Ελευθεροτυπία, Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013
ΔΥΣΟΙΩΝΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΕΤΙΑ 2015 - 2016
ΓΣΕΕ: Νέο κοκτέιλ μέτρων 6,6 δισ.
Ζοφερές προβλέψεις για την πορεία και το μέλλον της ελληνικής οικονομίας, με αύξηση των μέτρων λιτότητας, νέες απαιτήσεις της τρόικας για τη λήψη μέτρων για τη διετία 2015-2016 ύψους 6,6 δισ. ευρώ (3,4% του ΑΕΠ), αλλά και για μη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, κάνει το παρατηρητήριο του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ.
Με βάση τις προβλέψεις, η Ελλάδα θα μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2015. Ωστόσο, για να συμβεί αυτό πρέπει, αφ' ενός, να εφαρμοστούν πλήρως τα μέτρα που έχουν ήδη συμφωνηθεί και, αφ' ετέρου, το 2015 και το 2016 να ληφθούν επιπρόσθετα μέτρα ύψους 3,4 μονάδων του ΑΕΠ (ή 6,6 δισ. ευρώ), τα οποία δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί.
Σύγκρουση σεναρίων
Σύμφωνα με το παρατηρητήριο, το οποίο συγκρίνει τα βασικά σενάρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και την έκθεση του ΔΝΤ, το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ παρατηρεί ότι:
1Τα επόμενα χρόνια το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στη μείωση των δαπανών αντί στην αύξηση των εσόδων, δίνοντας έμφαση στη συρρίκνωση των κοινωνικών μεταβιβάσεων και των δαπανών για τις αμοιβές του προσωπικού στο δημόσιο τομέα. Ετσι, το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής συνεχίζει να εστιάζεται στη μείωση των δαπανών, όπως έγινε τα προηγούμενα χρόνια.
2Τα έσοδα από άμεσους φόρους θα εξακολουθήσουν να βρίσκονται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα έσοδα από έμμεσους φόρους. Αυτό καταδεικνύει ότι δεν σχεδιάζονται αποτελεσματικές παρεμβάσεις για να αντιμετωπιστεί η διαχρονική αδυναμία της χώρας να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή και να εισπράξει επαρκείς φόρους από φυσικά και νομικά πρόσωπα.
3Οι προβλέψεις που έχουν γίνει είναι ιδιαίτερα ευάλωτες όχι μόνο σε προβλήματα που συνδέονται με την υλοποίηση των μέτρων, αλλά και σε ενδεχόμενη όξυνση της ύφεσης λόγω της συνέχισης της δημοσιονομικής λιτότητας. Μια όξυνση της ύφεσης θα επηρεάσει δυσμενώς τα έσοδα της κυβέρνησης. Συνεπώς, αν οι μακροοικονομικές παραδοχές που έχουν γίνει στο σχεδιασμό του προγράμματος δεν αποδειχθούν ρεαλιστικές, είναι πολύ πιθανόν να απαιτηθούν από την τρόικα επιπρόσθετα μέτρα, ακόμη και πριν από το 2015.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παρατηρητηρίου, τα ποσά που έχουν προγραμματιστεί να δοθούν στην Ελλάδα από την τρόικα το διάστημα 2013-2016 καλύπτουν οριακά τις δανειακές της ανάγκες, όπως αυτές έχουν προβλεφθεί στην παρούσα φάση από την τρόικα. Ωστόσο, αν υπάρξει οποιαδήποτε απόκλιση των δανειακών αναγκών σε σχέση με ό,τι έχει προβλεφθεί, θα χρειαστεί να ληφθούν νέες αποφάσεις για την κάλυψη των χρηματοδοτικών κενών που θα προκύψουν.
Επιπλέον, πηγή κινδύνου για τη χρηματοπιστωτική κατάσταση του δημόσιου τομέα αποτελεί και το γεγονός ότι σημαντικό μέρος του χρέους του χρηματοδοτείται από βραχυπρόθεσμους τίτλους. Οποιαδήποτε αδυναμία αναχρηματοδότησης του χρέους αυτού, η οποία κυρίως γίνεται από τις ελληνικές τράπεζες, θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπρόσθετα χρηματοδοτικά κενά.
Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα παραμείνει σε πολύ υψηλά επίπεδα και τα επόμενα χρόνια, παρά την πρόσφατη μείωσή του μέσω της διαδικασίας επαναγοράς χρέους.
Χρέος στο κενό
Το βασικό σενάριο προβλέπει ότι το χρέος θα καταγράψει την υψηλότερη τιμή του το 2013 (173,7% του ΑΕΠ) και στη συνέχεια θα ακολουθήσει καθοδική πορεία, φτάνοντας στο 124% του ΑΕΠ το 2020. Το ύψος αυτό του χρέους είναι ιδιαίτερα μεγάλο και πολύ δύσκολα μπορεί να υποστηριχθεί ότι εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα. Είναι ενδεικτικό ότι ήδη έχει αφεθεί ανοιχτό το ενδεχόμενο να ληφθούν νέες αποφάσεις για την περαιτέρω μείωσή του το επόμενο χρονικό διάστημα.
Είναι ενδεικτικό ότι -με βάση τα εναλλακτικά σενάρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- το χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 136% του ΑΕΠ το 2020, αν ο πραγματικός ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης είναι κάθε χρόνο 1% χαμηλότερος από αυτόν που έχει προβλεφθεί στο βασικό σενάριο. Επίσης, αν το διάστημα 2016-2020 το πρωτογενές ισοζύγιο είναι κατά μία μονάδα του ΑΕΠ χαμηλότερο από αυτό που προβλέπει το βασικό σενάριο, το χρέος θα είναι στο 131% το 2020. Με βάση τα παραπάνω, γίνεται εμφανές ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας δεν έχει καταστεί βιώσιμο παρά τη μείωση που υπέστη λόγω της πρόσφατης διαδικασίας επαναγοράς.
Μισθοί - δαπάνες
Σε ό,τι αφορά τους μισθούς και τη φορολογία, το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ εκτιμά ότι η δημοσιονομική προσαρμογή των δύο επόμενων ετών θα επικεντρωθεί στη συρρίκνωση των δαπανών και όχι στην ουσιαστική αύξηση των εσόδων. Τα ποσά που αναμένεται να εξοικονομηθούν από τις αλλαγές στο φορολογικό σύστημα ανέρχονται σε μόλις 3,8 δισ. ευρώ, ενώ σημαντικές είναι οι μειώσεις που αφορούν τις δαπάνες σε Υγεία, Εκπαίδευση και σε κοινωνικά επιδόματα.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η μείωση στο συνολικό εισόδημα των νοικοκυριών που προέρχεται από εργασία, το οποίο από 81,7 δισ. ευρώ που ήταν το 2010 εκτιμάται ότι έχει συρρικνωθεί στα 63,5 δισ. ευρώ το 2012. Οι αιτίες για τη συγκεκριμένη μείωση είναι τόσο η αυξημένη ανεργία όσο και η μείωση των μισθών.
Ανάκαμψη στο εισόδημα και στην κατανάλωση των νοικοκυριών αναμένεται να υπάρξει από το 2015 και μετά. Ωστόσο, ακόμη και αν οι σχετικές μακροοικονομικές προβλέψεις επαληθευτούν, το εισόδημα και η κατανάλωση θα είναι το 2016 σε χαμηλότερα επίπεδα (σε ονομαστικούς όρους) από ό,τι ήταν το 2012.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου