ΤΡΟΙΚΑ

"Βόμβες" στις κύριες και επικουρικές συντάξεις

Τεράστιες "μαύρες τρύπες" στα ασφαλιστικά ταμεία απειλούν κύριες και επικουρικές συντάξεις. Η κατάσταση χειροτερεύει ότι οι ρυθμίσεις που αποφασίστηκαν δεν αποδίσουν. Αυτή η κατάσταση σύμφωνα με πληροφορίες προβηματίζει τους δανειστές.

Επίσης είναι δυσαρεστημένοι γιατί μια σειρά μνημονιακών μέτρων δεν έχουν εφαρμοστεί (π.χ. εισφορά στον τζίρο των επιχειρήσεων). Από την πλευρά του υπουργείου Εργασίας δίνονταν διαβεβαιώσεις πως η συνάντηση ακυρώθηκε επειδή είχαν κλείσει όλα τα θέματα στις επαφές με τα τεχνικά κλιμάκια.

Μεγάλο «αγκάθι» αποτελεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που πρέπει να εφαρμοστεί στα ταμεία από το 2014. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως όπου υπάρχει «μαύρη τρύπα» θα κόβονται αυτομάτως επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ (με τις περικοπές να εκτιμάται πως θα είναι 20% κατά μέσο όρο).

Ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση εκτιμούν πως το έλλειμμα στα ταμεία κύριας ασφάλισης είναι 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ (και μαζί με τον ΕΟΠΥΥ φτάνει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ). Στο ποσό αυτό πρέπει να προστεθούν 200 εκατομμύρια ευρώ από το έλλειμμα στα επικουρικά ταμεία, ενώ στο «κόκκινο» είναι και το Ταμείο Πρόνοιας (εφάπαξ) του Δημοσίου.

Επικουρικες και εφάπαξ θα βρεθούν στην πρώτη γραμμή των περικοπών

Φέτος το οικονομικό κενό καλύπτεται από το ειδικό αποθεματικό που υπάρχει γι' αυτό τον σκοπό (το υπουργείο επισημαίνει πως δεν θα υπάρξει ταμειακό πρόβλημα). Ωστόσο, το μεγάλο πρόβλημα θα υπάρξει το 2014, καθώς η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης και η υποχώρηση των εσόδων θα οδηγήσει σε «μαύρη τρύπα» 1,8 δισεκατομμυρίου.

Τα μηνύματα από το μέτωπο των εσόδων είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικά (υποχώρηση κατά 13%), ενώ φαίνεται πως δεν περπατά η ρύθμιση των οφειλών. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, από τους 700.000 με 800.000 οφειλέτες μόλις 26.000 έχουν υποβάλει αίτηση ρύθμισης των χρεών.

Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, αν την επόμενη χρονιά δεν καλυφθεί το κενό, θα υπάρξουν νέες περικοπές στα ταμεία κύριας ασφάλισης κατά 8% με 10%. Κυρίως απειλούνται οι ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ αλλά και όσοι καλύπτονται από τα ειδικά ταμεία (όπου η μείωση των εισφορών θα συμπαρασύρει και τις παροχές).

Τα τρία «μέτωπα» που έχουν ανοίξει στο ασφαλιστικό είναι τα εξής:

• Μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες μέχρι το 2016. Η ελληνική πλευρά καλείται να βρει τρόπο να καλυφθεί το κενό που θα προκύψει στα έσοδα και υπολογίζεται σε ένα δισεκατομμύριο (300 εκατομμύρια την πρώτη χρονιά εφαρμογής του μέτρου).

Εκτιμάται πως η μείωση των εισφορών θα συμπαρασύρει και τις παροχές, με μεγάλους χαμένους όσους καλύπτονται από τα ευγενή ταμεία (ΔΕΚΟ και τράπεζες). Αλλωστε οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν επισημάνει την ανάγκη ουσιαστικής ενοποίησης του ΙΚΑ με τα ειδικά ταμεία, ενώ ανάλογη αναφορά γινόταν και στην έκθεση του ΟΟΣΑ.

• Εφαρμογή εισφοράς 2 τοις χιλίοις επί του τζίρου των επιχειρήσεων. Για το θέμα αυτό ασκούνται πιέσεις από την τρόικα, ωστόσο η ελληνική πλευρά εκτιμά πως το μέτρο θα επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα.

Εδώ πρέπει να αναφερθεί πως ο ΟΑΕΕ είναι στο «κόκκινο», καθώς τέσσερις στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες χρωστάνε εισφορές. Αν τελικά δεν τρέξει η ρύθμιση (που στη διετία θα απέφερε 600 εκατομμύρια ευρώ), θα πρέπει να βρεθούν άλλες πηγές χρηματοδότησης και στο στόχαστρο θα βρεθούν οι συντάξεις.

• Εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης και πρόνοιας. Θα δημιουργηθούν «ατομικές μερίδες» ανά ασφαλισμένο, ενώ θα παρακολουθούνται τα οικονομικά των φορέων ανά τρίμηνο. Οι ανατροπές θα ξεκινήσουν από τα εφάπαξ, όπου το υπουργείο έχει έτοιμο τον νέο τρόπο υπολογισμού από το 2014. Για το τελικό ποσό θα λαμβάνονται υπόψη μια σειρά παράγοντες, όπως είναι τα οικονομικά του ταμείου αλλά και το κύμα φυγής τη συγκεκριμένη χρονιά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν πολύ μεγάλες διακυμάνσεις στο καταβαλλόμενο ποσό, με μεγάλους χαμένους τους δημοσίους υπαλλήλους.