Πέντε εργαλεία «σπάνε» το τραπεζικό απόρρητο
«Καταθεσιολόγιο», «περιουσιολόγιο», «σύστημα μητρώων τραπεζικών λογαριασμών», «e-κατασχετήριο», «αρχείο προσωπικών δεδομένων για έλεγχο ή προσυμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων»: Πέντε διαφορετικά ηλεκτρονικά συστήματα που έχει ενεργοποιήσει -ή πρόκειται να ενεργοποιήσει στο άμεσο μέλλον- το υπουργείο Οικονομικών ακυρώνουν στην πράξη κάθε έννοια τραπεζικού απορρήτου έναντι των φορολογικών αρχών.
Στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Taxis, ήδη καταλήγουν μαζικά πληροφορίες για τους τόκους, για λογαριασμούς που παρουσιάζουν αυξημένη «κίνηση» καθώς και για εμβάσματα στο εξωτερικό. Μέσω των φετινών φορολογικών δηλώσεων, όλοι οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν πόσα εισπράττουν από τόκους καταθέσεων στο εξωτερικό και με αυτό τον τρόπο οι φορολογικές αρχές θα αποκτήσουν πλέον πλήρη εικόνα και για το ποιοι έχουν έξω χρήματα.
Η καταγραφή των συστημάτων που έχει αναπτύξει μέχρι στιγμής το υπουργείο για να παρακολουθεί όλα όσα έχουν να κάνουν με τις καταθέσεις μας, φέρνει στο φως τα εξής:
α. Το «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών» δημιουργήθηκε στο τέλος του 2013 με απόφαση του πρώην υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη. Μέσω αυτού δόθηκε η δυνατότητα σε πιστοποιημένους χρήστες (ελεγκτές του ΣΔΟΕ κ.ά.) να συλλέγουν ηλεκτρονικά πληροφορίες για τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων των ελεγχομένων.
β. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπογραφεί απόφαση για την περαιτέρω ενίσχυση του «Συστήματος Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών». Αυτή τη φορά, οι ελεγκτές της εφορίας δεν θα έχουν πρόσβαση μόνο στα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχομένων αλλά και στις συναλλαγές που πραγματοποιούν ή έχουν πραγματοποιήσει σε βάθος 10ετίας, ενδεχομένως και 15ετίας. Εξαγγέλλοντας την ενίσχυση του συστήματος, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη χρησιμοποίησε την έννοια «καταθεσιολόγιο».
γ. Το «αρχείο προσωπικών δεδομένων για έλεγχο ή προσυμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων» τηρείται εδώ και τρία χρόνια. Πρόκειται για γιγαντιαία βάση δεδομένων στο Taxis στην οποία καταλήγουν τα ακόλουθα δεδομένα:
1. Οι τόκοι καταθέσεων για όλους τους φορολογούμενους (οι οποίοι και χρησιμοποιούνται για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων).
2. Τα στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών που εμφανίζουν ετήσια κίνηση (χρέωση ή πίστωση) μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ. Σε αυτούς τους λογαριασμούς, η εφορία μαθαίνει και τη μεγαλύτερη συναλλαγή χρέωση ή πίστωση.
3. Τα εμβάσματα προς το εξωτερικό ανεξαρτήτως ποσού. Ετσι, η εφορία έχει πλέον απευθείας πρόσβαση στα στοιχεία όσων βγάζουν χρήματα στο εξωτερικό. Μέχρι τον Μάιο του 2015, θα λάβει τα στοιχεία για τα εμβάσματα που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2014.
4. Αναλυτικά στοιχεία για την κίνηση των τραπεζικών καταθέσεων που κάνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Διαβιβάζονται στοιχεία από ένα όριο και πάνω με βάση σχετική απόφαση της ΤτΕ (η τελευταία απόφαση καθόριζε το όριο στις 200.000 ευρώ).
Τι λείπει από τα ηλεκτρονικά αρχεία της εφορίας; Μια αναλυτική βάση δεδομένων με τις καταθέσεις που έχει ο κάθε φορολογούμενος στο όνομά του. Η συλλογή και αυτής της πληροφορίας εξετάζεται να ζητηθεί από τις τράπεζες στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του «ηλεκτρονικού περιουσιολογίου». Ο νόμος εξαιρεί τις καταθέσεις από το «ηλεκτρονικό φακέλωμα». Το υπουργείο Οικονομικών όμως φέρεται να εξετάζει σοβαρά την αλλαγή του.
Η καταγραφή των συστημάτων που έχει αναπτύξει μέχρι στιγμής το υπουργείο για να παρακολουθεί όλα όσα έχουν να κάνουν με τις καταθέσεις μας, φέρνει στο φως τα εξής:
α. Το «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών» δημιουργήθηκε στο τέλος του 2013 με απόφαση του πρώην υφυπουργού Οικονομικών Γ. Μαυραγάνη. Μέσω αυτού δόθηκε η δυνατότητα σε πιστοποιημένους χρήστες (ελεγκτές του ΣΔΟΕ κ.ά.) να συλλέγουν ηλεκτρονικά πληροφορίες για τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων των ελεγχομένων.
β. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα υπογραφεί απόφαση για την περαιτέρω ενίσχυση του «Συστήματος Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών». Αυτή τη φορά, οι ελεγκτές της εφορίας δεν θα έχουν πρόσβαση μόνο στα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχομένων αλλά και στις συναλλαγές που πραγματοποιούν ή έχουν πραγματοποιήσει σε βάθος 10ετίας, ενδεχομένως και 15ετίας. Εξαγγέλλοντας την ενίσχυση του συστήματος, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη χρησιμοποίησε την έννοια «καταθεσιολόγιο».
γ. Το «αρχείο προσωπικών δεδομένων για έλεγχο ή προσυμπλήρωση φορολογικών δηλώσεων» τηρείται εδώ και τρία χρόνια. Πρόκειται για γιγαντιαία βάση δεδομένων στο Taxis στην οποία καταλήγουν τα ακόλουθα δεδομένα:
1. Οι τόκοι καταθέσεων για όλους τους φορολογούμενους (οι οποίοι και χρησιμοποιούνται για την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων).
2. Τα στοιχεία των τραπεζικών λογαριασμών που εμφανίζουν ετήσια κίνηση (χρέωση ή πίστωση) μεγαλύτερη των 100.000 ευρώ. Σε αυτούς τους λογαριασμούς, η εφορία μαθαίνει και τη μεγαλύτερη συναλλαγή χρέωση ή πίστωση.
3. Τα εμβάσματα προς το εξωτερικό ανεξαρτήτως ποσού. Ετσι, η εφορία έχει πλέον απευθείας πρόσβαση στα στοιχεία όσων βγάζουν χρήματα στο εξωτερικό. Μέχρι τον Μάιο του 2015, θα λάβει τα στοιχεία για τα εμβάσματα που έγιναν κατά τη διάρκεια του 2014.
4. Αναλυτικά στοιχεία για την κίνηση των τραπεζικών καταθέσεων που κάνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Διαβιβάζονται στοιχεία από ένα όριο και πάνω με βάση σχετική απόφαση της ΤτΕ (η τελευταία απόφαση καθόριζε το όριο στις 200.000 ευρώ).
Τι λείπει από τα ηλεκτρονικά αρχεία της εφορίας; Μια αναλυτική βάση δεδομένων με τις καταθέσεις που έχει ο κάθε φορολογούμενος στο όνομά του. Η συλλογή και αυτής της πληροφορίας εξετάζεται να ζητηθεί από τις τράπεζες στο πλαίσιο ολοκλήρωσης του «ηλεκτρονικού περιουσιολογίου». Ο νόμος εξαιρεί τις καταθέσεις από το «ηλεκτρονικό φακέλωμα». Το υπουργείο Οικονομικών όμως φέρεται να εξετάζει σοβαρά την αλλαγή του.
Τι απέδωσε μέχρι στιγμής το ηλεκτρονικό φακέλωμα
Μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα που έχει φέρει το υπουργείο Οικονομικών από το ηλεκτρονικό «φακέλωμα» των καταθέσεων και την online διασύνδεση με τις τράπεζες είναι περιορισμένα. Ωστόσο προσβλέπει σε πολύ περισσότερα «κέρδη» ακόμη και σε επίπεδο φορολογικών εσόδων. Τι έχει καταφέρει μέχρι στιγμής;
1. Μπορεί και «μπλοκάρει» αυτόματα τραπεζικούς λογαριασμούς οφειλετών μέσα από το σύστημα «e-κατασχετήριο» (επιτρέπει στις εφορίες να στέλνουν τον ΑΦΜ του οφειλέτη αυτόματα σε όλες τις τράπεζες και αμέσως να δεσμεύονται όλες οι τραπεζικές του καταθέσεις).
1. Μπορεί και «μπλοκάρει» αυτόματα τραπεζικούς λογαριασμούς οφειλετών μέσα από το σύστημα «e-κατασχετήριο» (επιτρέπει στις εφορίες να στέλνουν τον ΑΦΜ του οφειλέτη αυτόματα σε όλες τις τράπεζες και αμέσως να δεσμεύονται όλες οι τραπεζικές του καταθέσεις).
2. Συμπληρώνει αυτόματα τις φορολογικές δηλώσεις με τα στοιχεία των τόκων. Ετσι, αυξάνεται και φορολογητέα ύλη για την επιβολή της εισφοράς αλληλεγγύης, ενώ εμμέσως εντοπίζονται και αυτοί που έχουν μεγάλα ποσά στις τράπεζες. Με ηλεκτρονικές διασταυρώσεις έχουν έρθει στο φως περιπτώσεις φορολογουμένων που χρωστούσαν δεκάδες χιλιάδες ευρώ στην εφορία, ενώ την ίδια στιγμή εισέπρατταν δεκάδες χιλιάδες ευρώ από τόκους.
3. Οι ελεγκτές εντοπίζουν τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων στους ελεγχόμενους χωρίς να χάνουν χρόνο περιμένοντας να φτάσει η εισαγγελική εντολή στις τράπεζες και αυτές με τη σειρά τους να αποστείλουν τις πληροφορίες μέσω ταχυδρομείου σε κούτες.
Σχέδια για το επόμενο χρονικό διάστημα υπάρχουν πολλά. Με το «καταθεσιολόγιο» (δηλαδή την ηλεκτρονική παρακολούθηση και των συναλλαγών που γίνονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ελεγχομένων), οι φορολογικές αρχές ευελπιστούν ότι θα επιταχυνθούν οι ελεγκτικές διαδικασίες ακόμη και αυτών που συμπεριλαμβάνονται στις λίστες (Lagarde, εμβασμάτων κ.λπ.). Η ένταξη και των καταθέσεων στο «περιουσιολόγιο» εκτός από τη διενέργεια μαζικών διασταυρώσεων (π.χ. ποιοι είχαν αύξηση καταθέσεων μεγαλύτερη από αυτή που δικαιολογούν τα δηλωθέντα εισοδήματα) αποσκοπεί και στο να καταργηθούν τα τεκμήρια διαβίωσης που αποτελούν εμπόδιο για την πραγματική οικονομική δραστηριότητα.
Επίσης, ως στόχος τίθεται η μαζική εφαρμογή των «έμμεσων πρακτικών ελέγχου» (πρόταση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που έχει ήδη γίνει νόμος του κράτους). Μία από τις έμμεσες πρακτικές ελέγχου επιβάλλει τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος με βάση το ύψος των καταθέσεων. Τι αναφέρουν τα νομοθετικά κείμενα επ’ αυτού του θέματος;
Ο Νόμος
3. Οι ελεγκτές εντοπίζουν τα υπόλοιπα των τραπεζικών καταθέσεων στους ελεγχόμενους χωρίς να χάνουν χρόνο περιμένοντας να φτάσει η εισαγγελική εντολή στις τράπεζες και αυτές με τη σειρά τους να αποστείλουν τις πληροφορίες μέσω ταχυδρομείου σε κούτες.
Σχέδια για το επόμενο χρονικό διάστημα υπάρχουν πολλά. Με το «καταθεσιολόγιο» (δηλαδή την ηλεκτρονική παρακολούθηση και των συναλλαγών που γίνονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ελεγχομένων), οι φορολογικές αρχές ευελπιστούν ότι θα επιταχυνθούν οι ελεγκτικές διαδικασίες ακόμη και αυτών που συμπεριλαμβάνονται στις λίστες (Lagarde, εμβασμάτων κ.λπ.). Η ένταξη και των καταθέσεων στο «περιουσιολόγιο» εκτός από τη διενέργεια μαζικών διασταυρώσεων (π.χ. ποιοι είχαν αύξηση καταθέσεων μεγαλύτερη από αυτή που δικαιολογούν τα δηλωθέντα εισοδήματα) αποσκοπεί και στο να καταργηθούν τα τεκμήρια διαβίωσης που αποτελούν εμπόδιο για την πραγματική οικονομική δραστηριότητα.
Επίσης, ως στόχος τίθεται η μαζική εφαρμογή των «έμμεσων πρακτικών ελέγχου» (πρόταση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που έχει ήδη γίνει νόμος του κράτους). Μία από τις έμμεσες πρακτικές ελέγχου επιβάλλει τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος με βάση το ύψος των καταθέσεων. Τι αναφέρουν τα νομοθετικά κείμενα επ’ αυτού του θέματος;
Ο Νόμος
«Η τεχνική αυτή προσδιορίζει φορολογητέα ύλη παρακολουθώντας την κίνηση των (διαθεσίμων) κεφαλαίων του φορολογουμένου, του/της συζύγου και των προστατευόμενων μελών αυτών, είτε με την κατάθεση αυτών σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς είτε με την ανάλωσή τους σε διάφορες συναλλαγές με χρήση μετρητών. Αναλύει τις συνολικές καταθέσεις σε χρηματοπιστωτικούς λογαριασμούς, τα διαθέσιμα, τις αγορές και δαπάνες σε μετρητά τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης φορολογικής περιόδου και τα συγκρίνει με τα συνολικά δηλωθέντα έσοδα. Κατά την τεχνική αυτή, από τις συνολικές τραπεζικές καταθέσεις της ελεγχόμενης φορολογικής περιόδου αφαιρούνται τα κατατεθειμένα ποσά που αφορούν μη υποκείμενα σε φορολογία έσοδα, όπως εκταμιεύσεις δανείων, συμψηφιστικές κινήσεις και λοιπές πράξεις που δεν αποτελούν καθαρές καταθέσεις».
Και συνεχίζει: «Στο υπόλοιπο των καθαρών τραπεζικών καταθέσεων προστίθενται όλες οι καταβολές σε μετρητά για αγορές, δαπάνες (προσωπικές/οικογενειακές ή επαγγελματικές) και λοιπές συναλλαγές και αφαιρούνται τα μη υποκείμενα σε φορολογία έσοδα που δεν κατατέθηκαν σε λογαριασμούς. To νέο υπόλοιπο αναμορφώνεται με τις αυξήσεις / μειώσεις εισπρακτέων λογαριασμών και συγκρίνεται με τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα. Η προκύπτουσα διαφορά θεωρείται μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη και εφόσον δεν αιτιολογείται υπόκειται σε φορολόγηση».
Και συνεχίζει: «Στο υπόλοιπο των καθαρών τραπεζικών καταθέσεων προστίθενται όλες οι καταβολές σε μετρητά για αγορές, δαπάνες (προσωπικές/οικογενειακές ή επαγγελματικές) και λοιπές συναλλαγές και αφαιρούνται τα μη υποκείμενα σε φορολογία έσοδα που δεν κατατέθηκαν σε λογαριασμούς. To νέο υπόλοιπο αναμορφώνεται με τις αυξήσεις / μειώσεις εισπρακτέων λογαριασμών και συγκρίνεται με τα συνολικά δηλωθέντα εισοδήματα. Η προκύπτουσα διαφορά θεωρείται μη δηλωθείσα φορολογητέα ύλη και εφόσον δεν αιτιολογείται υπόκειται σε φορολόγηση».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου