ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ Ολες οι αλλαγές στις συντάξεις - Τα νέα όρια ηλικίας και το «πέναλτι» στις πρόωρες

ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ

Ολες οι αλλαγές στις συντάξεις - Τα νέα όρια ηλικίας και το «πέναλτι» στις πρόωρες

Του Γιώργου Γάτου

Μειωμένες έως 37% συντάξεις θα λαμβάνουν όσοι και όσες συνταξιοδοτούνται από τον ιδιωτικό τομέα, τις τράπεζες, τις ΔΕΚΟ και τα ειδικά ταμεία πρόωρα σε σχέση με τα αυξανόμενα (έως το 2022) νέα ηλικιακά όρια, ενώ η μείωση της σύνταξης θα περιορίζεται στο 30% όταν θα συμπληρώνουν την κανονική ηλικία συνταξιοδότησης.

Αυτό προβλέπει η εγκύκλιος που εξέδωσε ο υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Τ. Πετρόπουλος σε εφαρμογή του νόμου 4336/15 που ψήφισε το καλοκαίρι η κυβέρνηση βάζοντας μπλόκο στις πρόωρες. Με βάση την εγκύκλιο, για τους ασφαλισμένους στον ιδιωτικό τομέα δεν προβλέπεται αύξηση των απαιτούμενων ετών ασφάλισης (όπως γίνεται στο Δημόσιο) με δεδομένη τη δυσκολία παραμονής στην αγορά εργασίας. Ωστόσο επιβραδύνεται ο χρόνος λήψης της σύνταξης μέχρι και 12 χρόνια (για τους νεότερους και τις νεότερες σε ηλικία με ασφάλιση πριν από το 1993) και επιβάλλεται σε όσους «βγουν» πρόωρα επιπλέον πέναλτι 10% στο ποσό της μειωμένης, εφόσον δεν είχε θεμελιωθεί δικαίωμα για τη συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη έως τις 18 Αυγούστου του 2015.

Παραδείγματα

- Ασφαλισμένη που θεμελίωσε δικαίωμα μειωμένης σύνταξης τον Μάρτιο 2015 και το ασκεί την 10.12.2015 (μετά την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015): το ποσό της σύνταξης μειώνεται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, αλλά σε καμία περίπτωση το ποσοστό μείωσης δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη ηλικίας (60 μήνες), ενώ δεν επιβάλλεται το επιπλέον ποσοστό μείωσης 10%. Έστω ότι το ποσό σύνταξης είναι 1.000,00 ευρώ και η ασφαλισμένη συνταξιοδοτείται πέντε έτη νωρίτερα από το πλήρες όριο ηλικίας: η σύνταξή της περιορίζεται κατά 60/200, στα 700,00 ευρώ. Σε αυτήν την περίπτωση δεν επιβάλλεται η πρόσθετη μείωση του 10%.

- Ασφαλισμένη που θεμελιώνει δικαίωμα μειωμένης σύνταξης τον Δεκέμβριο του 2015 (μετά την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015): το ποσό της σύνταξης μειώνεται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, αλλά σε καμία περίπτωση το ποσοστό μείωσης δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη ηλικίας (60 μήνες), ενώ επιβάλλεται και το επιπλέον ποσοστό μείωσης 10%. Έστω ότι το ποσό σύνταξης είναι 1.000,00 ευρώ και η ασφαλισμένη συνταξιοδοτείται πέντε έτη νωρίτερα από το πλήρες όριο ηλικίας: η σύνταξή της περιορίζεται κατά 60/200, ήτοι 700,00 ευρώ. Σε αυτήν την περίπτωση επιβάλλεται η πρόσθετη μείωση του 10%, οπότε το ποσό της σύνταξης ανέρχεται τελικά σε 630,00 ευρώ (700,00 ευρώ - (700,00 ευρώ * 10%)= 630,00 ευρώ). Η πρόσθετη μείωση θα διατηρηθεί μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης.

-. Ασφαλισμένη που θεμελίωσε δικαίωμα μειωμένης σύνταξης ως μητέρα ανήλικου τέκνου τον Απρίλιο 2014, με τη συμπλήρωση του 50ού έτους της ηλικίας, και τον ασκεί το Δεκέμβριο 2015 (μετά την έναρξη ισχύος του ν.4336/2015): το ποσό της σύνταξης μειώνεται κατά 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται σε σχέση όχι με το ισχύον πριν το ν.4336/2015 όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης (που στην προκειμένη περίπτωση ήταν το 55ο έτος), αλλά σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης (το οποίο στο εν λόγω παράδειγμα είναι το 62ο και 6 μηνών), αλλά σε καμία περίπτωση το ποσοστό μείωσης δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη ηλικίας (60 μήνες), ενώ δεν επιβάλλεται το επιπλέον ποσοστό μείωσης 10%. Έστω ότι το ποσό σύνταξης είναι 1.000,00 ευρώ και η ασφαλισμένη συνταξιοδοτείται πέντε έτη νωρίτερα από το πλήρες όριο ηλικίας: η σύνταξή της περιορίζεται κατά 60/200, ήτοι 700,00 ευρώ. Σε αυτήν την περίπτωση δεν επιβάλλεται η πρόσθετη μείωση του 10%.

Οι μειώσεις
- Σύνταξη των 1.000 ευρώ που μπορούσε να καταβληθεί πέντε χρόνια νωρίτερα «έπεφτε» στα 700 ευρώ. Τώρα θα είναι 630 ευρώ (-37%) με?χρι τη συμπλήρωση των νέων αυξημένων ηλικιακών ορίων και θα ξαναγίνεται 700 ευρώ όταν ο ασφαλισμένος φτάσει το νέο ηλικιακό όριο που προβλέπει ο νόμος.

- Σύνταξη των 1.500 ευρώ που θα καταβαλλόταν πέντε χρόνια νωρίτερα σε σχέση με τα προηγούμενα ηλικιακά όρια έπεφτε στα 1.050 ευρώ. Μετά την αύξηση των ορίων, η σύνταξη διαμορφώνεται στα 945 ευρώ (-555 ευρώ και σε ποσοστό -37%) μέχρις ότου συμπληρωθεί η νέα (αυξημένη) ηλικία.

Τα νέα ηλικιακά όρια
- Από την 1.1.2022 θεσπίζεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, όπου αυτή προβλέπεται σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, το 62ο έτος της ηλικίας με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης.

- Στις περιπτώσεις των ασφαλισμένων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, που μέχρι και 18.8.2015, δεν έχουν θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνονται σύμφωνα με τους γνωστούς πίνακες.

- Εξαιρούνται από την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης οι ασφαλισμένοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, όσοι συνταξιοδοτούνται είτε με βάση τις διατάξεις του ν. 612/1977, (βαριά ανάπηροι) είτε με βάση τις διατάξεις που παραπέμπουν σε αυτές, και οι ασφαλισμένοι που υπάγονται σε γενικές, ειδικές ή καταστατικές διατάξεις συνταξιοδότησης ως μητέρες και χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.

- Δεν θίγονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης τα θεμελιωμένα έως και 18.8.2015 συνταξιοδοτικά δικαιώματα και μπορούν να ασκηθούν οποτεδήποτε. Διευκρινίζεται ότι θεμελιωμένο δικαίωμα υφίσταται, όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται) που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος.

Παραδείγματα αύξησης ηλικιακών ορίων

- Ασφαλισμένος/η που το 2012 είχε συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης και συμπληρώνει το 59ο έτος της ηλικίας του το έτος 2016 δικαιούται σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 59 ετών και 9 μηνών εφόσον, βέβαια, έχει τις απαιτούμενες 11.100 ημέρες ασφάλισης

- Ασφαλισμένος που συμπληρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης το 2012 και συμπληρώνει το 63,5 έτος της ηλικίας του το έτος 2018 δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 65 ετών και 3 μηνών

- Ασφαλισμένος που συμπληρώνει τις 10.000 ημέρες ασφάλισης το 2011 και συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας του το έτος 2017 δικαιούται μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 62 ετών και 8 μηνών.

- Ασφαλισμένη μητέρα που κατά το 2012 έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης, έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί, και συμπληρώνει το 60ό έτος της ηλικίας το έτος 2019 δικαιούται πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 64 ετών και 5 μηνών.

Ασφαλισμένη μητέρα που κατά το 2011 έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης, έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί και συμπληρώνει το 52o έτος της ηλικίας το έτος 2016 δικαιούται μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση της ηλικίας 56 ετών και 9 μηνών.

Ασφαλισμένη μητέρα που συμπληρώνει από 1.1.2013 και εφεξής 5.500 ημέρες ασφάλισης και έχει συγχρόνως ανήλικο παιδί, δικαιούται πλήρη ή μειωμένη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 67ου ή του 62ου έτους της ηλικίας αντίστοιχα.