Δύο νέοι κώδικες, πολλά νέα προβλήματα

Γιώργος Α. Κορομηλάς, Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών

Οταν τον Ιανουάριο του 2013 τροποποιήθηκε ο παλαιός Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) είδαμε να υιοθετείται ένας νέος τρόπος φορολόγησης του εισοδήματος των φυσικών προσώπων, ένας τρόπος που προβλέπεται και στις διατάξεις του νέου ΚΦΕ που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο, και θα επιβαρύνει περισσότερο όσους έχουν την τύχη, αλλά φορολογικώς την ατυχία να αποκτούν εισόδημα από μία πηγή. Ειδικότερα, ενώ μέχρι και για τα εισοδήματα του 2012 προβλέπετο η συνάθροιση αυτών και η φορολόγησή τους με μία κλίμακα, για τα εισοδήματα του 2013 και των επομένων ετών το εισόδημα από κάθε πηγή (μισθοί - συντάξεις, ατομική επιχείρηση, ενοίκια κ.λπ.) θα φορολογείται με διαφορετικό τρόπο.

Έτσι ένας φορολογούμενος με εισόδημα π.χ. 32.000 ευρώ μόνο από μισθούς καλείται να καταβάλει περισσότερο φόρο ύψους 3.240 ευρώ από έναν άλλο φορολογούμενο με εισόδημα 20.000 από μισθούς και 12.000 από ενοίκια.

Ίδιο λοιπόν συνολικό εισόδημα αλλά εντελώς διαφορετική φορολογική επιβάρυνση, με αποτέλεσμα πολλοί να αναρωτιούνται αν ο νομοθέτης έλαβε σοβαρά υπόψη του τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 4 του Συντάγματος οι οποίες ορίζουν ότι, οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις τους, εκτός αν θεωρεί ότι ο φορολογούμενος του οποίου το σύνολο του εισοδήματός του προέρχεται από μία πηγή (μισθούς) έχει μεγαλύτερη φοροδοτική ικανότητα από το φορολογούμενο που έχει ακριβώς το ίδιο εισόδημα προερχόμενο όμως από δύο πηγές.

Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι λίγες ημέρες πριν από την έναρξη ισχύος δεν έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες ερμηνευτικές εγκύκλιοι για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των νέων διατάξεων, με αποτέλεσμα να επικρατεί σύγχυση ειδικότερα για αυτές που θα εφαρμοσθούν άμεσα (π.χ. παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι αμοιβές μελών Δ.Σ. αλλά και οι παροχές σε είδος από επιχειρήσεις σε εργαζομένους, εταίρους και μετόχους).

Εκτός του νέου ΚΦΕ τον Ιούλιο είχαμε επίσης την ψήφιση και τη δημοσίευση του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ) οι κύριες διατάξεις του οποίου ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά. Στον ΚΦΔ παρατηρούμε ότι ενώ εκλογικεύθηκαν τα πρόστιμα για παραβάσεις φοροδιαφυγής (πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία κ.λπ.) σε ό,τι αφορά τα πρόστιμα που αφορούν τις διαδικαστικές παραβάσεις, μεταξύ των οποίων και τυπικές, μπορούν να χαρακτηρισθούν λίαν επιεικώς εξοντωτικά και παρότι είχε ακουσθεί από κύκλους του υπουργείου Οικονομικών ότι θα επανεξετασθούν οι σχετικές διατάξεις με στόχο την εκλογίκευση των προστίμων αυτών, δυστυχώς δεν έγινε τίποτα με τις πρόσφατες τροποποιήσεις.

Επισημαίνεται ότι ο ρόλος του προστίμου είναι «παιδευτικός», δηλαδή αποσκοπεί στο να μην επαναληφθεί η φορολογική παράβαση στο μέλλον, συνεπώς δεν πρέπει να αποσκοπεί στην «εξόντωση» του παραβάτη, κάτι που δυστυχώς γίνεται με τις σχετικές διατάξεις του ΚΦΔ.

Παρά λοιπόν τις προσθήκες και τις μεταβολές που έγιναν και στα δύο αυτά νομοθετήματα με τον νόμο πλέον για τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων, έχουν μείνει πολλά σημεία που άνετα μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «γκρίζες» ζώνες, πολλά σημεία τα οποία αν δεν διορθωθούν έγκαιρα, είναι ικανά να ακυρώσουν εν τοις πράγμασι την επιχειρούμενη φορολογική μεταρρύθμιση.

Κλείνοντας, τέρμα για λίγο τα φορολογικά, γιορτές έχουμε. Χρόνια πολλά και καλά, ευτυχισμένο και δημιουργικό το 2014 και αν μας διαβάζει ο κ. υπουργός λιγότερους φόρους.