφού θα έχουν φορολογούμενο εισόδημα πάνω από 2.900.

Υπάρχουν λύσεις;

1. Θα μπορούσε το υπουργείο με τροποποίηση σε ένα από τα νομοσχέδια που συζητούνται στην βουλή, να αλλάξει την ισχύ της διάταξης και να θεσπίσει εφαρμογή της απαλλαγής του ελάχιστου τεκμηρίου από 1.1.2012.

2. Θα μπορούσε να εξαιρέσει τα προστατευόμενα μέλη του άρθρου 7.

3. Τέλος θα μπορούσε με ένα νέο κωδικό στο Ε1 να σημειώνεται η σχέση προστατευόμενου μέλους και παράλληλα να δηλώνεται ο ΑΦΜ του υπόχρεου γονέα.
Από ότι φαίνεται οι δηλώσεις θα αργήσουν πολύ ακόμη και υπάρχει χρόνος για να διορθωθεί αυτό το πρόβλημα.   

Υποχρεωτική αναγραφή όλων των εισοδημάτων στη δήλωση.

Από τις δηλώσεις που θα καταθέσουμε φέτος θεσπίστηκε η υποχρεωτική αναγραφή όλων των εισοδημάτων, είτε φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις, είτε έχουν φορολογηθεί με ειδικό τρόπο (τόκοι, κέρδη από εταιρίες κλπ) είτε είναι αφορολόγητα.

«Σε κάθε περίπτωση στη δήλωση αυτή αναγράφονται όλα τα εισοδήματα του υπόχρεου ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και τα απαλλασσόμενα από το φόρο εισοδήματα. Για τα αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος.»

Δηλαδή οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώσουν στους πληροφοριακούς πίνακες του Ε1 όχι μόνο το καθαρό ποσό, αλλά και τον φόρο που πληρώθηκε γι αυτό το ποσό.

Στόχος του οικονομικού επιτελείου, σύμφωνα με τα όσα λέχθηκαν στην βουλή, είναι η καταγραφή των εισοδημάτων, ώστε να υπάρχει ένα ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο.

Ο βασικός στόχος όμως του οικονομικού επιτελείου, είναι η εφαρμογή σε μεγαλύτερη φορολογική βάση, της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Να θυμίσουμε ότι πέρα από τον φόρο της κλίμακας, όσοι φορολογούμενοι έχουν εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ, τους επιβάλλεται και  η ειδική εισφορά αλληλεγγύης με κλίμακα που δεν είναι αναλογική

Η εισφορά υπολογίζεται ως εξής:

για συνολικό καθαρό εισόδημα από 12.001 ευρώ έως 20.000 ευρώ με συντελεστή 1% επί ολόκληρου του ποσού

από 20.001 ευρώ έως και 50.000 ευρώ, με συντελεστή 2% επί ολόκληρου του ποσού

από 50.001 έως και 100.000 ευρώ, με συντελεστή 3%

από 100.001 ευρώ και άνω, με συντελεστή 4%.

Προβλήματα εφαρμογής.

Η εφαρμογή αυτής της διάταξης σημαίνει ότι άμεσα τα τραπεζικά ιδρύματα θα πρέπει να στείλουν εκατοντάδες χιλιάδες βεβαιώσεις για τους τόκους που έχουν δώσεις και τους φόρους που έχουν παρακρατήσει.  Θα πρέπει να ξεκαθαριστεί τι ακριβώς θα γίνει με τους κοινούς λογαριασμούς και βέβαια θα πρέπει να μην ευρυνθούν οι καταθέτες το κόστος όλης αυτής της ιστορίας. Γιατί στο τέλος θα βρεθούν φορολογούμενοι να πληρώνουν 2 και 3 ευρώ έξοδα για να δηλώσουν τόκους 1 και 2 ευρώ και να φορολογηθούν με την έκτακτη εισφορά γι αυτά.

Τίποτα από αυτά δεν έχει γίνει βέβαια ακόμη ακόμη.

Υποβολή φορολογικών δηλώσεων.

Η τελευταία αλλαγή που έγινε για τις φορολογικές δηλώσεις του οικονομικού έτους 2013, εισοδήματα του 2012, είναι στον χρόνο υποβολής τους. Μέχρι σήμερα ξέραμε ότι υποβάλαμε τις δηλώσεις σε διαφορετικές ημερομηνίες ανάλογα με την πηγή εισοδήματος μας. Έτσι άλλη ημερομηνία υπέβαλαν οι αυτοαπασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, άλλη η αγρότες και άλλη οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι.

Με τον μίνι φορολογικό όλοι οι φορολογούμενοι φυσικά πρόσωπα, μπορούν να καταθέτουν την φορολογική τους δήλωση από την 1 Φεβρουαρίου έως την 30η Ιουνίου κάθε χρόνο.

Γίνεται βέβαια κατανοητό ότι και πάλι οι φορολογούμενοι θα «σπεύσουν» να καταθέσουν την φορολογική τους δήλωση τελευταία στιγμή, ώστε να αποφύγουν να βεβαιωθεί ο φόρος νωρίς.

Ίσως το υπουργείο θα έπρεπε να έχει υιοθετήσει και την συνέχεια της πρότασης που του είχε κατατεθεί.

Η ψηφισθείσα διάταξη είναι:

«Η δήλωση υποβάλλεται από την 1η Φεβρουαρίου μέχρι και την 30ή Ιουνίου του οικείου οικονομικού έτους και μέχρι την έναρξη του ωραρίου λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών της επόμενης μέρας από την ημέρα λήξης της προθεσμίας.»

Συμφώνα με τις πληροφορίες μας υπήρχε και συνέχεια ή οποία έλεγε ότι σε κάθε περίπτωση ο φόρος βεβαιώνεται τον επόμενο μήνα από την λήξη της προθεσμίας υποβολής των δηλώσεων.

Αυτό θα βοηθούσε περισσότερο διότι θα υπήρχε αποσυμφόρηση τόσο των λογιστικών γραφείων, όσο και του ίδιου του taxis, αφού ο φορολογούμενος θα ήξερε ότι είτε κατέθετε την δήλωση του τον Φεβρουάριο είτε τον Ιούνιο η βεβαίωση του φόρου θα γινόταν τον Ιούλιο και οι πληρωμές θα ακολουθούσαν όλες μια σειρά με την πρώτη δόση τον Αύγουστο, την δεύτερη τον Οκτώβριο και την τρίτη τον Δεκέμβριο

Σε αυτή την οικονομική κατάσταση, με τις δόσεις του 2012 να λήγουν τον Φεβρουάριο του 2013 και τα ληξιπρόθεσμα να είναι ένα δις τον μήνα, πιστεύει κάποιος στο υπουργείο ότι οι φορολογούμενοι θα «σπεύσουν» να ξαναβάλουν φόρους στο κεφάλι τους;

Πηγή: Πώς θα φορολογηθούμε για τα εισοδήματα του 2012 | newmoney.gr http://www.newmoney.gr/article/4001/pos-tha-forologithoyme-gia-ta-eisodimata-toy-2012#ixzz2LzzMnTiL