ΠΡΟΧΩΡΑΜΕ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ Σωσίβιο στη διαλυμένη Ε.Ε. η αμυντική συνεργασία

ΠΡΟΧΩΡΑΜΕ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Σωσίβιο στη διαλυμένη Ε.Ε. η αμυντική συνεργασία

Του Γιώργου Καπόπουλου
kapopoulos@pegasus.gr
Προχωράμε χωρίς τη Βρετανία, στην οποία δεν μένει παρά να αναλογισθεί το κόστος της περιθωριοποίησής της από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Αυτό θα ήταν σε παλιότερες ευτυχισμένες στιγμές το κοινό γαλλογερμανικό μήνυμα που θα προλόγιζε τη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής των «27» στην Μπρατισλάβα.
Στην βδομάδα που προηγήθηκε της Συνόδου Κορυφής στην πρωτεύουσα της Σλοβακίας τα μηνύματα προς το Βερολίνο έπεφταν βροχή: Από τη Συνάντηση των Επτά και τη Διακήρυξη της Αθήνας, στην ομιλία Ντράγκι και τις δηλώσεις Γιούνκερ, Σουλτς, ακόμη και του Τουσκ, όλοι υπογραμμίζουν την ανάγκη της εξισορρόπησης της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής με μέτρα υπέρ της ανάπτυξης, που θα διασφαλίσουν και ένα πλαίσιο κοινωνικής συνοχής.
Δυστυχώς οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία και στη Γερμανία -έρχονται να προστεθούν στις αποκλίσεις συμφερόντων της τελευταίας δεκαετίας- δεν επιτρέπουν μια Γαλλογερμανική Σύνθεση.

Η Γαλλία φαίνεται να έχει ξεχάσει την Ένωση του Ευρώ, που θα περιλάμβανε όχι μόνον ένα υπουργείο Οικονομικών της Ευρωζώνης, αλλά και ένα Κοινοβούλιο του Ευρώ, και η Γερμανία φαίνεται να έχει παγώσει, άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα, την πρόταση Σόιμπλε για αφαίρεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της εποπτείας της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας, που θα περιέλθει σε μία Ανεξάρτητη Αρχή αποτελούμενη από τεχνοκράτες, που θα επιβάλει αυτόματα πρόστιμα και κυρώσεις χωρίς πολιτική διαβούλευση. Η απάντηση στους Επτά, στον Ντράγκι, στον Γιούνκερ, τον Σουλτς και τον Τούσκ ήλθε από τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Στάινμαγιερ, ο οποίος τόνισε ότι σήμερα δεν υπάρχει η συνοχή των «27» που να επιτρέπει πρωτοβουλίες περαιτέρω εμβάθυνσης.
Αντεπίθεση με την... άμυνα!
Έτσι το μόνο πεδίο επίδειξης ενότητας και περαιτέρω εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής συνεργασίας παρέμεινε η Άμυνα, καθώς με την αποχώρηση της Βρετανίας διαρρηγνύεται η διμερής Γαλλοβρετανική Αμυντική Συνεργασία, που εγκαινιάσθηκε στη Συνάντηση Κορυφής του Σεν Μαλό τον Δεκέμβριο του 1998 από τους Μπλερ και Σιράκ-Ζοσπέν και αποτέλεσε τη βάση της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας.

Ομως η υποκατάσταση του κενού που αφήνει η Βρετανία από τη Γερμανία είναι μια δύσκολη πρόκληση, καθώς δεν εξαρτάται μόνον από τη βούληση και τη δυνατότητα του Βερολίνου να αυξήσει τις αμυντικές του δαπάνες. Η στενή συνεργασία Γαλλίας-Γερμανίας ως πυρήνα μιας κοινής ευρωπαϊκής Αμυνας είναι οριοθετημένη σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τη διμερή συνεργασία Λονδίνου - Παρισιού.
Βρετανία και Γαλλία, πυρηνικές δυνάμεις με μόνιμη έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, μπορούσαν να συνεργασθούν στη βάση μιας δεδομένης θεσμικής ισοτιμίας. Σήμερα η συνεργασία Γαλλίας - Γερμανίας στην Αμυνα προφανώς μόνον σε διακυβερνητικό επίπεδο είναι νοητή, καθώς είναι αδιανόητη ακόμη και η σκέψη ότι το Παρίσι θα θυσίαζε στον βωμό της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης την Πυρηνική Δύναμη Κρούσης και το δικαίωμα Βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Απλά, η κοινή άμυνα είναι ένα χρήσιμο επικοινωνιακό εργαλείο, για να μην περάσει η Σύνοδος των «27» στην Μπρατισλάβα ως Σύνοδος καταγραφής διαφωνιών, ως Σύνοδος που τελικά εκπέμπει όχι μήνυμα αυτοπεποίθησης ή συνοχής, παρά το Βrexit, αλλά στην ουσία διαμηνύει ότι το Λονδίνο εγκατέλειψε εγκαίρως ένα κλυδωνιζόμενο ακυβέρνητο σκάφος, που έχει εισέλθει σε αχαρτογράφητη περιοχή.
Ομίχλη στο Βερολίνο

Θα είναι η Μέρκελ υποψήφια Καγκελάριος για τέταρτη φορά; Και αν ναι, με πιο τίμημα ως προς την ευρωπαϊκή στρατηγική του Βερολίνου; Θα περιορισθεί σε υποχωρήσεις στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, ώστε να ικανοποιήσει τον Βαυαρό σύμμαχό της Ζεεχόφερ και να ανακόψει τη δυναμική ανάδειξης της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» σε τρίτη δύναμη σε ομοσπονδιακό επίπεδο ή θα αναγκασθεί να αναδιπλωθεί και σε ό,τι αφορά την Ε.Ε.-Ευρωζώνη τερματίζοντας την εκεχειρία που το ίδιο το Βερολίνο επέβαλε μετά το Brexit στα τέλη Ιουνίου;

Να θυμίσουμε ότι όταν ιδρύθηκε την άνοιξη του 2013 η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» είχε ως σχεδόν μονοθεματική αναφορά τη χαλαρή στάση του Βερολίνου απέναντι στον Νότο και κυρίως την Ελλάδα, αλλά και τον κίνδυνο κατάλυσης της εθνικής κυριαρχίας από τον Ντράγκι και την ΕΚΤ, που παραβίαζαν και το Σύνταγμα της Γερμανίας και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τον κανονισμό λειτουργίας της Κεντρικής Τράπεζας.
Τότε δεν υπήρχε Προσφυγικό - Μεταναστευτικό και η Εναλλακτική στις εκλογές του φθινοπώρου του 2013 πλησίασε πολύ κοντά στο όριο του 5%, που είναι αναγκαίο για την είσοδο στην Ομοσπονδιακή Βουλή Μπούντεσταγκ, χωρίς να μπορέσει να το ξεπεράσει. Άντλησε την εκλογική της βάση από τους Χριστιανοδημοκράτες και τους Φιλελεύθερους που έπεσαν για πρώτη φορά μετά το 1949, κάτω από το όριο του 5% και αποκλείσθηκαν από την Μπούντεσταγκ.
Η δραστηριοποίηση της Εναλλακτικής και στη διαχείριση της Κρίσης στην Ευρωζώνη είναι μοιραία και αναπόφευκτη, καθώς μόνον έτσι μπορεί να αποφύγει το μονοθεματικό στίγμα της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, που κινδυνεύει να εγκλωβίσει το μήνυμά της μόνον σε ακροατήριο με ακροδεξιές ευαισθησίες. Άλλωστε, αν η Εναλλακτική δεν εκφράσει έναν ευρωσκεπτικισμό που προϋπάρχει της διόγκωσης των προσφυγικών ροών, τον ρόλο αυτό θα αναλάβουν οι Φιλελεύθεροι, που αγωνίζονται με κάθε μέσον να επανέλθουν στην Μπούντεσταγκ.
Ποιος θα είναι ο αντίπαλος της Λεπέν
Στην κόψη του ξυραφιού η Γαλλία
Τον Δεκέμβριο, ενώ η Μέρκελ θα αναμένεται να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της για τέταρτη ή όχι υποψηφιότητα στο Συνέδριο της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης, ο Ολάντ θα πρέπει να τοποθετηθεί, όπως έχει ήδη δεσμευθεί, για την δική του υποψηφιότητα.
Σήμερα το δημοσκοπικό ποσοστό είναι 11%, με τον μέχρι πρόσφατα υπουργό Οικονομίας Μακρόν να συγκεντρώνει 16%. Παρ’ όλα αυτά, το παιχνίδι με δεδομένη την πρωτιά της Λεπέν στον πρώτο γύρο της προεδρικής εκλογής μπορεί να θεωρηθεί ανοικτό με ζητούμενο ποιος θα είναι ο αντίπαλός της στον δεύτερο γύρο, ικανός να προκαλέσει μια πλειοψηφική συσπείρωση.
Ο Σαρκοζί που έσπευσε να θέσει υποψηφιότητα είναι στη σκιά δικαστικής δίωξης για παράνομες πρακτικές χρηματοδότησης στην προεκλογική εκστρατεία του 2012, μια εκκρεμότητα που μπορεί να του στοιχίσει τη δυνατότητα να είναι υποψήφιος.
Μένει ο πρώην πρωθυπουργός επί Σιράκ, Ζιπέ, ο οποίος και αυτός στο παρελθόν είχε καταδικασθεί σε στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για αργομισθίες κομματικών στελεχών στον Δήμο Παρισιού, όπου ήταν αντιδήμαρχος επί Δημαρχίας Σιράκ.
Το προνόμιο
Σε κάθε περίπτωση, μέχρι και πρόσφατα όλοι οι υποψήφιοι πλειοδοτούσαν σε μέτρα αυστηρότητας και καταστολής τόσο απέναντι στην ανομία και την παραβατικότητα που είναι μια σκληρή καθημερινότητα στα προάστια των μεγάλων πόλεων, όσο απέναντι στην τυφλή φονταμενταλιστική τρομοκρατία απέναντι σε Τζιχαντιστές ή και Μοναχικούς Λύκους.
Έτσι άφηναν στη Λεπέν το προνόμιο να εκφέρει έναν κατασταλτικό λόγο με συνέπεια και διάρκεια και ταυτόχρονα να εκμεταλλεύεται την κοινωνική δυσαρέσκεια που προκύπτει από τις συνεχείς περικοπές στις οποίες υποχρεώνεται η Γαλλία από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες στο όνομα του Συμφώνου Σταθερότητας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιλογές των Ολάντ-Βαλς είχαν την ιδιομορφία να δυσαρεστούν ταυτόχρονα Βερολίνο -Βρυξέλλες ως ανεπαρκείς, αλλά και την κοινή γνώμη, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τις συγκρούσεις που ακολούθησαν την ψήφιση του νόμου για τις εργασιακές σχέσεις.
Μόνη δυνατότητα
Σήμερα, η μόνη ευκαιρία και δυνατότητα όχι ανάκαμψης και νίκης, τουλάχιστον αξιοπρεπούς παρουσίας στην προεκλογική εκστρατεία για τον Ολάντ δεν είναι άλλη από την εμβάθυνση της διαφοροποίησής του από τη Γερμανία ως προς τη δημοσιονομική λιτότητα, που είναι η μόνη δυνατότητα να ανακόψει την πολυσυλλεκτική απορρόφηση της κοινωνικής δυσαρέσκειας από τη Λεπέν και το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο.
Έτσι ως υποψήφιοι τόσο η Μέρκελ όσο και ο Ολάντ είναι από ό,τι φαίνεται υποχρεωμένοι να κινηθούν προς αντίθετες κατευθύνσεις. Η πρωτοβουλία Ολάντ για τριμερή Σύνοδο Κορυφής Γαλλίας, Ιταλίας και Γερμανίας στα τέλη Αυγούστου και η πλήρης στήριξή του στη συνάντηση των Επτά την περασμένη βδομάδα στην Αθήνα εγγράφονται προφανώς σε μια πιο συνολική στρατηγική χειραφέτησής του από την πρωτοκαθεδρία του Βερολίνου στην Ευρωζώνη.

2013
Οταν ιδρύθηκε την άνοιξη του 2013 η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» είχε ως σχεδόν μονοθεματική αναφορά τη χαλαρή στάση του Βερολίνου απέναντι στον Νότο και κυρίως την Ελλάδα, αλλά και τον κίνδυνο κατάλυσης της εθνικής κυριαρχίας από τον Ντράγκι και την ΕΚΤ. Τότε δεν υπήρχε Προσφυγικό - Μεταναστευτικό.
Μόνη έξοδος
Η δραστηριοποίηση της Εναλλακτικής και στη διαχείριση της Κρίσης στην Ευρωζώνη είναι μοιραία και αναπόφευκτη, καθώς μόνον έτσι μπορεί να αποφύγει το μονοθεματικό στίγμα της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, που κινδυνεύει να εγκλωβίσει το μήνυμά της μόνον σε ακροατήριο με ακροδεξιές ευαισθησίες.
Στροφή
Ως υποψήφιοι τόσο η Μέρκελ όσο και ο Ολάντ είναι από ό,τι φαίνεται υποχρεωμένοι να κινηθούν προς αντίθετες κατευθύνσεις. Η πρωτοβουλία Ολάντ για τριμερή Σύνοδο Κορυφής Γαλλίας, Ιταλίας και Γερμανίας στα τέλη Αυγούστου και η πλήρης στήριξή του στη συνάντηση των Επτά την περασμένη βδομάδα στην Αθήνα εγγράφονται προφανώς σε μια πιο συνολική στρατηγική χειραφέτησής του από την πρωτοκαθεδρία του Βερολίνου στην Ευρωζώνη.

??Τον Δεκέμβριο ο Ολάντ θα πρέπει να τοποθετηθεί για την δική του υποψηφιότητα.