Σύνταξη με 15ετία σε πείσμα όλων των Μνημονίων

Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

Σύνταξη με 15ετία σε πείσμα όλων των Μνημονίων

Ορισμένα ταμεία ξέφυγαν από τους τελευταίους νόμους και δίνουν τη δυνατότα γρηγορότερης συνταξιοδότησης

Του ΑΝΤΩΝΗ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 23-24/3/2013 «Παραθυράκια» για τη συνταξιοδότηση ανδρών και γυναικών με 15ετή ασφάλιση διατηρούνται ακόμη σε ορισμένα ταμεία, παρά τις βίαιες ανατροπές που έγιναν με τους τελευταίους μνημονιακούς νόμους, από τις οποίες επλήγησαν ιδαίτερα οι γυναίκες που δεν έχουν δυνατότητα συνταξιοδότησης με το ειδικό καθεστώς των μητέρων ανηλίκων, όσο αυτό βρίσκεται σε ισχύ.

Η «Ε» με τη βοήθεια του δικηγόρου και εκδότη του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ», Δημήτρη Μπούρλου, κατέγραψε τις περιπτώσεις με τις οποίες διάφορες κατηγορίες εργαζομένων μπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα.

Στις περιπτώσεις αυτές ανήκουν οι άνδρες ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, οι γυναίκες με 4.500 ένσημα, οι οικοδόμοι, οι ασφαλισμένοι στο ΤΕΒΕ, στο ΤΑΕ και στο ΤΣΑ (ΟΑΕΕ) και άλλες πλήστες περιπτώσεις.

Από 1-1-2013 σε πολλές περιπτώσεις αυξήθηκαν τόσο τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όσο και ο κατά περίπτωση απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης.

Παραθέτουμε ανά Ταμείο τις περιπτώσεις όπου διατηρείται η δυνατότητα και για τους άνδρες και για τις γυναίκες ιδιωτικού τομέα συνταξιοδότησης με 15ετία.

ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

Πρώτη ασφάλιση πριν από την 1η-1-1993

ΙΚΑ

Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, από 1.1.2013, το όριο ηλικίας για τη λήψη πλήρους σύνταξης αυξάνεται από το 65ο έτος της ηλικίας στο 67ο και για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, από το 60ό έτος της ηλικίας στο 62ο. Για τη λήψη, δε, μειωμένης σύνταξης απαιτείται, από τις συνολικά 4.500 ημέρες ασφάλισης, να έχουν πραγματοποιηθεί και 100 τουλάχιστον ημέρες ανά έτος, την τελευταία πενταετία πριν απ' την υποβολή της αίτησης για σύνταξη.

Για τους άνδρες ασφαλισμένους σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων, τουλάχιστον 3.600 σε βαρέα και από αυτές, 1.000 τουλάχιστον την τελευταία 13ετία από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, το όριο ηλικίας, από 1.01.2013, αυξάνεται από το 60ό στο 62ο έτος.

Οι γυναίκες αυτής της κατηγορίας δικαιούνται πλήρη και μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας που διαμορφώνονται κατά το έτος συμπλήρωσης, αντίστοιχα, του 60ού και 55ου έτους της ηλικίας.

Οι ασφαλισμένες αυτής της κατηγορίας δικαιούνται σύνταξης με το όριο ηλικίας που διαμορφώνεται κατά το έτος συμπλήρωσης των 4.500 ημερών ασφάλισης, εκ των οποίων τουλάχιστον 3.600 στα βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα και εξ αυτών 1.000 τουλάχιστον να έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία 13 χρόνια πριν από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.

Για τους ασφαλισμένους/ες που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 3.600 σε βαριές οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες και από αυτές 1.000 τα τελευταία 13 έτη από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης ή με 4.500 ημέρες ασφάλισης όλες σε οικοδομικές ή τεχνικές εργασίες, εκ των οποίων οι 500 τα τελευταία 13 έτη από τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, τα όρια ηλικίας αυξάνονται από 1.01.2013 για τους μεν άνδρες στο 60ό έτος, για τις δε γυναίκες στο 55ο.

ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

Πρώτη ασφάλιση μετά την 1η-1-1993

Ισχύουν ενιαία όρια για όλους τους ασφαλισμένους. Ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) που συμπλήρωσαν μέχρι 31-12-2012 το 65ο έτος για πλήρη ή το 60ό έτος για μειωμένη σύνταξη καθώς και 15 έτη ασφάλισης μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, με πλήρες ή μειωμένο ποσό αντίστοιχα.

Ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) που δεν συμπληρώνουν και τις δύο -ηλικιακή και χρονική- προϋποθέσεις έως 31-12-2012, θα μπορούν να συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας (πλήρες ποσό) ή 62ου (μειωμένο ποσό), εφ' όσον βεβαίως έχουν και 15 έτη ασφάλισης.

ΕΝΙΑΙΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ

ΤΣΜΕΔΕ., ΤΣΑΥ, Τομέας Ασφάλισης Νομικών

Ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) που μέχρι 31-12-2012 συμπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας, έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με αυτές τις προϋποθέσεις οποτεδήποτε, δηλαδή και μετά την 1η-1-2013.

Ασφαλισμένοι (άνδρες και γυναίκες) που συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης ή το 65ο έτος της ηλικίας από 1-1-2013 και μετά, σνταξιοδοτούνται με την συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης και του 67ου έτους της ηλικίας.

ΟΑΕΕ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

ΤΕΒΕ, Ταμείο Εμπόρων, ΤΣΑ ΑΝΔΡΕΣ - ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Ασφαλισμένοι που μέχρι 31-12-2012 συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης και το 65° έτος, συνταξιοδοτούνται οποτεδήποτε, δηλαδή και μετά την 1-1-2013.

Ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης ή το 65° έτος μετά την 1-1-2013 συνταξιοδοτούνται με 15 έτη ασφάλισης και τη συμπλήρωση του 67ου έτους.

Ειδικά Ταμεία

Για την περίπτωση συνταξιοδότησης ανδρών ασφαλισμένων κατά την περίοδο 1-1-1983 έως 31-12-1992 με 15 έτη ασφάλισης δεν κατοχυρώνεται το δικαίωμα συνταξιοδότησης (δηλαδή σε κάθε χρονική στιγμή, για τη συνταξιοδότηση αυτής της κατηγορίας απαιτείται η συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης 15 ετών και του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας).

Για τη συνταξιοδότηση των γυναικών ασφαλισμένων πριν απ' την 1-1-1993, που έχουν χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 15 ετών, το απαιτούμενο όριο ηλικίας είναι αυτό που αντιστοιχεί στο έτος συμπλήρωσης της ηλικίας των 60 ετών (για πλήρη σύνταξη).

ΟΓΑ

Για τους ασφαλισμένους που μέχρι 31-12-2012 δεν έχει συμπληρωθεί ο κατά περίπτωση απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας, από 1-1-2013 για συνταξιοδότηση απαιτούνται 15 έτη ασφάλισης και η συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.

Παράλογες οι τελευταίες αυξήσεις ορίων ηλικίας

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΘ. ΜΠΟΥΡΛΟΥ Δικηγόρου - Εκδότη περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ»

Οι πρόσφατες αυξήσεις ορίων ηλικίας έγιναν χωρίς ενιαία λογική, χωρίς στοιχειώδη μεταβατικότητα, ανατρέποντας ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν διαφορετικοί κανόνες, διαφορετική φιλοσοφία, διαφορετική αίσθηση κοινωνικοασφαλιστικής προστασίας, ανόμοια όρια «κατοχύρωσης» συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων τόσο μεταξύ ανδρών και γυναικών όσο και μεταξύ διαφορετικών κατηγοριών ανδρών ή γυναικών.

Εχω τη βεβαιότητα πάντως ότι η κατηγορία που περισσότερο έχει πληγεί από τις αυξήσεις των ορίων είναι οι γυναίκες που δεν έχουν δυνατότητα συνταξιοδότησης με το ειδικό καθεστώς των μητέρων ανηλίκων, όσο βεβαίως αυτό ακόμη ισχύει. Για πολλές από αυτές και ειδικά για όσες είναι άνεργες, η συνταξιοδότηση θα είναι εφικτή στο 67ο έτος. Μάλιστα, όσες από αυτές δεν διαθέτουν πτυχίο, έχουν και πολύ περιορισμένες δυνατότητες αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, κάτι που βεβαίως περιορίζει τις συνταξιοδοτικές διεξόδους.

Πάντως, το χαρακτηριστικό είναι ότι τόσο οι πρόσφατες αυξήσεις ορίων ηλικίας όσο και κάποιες από αυτές που έγιναν με τον προηγούμενο νόμο (π.χ. 37ετία χωρίς όριο ηλικίας) έγιναν χωρίς πρόβλεψη στοιχειώδους μεταβατικής περιόδου, αιφνιδιάζοντας κατηγορίες ασφαλισμένων που βάσιμα προσδοκούσαν άμεση συνταξιοδότηση. Κι αυτό βεβαίως, παρά την αντίθετη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και τη διατυπωμένη θέση του Συνηγόρου του Πολίτη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η διαφορά γέννησης λίγων ή και μίας ημερών, μπορεί να επιβαρύνει κάποιον ακόμη και με πέντε έτη ηλικίας στη συνταξιοδότηση, κάτι που βεβαίως είναι και πρωτοφανές και απαράδεκτο. Θεωρώ ότι στον τομέα αυτό έχουν προκύψει τεράστιες αδικίες, ιδίως σε κατηγορίες ανέργων που ανέμεναν τη συμπλήρωση κάποιου ορίου ηλικίας για να φθάσουν στη συνταξιοδότηση, η οποία και πάλι απομακρύνθηκε με βίαιο και αναπάντεχο τρόπο.

Πάντως, ακόμη και τώρα, μετά δηλαδή την ψήφιση των σχετικών διατάξεων υπάρχουν περιθώρια πιο ψύχραιμης αντιμετώπισης κάποιων κατηγοριών συνταξιοδοτήσεων, προκειμένου να αρθούν τουλάχιστον κάποιες ακραίες αδικίες.