Το μεγάλο δίλημμα του υπουργείου Υγείας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων
Μια καίριας σημασίας πολιτική επιλογή, που αφορά το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που θα ισχύει στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, καλείται να λάβει εντός ενός ασφυκτικά πιεστικού χρονοδιαγράμματος και υπό το βάρος συνεχώς διευρυνόμενων ελλειμμάτων η νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Πρόκειται για την εφαρμογή ή όχι βασικών διατάξεων του νόμου 3863, γνωστού ως νόμου «Λοβέρδου-Κουτρουμάνη» αλλά και μιας σειράς εκκρεμών διατάξεων, με άμεση δημοσιονομική επίπτωση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού των ασφαλιστικών οργανισμών. Ο χρόνος δεν είναι σύμμαχος της νέας ηγεσίας του υπουργείου, ενώ στους ώμους των κ. Στρατούλη - Ρωμανιά πέφτει το βάρος αφενός των ταμειακών ελλειμμάτων που θέτουν σε κίνδυνο ακόμη και την έγκαιρη καταβολή των συντάξεων -όπως ο ίδιος ο γενικός γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων άφησε να εννοηθεί- αφετέρου της εξεύρεσης πόρων για την κάλυψη των νέων επιβαρύνσεων που προκύπτουν από τις δεκάδες ανατροπές για τις οποίες δεσμεύεται η νέα κυβέρνηση.
Ο νόμος «Λοβέρδου-Κουτρουμάνη» που ψηφίστηκε το 2010 αποτέλεσε την πρώτη, ουσιαστική αλλά και καθοριστικής σημασίας παρέμβαση της τρόικας στη δομή και τη λειτουργία της κοινωνικής ασφάλισης της Ελλάδας καθώς εισήγαγε ένα «κεφαλαιοποιητικού» τύπου σύστημα ασφάλισης, που ο εργαζόμενος, ύστερα από 40 χρόνια εργασίας ή μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του, θα λαμβάνει κύρια σύνταξη κατά τι μικρότερη από το μισό του μέσου μισθού του. Βάσει του νέου συστήματος που έχει καθοριστεί από το 2010, κατά την πλήρη εφαρμογή του νόμου, το μέσο ποσοστό αναπλήρωσης δεν θα ξεπερνά το 50%, όπως καταδεικνύεται και στην αναλογιστική έκθεση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Η συμμετοχή του κράτους σταδιακά περιορίζεται στην καταβολή της βασικής σύνταξης ύψους 360 ευρώ.
Στον βασικό αυτό καμβά του ασφαλιστικού συστήματος, όπως «ζωγραφίστηκε» από το δίδυμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, μπήκαν επιπλέον... πινελιές, όπως για παράδειγμα η συγχώνευση των επικουρικών ταμείων με τη δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Μετά και τις εξαγγελίες του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρη Στρατούλη, όλο το «δημιούργημα» των προηγούμενων παρεμβάσεων, με κεντρικό άξονα τον νόμο 3863, βρίσκεται στο κενό.
Αν και τυπικά όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης και καταθέτουν αιτήσεις εντός του 2015 θα πρέπει να λάβουν βασική σύνταξη και αναλογικό ποσό για τα έτη ασφάλισης από την 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, κανείς στις διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων δεν γνωρίζει πώς θα γίνει ο υπολογισμός των συντάξεων.
Ο νόμος «Λοβέρδου-Κουτρουμάνη» που ψηφίστηκε το 2010 αποτέλεσε την πρώτη, ουσιαστική αλλά και καθοριστικής σημασίας παρέμβαση της τρόικας στη δομή και τη λειτουργία της κοινωνικής ασφάλισης της Ελλάδας καθώς εισήγαγε ένα «κεφαλαιοποιητικού» τύπου σύστημα ασφάλισης, που ο εργαζόμενος, ύστερα από 40 χρόνια εργασίας ή μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του, θα λαμβάνει κύρια σύνταξη κατά τι μικρότερη από το μισό του μέσου μισθού του. Βάσει του νέου συστήματος που έχει καθοριστεί από το 2010, κατά την πλήρη εφαρμογή του νόμου, το μέσο ποσοστό αναπλήρωσης δεν θα ξεπερνά το 50%, όπως καταδεικνύεται και στην αναλογιστική έκθεση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής. Η συμμετοχή του κράτους σταδιακά περιορίζεται στην καταβολή της βασικής σύνταξης ύψους 360 ευρώ.
Στον βασικό αυτό καμβά του ασφαλιστικού συστήματος, όπως «ζωγραφίστηκε» από το δίδυμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, μπήκαν επιπλέον... πινελιές, όπως για παράδειγμα η συγχώνευση των επικουρικών ταμείων με τη δημιουργία του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) και η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Μετά και τις εξαγγελίες του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δημήτρη Στρατούλη, όλο το «δημιούργημα» των προηγούμενων παρεμβάσεων, με κεντρικό άξονα τον νόμο 3863, βρίσκεται στο κενό.
Αν και τυπικά όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης και καταθέτουν αιτήσεις εντός του 2015 θα πρέπει να λάβουν βασική σύνταξη και αναλογικό ποσό για τα έτη ασφάλισης από την 1η Ιανουαρίου 2011 και μετά, κανείς στις διοικήσεις των ασφαλιστικών ταμείων δεν γνωρίζει πώς θα γίνει ο υπολογισμός των συντάξεων.
Παράλληλα, μια σειρά από θέματα αιχμής βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ πολλές από τις ήδη ψηφισμένες διατάξεις πρέπει να καταργηθούν με νεότερο νόμο, εφόσον τηρηθούν μέχρι κεραίας οι δεσμεύσεις της νέας κυβέρνησης.
Μάλιστα, οι εκκρεμότητες που υπάρχουν συνδυάζονται με τα ελλείμματα και αφορούν τη χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος, την εφαρμογή του συντελεστή βιωσιμότητας στα εφάπαξ και επικουρικά ταμεία, τα οικονομικά προβλήματα στο επικουρικό ταμείο ΕΤΕΑ και σε μικρότερη έκταση στο ΕΤΑΤ, το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), τον ΟΑΕΕ και τα μετοχικά ταμεία των ενστόλων. Στον αέρα βρίσκεται και το ΕΚΑΣ, καθώς εκκρεμεί η υπουργική απόφαση που θα προσδιορίζει το ύψος της παροχής για το 2015, ενώ ο σχεδιασμός της απελθούσας ηγεσίας του υπουργείου αφορούσε την αντικατάσταση του ΕΚΑΣ από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Μάλιστα, οι εκκρεμότητες που υπάρχουν συνδυάζονται με τα ελλείμματα και αφορούν τη χορήγηση του εφάπαξ βοηθήματος, την εφαρμογή του συντελεστή βιωσιμότητας στα εφάπαξ και επικουρικά ταμεία, τα οικονομικά προβλήματα στο επικουρικό ταμείο ΕΤΕΑ και σε μικρότερη έκταση στο ΕΤΑΤ, το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), τον ΟΑΕΕ και τα μετοχικά ταμεία των ενστόλων. Στον αέρα βρίσκεται και το ΕΚΑΣ, καθώς εκκρεμεί η υπουργική απόφαση που θα προσδιορίζει το ύψος της παροχής για το 2015, ενώ ο σχεδιασμός της απελθούσας ηγεσίας του υπουργείου αφορούσε την αντικατάσταση του ΕΚΑΣ από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Πρόκειται για θέματα τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και δη για 6 υπουργικές αποφάσεις των οποίων η έκδοση εκκρεμεί και οι οποίες έχουν δημοσιονομική επίπτωση στους προϋπολογισμούς των ασφαλιστικών ταμείων εντός του 2015. Αφορούν την εφαρμογή συντελεστή βιωσιμότητας το έτος 2015 στο ΕΤΕΑ, το ΜΤΠΥ, τα μετοχικά ταμεία ενστόλων, τις εφάπαξ παροχές των ενστόλων (ενσωματώνοντας και τη ρήτρα αξιομάχου), καθώς και τον προσδιορισμό του συντελεστή βιωσιμότητας που θα εφαρμοστεί στους αποχωρήσαντες μετά την 31/08/2013 και για τους οποίους οι πράξεις συνταξιοδότησης έχουν εκδοθεί μέχρι την 31/12/2013.
Στον Δ. Στρατούλη ο φάκελος με όλες τις μνημονιακές παρεμβάσεις
Στον Δ. Στρατούλη ο φάκελος με όλες τις μνημονιακές παρεμβάσεις
Εναν πλήρη φάκελο με την αναλυτική παρουσίαση όλων των νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν ασφαλιστικά θέματα, από το πρώτο Μνημόνιο (νόμος 3845/2010) έως και σήμερα, παρέδωσε η Γενική Διεύθυνση Κοινωνικής Ασφάλισης στον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Δημήτρη Στρατούλη. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική δουλειά, καθώς υπό τη γενική διευθύντρια Κοινωνικής Ασφάλισης δρ Αρτεμη Αναγνώστου - Δεδούλη, όλοι οι προϊστάμενοι Διευθύνσεων και οι υπάλληλοι κωδικοποίησαν διατάξεις, οι οποίες πέρασαν «διά πυρός και σιδήρου» από τη Βουλή τα τελευταία 5 χρόνια, οδήγησαν σε σημαντικές περικοπές συντάξεων και αλλαγές στα όρια ηλικίας, τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και επηρέασαν άμεσα εκατομμύρια ασφαλισμένους και συνταξιούχους. Ο φάκελος περιλαμβάνει αναλυτικά, πίνακα καταγραφής όλων των νομοθετικών ρυθμίσεων από τον νόμο 3845 του 2010 (Μνημόνιο Ι) έως και σήμερα, πίνακα διατάξεων (τυπικών και ουσιαστικών νόμων αλλά και υπουργικών αποφάσεων) σε εφαρμογή των μνημονιακών ρυθμίσεων. Περιλαμβάνει επίσης εκκρεμότητες βάσει μνημονιακών ρυθμίσεων και εφαρμοστικών νόμων, γενικές εκκρεμότητες της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς και αναλυτικό πίνακα μειώσεων, βάσει μνημονιακών ρυθμίσεων και εφαρμοστικών νόμων, σε κύριες και επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ βοηθήματα. Παράλληλα, αναλύει το προφίλ (συνοπτική νομοθεσία) των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενώ περιλαμβάνει και το οργανόγραμμα της ΓΓΚΑ, με τον αριθμό των υπηρετούντων υπαλλήλων και τα τηλέφωνα επικοινωνίας των υπηρεσιών.
Είναι ενδεικτικό ότι από τον πρώτο νόμο 3845 του 2010, με τον οποίο κόπηκαν η 13η και 14η σύνταξη σε όλους τους συνταξιούχους πλην ΟΓΑ, μέχρι σήμερα ψηφίστηκαν ή υπεγράφησαν συνολικά άλλοι 23 νόμοι και Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου, με δεκάδες ασφαλιστικές διατάξεις.
Είναι ενδεικτικό ότι από τον πρώτο νόμο 3845 του 2010, με τον οποίο κόπηκαν η 13η και 14η σύνταξη σε όλους τους συνταξιούχους πλην ΟΓΑ, μέχρι σήμερα ψηφίστηκαν ή υπεγράφησαν συνολικά άλλοι 23 νόμοι και Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου, με δεκάδες ασφαλιστικές διατάξεις.
Μεταξύ αυτών, συγκαταλέγεται μια σειρά ρυθμίσεων που καθόρισαν εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων κυρίως σε υψηλές συντάξεις, η δημιουργία ατομικών λογαριασμών στις επικουρικές και η λειτουργία των ταμείων με βάση το διανεμητικό σύστημα καθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση καθώς και περικοπές σε κύριες συντάξεις, επικουρικές και εφάπαξ. Υπήρξαν δε, και διατάξεις που οδήγησαν σε σημαντική αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης, ενώ ειδικές διατάξεις υπήρξαν για επιζώντες συζύγους, άγαμες θυγατέρες αλλά και εργαζομένους στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Στον φάκελο επισημαίνεται ότι οι νόμοι (τυπικοί και ουσιαστικοί) έως της ανακλήσεως ή ακυρώσεως ή ρυθμίσεως του ιδίου θέματος διαφορετικά, εξακολουθούν να ισχύουν. Για τον λόγο αυτό ζητούνται άμεσα οδηγίες.
Στον φάκελο επισημαίνεται ότι οι νόμοι (τυπικοί και ουσιαστικοί) έως της ανακλήσεως ή ακυρώσεως ή ρυθμίσεως του ιδίου θέματος διαφορετικά, εξακολουθούν να ισχύουν. Για τον λόγο αυτό ζητούνται άμεσα οδηγίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου