ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟ Με νέα σκληρά μέτρα απειλεί το ΔΝΤ την Αθήνα

ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟ

Με νέα σκληρά μέτρα απειλεί το ΔΝΤ την Αθήνα

Της Μαρίας Βουργάνα

«Τελεσίγραφα» με σκληρή γλώσσα στέλνει στην Αθήνα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο με την τελευταία έκθεσή του για τη χώρα μας. Προειδοποιεί για νέες επώδυνες περικοπές δαπανών, εάν δεν προχωρήσει η αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα και δεν αντιμετωπιστούν η φοροδιαφυγή και οι δυσλειτουργίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Παράλληλα επισείει τον κίνδυνο λήψης πρόσθετων μέτρων σε περίπτωση που ο νέος φόρος ακινήτων δεν αποδώσει τα προσδοκώμενα έσοδα και τάσσεται υπέρ της παράτασης του «χαρατσιού» στα ακίνητα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και το 2014. Η έκθεση αξιολόγησης του ΔΝΤ είναι πιο αυστηρή στις διατυπώσεις της, από την αντίστοιχη της Κομισιόν, με τα στελέχη του Ταμείου να προειδοποιούν:

1. «Αν οι ελληνικές αρχές δεν αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της φορολογικής διοίκησης με πολύ περισσότερη αίσθηση του κατεπείγοντος τους επόμενους μήνες, τότε θα απαιτηθεί να επικεντρωθούν ξανά σε επώδυνες περικοπές δαπανών, προκειμένου να καταρτίσουν έναν αξιόπιστο προϋπολογισμό για το 2014». Το Ταμείο εκτιμά ότι τα οφέλη από τη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης (0,4% του ΑΕΠ το 2014 και 1,5% του ΑΕΠ έως το 2016) δεν φαίνονται υλοποιήσιμα αυτή τη στιγμή.

2. Σε περίπτωση αποτυχίας είσπραξης εσόδων ύψους 2,9 δισ. ευρώ από τον ενιαίο φόρο ακινήτων θα πρέπει να περικοπούν δαπάνες και συγκεκριμένα σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ εκφράζουν έντονες αμφιβολίες για την ικανότητα των αρχών να εφαρμόσουν ένα σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας τους επόμενους μήνες το οποίο να αντικαταστήσει από το 2014 το ισχύον σύστημα χωρίς σημαντικές απώλειες εσόδων, καθώς θεωρούν ότι:

• Η φορολογική συμμόρφωση είναι πολύ χαμηλή στη χώρα μας και πρόσθετο πρόβλημα αποτελεί η έλλειψη περιουσιολογίου.
• Τα χρονικά περιθώρια θέσπισης του ΕΦΑ είναι ασφυκτικά και συμπίπτουν με μια περίοδο αυξημένου όγκου υποχρεώσεων για τη φορολογική διοίκηση, η οποία πρέπει, μεταξύ άλλων, να εφαρμόσει τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και να καθιερώσει τον νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών.

Μάλιστα στην έκθεση αποκαλύπτεται ότι για να εισπραχθεί το ποσό των 2,9 δισ. ευρώ θα πρέπει ο νέος φόρος στα ακίνητα να επιβληθεί με υψηλότερους συντελεστές από ό,τι αρχικά είχε σχεδιαστεί, προκειμένου να βεβαιωθούν φόροι ύψους 4,1 δισ. ευρώ σε 5,6 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων. Δηλαδή, το ΔΝΤ υποχρεώνει το οικονομικό επιτελείο να επιβάλει υψηλότερους φόρους στα ακίνητα το 2014 με στόχο να εισπραχθεί τουλάχιστον το 70% αυτών, δηλαδή 2,9 δισ. ευρώ, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε τη βεβαίωση φόρων ύψους 3,27 δισ. ευρώ για να εισπραχθούν έσοδα 2,7 δισ. ευρώ.

3. Το ισχύον καθεστώς προστασίας της απασχόλησης στην Ελλάδα «παραμένει πολύ άκαμπτο (ιδίως όσον αφορά στις ομαδικές απολύσεις). Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανακατανομή του εργατικού δυναμικού και να επιτευχθεί η προσέλκυση επενδύσεων, οι αρχές σχεδιάζουν την υιοθέτηση των κατάλληλων μεταρρυθμίσεων στο πεδίο αυτό έως τα τέλη του 2013, σε διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους».

Οι τεχνοκράτες του ΔΝΤ δείχνουν «κόκκινες κάρτες» για την απογοητευτική εξέλιξη των μεταρρυθμίσεων στο Δημόσιο, τις πολιτικές παρεμβάσεις στις αποκρατικοποιήσεις και τη σημαντική υστέρηση στις επιδόσεις της φορολογικής διοίκησης, όπου μόλις ένας από τους στόχους που είχαν τεθεί για τα τέλη Ιουνίου επιτεύχθηκε.

Τέσσερις κίνδυνοι 
Στον αντίποδα, το ΔΝΤ αναγνωρίζει ότι έχει σημειωθεί πρόοδος στα δημοσιονομικά και πως αντιμετωπίζονται οι ανισορροπίες της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, τονίζει ότι οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων εγείρουν ερωτήματα ως προς τη διατηρησιμότητα της προόδου. Το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής αντιμετωπίζει πολλούς δυνητικούς κινδύνους, οι βασικότεροι των οποίων είναι:

• Το ενδεχόμενο πολιτικής αστάθειας σε συνάρτηση με την υψηλή ανεργία και την πιθανότητα κοινωνικής αναταραχής.
• Οι χαμηλές οικονομικές επιδόσεις της Ευρωζώνης.
• Οι αποκλίσεις στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και
• Η προβληματική οικονομική κατάσταση νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Η έκθεση του ΔΝΤ εντοπίζει επιπλέον «καυτά μέτωπα» στους ακόλουθους τομείς:

Αποκρατικοποιήσεις: Στον επόμενο έλεγχο η τρόικα δεν θα έχει διάθεση να συγχωρήσει τυχόν αστοχίες και καθυστερήσεις και ήδη προαναγγέλλει ότι θα εξεταστούν «αλλαγές που ενδεχομένως να χρειαστούν στις διαδικασίες αποκρατικοποιήσεων και τις σημερινές δομές», δηλαδή αλλαγή προσώπων στο ΤΑΙΠΕΔ ή ακόμα και πέρασμα του ελέγχου του σε ιδιώτες ή σε έναν φορέα που θα βρίσκεται εκτός Ελλάδας. Ο φετινός εισπρακτικός στόχος προσγειώνεται στο 1,5 δισ. ευρώ, αλλά το 2014 θα φθάσει τα 3,5 δισ. ευρώ.

Άνοιγμα αγορών προϊόντων και υπηρεσιών: Διαπιστώνει καθυστερήσεις και προβλέπει την πώληση επιλεγμένων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός φαρμακείων μέσα στο 2013, τη μείωση των περιθωρίων κέρδους των φαρμακοποιών στο 15% από την 1η-1-2014 και την επανεξέταση-κατάργηση των εκπτώσεων στις ακτοπλοϊκές μεταφορές για ειδικές κατηγορίες όπως φοιτητές κ.λπ.

Υγεία: Θέτει θέμα μείωσης των γιατρών στον ΕΟΠΥΥ και αύξησης της κινητικότητας των γιατρών στο ΕΣΥ. Παράλληλα, ορίζει ότι το 50% των φαρμάκων στα νοσοκομεία πρέπει να είναι γενόσημα.

Προβλέψεις για μισθούς, ανεργία, ύφεση 
Η μείωση μισθών στη χώρα μας την περίοδο 2012-2014 θα διαμορφωθεί συνολικά στο 20%, ενώ η ανεργία θα φθάσει το 27% φέτος και θα αποκλιμακωθεί σταδιακά έως το 16,3% το 2018. Η εκτίμηση για την ύφεση διατηρείται στο 4,2% φέτος, ενώ για το 2014 προβλέπεται οριακή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,6%.

Απολύσεις στο Δημόσιο 
Για την κινητικότητα αναφέρεται ότι οι αρχές συμφώνησαν για υπαγωγή 12.500 υπαλλήλων στο σχήμα της κινητικότητας μέχρι το τέλος του Σεπτεμβρίου του 2013 (με καθυστέρηση ενός τριμήνου) και δεσμεύτηκαν για την υπαγωγή 25.000 υπαλλήλων σε κινητικότητα μέχρι το τέλος του χρόνου. Έχουν επίσης αναλάβει να θέσουν σε κινητικότητα 4.000 υπαλλήλους ήδη από τον Ιούλιο.

Από όσους μεταφέρθηκαν στην κινητικότητα τον Ιούλιο, ένας σημαντικός αριθμός (2.000) θα οδηγηθούν σε υποχρεωτική αποχώρηση. Οι αρχές διατηρούν τον στόχο των 15.000 απολύσεων από το δημόσιο τομέα τη διετία 2013-2014.