ΤΡΟΙΚΑ

Οκτώ αλλαγές στους φόρους φέρνει το μνημόνιο

Οκτώ παρεμβάσεις στη φορολογία περιλαμβάνει το επικαιροποιημένο μνημόνιο. Μεταξύ αυτών και γορολογικό νομοσχέδιο που θα επιφέρει ριζικές αλλαγές στη φορολόγηση των νομικών προσώπων και των αυτοαπασχολουμένων, στο πλήθος των επιδομάτων, των φοροαπαλλαγών αλλά και των τεκμηρίων που θα διαμορφώνουν τη φορολογική επιβάρυνση καθώς και στις διατάξεις που θα απλοποιούν περαιτέρω τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο από τους φόρους στα ακίνητα και τις ρυθμίσεις που έχουν επέλθει στη φορολογία των φυσικών προσώπων και των αυτοαπασχολούμενων, το Δημόσιο προσδοκά να εισπράξει περί τα 4,7 δισ. ευρώ το 2014 με το μνημόνιο να προαναγγέλλει την υποχρεωτική πληρωμή των φόρων από τα φυσικά πρόσωπα μέσω τον τραπεζών από τον Ιούνιο αλλά και της καταβολής του ΦΠΑ με πάγια εντολή από τις επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους από το φθινόπωρο. Στην έκθεση της Κομισιόν επισημαίνεται ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί με την ψήφιση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος μέχρι το τέλος Ιουνίου, ενώ σε ό,τι αφορά στο αίτημα της Ελλάδας για μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, επιβεβαιώνεται η ελληνική πλευρά ότι το θέμα θα εξεταστεί τον προσεχή Ιούνιο εφόσον βέβαια υπάρχουν τα δημοσιονομικά δεδομένα, καθώς κατά τη διάρκεια των τελευταίων διαπραγματεύσεων δεν υπήρχαν τα δημοσιονομικά περιθώρια. Αναγνωρίζεται, ωστόσο, η αναποτελεσματικότητα κάποιων φόρων και ειδικά η εισπρακτική αποτυχία στα έσοδα από την εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης, ενώ ειδική αναφορά γίνεται και στα πενιχρά αποτελέσματα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, κάτι που αναμένεται να αντιμετωπιστεί με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο.

ΟΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ

1. Οι φορολογικές Αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν από τον τρέχοντα μήνα κιόλας στην κατάρτιση των ελεγκτών, κυρίως εκείνων που ασχολούνται με τη συλλογή των φόρων και των οφειλών.

2. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα πρέπει μέχρι το τέλος Ιουνίου να έχει διαχωρίσει από τη δεξαμενή των ληξιπροθέσμων χρεών τις ανεπίδεκτες προς είσπραξη οφειλές.

3. Η καταβολή του ΦΠΑ από τις επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους θα γίνεται υποχρεωτικά από τον Σεπτέμβριο μέσω τραπεζικού λογαριασμού με πάγια εντολή προς την εφορία.

4. Η καταβολή των φόρων από τους φορολογουμένους θα γίνεται από τον Ιούνιο υποχρεωτικά μέσω τραπεζών προκειμένου να αποσυμφορηθούν οι εφορίες και να μην ταλαιπωρούνται και οι πολίτες.

5. Δεν θα υπάρξουν άλλες χαριστικές ρυθμίσεις και φορολογική αμνηστία για χρέη προς το Δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία κατά τη διάρκεια που η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.

6. Ειδική ομάδα εργασίας θα πρέπει να «συγκεντρώσει» το συνολικό ύψος των καθυστερούμενων οφειλών των τεσσάρων μεγαλύτερων Ταμείων Κοινωνικής Ασφάλισης, προκειμένου να αξιολογηθεί η εισπραξιμότητά τους και να προληφθούν καθυστερήσεις κατά την μεταφορά τους στο νέο ενιαίο φορέα συλλογής. Το πόρισμα θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους.

7. Εντός του Ιουλίου θα πρέπει να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων για την επιτάχυνση των φορολογικών δικών στα διοικητικά δικαστήρια, τη μείωση του αριθμού των φορολογικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια, αλλά και την ανακατανομή των θέσεων των διοικητικών δικαστών (Σεπτέμβριος 2013), όπου η καθυστέρηση είναι μεγαλύτερη.

8. Μέχρι τον Δεκέμβριο θα πρέπει το ελεγκτικό σύστημα ELENXIS να λειτουργεί στις μεγάλες εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα, ενώ το αναβαθμισμένο Taxis θα πρέπει να λειτουργεί σε όλες τις εφορίες μέχρι τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους.

ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Η ΕΕ

Πρόβλεψη για συγκεκριμένο αριθμό απασχολουμένων στο Δημόσιο κατ' έτος και μέχρι το 2016 περιλαμβάνει το επικαιροποιημένο μνημόνιο, στο πλαίσιο και της δέσμευσης της χώρας για συνολική μείωση της κρατικής μηχανής κατά 150 χιλιάδες. Συγκεκριμένα το 2013 οι εργαζόμενοι υπολογίζεται να ανέλθουν σε 691.493, το 2014 σε 664.950, το 2015 σε 643.367 και το 2016 σε 624.000.

Στο μνημόνιο αναγνωρίζεται πρόοδος στη μείωση του αριθμού των υπαλλήλων, αλλά γίνεται λόγος για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν. Με επίκεντρο την κινητικότητα και τις αποχωρήσεις θα πρέπει να υπάρξει ανανέωση του δυναμικού και πρόσληψη υπαλλήλων με αυξημένα προσόντα. Η εφαρμογή του ένα προς πέντε στις προσλήψεις και η αύξηση του ρυθμού συνταξιοδοτήσεων αν και αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση του προσωπικού κατά 150 χιλιάδες έως το 2015, ωστόσο - επισημαίνεται - ότι δεν καλύπτει την ανάγκη για νέο προσωπικό με προσόντα που απαιτούν τομείς, όπως οι υπηρεσίες φορολογίας. Γι' αυτό τονίζεται πως «υποχρεωτικές αποχωρήσεις σε μεγάλο ποσοστό από το Δημόσιο είναι αναγκαίες και επείγουσες για να δοθεί δημοσιονομική δυνατότητα γι' αυτές τις προσλήψεις».

Η έκθεση, υπενθυμίζοντας πως για κάθε απόλυση θα γίνεται μία πρόσληψη, σημειώνει πως οι απολύσεις θα προκύψουν από τις περιπτώσεις επίορκων, όσοι διορίστηκαν παράνομα, την αξιολόγηση, τις οικειοθελείς αποχωρήσεις για όσους όμως δεν βρίσκονται έως και τρία χρόνια πριν τη σύνταξη και την παρέλευση του 12μήνου της διαθεσιμότητας.

Πέραν αυτών γίνεται αναφορά για τις καθυστερήσεις που υπήρξαν και τα μέτρα που έλαβε πρόσφατα η κυβέρνηση για επιτάχυνση της μεταρρύθμισης. Υπενθυμίζεται πως στο τέλος Απριλίου υπήρξαν τα χρονοδιαγράμματα για 211.500 υπαλλήλους. Για την κινητικότητα σημειώνεται ότι πέραν των 2.000 υπαλλήλων που μπήκαν στο καθεστώς στο τέλος του 2012 δεν υπάρχει εξέλιξη, πέρα από τη δέσμευση για τοποθέτηση σε διαθεσιμότητα 12.500 υπαλλήλων μέχρι τον Ιούνιο (μέσα από μία δεξαμενή 19.000 πλεοναζόντων που έχουν εντοπισθεί).

Η θετική εικόνα για την ελληνική οικονομία, που για πρώτη φορά περιγράφηκε στην πρόσφατη έκθεση της τρόικας, διαπνέει και την επικαιροποίηση του μνημονίου όπως αυτή περιγράφεται στην έκθεση προόδου της Κομισιόν που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, επίσης για πρώτη φορά, οι εταίροι μας παραδέχονται ότι η χώρα όχι μόνον κάλυψε, αλλά ξεπέρασε κάποιους δημοσιονομικούς στόχους σε βαθμό, μάλιστα, που να θεωρείται εφικτή ακόμη και η μερική επάνοδος στις αγορές το 2014!

Πέραν, ωστόσο των ευσήμων, στο αναθεωρημένο μνημόνιο περιλαμβάνονται και συγκεκριμένες ενστάσεις για καθυστερήσεις σε βασικές μεταρρυθμίσεις, τη διαχείριση των εσόδων και της δημόσιας διοίκησης, με ορατό το ενδεχόμενο το φθινόπωρο να πρέπει να συγκεκριμενοποιηθούν επιπλέον μέτρα ανεξαρτήτως του κενού της διετίας 2015-2016 που υπολογίζεται στο 2,1% του ΑΕΠ. Επίσης, η Επιτροπή κρίνει απαραίτητες τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών, ενώ εκφράζονται ανησυχίες για το γεγονός ότι η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας αντιμετωπίζει ακόμη τις αντιξοότητες της έντονης δημοσιονομικής εξυγίανσης το 2013 και της αναιμικής οικονομικής ανάπτυξης στη ζώνη του ευρώ.
Η Επιτροπή τονίζει ότι τα δημόσια οικονομικά της χώρας βελτιώνονται σταθερά, η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα έχει προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό και όσον αφορά τις προοπτικές για ανάπτυξη, η Επιτροπή επισημαίνει ότι αναμένει μέτρια ανάκαμψη από τις αρχές του 2014, η οποία θα βασιστεί στη βελτίωση των επενδύσεων και των εξαγωγών. Συγκεκριμένα προβλέπει ανάπτυξη της τάξεως του 0,6% το 2014, η οποία αναμένεται να επιταχυνθεί από το 2015 και μετά.

Δημοσιονομικά το πρωτογενές έλλειμμα -1,3% του ΑΕΠ ήταν ελαφρώς καλύτερο από τον στόχο του προγράμματος (-1,5% του ΑΕΠ), ενώ το έλλειμμα μειώθηκε από 9,4% του ΑΕΠ το 2011 σε 6,3% του ΑΕΠ το 2012 (χωρίς να συνυπολογιστεί το κόστος για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών). Οι δημοσιονομικές προοπτικές μετά το 2014 παραμένουν αβέβαιες, καθώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα φορολογικά έσοδα. Σύμφωνα με την έκθεση, το δημοσιονομικό κενό του 2015 εκτιμάται στο 1,7% του ΑΕΠ και για το 2016 στο 2,1% του ΑΕΠ. Τα κενά αυτά θα πρέπει να ληφθούν υπόψη το Φθινόπωρο στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεωνγια τον προϋπολογισμό του 2014