Μια ρύθμιση που επιβραβεύει την ασυνέπεια

Γιώργος Α. Κορομηλάς, πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών

Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο στο οποίο περιλαμβάνεται η οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης προηγουμένων ετών, δηλαδή η δυνατότητα που έχουν οι φορολογούμενοι να υποβάλουν μέχρι τις 31.5.2017 μη υποβληθείσες ή ανακριβώς ή ελλιπώς υποβληθείσες δηλώσεις, με μείωση, υπό προϋποθέσεις και κατά περίπτωση, από τις προβλεπόμενες επιβαρύνσεις μη υποβολής, ανακριβούς ή εκπρόθεσμης υποβολής δήλωσης ή καταβολής δηλαδή τους πρόσθετους φόρους, τους τόκους και τα πρόστιμα. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση η ρύθμιση αυτή γίνεται δεδομένης της εξαιρετικής δημοσιονομικής συγκυρίας και προκειμένου να διευκολυνθούν οι υπόχρεοι να εκπληρώσουν τις δηλωτικές τους υποχρεώσεις και να εισπραχθούν τα σχετικά δημόσια έσοδα.

Ουσιαστικά, όμως, η ρύθμιση αυτή είναι η επιστροφή σε μεθόδους του παρελθόντος για τις οποίες το σύνολο των συνεπών φορολογουμένων της χώρας είχε την εντύπωση πως είχαν τελειώσει. Οι ρυθμίσεις αυτές μπορεί να αποφέρουν κάποια έσοδα στα κρατικά ταμεία, επιβραβεύουν, όμως, τους ασυνεπείς και τους κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση φοροφυγάδες. Πώς μπορεί να εμπεδωθεί φορολογική συνείδηση σε αυτή τη χώρα όταν κάθε λίγο και λιγάκι έχουμε τέτοιου είδους ρυθμίσεις; Πώς είναι δυνατόν από τη μια μεριά η πολιτεία να ζητάει από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να είναι απόλυτα συνεπείς με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και από την άλλη να σκέφτεται να «αμνηστεύσει» όλους όσους έχουν αναγάγει τη φοροδιαφυγή σε πρωταθλητισμό; Όλοι γνωρίζουμε ότι αντί να αποκτήσουν φορολογική συνείδηση όλοι αυτοί που επωφελούνται με τις κάθε είδους ρυθμίσεις, θα συνεχίσουν να κρατούν την ίδια βαθύτατα αντικοινωνική στάση τους, σίγουροι ότι σε λίγα πάλι χρόνια η ίδια ή/και οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση θα νομοθετήσει άλλη μια ρύθμιση, για τη βραχυπρόθεσμη τόνωση των κρατικών ταμείων, «δικαιώνοντάς» τους.

Πώς είναι δυνατόν να επιβιώσει ο συνεπής επαγγελματίας, φυσικό ή νομικό πρόσωπο που καταβάλλει φόρο, τέλος επιτηδεύματος και έκτακτες μονίμου χαρακτήρα εισφορές, όταν αυτός που φοροδιαφεύγει «καθαρίζει» με μια ρύθμιση; Μα φυσικά δεν είναι δυνατόν να επιβιώσει ο συνεπής γιατί ο φοροδιαφεύγων έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα το οποίο δυστυχώς συνεχίζει και θα συνεχίζει να διατηρεί με κάθε εφαρμοζόμενη ρύθμιση οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης.

Πώς είναι δυνατόν να μην στραφεί σε παραβατική συμπεριφορά κάθε ένας πολίτης όταν δήλωσε όλα τα εισοδήματά του και κράτησε τις όποιες μικρές οι μεγάλες αποταμιεύσεις του στην Ελλάδα, εγκλωβιζόμενος από τα capital controls και κινδυνεύοντας ακόμα και με κούρεμα εάν δεν είχε επιτευχθεί συμφωνία με τους δανειστές, όταν θα δει αυτούς που μετέφεραν σωρηδόν αδήλωτα χρήματα σε τράπεζες του εξωτερικού να νομιμοποιούν αυτά τα ποσά; Μα φυσικά θα εκφράσει ποικιλοτρόπως τη δυσαρέσκειά του με κύρια αντίδραση να προσπαθήσει, και θα το πετύχει, να αποκρύψει και αυτός ό,τι μπορεί αντιδρώντας με αυτόν τον μη δόκιμο τρόπο στην «αμνήστευση» όλων αυτών που επί σειρά ετών συνέβαλαν στο δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας.

Αυτές οι πρακτικές μπορεί να αποδώσουν ένα μικρό ή μεγάλο ποσό στα δημόσια ταμεία, αλλά αυτό θα είναι προσωρινό, ενώ η χώρα χρειάζεται έσοδα μόνιμου χαρακτήρα, τα οποία μπορεί να τα αποκτήσει και να τα διατηρήσει αυξανόμενα, με τον εξορθολογισμό των συντελεστών στην άμεση και έμμεση φορολογία και την παράλληλη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Οι κάθε είδους ρυθμίσεις παραπέμπουν σε συνειδητή παραίτηση από την προσπάθεια καταπολέμησης της φοροδιαφυγής, προσπάθεια που πρέπει να είναι συνεχής και εντεινόμενη.