ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΦΟΡΟΙ-ΦΩΤΙΑ Αυτές είναι οι 5 φορολογικές ανατροπές για εισοδήματα και ακίνητα

ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΦΟΡΟΙ-ΦΩΤΙΑ

Αυτές είναι οι 5 φορολογικές ανατροπές για εισοδήματα και ακίνητα

Της Μαρίας Βουργάνα

Ενας δύσκολος «φορολογικός» χρόνος προμηνύεται να είναι και το 2016 για τους φορολογούμενους. Ο νέος προϋπολογισμός φέρνει πρόσθετους φόρους 2,2 δισ. ευρώ, ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να προετοιμάζονται για νέες ανατροπές στη φορολογία των εισοδημάτων και των περιουσιακών τους στοιχείων.

Μεταρρύθμιση της φορολογίας εισοδήματος, φορολόγηση και νομιμοποίηση των αδήλωτων εισοδημάτων, κατάργηση φοροαπαλλαγών, αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης, νέος φόρος ακινήτων, νέες αντικειμενικές αξίες, ενεργοποίηση του περιουσιολογίου, είναι μερικές από τις παρεμβάσεις που θα αρχίσουν να ξεδιπλώνονται σταδιακά από την αρχή του νέου έτους και θα μεταβάλουν για ακόμη μια φορά το φορολογικό τοπίο της χώρας.

Στις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν αρχίσει να καταστρώνονται σχέδια για το μίγμα των φορολογικών παρεμβάσεων που θα εφαρμοστούν για τα εισοδήματα του 2016: Ειδικότερα:

1. Φορολόγηση αδήλωτων εισοδημάτων - Περιουσιολόγιο: Αμέσως μετά τις γιορτές θα κατατεθούν τελικά στη Βουλή τα νομοσχέδια για τη φορολόγηση και νομιμοποίηση του «μαύρου» χρήματος και το νέο Περιουσιολόγιο, καθώς η κυβέρνηση περιμένει το τελικό «Ok» από τους Θεσμούς. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, στη ρύθμιση για τη νομιμοποίηση των αδήλωτων εισοδημάτων θα περιληφθούν και υποθέσεις για τις οποίες έχει ήδη ξεκινήσει ο έλεγχος, αλλά δεν έχει τελεσιδικήσει στα δικαστήρια.

Οι εισηγήσεις που δέχεται η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών είναι να περιληφθούν ακόμη και οι υποθέσεις για τις οποίες δεν έχουν ακόμη εκδικαστεί στα διοικητικά δικαστήρια προκειμένου να υπάρξει αποσυμφόρηση για τη δικαιοσύνη αλλά και να στεφθεί με σίγουρη εισπρακτική επιτυχία το εγχείρημα. Ο φόρος για τη νομιμοποίηση των κεφαλαίων θα υπολογίζεται με βάση τη φορολογική κλίμακα του εισοδήματος των φυσικών προσώπων του έτους κατά το οποίο αποκτήθηκαν τα κεφάλαια. Η επιλογή του έτους θα είναι δικαίωμα του φορολογούμενου. Όσοι μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους από το εξωτερικό στην Ελλάδα ή από «το στρώμα» στο τραπεζικό σύστημα θα έχουν σημαντική έκπτωση από τον φόρο.

Η ρύθμιση οικειοθελούς συμμόρφωσης αποτελεί για το υπουργείο το «σκαλοπάτι» για το Περιουσιολόγιο, στο οποίο το Σεπτέμβριο του 2016 οι φορολογούμενοι θα κληθούν να δηλώσουν το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους σε Ελλάδα και εξωτερικό. Περιουσιακά στοιχεία που θα εντοπιστούν από τις φορολογικές αρχές να μην έχουν δηλωθεί στο Περιουσιολόγιο θα κατάσχονται και θα επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο της αξίας τους.

2. Ενοίκια. Η αρχή της νέας φορολογικής επίθεσης στα εισοδήματα αναμένεται να γίνει με τη θέσπιση της νέας κλίμακας φορολόγησης των ενοικίων, η οποία βάσει του νέου Μνημονίου θα πρέπει να φέρει στα κρατικά ταμεία το 2016 πρόσθετα φορολογικά έσοδα ύψους τουλάχιστον 200 εκατομμυρίων ευρώ. Τα ενοίκια φορολογούνται σήμερα με συντελεστή 11% για το εισόδημα έως 12.000 ευρώ και με συντελεστή 33% για το εισόδημα πάνω από τα 12.000 ευρώ.

Η συμφωνία με τους Θεσμούς προβλέπει την αύξηση του χαμηλού συντελεστή από το 11% στο 15% και του υψηλού συντελεστή από το 33% στο 35% Ωστόσο, αν και είχε κατατεθεί σχετική διάταξη στο πρώτο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα, αυτή αποσύρθηκε προκειμένου «να κατατεθεί βελτιωμένη».

Η βελτίωση αυτή πρόκειται να φανεί σε νέα διάταξη και θα αφορά αναδρομικά τα εισοδήματα του 2015, δηλαδή τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν οι φορολογούμενοι το 2016 και μάλιστα από τον Φεβρουάριο όπως έχει γνωστοποιήσει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

Στόχος του υπουργείου είναι να θεσπιστεί νέα φορολογική κλίμακα για τα ενοίκια με περισσότερους συντελεστές και κλιμάκια προκειμένου η φορολόγηση να ξεκινά από χαμηλότερα (π.χ. 5%) και να κορυφώνεται σε πολύ υψηλότερο συντελεστή σε σχέση με σήμερα (π.χ. 40%).

3. Νέα φορολογική κλίμακα: Το Φεβρουάριο του 2016 αναμένεται να ανοίξει ο διάλογος για τη μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση για τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων που θα εφαρμοστεί από τα εισοδήματα που θα αποκτήσουν οι φορολογούμενοι από την 1η Ιανουαρίου του 2016.

Στις προθέσεις της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι η επιστροφή σε μια ενιαία φορολογική κλίμακα με την οποία θα αθροίζονται και θα φορολογούνται όλα τα εισοδήματα. Η θέσπιση ενιαίας φορολογικής κλίμακας πρόκειται να προκαλέσει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά τουλάχιστον 300 εκατ. ευρώ, καθώς οι φορολογούμενοι που έχουν εισόδημα από πολλαπλές πηγές πρόκειται να επιβαρυνθούν.

4. Κατάργηση φοροαπαλλαγών: Από μηδενική βάση επανεξετάζονται οι 716 φοροαπαλλαγές που κοστίζουν στο προϋπολογισμό περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως. Μόνο στη φορολογία κεφαλαίου (ακινήτων κ.λπ.) οι φοροαπαλλαγές κοστίζουν 426 εκατ. ευρώ και ευνοούνται 1,1 εκατ. φορολογούμενοι.

Οι κυριότερες από αυτές είναι οι απαλλαγές από τον ΕΝΦΙΑ, καθώς και τα αφορολόγητα όρια στη φορολογία κληρονομιών και γονικών παροχών. Στο πλαίσιο της δημιουργίας του νέου φόρου ακίνητης περιουσίας εντός του 2016 οι φοροαπαλλαγές του φόρου ακινήτων αναμένεται να βρεθούν στο μικροσκόπιο και να «ψαλιδιστούν».

5. Νέος φόρος ακινήτων - νέες αντικειμενικές αξίες: Οι νέες αντικειμενικές αξίες αναμένεται να είναι μειωμένες σε μέσα επίπεδα έως και 45% στην Αττική και έως 39% στην υπόλοιπη Ελλάδα. Σε ελάχιστες περιοχές οι αντικειμενικές αξίες θα πρέπει να αυξηθούν, καθώς παραμένουν σε επίπεδα χαμηλότερα από τις τιμές της αγοράς παρά την κρίση. Ωστόσο ακόμη και με τις νέες μειωμένες αντικειμενικές το Δημόσιο θα πρέπει να εισπράξει τα ίδια έσοδα δηλαδή 2,65 δισ. ευρώ που προβλέπεται να εισπραχθούν μέσω του ΕΝΦΙΑ. Αυτό σημαίνει ότι για να αντισταθμιστεί η μείωση των αντικειμενικών ορισμένες κατηγορίες ιδιοκτητών ακινήτων θα επιβαρυνθούν περισσότερο σε σχέση με σήμερα.

Το σχέδιο για το πλαστικό χρήμα

Η εφορία θα αναγνωρίζει πλέον για έκπτωση μόνο δαπάνες που πραγματοποιούνται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω τραπεζικής συναλλαγής

Από τις αρχές του 2016, το πλαστικό χρήμα μπαίνει για τα καλά στην καθημερινότητά μας, αφού η εφορία θα αναγνωρίζει πλέον για έκπτωση μόνο δαπάνες που πραγματοποιούνται μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω τραπεζικής συναλλαγής.

Ήδη, από τον Ιούλιο με την επιβολή των capital controls οι συναλλαγές με κάρτες έχουν υπερδιπλασιαστεί. Από το 2016 ουσιαστικά καθίσταται υποχρεωτική η χρήση των καρτών στις καθημερινές συναλλαγές, αφού οι φορολογούμενοι για να κερδίσουν το αφορολόγητο όριο αλλά και τις εκπτώσεις φόρου που θα διατηρηθούν για τα εισοδήματα του 2016 θα πρέπει να πραγματοποιούν όλες τις δαπάνες που δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση με πλαστικό χρήμα ή μέσω τραπεζικού συστήματος.

Αυτό σημαίνει, ότι με κάρτες ή με τραπεζική συναλλαγή θα πρέπει να γίνονται οι αγορές καταναλωτικών ή μη αγαθών, οι πληρωμές για φροντιστήρια, ιδιωτικά σχολεία, ενοίκια, ιατρικά έξοδα, νοσήλια, βοηθητικό προσωπικό, ξενοδοχεία, εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ και οποιαδήποτε αγορά κινητών και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων. Παράλληλα, εξετάζεται για τους επιτηδευματίες όλες οι επαγγελματικές δαπάνες που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους να γίνονται με ηλεκτρονικό τρόπο και όχι μόνο όσες είναι άνω των 500 ευρώ. Δηλαδή να καταργηθεί το όριο των 500 ευρώ.

Κάλυψη αφορολογήτου
Για την κάλυψη του αφορολόγητου ορίου θα αναγνωρίζονται οποιεσδήποτε δαπάνες έχουν εξοφληθεί από πιστωτική κάρτα ή από χρεωστική κάρτα. Στην περίπτωση της χρεωστικής κάρτας, ο συνδεδεμένος μ’ αυτήν τραπεζικός λογαριασμός θα πρέπει προηγουμένως να έχει δηλωθεί ηλεκτρονικά, στο σύστημα ΤΑΧΙSnet, ως προοριζόμενος να εξυπηρετήσει την εξόφληση δαπανών με «πλαστικό χρήμα» για την κάλυψη του αφορολόγητου ορίου. Η τράπεζα, στην οποία έχει εκδοθεί η πιστωτική κάρτα ή έχει ανοιχτεί ο λογαριασμός με τον οποίο συνδέεται η χρεωστική κάρτα, θα εκδίδει βεβαίωση με αναλυτικά στοιχεία για το κάθε είδος δαπάνης που πληρώθηκε με την κάρτα.

Εξετάζεται, μάλιστα, το ενδεχόμενο να υποχρεωθούν οι τράπεζες να υποβάλουν ηλεκτρονικά στο σύστημα ΤΑΧΙSnet όλο το περιεχόμενο κάθε βεβαίωσης, δηλαδή τα αναλυτικά στοιχεία για τις δαπάνες που πραγματοποίησε με «πλαστικό χρήμα» ο φορολογούμενος. Έτσι το σύνολο των δαπανών που εξόφλησε ο φορολογούμενος με «πλαστικό χρήμα» θα εμφανίζεται προεκτυπωμένο στην ηλεκτρονική φορολογική του δήλωση και θα προκύπτει άμεσα αν καλύφθηκε ή όχι το αφορολόγητο όριο. Αναμένεται να εξαιρεθούν οι συνταξιούχοι άνω των 75 ετών και οι κάτοικοι ακριτικών περιοχών που δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στα μηχανήματα POS.

Οι αλλαγές αυτές θα αποτυπωθούν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2017. Στα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών είναι από την 1η Ιανουαρίου του 2016 να συνδεθούν οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες απευθείας με το σύστημα Τaxis καταρχήν πιλοτικά για ορισμένους κλάδους, ύποπτους για εκτεταμένη φοροδιαφυγή και στη συνέχεια, εντός του έτους, για όλους τους κλάδους.

ΝΕΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Μεγάλες ανατροπές στις φορολογικές δηλώσεις - Τι πρέπει να δηλώνουμε από του χρόνου

Κάθε είδους δαπάνη που αναγράφεται στη φορολογική δήλωση όπως ιατρικά έξοδα και νοσήλια, ενοίκια, δίδακτρα σε φροντιστήρια και ιδιωτικά σχολεία, αγορές καταναλωτικών και μη αγαθών θα πρέπει από το επόμενο έτος να πραγματοποιείται μέσω του τραπεζικού συστήματος.

Αυτό θα προβλέπει διάταξη του πολυνομοσχεδίου που αναμένεται να έρθει στη Βουλή τις επόμενες ημέρες. Όπως δήλωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, μετά την ολοκλήρωση της τρίωρης συνάντησης με τους επικεφαλής των θεσμών, όλες οι δαπάνες που δηλώνονται στη φορολογική δήλωση θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί μέσω τραπεζών.

Επίσης ανέφερε ότι από το 2016 το αφορολόγητο όριο θα «χτίζεται» με δαπάνες που θα έχουν πραγματοποιηθεί με πιστωτική ή χρεωστική κάρτα. Ωστόσο όπως είπε ακόμη δεν έχει ακόμη αποφασιστεί αν το αφορολόγητο όριο θα κατοχυρώνεται με δαπάνες ίσες με το 10% του συνολικού εισοδήματος ή με κάποιο άλλο ποσοστό.

Ακόμη εξετάζεται για τους επιτηδευματίες οποιαδήποτε δαπάνη δηλώνουν ως επαγγελματικά έξοδα και αυτή να γίνεται με ηλεκτρονικό τρόπο και όχι μόνο όσες είναι άνω των 500 ευρώ.

Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι με νέα διάταξη θα παρέχεται η δυνατότητα υποβολής κοινής φορολογικής δήλωσης για όσους έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης.

Τέλος, να σημειωθεί πως στη σημερινή διαπραγμάτευση συμφωνήθηκαν και τα υπόλοιπα φορολογικά προαπαιτούμενα που θα ενσωματωθούν με διατάξεις στο πολυνομοσχέδιο των επόμενων ημερών τα εξής:

- το νομικό πλαίσιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων.

- το νέο σύστημα ηλεκτρονικών διασταυρώσεων για την απάτη ΦΠΑ με τριγωνικές συναλλαγές

- η καταγραφή όλων των αποθηκών καυσίμων.