"Κουρεύονται" οι καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου και του Βαγγέλη Δεμίρη

Το «πράσινο φως» για το κούρεμα των καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ σε μελλοντικές διασώσεις/εκκαθαρίσεις τραπεζών ενέκρινε το βράδυ της Δευτέρας η Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου, σε ένα σημαντικό βήμα προς την ολοκλήρωση της κοινοτικής οδηγίας για τις τραπεζικές διασώσεις «εκ των έσω» (bail-in) που θα υιοθετήσει όπως όλα δείχνουν το κυπριακό μοντέλο.

Σύμφωνα με το προσχέδιο που ενέκρινε η Επιτροπή, οι μεγαλοκαταθέτες θα μπορούν να υποστούν ζημίες αφού πρώτα έχουν εξαντληθεί οι υπόλοιπες πηγές άντλησης κεφαλαίων, δηλαδή οι μέτοχοι και οι ομολογιούχοι των τραπεζών. Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωκοινοβούλιο και οι εθνικές κυβερνήσεις θα συναποφασίσουν για την οδηγία. Την περασμένη εβδομάδα το ECOFIN συμφώνησε επί της αρχής ότι οι ανασφάλιστοι καταθέτες μπορούν να «κουρευτούν» στο μέλλον, αλλά ορισμένες χώρες όπως η Γαλλία επιδιώκουν περιθώριο ελιγμών για τους χειρισμούς κατά τις μελλοντικές διασώσεις κι όχι ένα «άκαμπτο», αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο.

Όπως υπογράμμισε ο Γερμανός ευρωβουλευτής Σβεν Γκίγκολντ, «η μάχη θα επικεντρωθεί στο πόσο δεσμευτική θα είναι η διαδικασία του bail-in και ποια θα είναι η ιεραρχία με την οποία θα επιβάλλονται οι ζημίες». Το σχέδιο της Ευρωβουλής προβλέπει ακόμη την δημιουργία εθνικών ταμείων για τη εκκαθάριση τραπεζών που θα βασίζονται σε συνεισφορές των ίδιων των πιστωτικών ιδρυμάτων.

Το σχέδιο για την τραπεζική ένωση προβλέπει τη δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου για τον σκοπό αυτό και η Κομισιόν θα καταθέσει σχετική πρόταση τους επόμενους μήνες, θα πρέπει ωστόσο να ξεπεραστούν οι ενστάσεις της Γερμανίας που θεωρεί ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει χωρίς αλλαγή των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Σύμφωνα με τους Financial Times, το Βερολίνο προωθεί μια light αλλαγή των Συνθηκών με διαδικασίες-εξπρές, όπως συνέβη στην περίπτωση του Δημοσιονομικού Συμφώνου και της σύστασης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM).

Φοροδιαφυγή 
Στο «στόχαστρο» του Ευρωκοινοβουλίου μπήκε και η φοροδιαφυγή και σε συζήτηση χθες ενόψει της σημερινής Συνόδου Κορυφής (όπου το θέμα βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας), ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο υπογράμμισε ότι η απώλεια δημοσίων εσόδων από τη φοροδιαφυγή υπολογίζεται σε ένα τρισ. ευρώ το χρόνο. Το ποσό αυτό αναλογεί σε περίπου 2.000 ευρώ ζημία, για κάθε Ευρωπαίο πολίτη και είναι διπλάσιο από το συνολικό δημόσιο έλλειμμα των κρατών-μελών της Ε.Ε. Η Ευρωβουλή ζήτησε από τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν σ' έναν σαφή πανευρωπαϊκό ορισμό της έννοιας «φορολογικός παράδεισος» και να καταρτίσουν μια κοινή μαύρη λίστα.

Στόχος της σημερινής Συνόδου είναι να υπάρξει δέσμευση για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών, που αφορούν κάθε πηγής εισοδήματα φυσικών και νομικών προσώπων μεταξύ των κρατών-μελών. Βέβαια, το εύρος της συνεργασίας θα εξαρτηθεί από το αν θα καμφθούν τελικά οι ενστάσεις της Αυστρίας και του Λουξεμβούργου σχετικά με το τραπεζικό απόρρητο.

Οριστικές αποφάσεις δεν αναμένονται καθώς τους επόμενους μήνες η Κομισιόν θα προτείνει πρόσθετα μέτρα για τον περιορισμό της «επιθετικής φορολόγησης» και της δυνατότητας των επιχειρήσεων να δηλώνουν τα κέρδη τους σε άλλες χώρες από εκείνες στις οποίες λειτουργούν, εκμεταλλευόμενες ευνοϊκότερα καθεστώτα. Πάντως, έως το τέλος του έτους θα υπάρξει αυστηροποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.