H φετινή δήλωση Ε1 θα μετατραπεί σε δήλωση πόθεν έσχες

H φετινή δήλωση Ε1 θα μετατραπεί σε δήλωση πόθεν έσχες

Εγκύκλιος: Αυστηρότερο καθεστώς τεκμηρίων θα αντιμετωπίσουν φέτος οι φορολογούμενοι για τα εισοδήματα του 2014, σύμφωνα με τον νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ο οποίος ισχύει πλήρως από το τρέχον έτος

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ

 

Δευτέρα, 16 Μαρτίου 2015

 

Σελ. 06

Ενα ακόμη πιο αυστηρό σύστημα τεκμηρίων θα κληθούν να αντιμετωπίσουν φέτος οι φορολογούμενοι κατά τη συμπλήρωση και υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2014.

Mε βάση το νέο Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ο οποίος ισχύει πλήρως από το τρέχον έτος, όλα τα χρηματικά ποσά που δαπάνησαν μέσα στο 2014 τα φυσικά πρόσωπα για την ανέγερση οικοδομών, για αγορές ακινήτων, μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο, ομολόγων και εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου, για σύσταση επιχειρήσεων και για συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου εταιρειών θεωρούνται πλέον «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων» και λαμβάνονται υπόψη από την εφορία για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος.

Οι απαλλαγές που ίσχυαν για τις δαπάνες αυτές μέχρι και πέρυσι καταργήθηκαν. Επιπλέον, εξακολουθούν να θεωρούνται τεκμήρια προσδιορισμού εισοδήματος και οι δαπάνες των φυσικών προσώπων για αγορές ή χρηματοδοτική μίσθωση Ι.Χ. αυτοκινήτων και λοιπών οχημάτων, για αγορές κινητών αντικειμένων αξίας άνω των 10.000 ευρώ, για αποπληρωμή στεγαστικών, καταναλωτικών, προσωπικών δανείων και πιστωτικών καρτών, για δωρεές και χορηγίες και για χορήγηση δανείων προς άλλα φυσικά πρόσωπα ή προς επιχειρήσεις.

Ουσιαστικά, όλες ανεξαιρέτως οι δαπάνες των φυσικών προσώπων για την απόκτηση κινητών ή ακινήτων περιουσιακών στοιχείων, για δωρεές και δάνεια λαμβάνονται πλέον υπόψη από την εφορία, με σκοπό τον τεκμαρτό προσδιορισμό των φορολογητέων εισοδημάτων του έτους 2014.

Κατά τη διαδικασία υπολογισμού του φόρου επί των εισοδημάτων του 2014, η οποία θα λάβει χώρα αμέσως μόλις υποβληθούν ηλεκτρονικά οι φορολογικές δηλώσεις, οι υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων θα συναθροίζουν όλα τα ποσά των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των δαπανών για δωρεές και δάνεια με τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης (για τη χρήση κατοικιών, ΙΧ αυτοκινήτων, δεξαμενών κολύμβησης, σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών κ.λπ.).

Τα συνολικά ποσά τεκμηρίων που θα προκύπτουν θα προσδιορίζουν τα ελάχιστα όρια φορολογητέων εισοδημάτων πάνω από τα οποία θα πρέπει να έχουν δηλώσει οι φορολογούμενοι.

Σε περίπτωση που τα δηλούμενα εισοδήματα είναι χαμηλότερα των τεκμαρτών, ο φόρος εισοδήματος θα υπολογίζεται επί των τεκμαρτών εισοδημάτων, εκτός εάν οι φορολογούμενοι έχουν καταφέρει να δικαιολογήσουν τις πρόσθετες διαφορές στην εφορία, επικαλούμενοι την ύπαρξη εισοδημάτων ή εσόδων νομίμως αποκτηθέντων τα προηγούμενα έτη.

Στο πλαίσιο εφαρμογής των νέων αυτών αυστηρών νομοθετικών ρυθμίσεων, η φετινή φορολογική δήλωση θα μετατραπεί σε δήλωση «πόθεν έσχες» ή δήλωση περιουσιακής κατάστασης, για μεγάλο αριθμό φορολογουμένων, οι οποίοι θα κληθούν:

* Να δηλώσουν αναλυτικά τα χρηματικά ποσά που δαπάνησαν εντός του 2014 για την απόκτηση κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων, για δωρεές και δάνεια προς συγγενείς, φίλους και επιχειρήσεις, για αγορές μετοχών, εντόκων γραμματίων, ομολόγων και άλλων επενδυτικών προϊόντων, για τη σύσταση ή την αγορά επιχειρήσεων και για την εξόφληση δανείων.

* Να δικαιολογήσουν την προέλευση των χρηματικών ποσών που διέθεσαν για όλες αυτές τις δαπάνες τους, να αποδείξουν με συγκεκριμένα στοιχεία ότι όλα αυτά τα ποσά ήταν έσοδα ή εισοδήματα που αποκτήθηκαν από νόμιμες δραστηριότητες.

Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης έχει τροποποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, προκειμένου να συμπεριλάβει πολλούς νέους κωδικούς στους οποίους οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν αναλυτικά τα ποσά που δαπάνησαν για όλους τους προαναφερθέντες σκοπούς, αλλά και τις πηγές εισοδημάτων και εσόδων από τις οποίες προήλθαν τα συγκεκριμένα ποσά.

Σε εγκύκλιο που αναμένεται να εκδώσει και να αποστείλει στις εφορίες η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, εντός των προσεχών ημερών, θα παρέχονται αναλυτικές διευκρινίσεις για το νέο αυστηρότερο καθεστώς τεκμηρίων που θα ισχύσει με τις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Στην εγκύκλιο θα διευκρινίζεται ότι:

1) Σύμφωνα με το άρθρο 32 του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013), ως ετήσιες δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, που προσδιορίζουν με τεκμαρτό τρόπο το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα του φορολογουμένου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών της οικογενείας του λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για:

α) Αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων, πλοίων αναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών και κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας. Ως κινητά πράγματα μεγάλης αξίας νοούνται εκείνα που η αξία τους υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ. Αν η αξία κάθε πράγματος είναι μικρότερη του ποσού αυτού, τα αγορασθέντα όμως πράγματα αποτελούν κατά τις συναλλακτικές αντιλήψεις ενιαίο σύνολο, τότε για τον υπολογισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη η αξία όλων αυτών των πραγμάτων, εφόσον υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.

β) Αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας (ΟΕ, ΕΕ ή ΑΕ) ή εταιρείας περιορισμένης ευθύνης (ΕΠΕ) ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρείας.

γ) Αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς, δηλαδή μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο, εντόκων γραμματίων και ομολόγων.

δ) Αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενών κολύμβησης. Ως τίμημα αγοράς θα λαμβάνεται υπ’ όψιν το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης, όπως προκύπτει από τα οικεία πωλητήρια συμβόλαια, εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε θα λαμβάνεται υπ’ όψιν το ποσό αυτό. Δηλαδή ακόμη κι αν η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι μεγαλύτερη από το τίμημα αγοράς που αναγράφεται στο συμβόλαιο, ως τεκμήριο προσδιορισμού του εισοδήματος θα λαμβάνεται υπ’ όψιν η τιμή που αναγράφεται στο συμβόλαιο. Στο σημείο αυτό θα γίνεται μία ερμηνεία ευνοϊκή για όλους τους φορολογούμενους που αγόρασαν ακίνητα εντός του 2014. Συγκεκριμένα, θα διευκρινίζεται ότι ο υπολογισμός του τεκμηρίου με βάση την τιμή που αναγράφεται στο συμβόλαιο, έστω κι αν αυτή είναι μικρότερη της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, θα ισχύσει για όλες τις αγορές ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2014! Δηλαδή ο υπολογισμός του τεκμηρίου με βάση το αναγραφέν στο συμβόλαιο τίμημα κι όχι με βάση την αντικειμενική αξία θα ισχύσει και για τις αγορές ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν από την 1η-1-2014 έως την 30ή-10-2014, πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης της σχετικής νομοθετικής ρύθμισης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

ε) Χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε, δηλαδή προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα.

στ) Δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες χρηματικών ποσών, εφόσον αυτά υπερβαίνουν ετησίως τα 300 ευρώ, εκτός από τις δωρεές προς το Δημόσιο, τους δήμους και τις κοινότητες του κράτους, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία, που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και τα προνοιακά ιδρύματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα (κρατικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου), ως και τα προνοιακά ιδρύματα ιδιωτικού δικαίου των οποίων οι εν γένει δαπάνες λειτουργίας καλύπτονται τουλάχιστον κατά 70% με επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Ομοίως, εξαιρούνται οι δωρεές ή χορηγίες προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που έχουν συσταθεί νόμιμα και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, καθώς και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που έχουν συσταθεί νόμιμα, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς.

ζ) Αποπληρωμή δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε μορφής. Θα εξακολουθεί δηλαδή να θεωρείται τεκμήριο εισοδήματος το σύνολο των χρημάτων που δαπάνησε ο φορολογούμενος εντός του προηγούμενου έτους για να εξοφλήσει τοκοχρεωλυτικές δόσεις στεγαστικών, καταναλωτικών ή προσωπικών δανείων που έλαβε από τις τράπεζες, καθώς επίσης και για την αποπληρωμή των δόσεων των πιστωτικών του καρτών. Στο συνολικό ποσό της δαπάνης αυτής περιλαμβάνεται και το ποσό των κανονικών τόκων και των τυχών τόκων υπερημερίας.

2) Ολα τα παραπάνω ποσά δαπανών θα αθροίζονται μαζί με τα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τα σπίτια, τα αυτοκίνητα, τις πισίνες και τα σκάφη των φορολογουμένων, προκειμένου να προσδιορίζεται με τεκμαρτό τρόπο το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους. Σε κάθε περίπτωση που το τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα θα προκύπτει μεγαλύτερο του δηλωθέντος, ο συνολικός φόρος εισοδήματος θα υπολογίζεται επί του τεκμαρτού κι όχι επί του δηλωθέντος ποσού, με συνέπεια ο φορολογούμενος να επιβαρύνεται με πρόσθετο φόρο. Ωστόσο, εάν ο φορολογούμενος έχει μεριμνήσει να καλύψει την προκύπτουσα διαφορά μεταξύ τεκμαρτού και δηλωθέντος εισοδήματος με το να έχει αναγράψει σε συγκεκριμένους κωδικούς της φορολογικής του δήλωσης άλλα ποσά εισοδημάτων ή εσόδων νομίμως αποκτηθέντων το 2014 ή σε προηγούμενα έτη, τότε ο φόρος θα υπολογιστεί με βάση το δηλωθέν και όχι το τεκμαρτό εισόδημα.

3) Τα ποσά που μπορούν να δηλώσουν οι φορολογούμενοι για να καλύψουν και να δικαιολογήσουν την πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα προκύψει λόγω των τεκμηρίων είναι:

α) Κάθε έσοδο ή τίμημα που εισέπραξε ο φορολογούμενος εντός του 2014 από την πώληση περιουσιακών στοιχείων του. Ως έσοδα από την πώληση περιουσιακών στοιχείων λαμβάνονται υπ’ όψιν τα ποσά που εισέπραξε ο φορολογούμενος από την πώληση ακινήτων, αυτοκινήτων, κινητών πραγμάτων συνολικής αξίας άνω των 10.000 ευρώ κ.λπ. Εάν τα πωληθέντα εντός του 2014 περιουσιακά στοιχεία δεν είχαν ληφθεί υπ’ όψιν ως τεκμήρια τη χρονιά κατά την οποία αποκτήθηκαν (αν δηλαδή το έτος απόκτησής τους ίσχυε γι’ αυτά απαλλαγή από τα τεκμήρια), τότε το τίμημα το οποίο καταβλήθηκε τη χρονιά εκείνη για την απόκτησή τους θα πρέπει να αφαιρείται από το τίμημα στο οποίο πωλήθηκαν εντός του 2014 και να λαμβάνεται υπ’ όψιν το εναπομείναν ποσό για την κάλυψη της πρόσθετης διαφοράς εισοδήματος.

β) Εισοδήματα και έσοδα που αποκτήθηκαν τα έτη προ του 2014, δεν ξοδεύτηκαν μέχρι τις 31-12-2013 και αναλώθηκαν εντός του 2014. Πρόκειται για τη μέθοδο κάλυψης τεκμηρίων μέσω «ανάλωσης κεφαλαίου παρελθόντων ετών»!

Με την «ανάλωση κεφαλαίου», οι φορολογούμενοι μπορούν να καλύψουν την όποια πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος έχει προκύψει λόγω της εφαρμογής των τεκμηρίων επικαλούμενοι εισοδήματα και έσοδα δηλωθέντα ακόμη και πριν από 10, 20 ή 30 χρόνια! Μπορούν ειδικότερα να ανατρέξουν στις φορολογικές δηλώσεις προηγούμενων συνεχόμενων ετών (όσων ετών θέλουν) και να προβούν στις ακόλουθες ενέργειες:

* Να αθροίσουν τα ποσά των πάσης φύσεως εισοδημάτων (από μισθούς, συντάξεις, ενοίκια, επιχειρήσεις, τόκους καταθέσεων, μερίσματα, υπεραξίες από πώληση μετοχών κ.λπ.) και τα ποσά των εσόδων από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, τα οποία έχουν αναγράψει στις δηλώσεις των παρελθόντων ετών.

* Από το άθροισμα εισοδημάτων και εσόδων προηγούμενων ετών, που θα προκύψει, να αφαιρέσουν τα ποσά που ελήφθησαν υπ’ όψιν στις ίδιες φορολογικές δηλώσεις ως τεκμήρια διαβίωσης (για κατοικίες, Ι.Χ. αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη, υπηρετικό προσωπικό κ.λπ.), καθώς και τα ποσά που δήλωσαν στις ίδιες δηλώσεις ότι δαπάνησαν για να αποκτήσουν περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, Ι.Χ. αυτοκίνητα, σκάφη, κινητά αντικείμενα μεγάλης αξίας κ.λπ.).

Το καθαρό ποσό που θα προκύψει από τις παραπάνω μαθηματικές πράξεις είναι το «κεφάλαιο» των προηγούμενων ετών που μπορούν όλοι οι φορολογούμενοι να «σχηματίσουν» και να εμφανίσουν στην εφορία ως προϊόν αποταμίευσης! Από κει και πέρα, σε κάθε περίπτωση, από το «κεφάλαιο» που θα σχηματιστεί με τον τρόπο αυτό, ο κάθε φορολογούμενος μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα μέρος για να καλύψει την πρόσθετη διαφορά εισοδήματος που του προσδιορίζουν τα τεκμήρια στη φετινή του δήλωση.

Μπορεί δηλαδή να ισχυριστεί ότι η πρόσθετη διαφορά τεκμαρτού εισοδήματος της φορολογικής του δήλωσης καλύφθηκε με «ανάλωση» ενός μέρους του «κεφαλαίου» το οποίο του περίσσεψε από τα προηγούμενα έτη και το οποίο προκύπτει με βάση τις δηλώσεις των προηγούμενων ετών, όπως περιγράψαμε προηγουμένως.

γ) Κέρδη από μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια.

δ) Τόκοι από REPOS, έντοκα γραμμάτια και ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου.

ε) Τόκοι από καταθέσεις στις τράπεζες.

στ) Χρηματικά ποσά σε συνάλλαγμα που εισήγαγε στην Ελλάδα ο φορολογούμενος το 2014, εφόσον η απόκτησή τους στο εξωτερικό δικαιολογείται.

ζ) Δάνεια από τράπεζες-συγγενείς.

η) Ποσά που εισέπραξε το 2014 ο φορολογούμενος είτε από δωρεές είτε από γονικές παροχές.

θ) Αποζημιώσεις απολύσεων και «εφάπαξ» από ασφαλιστικά ταμεία.

ι) Κέρδη από λαχεία, ΠPOΠO, ΛOTTO, TZΟKEP, Προκαθορισμένο Στοίχημα κ.λπ. τυχερά παιχνίδια του ΟΠΑΠ.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΛΑΙΤΣΑΚΗΣ - gpal@naftemporiki.gr