ΤΟ 2014 20 σκληρά «χτυπήματα» από την Εφορία

ΤΟ 2014

20 σκληρά «χτυπήματα» από την Εφορία

Βαρύ είναι το φορολογικό φορτίο και για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους, ιδιοκτήτες ακινήτων, επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Και είναι αποτέλεσμα των αλλαγών που έγιναν από φέτος στη φορολογία, οι οποίες όμως θα γίνουν από το 2014 αισθητές. Πρόκειται για αλλαγές οι οποίες έχουν να κάνουν με την κατάργηση των αφορολογήτων ορίων για μισθωτούς, συνταξιούχους (5.000 ευρώ), την κατάργηση του αφορολόγητου για τα παιδιά και τη μείωση των φοροαπαλλαγών και των εκπτώσεων.
Από τη νέα χρονιά θα ισχύσει και το νέο αυστηρότερο καθεστώς τεκμηρίων για τον προσδιορισμό των ελάχιστων εισοδημάτων όλων των φυσικών προσώπων. Σύμφωνα με το καθεστώς αυτό, τα χρήματα που δαπανούν οι φορολογούμενοι για να αγοράζουν ακίνητα, μετοχές, ομόλογα, έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων ή να ανεγείρουν οικοδομές καθώς και τα κεφάλαια που θα διαθέτουν για να συστήνουν νέες επιχειρήσεις ή για να συμμετέχουν στα μετοχικά κεφάλαια υφιστάμενων επιχειρήσεων θα «μετράνε» στον υπολογισμό από την Εφορία των εισοδημάτων τους ως «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων».
Τα νέα αυτά τεκμήρια θα προστίθενται στα ποσά των υπόλοιπων τεκμηρίων που ήδη ισχύουν (π.χ. στα ποσά των ετήσιων δαπανών για την εξόφληση στεγαστικών, καταναλωτικών ή προσωπικών δανείων και πιστωτικών καρτών, για την αγορά αυτοκινήτων, δικύκλων, τρικύκλων, σκαφών αναψυχής, κινητών αντικειμένων αξίας μεγαλύτερης των 10.000 ευρώ κ.λπ.), καθώς επίσης και στα ποσά των αντικειμενικών δαπανών (τεκμηρίων) διαβίωσης που ήδη ισχύουν για τη χρήση ΙΧ αυτοκινήτων, κατοικιών, σκαφών αναψυχής κ.λπ., με συνέπεια να εκτοξευτούν στα ύψη τα ποσά των τεκμαρτών εισοδημάτων που θα πρέπει να καλύπτουν οι φορολογούμενοι με βάση τα πραγματικά τους έσοδα και εισοδήματα.
Εφόσον τα εισοδήματα του 2014 που θα δηλωθούν το 2015 είναι χαμηλότερα από το άθροισμα των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των τεκμηρίων διαβίωσης, ο φορολογούμενος θα καλείται να πληρώνει υπέρογκο φόρο με βάση το τεκμαρτό και όχι το δηλωθέν εισόδημά του. Αναλυτικότερα όμως όλες οι αλλαγές που θα ισχύσουν από το 2014 και με τις οποίες θα μεταβληθεί άρδην το φορολογικό τοπίο έχουν ως εξής:
1. Καταργείται το αφορολόγητο όριο μισθωτών και συνταξιούχων και θεσπίζεται νέα κλίμακα φορολόγησης με συντελεστή από 22% έως 42%. Στον φόρο που προκύπτει γίνεται έκπτωση για όσους έχουν εισόδημα έως 21.000 ευρώ. Χαμένοι από τις αλλαγές που έγιναν στην κλίμακα φόρου εισοδήματος, ακόμα κι αν συνυπολογιστεί το νέο επίδομα τέκνων, είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι χωρίς παιδιά με εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ, μισθωτοί και συνταξιούχοι με 1 παιδί και εισόδημα πάνω από 23.000 ευρώ, μισθωτοί και συνταξιούχοι με 2 παιδιά και εισόδημα πάνω από 22.000 ευρώ.
2. Καταργούνται από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων σχεδόν όλες οι φοροαπαλλαγές, όπως είναι αυτές που αφορούν τα δίδακτρα ξένων γλωσσών, φροντιστηρίων, ασφάλιστρα υγείας και σύνταξης, ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν σε άλλη πόλη από αυτήν της μόνιμης κατοικίας τους. Τα μόνα ποσά δαπανών που θα αναγνωρίζονται για έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων θα είναι το 10% της διατροφής που καταβλήθηκε λόγω διαζυγίου και το 10% των δωρεών προς το Δημόσιο και προς ιδιωτικούς φορείς. Επιπλέον τα έξοδα για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων, μόνο υπό την προϋπόθεση ότι υπερβαίνουν το 5% του συνολικού δηλωθέντος ή τεκμαρτού εισοδήματος και μόνο κατά το μέρος που υπερβαίνουν το όριο αυτό! Από την αλλαγή αυτή αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά το φορολογικό βάρος για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.
3. Διατηρείται το μέτρο των αποδείξεων για τους μισθωτούς, οι οποίοι θα πρέπει να συγκεντρώνουν το 10% του εισοδήματός τους σε αποδείξεις. Επικρέμαται ποινή φόρου 22% για το ποσό των αποδείξεων που δεν συγκεντρώθηκε από τον φορολογούμενο.
4. Καταργείται το αφορολόγητο όριο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και θεσπίζεται συντελεστής 26% από το πρώτο ευρώ για εισόδημα έως 50.000 ευρώ και 33% για εισόδημα υψηλότερο των 50.000 ευρώ, θα υπάρχει ωστόσο η δυνατότητα να εκπίπτει το σύνολο των επαγγελματικών τους δαπανών και των ασφαλιστικών τους εισφορών. Οι φόροι για 750.000 αυτοαπασχολούμενους θα είναι εξοντωτικοί με τον συγκεκριμένο συντελεστή (26%) από το πρώτο ευρώ των καθαρών φορολογητέων εισοδημάτων, τα οποία θα εμφανίσουν πως είχαν το έτος 2013. Σε κάθε περίπτωση η τελική επιβάρυνση επί των καθαρών εισοδημάτων θα φτάνει σε πολλές περιπτώσεις το 40,3%, καθώς οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα επιβαρύνονται και με προκαταβολή φόρου 55% έναντι του επόμενου οικονομικού έτους, η οποία θα προσαυξάνει τον κύριο φόρο (26% Χ 1,55 = 40,3%). Ακόμη και όσοι αυτοαπασχολούμενοι δηλώσουν ζημιές λόγω της οικονομικής κρίσης, θα υποχρεωθούν να εμφανίσουν τεκμαρτά καθαρά κέρδη, με βάση τις «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης» (τα τεκμήρια διαβίωσης), για τα σπίτια στα οποία διαμένουν και τα ΙΧ αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν! Επί των ανύπαρκτων αυτών «κερδών» θα φορολογηθούν κι αυτοί με 26% από το πρώτο ευρώ και με προκαταβολή φόρου 55%, που θα ανεβάζει την τελική επιβάρυνση στο 40,3%!
5. Αυξάνεται η φορολογία των καθαρών κερδών των ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών που τηρούν απλογραφικά βιβλία (πρώην β' κατηγορίας) από 20% σε 26% μέχρι το επίπεδο των 50.000 ευρώ και από 20% σε 33% για το υπερβάλλον ποσό. Η αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης θα ισχύσει για τα κέρδη της χρήση του 2013 που θα φορολογηθούν το 2014.
6. Αυξάνεται η φορολογία των κερδών των Ο.Ε. και Ε.Ε. που τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην Γ' κατηγορίας) από 20% σε 26%. Η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης θα ισχύσει για τα κέρδη της χρήση του 2013 που θα φορολογηθούν το 2014.
7. Αυξάνεται η φορολογία των κερδών των Α.Ε. και των ΕΠΕ από 20% σε 26% για τη χρήση του 2013. Η επιβάρυνση περιορίζεται από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας των μερισμάτων από 25% σε 10%.
8. Στα 10.000 ευρώ αναμένεται να μπει ο πήχης του ετήσιου τζίρου πάνω από τον οποίο οι αγρότες θα υποχρεωθούν να τηρούν βιβλία εσόδων-εξόδων από το 2014.
9. Βιβλία εσόδων-εξόδων θα πρέπει να τηρούν αγρότες, κτηνοτρόφοι και αλιείς με συνολικό τζίρο άνω των 10.000 ευρώ. Το φορολογητέο εισόδημά τους για το 2014 (το οποίο θα δηλωθεί το 2015) θα προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο και η φορολόγηση των αγροτών θα γίνεται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 13% επί του καθαρού εισοδήματος που θα προκύπτει από την έκπτωση δαπανών και λειτουργικών εξόδων από τα ακαθάριστα έσοδα. Το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ που ισχύει σήμερα με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των φυσικών προσώπων καταργείται και επιπλέον θα πρέπει να προκαταβάλλεται φόρος 55% για το επόμενο έτος, όπως ισχύει για τους επιτηδευματίες και τις επιχειρήσεις.
10. Καθιερώνονται φοροελαφρύνσες για κατοίκους και επιχειρήσεις σε ακριτικά νησιά. Αυξάνεται από 25.000 σε 37.500 ευρώ το κλιμάκιο εισοδήματος στο οποίο επιβάλλεται συντελεστής φόρου εισοδήματος 22% στη νέα κλίμακα μισθωτών και συνταξιούχων, προκειμένου για φορολογούμενους που κατοικούν σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους. Αντίστοιχα μειώνονται κατά 40% οι φορολογικοί συντελεστές για επιχειρήσεις στα νησιά. Η διάταξη αυτή θα ισχύσει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015.
11. Θεσπίζεται αυτοτελής φορολόγηση για το εισόδημα από ενοίκια. Για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής ορίστηκε στο 11% και για υψηλότερο εισόδημα στο 33%. Με την αλλαγή αυτή επιβαρύνονται όσοι φορολογούμενοι έχουν χαμηλό εισόδημα αποκλειστικά από μισθώματα ακινήτων και ελαφρύνονται όσοι έχουν πολύ υψηλό εισόδημα από ενοίκια, όπως αυτοί που έχουν εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ.
12. Από τον Ιούλιο του 2014 θα ξεκινήσουν οι φορολογούμενοι να πληρώνουν τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Θα επιβαρύνει όλες τις κατηγορίες, δηλαδή κτίσματα, οικόπεδα εντός σχεδίου ή οικισμών και αγροτεμάχια. Θα επιβάλλεται αυτοτελώς σε κάθε ακίνητο και θα υπολογίζεται επί των επιφανειών. Το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να εισπράξει από τους φόρους στην ακίνητη περιουσία το ποσό των 2,65 δισ. ευρώ. Οσοι φορολογούμενοι έχουν μόνο διαμερίσματα θα πληρώσουν τους ίδιους φόρους ή ελαφρώς μειωμένους σε σχέση με το τρέχον έτος, ενώ όσοι διαθέτουν και οικόπεδα ή αγροτεμάχια θα επιβαρυνθούν περαιτέρω. Υπολογίζεται ότι περίπου 300.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν περισσότερους φόρους σε σύγκριση με αυτούς που κατέβαλαν το 2013.
13. Επιβάλλεται και πρόσθετος φόρος στους φορολογουμένους που έχουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ σε ατομική βάση, με συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1% και θα φτάνουν έως και το 1%.
14. Επιβάλλεται φόρος στην υπεραξία των ακινήτων με συντελεστή 15%. Ο φόρος θα υπολογίζεται στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου, χωρίς να υπάρχει κάποιος χρονικός περιορισμός τού πότε και του πώς αποκτήθηκε ένα ακίνητο, το οποίο θα πουληθεί μετά την 1/1/2014. Ως τιμή κτήσης και τιμή πώλησης ορίζεται αυτή που έχει αναγραφεί στα σχετικά συμβόλαια.
Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ των δύο τιμών αποπληθωρίζεται και εφαρμόζεται ένας μειωτικός συντελεστής έως και 40%, ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου πριν αυτό πωληθεί. Υπάρχει και μια παγίδα στον φόρο υπεραξίας ακινήτων. Στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η εξεύρεση της τιμής κτήσης, τότε αυτή θεωρείται ότι είναι μηδενική και ο φόρος 15% επιβάλλεται επί του συνόλου της αξίας πώλησης του ακινήτου.
15. Μειώνεται στο 3% ο φόρος στις μεταβιβάσεις ακινήτων από 8% που είναι σήμερα για αξία έως 20.000 ευρώ και 10% για την υπερβάλλουσα.
16. Θεσπίζεται από την 1η Ιανουαρίου του 2014 φόρος υπεραξίας στις μετοχές και καταργείται ο φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών. Ο φόρος υπεραξίας μετοχών θα υπολογίζεται με συντελεστή 15% στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης των μετοχών.
17. Παραμένει για ακόμη ένα χρόνο (έως 31/12/2014) ο μειωμένος ΦΠΑ στην εστίαση 13%.
18. Αυξάνεται το ακατάσχετο όριο των μισθών και των συντάξεων από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι ένας μισθωτός ή συνταξιούχος με μηνιαίες αποδοχές πάνω από 1.000 και μέχρι 1.500 ευρώ ο οποίος οφείλει στο Δημόσιο δεν θα κινδυνεύει πλέον με κατάσχεση ποσού μέχρι 25% επί των μηνιαίων αποδοχών του. Σημαίνει επίσης ότι όποια κατάσχεση αποδοχών γίνει σε φορολογούμενο με μισθό ή σύνταξη άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα δεν επιτρέπεται να αφήσει υπόλοιπο χαμηλότερο των 1.500 ευρώ.
19. Αλλάζει η φορολογική μεταχείριση καθυστερούμενων μισθών. Επιβάλλεται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20% στα εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις, που καταβάλλονται αναδρομικά σε μεταγενέστερο χρόνο από το έτος στο οποίο ανάγονται.
20. Αμερικανικό σύστημα ελέγχου (έμμεσες τεχνικές) μπαίνει σε εφαρμογή από το νέο έτος για τον προσδιορισμό των εισοδημάτων των φορολογουμένων.