ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ To τελικό σχέδιο για ρύθμιση «κόκκινων» δανείων ύψους 84 δισ. ευρώ

ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

To τελικό σχέδιο για ρύθμιση «κόκκινων» δανείων ύψους 84 δισ. ευρώ

Του Χρήστου Κολώνα

Κοντά σε συμφωνία βρίσκεται η κυβέρνηση με τους θεσμούς για τα «κόκκινα» δάνεια, σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού και περιγράφει στην «Η» τέσσερις άξονες για την εφαρμογή του πλαισίου που στοχεύει σε ρύθμιση καθυστερούμενων οφειλών ύψους 84 δισ. ευρώ.

Κορυφαίος παράγοντας του υπουργείου με δήλωσή του στην «Η» τονίζει: «Σχεδόν έχουμε κλείσει συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους για το θέμα των κόκκινων δανείων. Πρόκειται για μία καθολική, συνολική διευθέτηση του προβλήματος της μη εξυπηρέτησης των οφειλών νοικοκυριών κι επιχειρήσεων προς τις τράπεζες».

Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Σταθάκη, προκειμένου να ετοιμάσει τις αναγκαίες νομοθετικές ρυθμίσεις για να ισχύσει το νέο πλαίσιο με βάση τη συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό θα στηρίζεται σε τέσσερις άξονες:

1. Νόμος «Κατσέλη». Προχωρούν απαραίτητες παρεμβάσεις προκειμένου να αποσυμφορηθεί η κατάσταση στα ειρηνοδικεία, με τις χιλιάδες εκκρεμείς εκδικάσεις υποθέσεων νοικοκυριών που έχουν προσφύγει για διαγραφή χρεών. Εκτιμάται ότι περίπου 170.000 δανειολήπτες έχουν προσφύγει στις διατάξεις του νόμου, αλλά οι ημερομηνίες που έχουν οριστεί στα δικαστήρια φτάνουν ακόμη και τα 15 χρόνια μετά την υποβολή της αίτησης. Σκοπός είναι, όπως αναφέρουν πληροφορίες, το διάστημα να μειωθεί στα τρία χρόνια.

Έτσι προωθούνται νομοθετικές ρυθμίσεις όπου στα Ειρηνοδικεία θα δημιουργηθούν ειδικά τμήματα που θα δικάζουν αυτές τις υποθέσεις, ενώ ταυτόχρονα οι «φάκελοι» θα ομαδοποιηθούν με κάποια κριτήρια, ώστε αυτοί να προχωρούν γρήγορα.

2. Κώδικας Δεοντολογίας Τραπεζών. Υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο βασίζεται στη ρύθμιση δανείων (στεγαστικών, καταναλωτικών ακόμη και επιχειρηματικών) σύμφωνα με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» και τον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη». Ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών απαριθμεί σειρά συγκεκριμένων λύσεων που μπορούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να επιλέγουν και να διευθετούν τις οφειλές των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρηματιών. Αυτές οι λύσεις κατηγοριοποιούνται σε άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. (π.χ. επιμήκυνση αποπληρωμής, μείωση επιτοκίου κ.λπ.)

Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας θέλει να ξεκινήσει η γενικευμένη εφαρμογή αυτών των μηχανισμών. Σε σχέση με τις «εύλογες δαπάνες διαβίωσης» υπάρχει κατόπιν σχετικών μελετών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής λίστα με παραδείγματα δαπανών ανά μοντέλο οικογένειας.

Η μέση μηνιαία δαπάνη είναι γύρω στα 1.100 ευρώ. Δηλαδή το δάνειο ενός μέσου νοικοκυριού θα ρυθμίζεται ώστε να μένει το παραπάνω ποσό διαθέσιμο για την κάλυψη των ζωτικών του αναγκών, της πληρωμής των εξόδων εκπαίδευσης των παιδιών κ.λπ. Δεν αποκλείεται το υπουργείο να κάνει κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις ώστε οι προτεινόμενες λύσεις από τον Κώδικα Δεοντολογίας να αποκτήσουν έναν δεσμευτικό χαρακτήρα για τις τράπεζες.

3. Απαγόρευση πλειστηριασμών κύριας κατοικίας. Το υπουργείο Οικονομίας σκοπεύει να καταθέσει νομοθετικές διατάξεις ώστε να προστατεύεται η κύρια κατοικία των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς.

Έτσι θα καθοριστούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια προκειμένου να εκμεταλλευτούν το πλαίσιο όσοι πραγματικά έχουν ανάγκη και κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα όρια αυτά θα κινηθούν λίγο πιο ψηλά από εκείνα που θέσπιζε ο νόμος «Χατζηδάκη» και  ταυτόχρονα οι δικαιούχοι θα πρέπει να καταβάλουν και μία ελάχιστη δόση ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους. Το πλαίσιο προστασίας θα ισχύει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2015.

4. «Νόμος Δένδια» για επιχειρηματικά δάνεια. Σε ισχύ, με κάποιες τροποποιήσεις , θα τεθεί και ο λεγόμενος νόμος «Δένδια» που προβλέπει τη ρύθμιση των δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών με τζίρο έως και 2,5 εκατ. ευρώ ετησίως. Για τις περιπτώσεις αυτές προβλέπεται η ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων σε συνδυασμό και με τη διευθέτηση οφειλών προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία αλλά με επιπλέον κίνητρα ως προς τη διαγραφή προστίμων και προσαυξήσεων. Το υπουργείο Οικονομίας θα επιφέρει και σε αυτόν το νόμο τροποποιήσεις ώστε οι τράπεζες να είναι πιο «φιλικές» απέναντι στις επιχειρήσεις και ιδίως στον τρόπο ρύθμισης των δανείων. Να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα ακόμη και διαγραφής μέρους των οφειλών προς τις τράπεζες.

Σε δεύτερο χρόνο μετατίθεται, και μετά από ολοκληρωμένη μελέτη, η δημιουργία του ενδιάμεσου φορέα διαχείρισης ιδιωτικού χρέους. Εκεί θα μεταφερθούν «κόκκινα» δάνεια νοικοκυριών κάτω από το όριο της φτώχειας, τα οποία θα ρυθμίζονται με ευνοϊκότερες ρυθμίσεις. Ο φορέας αυτός μέχρι να λάβει «σάρκα και οστά» θα χρειαστεί να περάσουν περί τους έξι με οκτώ μήνες.  

Σε τρία χρόνια
Περίπου 170.000 δανειολήπτες έχουν προσφύγει στις διατάξεις του νόμου, αλλά οι ημερομηνίες που έχουν οριστεί στα δικαστήρια φτάνουν ακόμη και τα 15 χρόνια μετά την υποβολή της αίτησης. Σκοπός είναι, όπως αναφέρουν πληροφορίες, το διάστημα να μειωθεί στα τρία χρόνια.

Λύσεις
Ο Κώδικας Δεοντολογίας των τραπεζών απαριθμεί σειρά συγκεκρι- μένων λύσεων που μπορούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύ- ματα να επιλέγουν και να διευθετούν τις οφειλές των νοικοκυριών και των μικρών επιχειρηματιών. Αυτές οι λύσεις κατηγοριοποιούνται σε άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες. (π.χ. επιμήκυνση αποπληρωμής, μείωση επιτοκίου κ.λπ.)

Προστασία
Το υπουργείο Οικονομίας σκοπεύει να καταθέσει νομοθετικές διατάξεις ώστε να προ- στατεύεται η κύρια κατοικία των δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς. Έτσι θα καθοριστούν συγκεκρι- μένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.