Η Εφορία «τρώει» τις καταθέσεις

Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013

ΜΕΣΑ ΣΕ 20 ΜΕΡΕΣ, ΤΟΝ ΟΚΤΩΒΡΙΟ, 2 ΔΙΣ. ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΑΜΕΙΟ

Η Εφορία «τρώει» τις καταθέσεις

Η Ελλάδα είναι η πρωταθλήτρια Ευρώπης στην εκροή καταθέσεων

Του ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΛΑΝΤΑΛΙ

Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ «λαίλαπα» φαίνεται να ακυρώνει κάθε προσπάθεια που καταβάλλεται από τις τράπεζες να στηρίξουν τη ρευστότητά τους. Η νέα μείωση των καταθέσεων -για τέταρτο συνεχόμενο μήνα τον Σεπτέμβριο, στα 161,4 δισ. ευρώ- φέρεται πως σήμανε συναγερμό σε κυβέρνηση, Τράπεζα της Ελλάδος και βεβαίως στην πραγματική οικονομία, που «ασφυκτιά» από την έλλειψη κεφαλαίων.

850 εκατ. τον Σεπτέμβριο

Οπως υποστηρίζουν τραπεζικοί παράγοντες, το φθινόπωρο συνοδεύεται από «έκρηξη» των φορολογικών βαρών και δραματική αύξηση υποχρεώσεων, με συνέπεια τη μείωση των υπολοίπων στις καταθέσεις.

Για τον Σεπτέμβριο, η μείωση έφθασε σχεδόν στα 850 εκατ. ευρώ, ενώ στο 20ήμερο Οκτωβρίου έχουν καταβληθεί (μέσω των τραπεζών) φόροι ύψους 2 δισ. ευρώ.

Οι ίδιοι εκτιμούν πως σημαντικό μέρος των φορολογικών βαρών φαίνεται ότι καλύπτεται ακόμη από χρήματα που είναι «κρυμμένα» στα σπίτια και που δεν είχαν «αποκαλυφθεί» τους προηγούμενους μήνες. Γεγονός που περιορίζει μεν τη μείωση στα υπόλοιπα των καταθέσεων, αλλά αργά ή γρήγορα θα φανεί και στους καταθετικούς λογαριασμούς, αφού η βεβαίωση φόρων και η καταβολή τους θα συνεχιστεί μέχρι και τον Δεκέμβριο, στην καλύτερη περίπτωση.

Κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά φέτος και καθιστά «οπισθοβαρές» το πρόβλημα των καταθέσεων (άρα και της ρευστότητας των τραπεζών).

Ανεπίσημες εκτιμήσεις κύκλων της ΤτΕ θεωρούν σχεδόν βέβαιη την περαιτέρω μείωση χαμηλότερα και των 160 δισ. ευρώ. Αυτό γιατί η καθυστέρηση στην εκκαθάριση των δηλώσεων εισοδήματος έχει οδηγήσει στη συσσώρευση όλων των φορολογικών υποχρεώσεων στους τελευταίους μήνες του χρόνου.

Σημειώνεται ότι, εκτός από το φόρο εισοδήματος, την ίδια περίοδο (και με καταληκτική ημερομηνία τον Φεβρουάριο του 2014) θα πρέπει να πληρωθούν και ο Φόρος Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (για το 2011 και το 2012) και διάφορα λοιπά (όπως τα τέλη κυκλοφορίας).

Το ανησυχητικό είναι πως η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης όπου καταγράφεται σταθερή εκροή καταθέσεων από την εκδήλωση της κρίσης το 2008. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι ουδεμία άλλη χώρα έχει σημειώσει αντίστοιχη μείωση των καταθέσεών της για τόσο μακρύ χρονικό διάστημα.

Την ίδια ώρα το χρέος των νοικοκυριών σε στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια υποχώρησε (στο τέλος Σεπτεμβρίου) στα 102,5 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση κατά 3,6% σε σχέση με πέρυσι.

Πιο συγκεκριμένα, το υπόλοιπο των στεγαστικών δανείων μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά 3,2% σε 71,9 δισ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο των πιστωτικών καρτών και καταναλωτικών δανείων κατέγραψε μείωση κατά 4,8%, στα 29 δισ. ευρώ.

Υψηλή ανεργία

Η κατάσταση επιβαρύνεται περισσότερο, καθώς η ανεργία αναμένεται να παραμείνει σε δραματικά επίπεδα τόσο για το 2013 όσο και για το 2014.

Το Κέντρο Προγραμματισμού & Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) εκτιμά πως θα κυμανθεί σε 27,6% και 29,3% αντίστοιχα.

Η διατήρηση της ανεργίας σε αυτά τα ύψη οφείλεται αφ' ενός στη συρρίκνωση της παραγωγικής βάσης, αφ' ετέρου στην αδυναμία ταχείας αναδιάρθρωσης και προσαρμογής των οικονομικών δομών σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο.

Επιπλέον η διεθνής εμπειρία υποδεικνύει ότι το μέγεθος της απασχόλησης ανταποκρίνεται με μεγάλη χρονική υστέρηση στις μεταβολές της παραγωγικής δραστηριότητας.