Μεγάλη παγίδα τα τεκμήρια για χαμηλόμισθους-χαμηλοσυνταξιούχους

Μεγάλη παγίδα τα τεκμήρια για χαμηλόμισθους-χαμηλοσυνταξιούχους

Του ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΚΥΡΙΤΣΗ

Παγίδα για χιλιάδες φορολογουμένους, κυρίως χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους, θα αποτελέσουν φέτος τα τεκμήρια διαβίωσης. Η ζημιά για όσους δεν καταφέρουν να τα δικαιολογήσουν, με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους, δεν θα περιοριστεί μόνο στην καταβολή πρόσθετου φόρου εισοδήματος. Υπάρχει κίνδυνος να χαθούν ή να ψαλιδιστούν οι ελάχιστες κοινωνικές παροχές που έχουν μείνει, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα το «κοινωνικό τιμολόγιο» της ΔΕΗ αλλά και το επίδομα τέκνων.

Τα εισοδήματα του 2012 που θα αποτυπωθούν στις φετινές φορολογικές δηλώσεις θα είναι μειωμένα τουλάχιστον κατά 20%-25% σε σχέση με τα αντίστοιχα του 2011. Η πρόσφατη έκθεση της ΓΣΕΒΕΕ ανεβάζει τη μείωση των εισοδημάτων στο 38% και το ποσοστό των νοικοκυριών που έχουν υποστεί απώλειες στο… 93,1%. Αντιθέτως, τα τεκμήρια και το 2012 παρέμειναν στο ύψος τους, καθώς οι εισηγήσεις για μείωσή τους απορρίφθηκαν. Ετσι, με χαμηλότερα εισοδήματα οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δικαιολογήσουν τα ίδια τεκμήρια. Το 2012 περίπου ένα εκατομμύριο δεν κατάφεραν να καλύψουν το λεγόμενο τεκμαρτό εισόδημα και πλήρωσαν μεγαλύτερο φόρο. Το 2013 ο αριθμός θα είναι ακόμη μεγαλύτερος.
Χιλιάδες νοικοκυριά έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο. Ακόμη και αν κράτησαν το Ι.Χ. τους στο γκαράζ για ολόκληρο το 2012 πληρώνοντας μόνο τέλη κυκλοφορίας και ασφάλεια, επιβαρύνονται με τεκμήριο που ξεκινάει από τις 4.000 ευρώ, ακόμη και για αυτοκίνητο 1.000 κυβικών. Το ίδιο ισχύει και για το σπίτι και μάλιστα στο πολλαπλάσιο, καθώς εκτός από αυτό καθαυτό το τεκμήριο που υπολογίζεται με βάση την επιφάνεια του ακινήτου, πρέπει να δικαιολογηθεί και το ποσό που καταβλήθηκε για την αποπληρωμή του στεγαστικού δανείου. Μάλιστα, το υπουργείο Οικονομικών σκοπεύει να προχωρήσει φέτος σε διασταυρώσεις των εισοδημάτων που δηλώνονται στις φορολογικές δηλώσεις με τα ποσά που έχουν καταβληθεί για την αποπληρωμή των δανείων. Οι τράπεζες θα στείλουν μαζικά στο υπουργείο Οικονομικών τα σχετικά στοιχεία.

Ο κίνδυνος φορολόγησης που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν κυρίως οι φτωχότεροι φορολογούμενοι, λόγω των τεκμηρίων, συνοψίζονται στο ακόλουθο παράδειγμα: Ιδιοκτήτης ακινήτου 150 τετραγωνικών μέτρων πληρώνει 800 ευρώ τον μήνα για την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου. Είναι παντρεμένος με δύο παιδιά και οδηγεί αυτοκίνητο 1.800 κυβικών. Το συνολικό του τεκμαρτό εισόδημα θα υπολογιστεί στη φορολογική δήλωση του 2013 ως εξής:

1.5.000 ευρώ τεκμήριο επειδή είναι παντρεμένος (σ.σ.: ναι, το προβλέπει και αυτό η φορολογική νομοθεσία).

2.9.100 ευρώ για το σπίτι των 150 τετραγωνικών μέτρων.

3.9.600 ευρώ για την αποπληρωμή του δανείου.

4.7.600 ευρώ για το αυτοκίνητο των 1.800 κυβικών.

Ο φορολογούμενος με τα δύο παιδιά αντιμετωπίζει τεκμαρτό εισόδημα 31.300 ευρώ για ένα σπίτι και ένα αυτοκίνητο. Αν το πραγματικό του εισόδημα είναι μικρότερο, θα φορολογηθεί για 31.300 ευρώ. Γι’ αυτό το εισόδημα (έστω και αν δεν υπάρχει) ο φόρος θα διαμορφωθεί στα 4.770 ευρώ. Και ο φορολογούμενος θα έχει τις ακόλουθες συνέπειες:

·Αν το πραγματικό του εισόδημα είναι μικρότερο των 31.300 ευρώ, θα πληρώσει διαφορά φόρου με το εκκαθαριστικό. Η διαφορά εξαρτάται από το ύψος της παρακράτησης που του έχει γίνει κατά τη διάρκεια του 2012. Αν η εφορία τού έχει παρακρατήσει –μέσω του μισθού– 3.000 ευρώ, τότε θα πληρώσει τη διαφορά των 1.770 ευρώ.

· Οι αποδείξεις που πρέπει να προσκομίσει κάποιος εξαρτώνται από το ύψος του εισοδήματος. Αν το τεκμαρτό εισόδημα είναι μεγαλύτερο από το πραγματικό, οι αποδείξεις υπολογίζονται με το τεκμαρτό εισόδημα. Στην περίπτωση του παραπάνω φορολογουμένου, οι αποδείξεις θα πρέπει να φτάσουν στα 7.825 ευρώ, διαφορετικά θα επιβάλλεται πρόστιμο (10% επί της αξίας των αποδείξεων που δεν θα αποτυπωθούν στη φορολογική δήλωση).

· Κανονικά, ο φορολογούμενος θα έπρεπε να εισπράξει μέσα στο 2013 επίδομα για τα δύο του παιδιά. Το υπουργείο Οικονομικών θα περιμένει να κατατεθούν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις (με τα εισοδήματα του 2012), προκειμένου να διαπιστώσει ποιοι πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια που έχουν τεθεί. Από το επίδομα «κόβεσαι» ακόμη και αν το τεκμαρτό εισόδημα υπερβαίνει τα όρια που έχουν τεθεί. Ο φορολογούμενος του παραδείγματος θα χάσει το επίδομα (όποιο και αν είναι το πραγματικό του εισόδημα, επειδή θα κοπεί λόγω τεκμηρίων). Για την ιστορία, γονιός με δύο παιδιά πρέπει να εμφανίζει πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα κάτω από 30.000 ευρώ, για να εισπράξει επίδομα έως και 320 ευρώ τον χρόνο.

·Ακόμη και απόφαση για το κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ προβλέπει ότι η μειωμένη χρέωση δεν θα ισχύει για όσους βαρύνονται με υψηλά τεκμήρια. Και πάλι, πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια, για τα οποία εξετάζεται τόσο το πραγματικό όσο και το τεκμαρτό εισόδημα. Εκτός κοινωνικού τιμολογίου μένει εργένης με εισόδημα 12.000 ευρώ, γονιός με ένα παιδί και εισόδημα 18.000 ευρώ, παντρεμένος με δύο παιδιά και εισόδημα 21.000 ευρώ αλλά και τρίτεκνος με αποδοχές άνω των 23.500 ευρώ.

Ημ.δημοσίευσης; Δευτέρα 11-2-13