Κρυφός «κόφτης» 10% περιμένει τους μελλοντικούς συνταξιούχους
Εναν άγνωστο «κόφτη» για τις νέες συντάξεις –και μάλιστα πολύ… αποτελεσματικό, καθώς ψαλιδίζει τις αποδοχές των μελλοντικών συνταξιούχων κατά τουλάχιστον 10%– κρύβει η τελική διάταξη για τον υπολογισμό των συντάξεων που θα χορηγούνται με το νέο σύστημα υπολογισμού, ένα σύστημα που ισχύει από την Παρασκευή 13 Μαΐου και μετά.
Ο «κόφτης» είναι ο δείκτης μισθών της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Βάσει του νέου νόμου, ο δείκτης αυτός εφαρμόζεται στις αποδοχές όλων των ετών από το 2002 μέχρι σήμερα, προκειμένου να προκύψει ο «συντάξιμος μισθός». Ομως, λόγω της κατάρρευσης των μισθών ειδικά από το 2009 και μετά, με την εφαρμογή του συγκεκριμένου δείκτη, οι συντάξιμες αποδοχές, αντί να αυξάνονται, μειώνονται. Ετσι, ακόμη και ο εργαζόμενος που θα αποχωρήσει στη σύνταξη χωρίς να έχει υποστεί μείωση αποδοχών στο διάστημα μετά το 2010 –υπάρχουν και τέτοιοι– ο συντάξιμος μισθός του (βάσει του οποίου θα προκύψει η σύνταξη) θα είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο των αποδοχών. Στην περίπτωση, δε, που έχει συμβεί το… αναμενόμενο, δηλαδή οι ετήσιες αποδοχές να ακολουθούν φθίνουσα πορεία μετά το 2010, τόσο το χειρότερο για τον υποψήφιο συνταξιούχο, καθώς ο δείκτης μισθών κάνει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά.
O μέσος όρος
Η διάταξη, όπως ψηφίστηκε από τη Βουλή, είναι σαφής: «Ως συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό του ανταποδοτικού μέρους σύνταξης κύριας ασφάλισης λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου (σ.σ.: ειδικά κατά την πρώτη εφαρμογή, θα λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές μετά το 2002). Ο μέσος αυτός όρος υπολογίζεται ως το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών διά του συνολικού χρόνου ασφάλισής του.
Ως σύνολο μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος νοείται το άθροισμα των μηνιαίων αποδοχών που υπόκεινται σε εισφορές, καθ’ όλη τη διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου. Για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών λαμβάνονται υπόψη οι αποδοχές του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος, προσαυξανόμενες κατά την ετήσια μεταβολή μισθών, η οποία και υπολογίζεται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή».
Για να εφαρμοστεί στην πράξη αυτή η μέθοδος υπολογισμού, το υπουργείο Εργασίας θα χρειαστεί να εκδώσει αναλυτική εγκύκλιο με την οποία θα γνωστοποιεί στις υπηρεσίες την ακριβή μεθοδολογία. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας έχουν ήδη κάνει την προεργασία για την έκδοση της εγκυκλίου, ενώ οι πρώτες «προσομοιώσεις» βγάζουν απογοητευτικά αποτελέσματα. Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα που επεξεργάστηκε η «Κ»:
Ο πρώτος ασφαλισμένος –στο ΙΚΑ– εμφανίζει από το 2002 και μετά αποδοχές που κινούνται στο ανώτατο πλαφόν του Ταμείου (σ.σ.: στο ΙΚΑ υπάρχει εδώ και δεκαετίες «κόφτης» εισφορών, ο οποίος μάλιστα στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας διατηρούνταν σε χαμηλά επίπεδα ακόμη και κάτω των 2.000 ευρώ. Κόφτης σημαίνει ότι ακόμη και να είχε κάποιος εισφορές πάνω από το ανώτατο όριο, πρακτικά δεν πλήρωνε εισφορές για το επιπλέον ποσό).
Ο ασφαλισμένος ξεκίνησε το 2002 με μεικτές αποδοχές της τάξεως των 1.839 ευρώ, έφτασε στα 2.373 ευρώ για την περίοδο από το 2008 έως το 2012 και κατέληξε με 2.500 ευρώ έως και το 2015. Ο μέσος όρος των αποδοχών αυτού του ασφαλισμένου βγαίνει στα 2.260 ευρώ. Ωστόσο, με την εφαρμογή του δείκτη μισθών της ΕΛΣΤΑΤ, κατεβαίνει στα 2.017 ευρώ, δηλαδή 10,75% χαμηλότερα. Για να γίνει αντιληπτό το πώς λειτουργεί ο δείκτης, είναι αποκαλυπτικό το εξής: ο ασφαλισμένος έπαιρνε το 2006 περίπου 2.172 ευρώ τον μήνα μεικτά. Η «αξία αυτού του ποσού μετά την εφαρμογή του δείκτη μισθών πέφτει στα 1.895,9 ευρώ λόγω της κατακόρυφης μείωσης του δείκτη από το 2009 και μετά.
Με συντάξιμες αποδοχές 2.017 ευρώ, η κύρια σύνταξη θα βγει στα 860,99 ευρώ ή στα 829,9 ευρώ μετά την παρακράτηση φόρου, ύστερα μάλιστα από 30 χρόνια προϋπηρεσίας. Αν υπάρχει και επικουρικό, οι αποδοχές θα ανέβουν στα 1.027 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση. Δηλαδή ο εργαζόμενος που θα αποχωρήσει με 2.500 ευρώ μισθό, θα βρεθεί με μια σύνταξη της τάξεως των 1.027 ευρώ.
Ισως επηρεάσει και σημερινές συντάξεις
Αποκαλυπτικό και το παράδειγμα τραπεζοϋπαλλήλου, ο οποίος είχε το 2002 αποδοχές 1.624 ευρώ, έφτασε να εισπράττει τα περισσότερα το 2011 (3.440 ευρώ) και κατέληξε το 2015 να ζει με 2.980 ευρώ μεικτά. Οι συντάξιμες αποδοχές του θα διαμορφωθούν στα 2.394 ευρώ και η καθαρή σύνταξη (μαζί με το επικουρικό) θα πέσει στα 998,7 ευρώ (για 25 έτη ασφάλισης) μαζί με την επικουρική σύνταξη, η οποία μάλιστα δεν είναι και εγγυημένη.
Ο κρυφός «κόφτης» των συντάξεων είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει και τους σημερινούς συνταξιούχους. Οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας θα προχωρήσουν στον εκ νέου υπολογισμό όλων των κύριων και των επικουρικών συντάξεων που αποδίδονται σήμερα με βάση τη νέα μέθοδο. Στόχος είναι, αρχικά, να γίνει το «κούρεμα» των επικουρικών για όσους εισπράττουν άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.300 ευρώ. Δεύτερος στόχος, είναι να υπολογιστεί η λεγόμενη «προσωπική διαφορά» για όλες τις κύριες και επικουρικές συντάξεις. Η προσωπική διαφορά θα είναι ένα ποσό που θα υπολογιστεί για κάθε υφιστάμενο συνταξιούχο. Ουσιαστικά θα είναι η διαφορά αποδοχών ανάμεσα σε έναν συνταξιούχο που πήρε σύνταξη με τα δεδομένα πριν από τη 13η Μαΐου και έναν που θα συνταξιοδοτηθεί με τα δεδομένα μετά τη 13η Μαΐου (σ.σ.: στην πράξη, σύνταξη με τον νέο τρόπο υπολογισμού θα βγει ύστερα από τουλάχιστον δύο χρόνια, καθώς ακόμη τα ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν καν υπολογίσει τις συντάξεις όσων κατέθεσαν τα χαρτιά τους το 2014).
Στο σύνολο των ασφαλιστικών ταμείων, η προσωπική διαφορά αναμένεται να υπολογιστεί κοντά στα τρία δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ τα μεγαλύτερα ποσά αναμένεται να προκύψουν στα Ταμεία των «αυτοαπασχολουμένων (πρώην ΤΕΒΕ και νυν ΟΑΕΕ). Προς το παρόν, έχει ξεκαθαριστεί ότι η προσωπική διαφορά δεν θα θιγεί και ότι τα ποσά των κύριων συντάξεων θα παραμείνουν ακέραια μέχρι το 2018. Μένει να φανεί αν αυτή η κυβερνητική δέσμευση θα τηρηθεί και σε περίπτωση που κριθεί αναγκαίο να ενεργοποιηθεί ο δημοσιονομικός κόφτης, είτε μέσα στο 2018 είτε μέσα στο 2019. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο υπουργός Οικονομικών της περιόδου εκείνης, θα πρέπει να περικόψει δαπάνες μέσα σε ασφυκτικές προθεσμίες 30 ημερών και στο συρτάρι του θα έχει έτοιμη μια λίστα με ονόματα συνταξιούχων οι οποίοι θα εξακολουθούν να παίρνουν ποσά συντάξεων τα οποία –βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού– δεν θα τους αναλογούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου