→Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι είχαν π.χ. μία δική τους επιχείρηση (ΟΑΕΕ) και ακολούθως έγιναν μισθωτοί (ΙΚΑ), στην ουσία τιμωρούνται, αφού εξαναγκάζονται να λαμβάνουν μικρότερη σύνταξη (περίπου 7%-10% μεσοσταθμικά σε σχέση με το εάν ελάμβαναν τη σύνταξη από ένα Ταμείο)
→Στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης αρμόδιος οργανισμός για να εξετάσει το συνταξιοδοτικό αίτημα είναι ο τελευταίος οργανισμός
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος
Πρόκειται για τις περιπτώσεις όπου κάποιος, κατά τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου, ασφαλίστηκε σε περισσότερα του ενός Ταμεία… Με την προϋπόθεση ότι δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης σε κάθε Ταμείο ξεχωριστά, τότε ο ασφαλισμένος μπορεί να κάνει χρήση του πολυδαίδαλου καθεστώτος της διαδοχικής ασφάλισης που του απονέμει μία σύνταξη, προσμετρώντας τον χρόνο ασφάλισης σε διαφορετικά Ταμεία. Ωστόσο θα πρέπει να επισημανθεί ότι αυτής της κατηγορίας οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι είχαν για παράδειγμα μία δική τους επιχείρηση (και ασφαλίζονταν στον ΟΑΕΕ) και ακολούθως έγιναν μισθωτοί (και ασφαλίστηκαν στο ΙΚΑ), στην ουσία τιμωρούνται για τις επαγγελματικές τους επιλογές, αφού εξαναγκάζονται να λαμβάνουν μικρότερη σύνταξη (περίπου 7%-10% μεσοσταθμικά σε σχέση με το εάν ελάμβαναν τη σύνταξη από ένα Ταμείο).
Αυτό που θα πρέπει να γίνει σαφές σε όλους είναι ότι η διαδοχική ασφάλιση αφορά τη συνταξιοδότηση κάποιου που έχει ασφάλιση σε ομοειδή Ταμεία. Ετσι θα πρέπει κάποιος να έχει ημέρες ασφάλισης σε Ταμεία κύριας ασφάλισης (π.χ. ΟΑΕΕ, ΙΚΑ, ΕΤΑΑ, Ταμεία Τραπεζών ή ΔΕΚΟ, Δημόσιο) για να λάβει κύρια σύνταξη με τις διατάξεις της διαδοχικής. Αντιστοίχως θα πρέπει να έχει ασφάλιση σε διαφορετικούς φορείς επικουρικής ασφάλισης για να λάβει επικουρική σύνταξη μέσω των ρυθμίσεων της διαδοχικής ασφάλισης. Αυτής της κατηγορίας λοιπόν οι ασφαλισμένοι, πέραν της μείωσης της σύνταξής τους, έχουν να αντιμετωπίσουν και ένα πολυδαίδαλο καθεστώς. Ας δούμε λοιπόν ποιο είναι το καθεστώς συνταξιοδότησης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, αρμόδιος οργανισμός για να εξετάσει το συνταξιοδοτικό αίτημα είναι ο τελευταίος οργανισμός. Για να χορηγήσει σύνταξη ο τελευταίος οργανισμός θα πρέπει:
● να πληρούνται οι διατάξεις της νομοθεσίας του και
● να πραγματοποιήθηκαν στην ασφάλισή του 1.500 ημέρες, από τις οποίες τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας την τελευταία 5ετία, πριν από την υποβολή της αίτησης ή πριν από τη διακοπή της απασχόλησης για σύνταξη λόγω γήρατος και
- για σύνταξη λόγω αναπηρίας και θανάτου, να συμπληρώθηκαν στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες, από τις οποίες τουλάχιστον 300 ημέρες εργασίας την τελευταία 5ετία, πριν από την υποβολή της αίτησης ή πριν από τη διακοπή της απασχόλησης για σύνταξη λόγω γήρατος και
- για σύνταξη λόγω αναπηρίας και θανάτου, να πραγματοποιήθηκαν στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες, από τις οποίες τουλάχιστον 300 ημέρες εργασίας την τελευταία πενταετία, πριν από την υποβολή της αίτησης ή πριν από τη διακοπή της απασχόλησης.
Αν ο ασφαλισμένος δεν πληροί κάποια από τις παραπάνω προϋποθέσεις τότε ο τελευταίος οργανισμός διαβιβάζει την αίτηση συνταξιοδότησης στον προηγούμενο οργανισμό ή, αν οι προηγούμενοι είναι πολλοί, σε αυτόν που έχει τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης για να την κρίνει, με τη βασική προϋπόθεση ότι
●αν η περίπτωση είναι γήρατος, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας με τα οποία χορηγεί σύνταξη ο τελευταίος οργανισμός και
● αν η περίπτωση είναι αναπηρίας, θα πρέπει ο ασφαλισμένος να έχει κριθεί ανάπηρος με βάση τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού.
Αν ο ασφαλισμένος δεν συμπληρώνει τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του οργανισμού με τις περισσότερες ημέρες ασφάλισης, τότε η αίτηση διαβιβάζεται στους άλλους οργανισμούς (κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας).
Αν ο ασφαλισμένος δεν συμπληρώνει τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας όλων των άλλων οργανισμών (πλην του τελευταίου) τότε ο τελευταίος καθίσταται εκ νέου αρμόδιος για την εξέταση του αιτήματος συνταξιοδότησης γήρατος, αρκεί ο ασφαλισμένος να έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες εργασίας, από τις οποίες τουλάχιστον 300 ημέρες την τελευταία 5ετία, πριν από την αίτηση ή τη διακοπή της απασχόλησης και για το αίτημα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και θανάτου αν ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει 300 ημέρες εργασίας οποτεδήποτε (άρθρο 5 του Ν. 3863/10).
Ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε σε όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς συνυπολογίζεται από τον αρμόδιο για κρίση και για απονομή της σύνταξης οργανισμό σαν χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του, τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης και δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε οργανισμού. Σε περίπτωση που μέρος του χρόνου ενός οργανισμού είναι παράλληλο με μέρος χρόνου άλλου οργανισμού, ο ασφαλισμένος με δήλωσή του επιλέγει από ποιον οργανισμό θα αφαιρεθεί ο χρόνος αυτός. Για να γίνει αυτή η επιλογή από τον ασφαλισμένο πρέπει να υπάρχει διαδοχική ασφάλιση, δηλαδή να μην είναι ολόκληρος ο χρόνος παράλληλος, γιατί τότε, επειδή δεν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της, μεταξύ των οποίων είναι και η επιλογή του ασφαλισμένου από ποιον οργανισμό επιθυμεί να παραμείνει ισχυρή η ασφάλιση.
Πώς υπολογίζεται το ποσόν της σύνταξης
Ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της σύνταξης εξαρτάται από τη φύση της εργασίας του ασφαλισμένου (μισθωτός ή αυτοτελώς απασχολούμενος), τον οργανισμό στον οποίο ασφαλίστηκε και την χρονική περίοδο ασφάλισης σε κάθε οργανισμό, καθορίζεται δε μετά από αλληλογραφία των οργανισμών και δεν είναι ίδιος για όλους τους ασφαλισμένους. Ετσι, σε μια κατηγορία ασφαλισμένων το ποσόν της σύνταξης υπολογίζεται σύμφωνα με τη νομοθεσία του απονέμοντα οργανισμού και ολόκληρος ο χρόνος της διαδοχικής ασφάλισης θεωρείται χρόνος αυτού. Σε μία άλλη κατηγορία ασφαλισμένων ο απονέμων οργανισμός υπολογίζει τόσο το τμήμα της σύνταξης που αναλογεί στον χρόνο ασφάλισής του όσο και το τμήμα της σύνταξης που αναλογεί στους συμμετέχοντες οργανισμούς. Το άθροισμα των τμηματικών συντάξεων αποτελεί το συνολικό ποσόν της σύνταξης που καταβάλλεται στον δικαιούχο από τον απονέμοντα οργανισμό. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο συμμετέχων οργανισμός επιβαρύνεται με τη δαπάνη συνταξιοδότησης, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του και καταβάλλεται στον ασφαλισμένο το ποσόν σύνταξης που του αναλογεί και γίνεται η απόδοση της σχετικής επιβάρυνσης ή η τμηματική σύνταξη του συμμετέχοντα καταβάλλεται ταυτόχρονα με αυτή του απονέμοντα, μειωμένη όμως κατά 6% για κάθε χρόνο που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση των ορίων ηλικίας.
Τα προαναφερόμενα για τη διαδοχική ασφάλιση έχουν εφαρμογή για τη χορήγηση σύνταξης και από τους οργανισμούς Επικουρικής Ασφάλισης με τη διαφορά ότι κατά τον τρόπο υπολογισμού του ποσού της σύνταξης ο κάθε οργανισμός υπολογίζει τη συμμετοχή του στη δαπάνη συνταξιοδότησης, με βάση τον χρόνο ασφάλισής του και χορηγείται στους ασφαλισμένους το άθροισμα των συμμετοχών των οργανισμών, ειδικά για το ΕΤΕΑΜ (τ. ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) το άθροισμα των συμμετοχών των οργανισμών επανεντάσσεται σε μία ασφαλιστική κλάση του ΕΤΕΑΜ (τ. ΙΚΑ-ΤΕΑΜ), ώστε να παρακολουθείται από το ΕΤΕΑΜ (τ. ΙΚΑ-ΤΕΑΜ) μηχανογραφικά και να χορηγούνται όλες οι αυξήσεις του ΕΤΕΑΜ (τ. ΙΚΑ-ΤΕΑΜ).
Ειδικότερες περιπτώσεις
● Οι διατάξεις του άρθρου 10 του Ν. 1405/83 εφαρμόζονται στους ασφαλισμένους, οι οποίοι μέχρι 31/12/78 είχαν υπαχθεί διαδοχικά στην ασφάλιση δύο ή περισσοτέρων ομοειδών οργανισμών (δηλαδή ή οργανισμών που ασφαλίζουν μισθωτούς π.χ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΝΑΤ ή οργανισμών που ασφαλίζουν αυτοτελώς απασχολούμενους π.χ. ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ Τομέας Ασφάλισης Νομικών) ανεξάρτητα αν και σε ποιον οργανισμό ασφαλίστηκαν μετά την 31/12/78, καθώς και στους ασφαλισμένους οι οποίοι μέχρι 31-12-1978 είχαν υπαχθεί στην ασφάλιση οργανισμού που ασφαλίζει μισθωτούς και στη συνέχεια ασφαλίστηκαν διαδοχικά για πρώτη φορά από 1/1/79 έως 23/12/97 από φορέα ασφάλισης μισθωτών σε άλλο φορέα ασφάλισης μισθωτών, παρέμειναν όμως απασχολούμενοι στον ίδιο εργοδότη.
● Οι διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 3232/04 και του άρθρου 11 του Ν. 1405/83 εφαρμόζονται στους ασφαλισμένους που έχουν υπαχθεί διαδοχικά από την ασφάλιση φορέα που ασφαλίζει μισθωτούς σε ασφάλιση φορέα που ασφαλίζει αυτοτελώς απασχολούμενους και αντίστροφα (π.χ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΤΕΒΕ) και στους ασφαλισμένους που ασφαλίστηκαν διαδοχικά για πρώτη φορά από 1/1/1979 και μετά, σε οποιοδήποτε φορέα ασφάλισης, καθώς και στους ασφαλισμένους που ασφαλίστηκαν πριν από την 1-1-1979 σε φορέα ασφάλισης μισθωτών και υπήχθησαν διαδοχικά για πρώτη φορά από 24-12-97 (ημερομηνία δημοσίευσης του Ν. 2556/97) και εφεξής σε άλλον φορέα μισθωτών έστω και αν παρέμειναν απασχολούμενοι στον ίδιο εργοδότη.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ποιες κατηγορίες ασφαλισμένων θίγονται από τις περικοπές
Βιαίως έρχεται στο προσκήνιο η σύνταξη με διαδοχική ασφάλιση, αφού ο υπουργός Γιάννης Βρούτσης περικόπτει με εγκυκλίους ασφαλιστικά δικαιώματα προκειμένου να μην υπάρξουν πρόωρες συνταξιοδοτήσεις από ασφαλισμένους που θα χρησιμοποιήσουν τον χρόνο ασφάλισης που διένυσαν σε περισσότερα το ενός Ταμεία… Αυτοί που φαίνεται ότι θα πληρώσουν το μάρμαρο είναι όσοι έχουν έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ και συνταξιοδοτούνται από το ΙΚΑ. Αυτό που προκύπτει από όσα αναγράφονται στην ασφαλιστική νομοθεσία (κυρίως οι νόμοι 3863/2010 και 4093/2012), είναι ότι εάν το απονέμων ασφαλιστικό Ταμείο (είναι συνήθως το τελευταίο) δεν χορηγεί μειωμένες συντάξεις (περίπτωση ΟΑΕΕ) και εφόσον ο υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένος διαθέτει την ηλικία για τη λήψη μειωμένης σύνταξης και έχει ημέρες ασφάλισης σε έτερο Ταμείο που απονέμει μειωμένη σύνταξη (περίπτωση ΙΚΑ) τότε απορρίπτεται μεν από τον απονέμοντα φορέα το δικαίωμα αλλά ο φάκελος διαβιβάζεται στο συμμετέχον Ταμείο, το οποίο οφείλει να απονείμει μειωμένη σύνταξη.
Τι ισχύει
Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΟΑΕΕ, την οποία δημοσιοποίησε το ΙΚΑ και -κατ’ εντολήν του υπουργού Γ. Βρούτση- ακολούθως απέσυρε (με το πρόσχημα ότι έχει γίνει λανθασμένη ερμηνεία των νόμων), ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει τις κατ’ έτος προβλεπόμενες προϋποθέσεις μέχρι 31/12/2012, εφ’ όσον έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος ηλικίας, το αίτημα συνταξιοδότησης μεταβιβάζεται στο ΙΚΑ. Διαφορετικά, σε περίπτωση θεμελίωσης από 1/1/2013, που ισχύει το 62ο έτος ηλικίας, προϋπόθεση είναι ο ασφαλισμένος να έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ 1.500 ημέρες ασφάλιση, από τις οποίες τις 500 ημέρες μέσα στην τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της δραστηριότητας ή την αίτηση για σύνταξη. Να σημειωθεί ότι για μητέρες και χήρους πατέρες ανίκανων για βιοποριστική εργασία παιδιών εξακολουθούν να ισχύουν το 55ο έτος για πλήρη σύνταξη και το 50ό έτος για μειωμένη.
Οι νέες περικοπές
Κάτω από αυτά τα δεδομένα φαίνεται ότι το υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης καταργεί το δικαίωμα απονομής μειωμένης σύνταξης στο 60ό έτος της ηλικίας για όσους το είχαν αποκτήσει στις 31/12/2012, αλλά και το δικαίωμα μειωμένης σύνταξης με τις ίδιες προϋποθέσεις όταν θα συμπληρώσουν το 60ο έτος της ηλικίας. Ταυτόχρονα δε ο κ. Βρούτσης προχωρεί στην καρατόμηση ασφαλιστικών δικαιωμάτων στη διαδοχική ασφάλιση που πλήττουν κυρίως και πρωτίστως τις μητέρες ανηλίκων. Πλέον, κριτήριο για το αν θεμελιώνουν ή όχι δικαίωμα σύνταξης όσοι έχουν διαδοχική ασφάλιση ΟΑΕΕ και ΙΚΑ δεν θα αποτελεί ο συνολικός χρόνος ασφάλισης που έχουν διανύσει ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα Ταμεία, ούτε το αν έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα, αλλά θα εξετάζεται αν πληρούν τις προϋποθέσεις που ισχύουν στο τελευταίο Ταμείο που έχουν επιλέξει για την ασφάλισή τους, ανεξάρτητα από το αν είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Οι ασφαλισμένοι σε Tαμεία που έχουν διαφορετικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης
Πολλές φορές ο ασφαλισμένος έχει ημέρες ασφάλισης σε Ταμεία με διαφορετικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Οταν μιλάμε λοιπόν για διαφορές στα ασφαλιστικά δικαιώματα πρωταρχικώς έρχονται στον νου τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Το ερώτημα λοιπόν που επιχειρεί να απαντήσει ο Ασφαλιστικός και Εργασιακός Σύμβουλος της «Εφ.Συν.» είναι τι γίνεται όταν υπάρχει διαφορετικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης στα Ταµεία στα οποία έχει ασφαλιστεί ο εργαζόµενος. Σύμφωνα λοιπόν με την ασφαλιστική νομοθεσία για τις προαναφερόμενες περιπτώσεις ισχύουν δύο επιλογές:
-Ο υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένος να θελήσει και να ζητήσει από τον απονέμοντα ασφαλιστικό φορέα (τον τελευταίο δηλαδή) να πάρει ταυτόχρονα τη σύνταξη που αντιστοιχεί σε όλα τα Ταµεία.
-Να θελήσει να λάβει το ποσόν της σύνταξης που αντιστοιχεί στο Ταµείο ή στα Ταµεία όπου έχει συµπληρώσει το προβλεπόµενο όριο ηλικίας και να περιµένει τη συµπλήρωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από τα εναπομείναντα Ταμεία, στα οποία διατηρεί ασφαλιστικά δικαιώματα προκειμένου να πάρει αργότερα και από εκεί τον συντάξιμο μισθό του.
Αν επιλέξει την πρώτη περίπτωση τότε το ποσόν της σύνταξης που αντιστοιχεί στο Ταµείο, για το οποίο δεν έχει συµπληρώσει το όριο ηλικίας, είναι µειωµένο κατά 6% για κάθε χρόνο που υπολείπεται του 55ου έτους για γυναίκα ασφαλισµένη και του 60ού έτους για άνδρα ασφαλισµένο. Βέβαια θα πρέπει να επισημανθεί ότι για όσους ασφαλίστηκαν πρώτη φορά μετά την 1/1/1993, η µείωση γίνεται ενιαία για άνδρα και γυναίκα για τον χρόνο που υπολείπεται του 60ού έτους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου