ΟΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Συμμόρφωση προς τις... υποδείξεις - Τι αποκαλύπτει η επιστολή Τσακαλώτου

ΟΙ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Συμμόρφωση προς τις... υποδείξεις - Τι αποκαλύπτει η επιστολή Τσακαλώτου

Οι κυβερνητικές δεσμεύσεις προς τους δανειστές οι οποίες στάθηκαν ικανές στο να «ξεπαγώσουν» τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος αποκαλύπτονται στο κείμενο της επιστολής του υπουργού Οικονομικών Ευκ. Τσακαλώτου που εστάλη στους επικεφαλής του Eurogroup και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).

Η επιστολή συμμόρφωσης δείχνει την προσπάθεια της ελληνικής πλευράς να ισορροπήσει μεταξύ των παροχών που δόθηκαν στους συνταξιούχους και της σκληρής γραμμής των δανειστών, κυρίως του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε.

Η «απολογία» του κ. Τσακαλώτου ουσιαστικά έχει ένα βασικό σημείο. Ότι η ελληνική πλευρά δεν μπορεί στο εξής να προχωρεί σε μονομερείς ενέργειες. «Eπί της διαδικασίας, αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών μας από το Μνημόνιο», επισημαίνει ο υπουργός.

Από την άλλη, πρόκειται για μια επιστολή σε απολογητικό ύφος που δεσμεύει την παρούσα, αλλά και τις επόμενες κυβερνήσεις σε πιστή τήρηση, χωρίς άλλες παρεκκκλίσεις, των συμφωνηθέντων με τους δανειστές. Κυρίως των πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5%, στόχος που θεωρείται υπερβολικά υψηλός κι έχει αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης με τους δανειστές, κυρίως τον Β. Σόιμπλε και το ΔΝΤ.

Το αρνητικό σημείο της επιστολής είναι επίσης ότι η Αθήνα δεν έχει πλέον δικαίωμα να επιλέγει η ίδια από πού θα προχωρεί σε περικοπές δαπανών, εφόσον χρειαστεί. Το ψαλίδι θα πέσει αυτόματα στις συντάξεις. Ακόμη, σημαντικό είναι το γεγονός ότι δεσμεύεται η κυβέρνηση ότι δεν πρόκειται για «13η σύνταξη» το βοήθημα στους συνταξιούχους αλλά μια έκτακτη παροχή που δεν θα επαναληφθεί. Υπενθυμίζεται ότι τόσο ο πρωθυπουργός, όσο χθες και ο Αλ. Φλαμπουράρης, μίλησαν για υλοποίηση της δέσμευσης για «13η σύνταξη». Και βεβαίως, η αναστολή του ΦΠΑ θα είναι μόνο για το 2017, ανεξαρτήτως αν η προσφυγική κρίση διαρκέσει περισσότερο.

Με την επιστολή Τσακαλώτου, η κυβέρνηση δεσμεύεται στα εξής:

[1] Ενεργοποίηση του «αυτόματου κόφτη» σε περίπτωση που τα στοιχεία της Eurostat τον Απρίλιο δείξουν ότι δεν επιτεύχθηκαν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 (0,5%/ΑΕΠ) και ότι οι σχετικές περικοπές θα γίνουν αποκλειστικά από τις συντάξεις. Μέχρι τώρα η κυβέρνηση είχε τη δυνατότητα της επιλογής περικοπών, τώρα το «ψαλίδι» θα πέσει αποκλειστικά στις συντάξεις, εφόσον βεβαίως χρειαστεί. «Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού για το 2016 δεν επιτυγχάνουν τον συμφωνημένο στόχο, γεγονός που θεωρούμε εξαιρετικά απίθανο, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις, για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τον δημοσιονομικό στόχο του 2016» τονίζεται στην επιστολή.

[2] Τυχόν υπερβάσεις των πλεονασμάτων στο μέλλον θα κατευθυνθούν στο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ή/και στη μείωση της φορολογίας. «Ειδάλλως, θα χρησιμοποιήσουμε την υπεραπόδοση για τη δημιουργία ενός 'μαξιλαριού ρευστότητας' (cash buffer) ή/και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών».

[3] Η εισοδηματική ενίσχυση που αποφασίστηκε να χορηγηθεί στους χαμηλοσυνταξιούχους δεν θα έχει τον μόνιμο χαρακτήρα μιας 13ης σύνταξης αλλά είναι μια έκτακτη παροχή που δεν πρόκειται να ξαναδοθεί. «Αναφορικά με το μέτρο για τις συντάξεις, αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο πρωθυπουργός όσο και εγώ έχουμε ξεκαθαρίσει δημόσια, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι αυτή είναι μια εφάπαξ πληρωμή και δεν υπάρχει πρόθεση να αποτελέσει μόνιμο κομμάτι της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, που τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή», τονίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών. Η πρόταση αυτή ουσιαστικά «αδειάζει» τον πρωθυπουργό και κυβερνητικούς βουλευτές που μιλούν για «13η σύνταξη» αφού μόνο κάτι τέτοιο δεν είναι το βοήθημα, όπως ομολογείται στην επιστολή.

[4] Το μέτρο της προσωρινής αναστολής του ΦΠΑ για επιλεγμένα νησιά του Αιγαίου, περιορίζεται μόνο στο 2017 και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από τον προϋπολογισμό του 2017. Αυτό σημαίνει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2018 ο ΦΠΑ θα αυξηθεί στα συγκεκριμένα νησιά.

[5] Οι ελληνικές αρχές παραμένουν απολύτως δεσμευμένες στην εκτέλεση της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας η οποία βασίζεται σε στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα.

Ο υπουργός συνόδευσε τη δημοσιοποίηση της επιστολής με δήλωσή του στην οποία επιτίθεται κατά της ΝΔ για τα όσα έχει υποστηρίξει το τελευταίο διάστημα όσον αφορά την απόφαση της κυβέρνησης να δώσει το έκτακτο βοήθημα στους χαμηλοσυνταξιούχους και να αναστείλει την αύξηση του ΦΠΑ σε νησιά του Αιγαίου.

Η επιστολή του υπουργού Οικονομικών (ανεπίσημη μετάφραση)

«Σε απάντηση της προκαταρκτικής έκθεσης των θεσμών σχετικά με τα μέτρα για τις συντάξεις και τον ΦΠΑ, τις οποίες πρόσφατα νομοθέτησαν και εφάρμοσαν οι ελληνικές αρχές, καθώς και τις απόψεις που εκφράστηκαν στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη του Euroworking Group της 20ης Δεκεμβρίου, θα ήθελα να αποσαφηνίσω τα παρακάτω.

Αναφορικά με το μέτρο για τις συντάξεις, αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο ο πρωθυπουργός όσο και εγώ έχουμε ξεκαθαρίσει δημόσια, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε, ότι αυτή είναι μια εφάπαξ πληρωμή και δεν υπάρχει πρόθεση να αποτελέσει μόνιμο κομμάτι της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού, που τέθηκε πρόσφατα σε εφαρμογή.

Αναφορικά με την προσωρινή αναστολή του ΦΠΑ για επιλεγμένα νησιά του Αιγαίου, το μέτρο περιορίζεται μόνο στο 2017 και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου στον προϋπολογισμό του 2017.

Οι ελληνικές αρχές παραμένουν απολύτως δεσμευμένες στην εκτέλεση της συμφωνημένης δημοσιονομικής πορείας η οποία βασίζεται σε στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 0,5%, 1,75% και 3,5% του ΑΕΠ για το 2016, 2017 και 2018 αντίστοιχα.

Οι ελληνικές αρχές θα ενεργοποιήσουν τον έκτακτο δημοσιονομικό μηχανισμό (contingency fiscal mechanism), ο οποίος περιλαμβάνεται στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης, όπως περιγράφεται στο Νόμο 4389/16, σε περίπτωση που τα στοιχεία τα οποία θα επικυρώσει η Eurostat δείχνουν ότι οι παραπάνω δημοσιονομικοί στόχοι δεν έχουν επιτευχθεί.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που τα αποτελέσματα του προϋπολογισμού για το 2016 δεν επιτυγχάνουν τον συμφωνημένο στόχο, γεγονός που θεωρούμε εξαιρετικά απίθανο, οι ελληνικές αρχές δεσμεύονται να λάβουν αντισταθμιστικά μέτρα στο πεδίο των δαπανών για τις συντάξεις, για να καλύψουν τη διαφορά ανάμεσα στο αποτέλεσμα και τον δημοσιονομικό στόχο του 2016. Eπί της διαδικασίας, αναγνωρίζω ότι μέτρα με δημοσιονομικές επιπτώσεις πρέπει να συζητούνται και να συμφωνούνται με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των δεσμεύσεών μας από το Μνημόνιο. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση μίας μόνιμης δημοσιονομικής υπεραπόδοσης σε σχέση με τους στόχους του προγράμματος, όπως αυτή διαπιστώνεται από τα ετήσια αποτελέσματα του προϋπολογισμού που επικυρώνει η Eurostat, οι ελληνικές αρχές θα συμφωνήσουν με τους θεσμούς, στο πλαίσιο των αξιολογήσεων, σχετικά με τη χρήση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου. Αναγνωρίζουμε ότι ο διαθέσιμος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε στοχευμένα μέτρα για την ενδυνάμωση της κοινωνικής προστασίας (ειδικά στο Πρόγραμμα για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης) και/ή για τη μείωση των φορολογικών βαρών που προκύπτουν από τις μνημονιακές δεσμεύσεις.

Ειδάλλως, θα χρησιμοποιήσουμε την υπεραπόδοση για τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού ρευστότητας» (cash buffer) ή/και για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών. Οι ελληνικές αρχές αναγνωρίζουν πλήρως ότι τα ανακοινωθέντα του Eurogroup στις 25 Μαΐου και στις 5 Δεκεμβρίου βασίζονται στη διαρκή αφοσίωση στις δεσμεύσεις του Μνημονίου. Ελπίζω ότι αυτές οι διευκρινίσεις επανεπιβεβαιώνουν στο Eurogroup την απόλυτη δέσμευση μας να παραμείνουμε συμμορφωμένοι με τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από το Μνημόνιο, τόσο επί της ουσίας όσο και επί της διαδικασίας της συνεργασίας με τους εταίρους μας».