ΣΤΙΣ 12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΡΙΣΜΑ Πέντε μέτωπα - φωτιά στα εργασιακά: Τι ζητούν οι δανειστές

ΣΤΙΣ 12 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΡΙΣΜΑ

Πέντε μέτωπα - φωτιά στα εργασιακά: Τι ζητούν οι δανειστές

Του Γιώργου Γάτου

Πόρισμα - «σήμα» για αλλαγές στα εργασιακά παραδίδει στις 12 Σεπτεμβρίου στον υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γ. Κατρούγκαλο η  Επιτροπή των ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων που έχει οριστεί από την κυβέρνηση και τους Θεσμούς «ανοίγοντας», επίσημα, τη διαπραγμάτευση για την προσαρμογή του καθεστώτος των εργασιακών σχέσεων,  των ομαδικών απολύσεων, του καθορισμού του κατώτατου μισθού, των συλλογικών συμβάσεων, της απεργίας και του συνδικαλιστικού νόμου με τις «βέλτιστες πρακτικές στην Ε.Ε.».

Ήδη στην Επιτροπή έχουν καταγραφεί οι αποκλίσεις του ελληνικού θεσμικού πλαισίου,  όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά τις παρεμβάσεις της περιόδου των Μνημονίων αλλά  και τη διατήρηση παλαιότερων νόμων,  έναντι των αντίστοιχων ευρωπαϊκών. Και, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες,  έχουν διατυπωθεί περισσότερες από... μια απόψεις για το «τι θα πρέπει να αλλάξει», καθώς δεν υπάρχει «ενιαία γραμμή»  σε πολλά από τα «ακανθώδη», για την ελληνική πλευρά,  θέματα.  Συγκεκριμένα, ασφυκτική πίεση ασκούν οι εμπειρογνώμονες που έχουν υποδείξει οι Θεσμοί  για:

1. Να παραμείνει στην αρμοδιότητα του κράτους ο καθορισμός του κατώτατου μισθού,  χωρίς τα επιδόματα γάμου και πολυετίας, έτσι ώστε να είναι εφικτή τόσο η εφαρμογή του με επιχειρησιακές συμβάσεις όσο και η μονομερής (δια της νομοθετικού οδού) μείωσή του. Η συμβιβαστική λύση που έχει προτείνει ο  πρώην υπουργός Εργασίας και μέλος της Επιτροπής Γιάννης Κουκιάδης,  είναι να παρεμβαίνει το κράτος μόνο στην περίπτωση που οι κοινωνικοί εταίροι «δεν τα βρίσκουν». Και αυτό με δεδομένο το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχει λειτουργήσει ο θεσμός της διαπραγμάτευσης και της υπογραφής Εθνικών Γενικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας μεταξύ των εργοδοτικών οργανώσεων και της ΓΣΕΕ, σε αντίθεση με άλλες χώρες στις οποίες δεν υπήρχε κεντρική συλλογική διαπραγμάτευση και ο καθορισμός των κατώτατων ορίων έγινε νομοθετικά. Συμφωνία υπάρχει, πάντως, για την επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων, εφόσον τις υπογράφουν εργοδοτικές και εργατικές ενώσεις που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 51%.

2.  Να δοθεί δικαίωμα στον εργοδότη να κηρύσσει «λοκ άουτ» (όπως ισχύει σε άλλες χώρες). Η αντιπρόταση που έχει υποβληθεί , λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία των δικαστηρίων, είναι να μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί την εργασία και την πληρωμή μισθών αν έχει αντικειμενική αδυναμία λόγω περιορισμού της δραστηριότητας εξ αιτίας της απεργίας των εργαζομένων. Η Επιτροπή όπως και το υπουργείο θεωρούν ότι ειδικά για το θέμα αυτό θα πρέπει να αναμένεται η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.  Για τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων για τις απεργίες έχουν συζητηθεί εναλλακτικά σενάρια που δεν περιορίζουν το δικαίωμα (δεν ζητείται, για παράδειγμα, να ψηφίζει το 51% των εργαζομένων μιας... Ομοσπονδίας).

3. Να καταργηθεί το υπουργικό - διοικητικό  «βέτο» στις ομαδικές απολύσεις και να εφαρμοστεί πλήρως η σχετική κοινοτική οδηγία που προβλέπει προηγούμενες διαβουλεύσεις  αλλά και υψηλότερο ποσοστό  (10% αντί 5%) στις επιτρεπόμενες  ανά μήνα απολύσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις. Η αντιπρόταση που έχει υποβληθεί, με βάση την ελληνική εμπειρία που δείχνει ότι σε ελάχιστες περιπτώσεις υπουργοί έχουν... εγκρίνει ομαδικές απολύσεις, είναι να υπάρχει έλεγχος νομιμότητας από ένα διευρυμένο και αξιόπιστο όργανο (έχει προταθεί το Άνωτατο Συμβούλιο Εργασίας με διαφορετική, βεβαίως, σύνθεση από τη σημερινή) και να δοθεί βάρος στα συνοδευτικά μέτρα προστασίας των απολυομένων ή και όσων χάνουν την εργασία τους ύστερα από ξαφνικά λουκέτα. Σε ό,τι αφορά το ανώτατο όριο των ομαδικών απολύσεων, υποστηρίζεται ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους να το ακολουθήσει ή όχι.

4. Να αλλάξει το καθεστώς των αμειβομένων «αδειών» των εκλεγμένων συνδικαλιστών για όσο χρονικό διάστημα απέχουν από την εργασία τους. Η πρόταση που φαίνεται να πλειοψηφεί είναι  να καταβάλλεται η αμοιβή όχι από τον εργοδότη, αλλά, από το συνδικάτο.

Η συμβιβαστική λύση που έχει προτείνει ο πρώην υπουργός Εργασίας και μέλος της Επιτροπής Γιάννης Κουκιάδης, είναι να παρεμβαίνει το κράτος μόνο στην περίπτωση που οι κοινωνικοί εταίροι «δεν τα βρίσκουν».

5. Να μην υπάρχει δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία (αποτελεί αίτημα και των εργοδοτικών οργανώσεων).

ΕΛΛΗΝΙΚΟ «ΜΕΤΩΠΟ»
«Δεν θα δεχτούμε τίποτα ασύμβατο με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Μοντέλο»,  διαμηνύει  ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος, ο οποίος θεωρεί ότι σε αυτή τη  διαπραγματευτική «γραμμή» έχουν «στοιχηθεί», πλέον, και οι κοινωνικοί εταίροι, παρά τις μεταξύ τους διαφορές.

Δίπλα στο πόρισμα, η ηγεσία του υπουργείου θα έχει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων την έγγραφη «μίνιμουμ» συμφωνία των εργοδοτικών οργανώσεων ΣΕΒ, ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΒΕ, ΣΕΤΕ και της ΓΣΕΕ που ζητούν να κρατηθεί ζωντανός ο κοινωνικός διάλογος, ούτως ώστε, μεταξύ άλλων, «να συμφωνείται στο πλαίσιο της ΕΓΣΣΕ μεταξύ των κοινωνικών εταίρων ο ελάχιστος νόμιμος μισθός, με γενική και καθολική ισχύ για όλους τους εργαζομένους», να επανέλθει η επεκτασιμότητα των κλαδικών συμβάσεων, να μην ισχύει το «λοκ άουτ» και να υπάρχει έλεγχος μέσω του ΑΣΕ για τις ομαδικές απολύσεις. Έχουν συμφωνήσει στην ανάγκη να αντιμετωπιστούν πρακτικές κακής εφαρμογής του 1264/82 για τις απεργίες κ.ά. Στα «θολά» σημεία, για τα οποία δεν υπάρχει συμφωνία,  περιλαμβάνονται η υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων, η λειτουργία ή μη των ενώσεων προσώπων και η διαιτησία.