ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ Αντισυνταγματική η έφοδος στα σπίτια χωρίς παρουσία εισαγγελέα

15/10/14ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Αντισυνταγματική η έφοδος στα σπίτια χωρίς παρουσία εισαγγελέα

        

 

Η εισβολή εφοριακών σε σπίτια χωρίς την παρουσία εκπροσώπου των δικαστικών αρχών όχι μόνο είναι αντίθετη στο Σύνταγμα, αλλά μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε διώξεις για κατάχρηση εξουσίας ή να καταστήσει παράνομα τα αποδεικτικά στοιχεία που κατασχέθηκαν. Αυτό γνωμοδοτεί με κατηγορηματικό τρόπο ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Νίκος Παντελής, για τις κατ’ οίκον έρευνες από όργανα της φορολογικής διοίκησης, με απλή εντολή του εισαγγελέα και χωρίς την παρουσία δικαστικού λειτουργού, για οποιονδήποτε λόγο και αν γίνονται αυτές και οποιονδήποτε σκοπό και αν εξυπηρετούν.

Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου κρίνει αντισυνταγματική τη σχετική δυνατότητα του ΣΔΟΕ (Ν. 4174), ενώ προσθέτει ότι τυχόν σχετικές έρευνες από όργανο της φορολογικής διοίκησης «κείνται εκτός του πλαισίου της συνταγματικής μας τάξης» (εφόσον απουσιάζει εκπρόσωπος της δικαστικής εξουσίας). Υπενθυμίζεται ότι η γνωμοδότηση Παντελή εκδόθηκε ύστερα από σχετικό αίτημα του υπουργείου Οικονομικών και ενώ είχε προηγηθεί η αντίθετη απόφαση της Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους -που προκάλεσε αντιδράσεις- η οποία κατά πλειοψηφία (14-10) είχε κρίνει ότι εφόσον υπάρχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής, μπορούν τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα να μπαίνουν σε σπίτια ή στην επαγγελματική έδρα των φορολογουμένων. Το επίμαχο σημείο, όμως, της απόφασης του ΝΣΚ ήταν εκείνο που έκρινε μη αναγκαία την παρουσία δικαστικού λειτουργού. Σύμφωνα με το ΝΣΚ, η παρουσία του απαιτείται μόνο σε κατ’ οίκον έρευνα για να συλλεγούν αποδεικτικά στοιχεία για τη διαπίστωση εγκλημάτων ή σύλληψη δράστη και την πρόληψη ή καταστολή ποινικών αδικημάτων.

Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι:

«Η παρουσία δικαστικού λειτουργού στις κατ’ οίκον έρευνες αποτελεί προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ σε όλες τις περιπτώσεις, είτε πρόκειται περί ερευνών στο πλαίσιο ανάκρισης είτε περί τοιούτων στο πλαίσιο αναγκαστικής ή διοικητικής εκτέλεσης, τούτο δε προκύπτει σαφώς από την αδιάστικτη διατύπωση του άρθρου 9 του Συντάγματος, στο οποίο δεν γίνεται καμία διάκριση.

Η παράγραφος 3 του άρθρου 25 του Νόμου 4174/2013 ορίζει ότι «… η Φορολογική Διοίκηση δύναται να διενεργεί επιτόπιο φορολογικό έλεγχο και εκτός του επίσημου ωραρίου εργασίας εφόσον απαιτείται από το είδος των δραστηριοτήτων του φορολογουμένου. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να γίνεται ειδική μνεία στην εντολή φορολογικού ελέγχου. Η είσοδος στην κατοικία του φορολογουμένου επιτρέπεται μόνο με εντολή του αρμόδιου εισαγγελέα».

Μαρία Δήμα