Αγρότες: Ένταξη στο κανονικό καθεστώς, ποιοι παραμένουν στο ειδικό, μετάταξη σε άλλο καθεστώς
Κωνσταντίνος Νιφορόπουλος.
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Πρόεδρος ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
Γεώργιος Παπαδημητρίου
Φοροτεχνικός Πρόεδρος Σ.Ε.ΕΛ.Φ.Ο. Καρδίτσας
Γ.Γ. ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Οικονομικός Επόπτης Ε.Β.Ε. Καρδίτσας
Με χρονικό ορίζοντα την 30η Ιανουαρίου (τουλάχιστον μέχρι στιγμής), τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα όσον αφορά το χρόνο που έχει κάποιος στη διάθεση σου προκειμένου να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς, ή να κάνει μετάταξη από το κανονικό στο ειδικό καθεστώς.
Θα προσπαθήσουμε να συγκεντρώσουμε όσο το δυνατόν πιο περιεκτικά, όλες εκείνες τις περιπτώσεις βάσει των οποίων θα πρέπει να προχωρήσει κάποιος στη μετάταξη ενός αγρότη, ή στην ένταξη ενός παραγωγού.
Η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 τροποποιεί πλήρως και προσδιορίζει συγκεκριμένα, τα νέα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία εντάσσονται ή όχι στο καθεστώς βιβλίων οι αγρότες από την 01.01.17. Μια διάταξη που φέρνει μεγάλες ανατροπές και θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να λάβουν σοβαρά υπόψη, προκειμένου να μην βρεθούν στη δίνη των προστίμων.
Η εν λόγω διάταξη ορίζει ότι: «…στις 15.000 ευρώ περιλαμβάνεται η αξία όλων των παραδόσεων αγροτικών προϊόντων ιδίας παραγωγής και των παροχών αγροτικών υπηρεσιών προς κάθε πρόσωπο, που πραγματοποιήθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος, και στις 5.000 ευρώ περιλαμβάνεται κάθε είδους επιδότηση που έλαβαν οι αγρότες».
Ας δούμε αναλυτικά τι σημαίνει η παραπάνω παράγραφος.
Για να ενταχθεί κάποιος στο κανονικό καθεστώς πρέπει να έχει πάνω από 15.000,00€ τζίρο το προηγούμενο έτος. Μιλάμε για τους αγρότες και του παραγωγούς του ειδικού καθεστώτος, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει όλα τα τιμολόγια αγοράς και τα παραστατικά με τα οποία πούλησαν την παραγωγή τους στα εκκοκκιστήρια, στους συνεταιρισμούς ή στους εμπόρους και να τα προσκομίσουν στο λογιστή τους, έτσι ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν αν θα πρέπει να ενταχθούν ή όχι, βάσει τζίρου, στο κανονικό καθεστώς.
Επίσης, (όπως άλλωστε ίσχυε και για το 2015), λαμβάνονται υπόψη οι λιανικές πωλήσεις που έκανε κάποιος προς άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος, αλλά και προς ιδιώτες, εκδίδοντας αποδείξεις είσπραξης. Θα πρέπει να συγκεντρώσει τις αποδείξεις αυτές αφού, εκτός από τον υπολογισμό τους για την ένταξη ή όχι βάσει τζίρου, αποτελούν στοιχείο προσδιορισμού εσόδων και για το Ε-3 που θα συνταχθεί τους επόμενους μήνες στις φορολογικές δηλώσεις.
Το νέο δεδομένο που εισάγει ως στοιχείο ένταξης η ΠΟΛ.1201/28.12.2016, είναι το ότι στο τζίρο για τον προσδιορισμό του ορίου των 15.000,00€ υπολογίζονται και τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών προς άλλους αγρότες. Δηλαδή αν κάποιος αγρότης ο οποίος αποφάσισε να δουλέψει στο χωράφι τρίτου πληρώθηκε με εργόσημο, τότε στον προσδιορισμό του τζίρου από τις πωλήσεις της παραγωγής του, προστίθεται και το σύνολο των εργόσημων που έλαβε από την εργασία του.
[Αυτό προκύπτει από το Παράδειγμα της ΠΟΛ.1201/28.12.2016 «3. Αγρότης του ειδικού καθεστώτος πραγματοποίησε το φορολογικό έτος 2016 χονδρικές πωλήσεις αξίας 7.000 ευρώ και παροχές αγροτικών του υπηρεσιών (με λήψη εργόσημου) αξίας 3.000 ευρώ και έλαβε επιδοτήσεις 4.000 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης παραμένει στο ειδικό καθεστώς αγροτών από 1.1.2017»] .
Το δεύτερο κριτήριο ένταξης είναι το όριο των 5.000,00€ από επιδοτήσεις. Η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 ορίζει: «στις 5.000 ευρώ περιλαμβάνεται κάθε είδους επιδότηση που έλαβαν οι αγρότες».
Μέχρι τώρα λαμβάνονταν υπόψη το ποσό της ενιαίας ενίσχυσης (και μόνο) προκειμένου κάποιος να ενταχθεί ή όχι στο κανονικό καθεστώς. Το νέο που εισάγει η εν λόγω διάταξη είναι ότι πλέον λαμβάνονται υπόψη όλες οι επιδοτήσεις που εισπράχθηκαν εντός του προηγούμενου έτους, ανεξάρτητα ποια χρονιά αφορούν.
[Προσοχή: Ζήτημα υπάρχει στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες το σύστημα του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. (www.iris.gov.gr), θεωρεί ως πληρωθείσες τις επιδοτήσεις των τελευταίων ημερών του Δεκεμβρίου 2016, ενώ αυτές πιστώθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των αγροτών το 2017. Η διατύπωση της ερμηνευτικής στο σημείο αυτό είναι: «Στον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ από επιδοτήσεις, από 01.01.2017 και εφεξής, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό επιδοτήσεων ή ενισχύσεων κάθε μορφής που πράγματι καταβλήθηκε στον αγρότη εντός του προηγούμενου φορολογικού έτους,…». Εκτιμούμε ότι η ανωτέρω διατύπωση, δίνει την δυνατότητα, οι επιδοτήσεις αυτές να μην ληφθούν υπόψη στο 2016, αλλά να θεωρηθούν επιδοτήσεις του 2017]
Παράδειγμα:
Εισέπραξε κάποιος το 2016 τα κάτωθι ποσά:
- 25.04.16 Εξόφληση βασικής ενίσχυσης 2015 = 282,82€
- 25.04.16 Πρασίνισμα έτους 2015 = 1.462,09€
- 25.07.16 Συνδεδεμένη ενίσχυση 2015 = 2.000,00€
- 27.10.16 Βασική ενίσχυση 2016 = 2.071,48€
- 16.12.16 Εξόφληση βασικής ενίσχυσης 2016 = 874,78€
- 16.12.16 Πρασίνισμα έτους 2016 = 1.456,66€
Συνολικές επιδοτήσεις εισπραχθείσες το 2016 = 8.147,83€
Ο δικαιούχος του παραδείγματος πρέπει από την 01.01.17 να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς.
Παρατηρούμε ότι εάν λαμβάνονταν υπόψη μόνο οι επιδοτήσεις του έτους 2016, δεν θα είχε υποχρέωση να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς αφού, το ποσό των επιδοτήσεων του 2016 είναι 4.402,92€. Σε αντίθεση με την υποχρέωση που προκύπτει πλέον εξαιτίας της άθροισης όλων ανεξαρτήτως των επιδοτήσεων.
Οι δικαιούχοι παραγωγοί θα πρέπει να ενημερώσουν τον λογιστή τους για τα ποσά των επιδοτήσεων που εισέπραξαν ώστε, μετά τον απαραίτητο έλεγχο, να γίνουν οι διαδικασίες μετάταξης και να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς.
Επισημαίνουμε ότι η άθροιση των επιδοτήσεων για τον εντοπισμό όσων υποχρεούνται να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς, δεν έχει καμία σχέση με τη φορολόγηση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι αναμπελώσεις είναι αποζημιώσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη στην άθροιση των επιδοτήσεων για τον προσδιορισμό του ορίου ένταξης στο κανονικό καθεστώς.
[Ειδικότερα στην ΠΟΛ.1201/28.12.2016, αναφέρονται μεταξύ άλλων : «Διευκρινίζεται ότι στο ποσό των επιδοτήσεων, περιλαμβάνεται οποιοδήποτε ποσό επιδότησης ή ενίσχυσης καταβλήθηκε στον αγρότη, όπως πράσινη ενίσχυση, βασική ενίσχυση, ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας, συνδεδεμένες ενισχύσεις, εξισωτική, ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι κ.λ.π. Δεν θεωρούνται επιδοτήσεις ή ενισχύσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ορίου των 5.000 ευρώ, οι κάθε είδους ενισχύσεις από το κράτος για την πραγματοποίηση επενδύσεων, καθώς και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛΓΑ. Συνεπώς, για να κριθεί το καθεστώς ενός αγρότη την 1.1.2017, λαμβάνεται υπόψη το ποσό των επιδοτήσεων που πράγματι έλαβε ο αγρότης εντός του 2016, ακόμη κι αν πρόκειται για ποσά που ανάγονται σε παλαιότερα έτη (π.χ. 2014, 2015 κλπ).»]
Περιπτώσεις ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Επαγγελματίας από άλλη αιτία (εμπορική επιχείρηση, ελεύθερος επαγγελματίας): Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς, ανεξάρτητα από το ύψος των επιδοτήσεων του, ή από το σύνολο των πωλήσεων του.
Κάνουμε προσθήκη δραστηριότητας τους ΚΑΔ για τις αγροτικές του καλλιέργειες στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Ελεύθεροι επαγγελματίες απαλλασσόμενοι του ΦΠΑ (π.χ. γιατροί): Εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς με την προσθήκη ΚΑΔ για την αγροτική τους δραστηριότητα.
Αγρότης του ειδικού με παρουσία στις λαϊκές αγορές: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με αγροτικό φωτοβολταϊκό έως 100KW: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με ενοικιαζόμενα δωμάτια: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με εκμετάλλευση αγροτικών μηχανημάτων, όπως είναι οι θεριζοαλωνιστικές μηχανές, τα σπαρτικά μηχανήματα που προσαρτώνται σε τρακτέρ, κλπ, υποχρεούνται να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και για την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Αγρότης ειδικού καθεστώτος με εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016>5.000,00€: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς από 01.01.17.
«Νέος Αγρότης» : Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς με βάση τις εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016 > 5.000,00€ , λαμβάνοντας υπόψη και την «ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας»
Συνταξιούχος/μισθωτός δημοσίου/ιδιωτικού τομέα με εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016 > 5.000,00€: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς από 01.01.17.
Ποιοι παραμένουν στο ειδικό καθεστώς
- Όσοι έχουν τζίρο από τις πωλήσεις των προϊόντων τους το 2016 < 15.000,00€.
- Όσοι έχουν εισπράξει επιδοτήσεις πάσης φύσεως εντός του 2016 < 5.000,00€. (Εξαιρούνται οι επιδοτήσεις που αφορούν πάγιες επενδύσεις, καθώς και οι αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ).
Προσοχή : Πρέπει να ισχύουν και οι δύο προϋποθέσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Ο αγρότης εξακολουθεί να υπάγεται στο ειδικό καθεστώς, έστω και αν πωλεί τα προϊόντα του ύστερα από κάποια στοιχειώδη επεξεργασία που γίνεται με συνηθισμένα μέσα, στα πλαίσια της αγροτικής του παραγωγής, και εφόσον μετά την επεξεργασία αυτή, τα προϊόντα του δεν χαρακτηρίζονται ως βιομηχανικά ή βιοτεχνικά .
Στο πλαίσιο αυτό π.χ. ο ελαιοπαραγωγός που πωλεί το λάδι σε τενεκέδες ή ο αγρότης που πωλεί εμφιαλωμένο κρασί ή τσίπουρο, το οποίο δεν έχει υποστεί ιδιαίτερη επεξεργασία, αλλά είναι προϊόν φυσικής ζύμωσης, ή ο κτηνοτρόφος που παρασκευάζει τυρί με συνήθη μέσα, καθώς και ο αγρότης που μαζεύει διάφορα βότανα και τα συσκευάζει σε μικρά σακουλάκια, δεν μπορεί να αποκλειστεί από το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ αγροτών.
Δεν έχουν υποχρέωση ένταξης σε κανένα καθεστώς
- Όσοι καλλιεργούν μόνο για δική τους χρήση και δεν λαμβάνουν καμία επιδότηση.
Προσοχή:
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ελαιοπαραγωγών οι οποίοι ισχυρίζονται ότι δεν πουλάνε και παράγουν το λάδι μόνο για τον εαυτό τους. Να επισημάνω εδώ ότι όποιος θέλει να θεωρείται ότι παράγει για τον εαυτό του, θα πρέπει να πληρώσει μετρητοίς στο ελαιοτριβείο το δικαίωμα, τη δακοκτονία, τα χαρτόσημα και τέλος πάντων ό,τι προκύπτει ως υποχρέωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως για την πληρωμή του δικαιώματος ο παραγωγός δίνει εντολή στο ελαιοτριβείο να κρατήσει μέρος του παραχθέντος λαδιού για να πληρωθεί. Και μπορεί ελαιοπαραγωγός να ισχυρίζεται ότι «δεν πουλάω», όμως στην πράξη αυτό είναι συναλλαγή, θεωρείται πώληση και ως εκ τούτου θα πρέπει να είναι στο ειδικό καθεστώς.
Αγρότης – Δημόσιος υπάλληλος. Ασυμβίβαστο.
Η υπ’ αριθμ. 554/1991 Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (άσκηση γεωργικού επαγγέλματος από δημόσιους υπαλλήλους).
Πρόεδρος: Γ.Σγουρίτσας. Εισηγητής: Κ.Βολτής, Πάρεδρος. Ο δημόσιος υπάλληλος, καίτοι κύριο επάγγελμα και κύριο μέσο βιοπορισμού έχει την άσκηση των υπαλληλικών του καθηκόντων, δεν κωλύεται από τον νόμο να ασκεί επικουρικά-παράλληλα και με σκοπό τον πορισμό εισοδήματος και το αγροτικό επάγγελμα. Κατά συνέπεια δικαιούται να λάβει άδεια κυκλοφορίας φορτηγού ιδιωτικής χρήσεως αγροτικού αυτοκινήτου, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 1 και 2 του ΒΔ 281/1973.
(Επισυνάπτεται η απόφαση: ………………………)
Δικαιολογητικά ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Σύμφωνα ΠΟΛ.1024/17.1.2014 Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης ΠΟΛ.1281/30.12.2013 (ΦΕΚ 3367Β/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.», ισχύουν τα εξής :
«2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Οι αγρότες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι δεν πληρούν ένα εκ των κριτηρίων της παρ. 1 της ΠΟΛ.1281/30.12.2013 Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την απαλλαγή τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, υποχρεούνται από 1.1.2014 να υποβάλουν, στη Φορολογική Διοίκηση, δήλωση μεταβολής εργασιών (έντυπο Μ2), με την οποία θα δηλώσουν την ένταξή τους σε κατηγορία βιβλίων και την υπαγωγή τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., καθώς και τις δραστηριότητες της αγροτικής τους εκμετάλλευσης.
Τα ανωτέρω πρόσωπα, στην περίπτωση που ασκούν οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία τηρούν ήδη βιβλία και έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., ή απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων υποβάλλουν την παραπάνω δήλωση, προκειμένου να δηλώσουν επέκταση της δραστηριότητάς τους και στην περίπτωση που για την άλλη δραστηριότητα απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων, με τη δήλωση μεταβολής δηλώνεται η υποχρεωτική τήρηση βιβλίων και ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, μόνο για την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Την ίδια δήλωση υποβάλλουν οι αγρότες καθώς και τα φυσικά πρόσωπα, που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι ενώ πληρούν τα κριτήρια απαλλαγής τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέγουν την τήρησή τους.
Δήλωση έναρξης εργασιών (έντυπο Μ2) υποβάλλουν τα πρόσωπα αυτά στις περιπτώσεις που δεν έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. και επιλέγουν ή υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ..
Στις περιπτώσεις συνεκμετάλλευσης συνιδιοκτησίας, αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ., σύμφωνα με τα αναφερόμενα ανωτέρω από τη Δ/νση Βιβλίων και Στοιχείων, υποβάλλεται από τους συνιδιοκτήτες (κοινωνία αστικού δικαίου), δήλωση έναρξης εργασιών έντυπο Μ3. Με τη δήλωση αυτή συνυποβάλλεται και δήλωση μελών μη φυσικού προσώπου έντυπο Μ8, καθώς και δήλωση σχέσεων φορολογουμένων έντυπο Μ7……..
Δικαιολογητικά:
Στις περιπτώσεις που ως έδρα δηλώνεται η κατοικία του φορολογούμενου ή η κατοικία ενός εκ των μελών Κοινωνίας, συνυποβάλλεται για το σκοπό αυτό υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 και δε διενεργείται επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία).
Ως αποδεικτικό συνιδιοκτησίας στις περιπτώσεις έναρξης Κοινωνίας, υποβάλλεται ο τίτλος συνιδιοκτησίας ή σε περίπτωση μίσθωσης το συμφωνητικό μίσθωσης νομίμως θεωρημένο από τη Φορολογική Διοίκηση.
Οι φορολογούμενοι, υπήκοοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υποβάλλουν τις ανωτέρω δηλώσεις, συνυποβάλλουν άδεια διαμονής για εργασία σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3386/2005 όπως ισχύει. Η ίδια άδεια συνυποβάλλεται από τα πρόσωπα αυτά, στις περιπτώσεις που συμμετέχουν ως μέλη σε Κοινωνία Αστικού Δικαίου (σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με ΠΟΛ.1166/23.11.2010 εγκύκλιο).
Προσκόμιση Αποδεικτικού Εγγραφής ΟΓΑ
Επίσης, κατά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων, για την διευκόλυνση των φορολογουμένων, ως αποδεικτικό εγγραφής στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ΟΓΑ για τους εν ενεργεία ασφαλισμένους αρκεί οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την εγγραφή του στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ (πρόσφατη ειδοποίηση καταβολής εισφορών, βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, ενημερωτικά σημειώματα του ΟΓΑ κλπ.).
Για λοιπές περιπτώσεις ασφαλισμένων σε άλλο φορέα (πλην ΟΓΑ) κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπ. Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, NAT και λοιπών πλην ΟΓΑ), Δημοσίου, ως αποδεικτικό εγγραφής προσκομίζεται οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την ασφάλιση στον οικείο φορέα (αντίγραφο ΑΠΔ - Αναλυτική Προσωρινή Δήλωση, εκκαθαριστικών μισθοδοσίας για Δημοσίους υπαλλήλους, ειδοποιητήριο οφειλής ασφαλιστικών εισφορών, κλπ.).
Διευκρινίζεται ότι οι συνταξιούχοι όλων των φορέων (από άμεσο δικαίωμα) δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. Συνεπώς στις περιπτώσεις αυτές αρκεί η προσκόμιση εκκαθαριστικού σύνταξης ή συνταξιοδοτικής απόφασης κλπ.
Για τους αιτούντες αρχική εγγραφή στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του δελτίου απογραφής ασφαλισμένου (αίτηση εγγραφής).
Τα ανωτέρω προσκομιζόμενα, αντί της βεβαίωσης εγγραφής, δικαιολογητικά σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής στην ασφάλιση, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας του κάθε φορέα ασφάλισης.
Προσκόμιση Βεβαίωσης εγγραφής σε Επιμελητήριο
Σύμφωνα με το έγγραφο Κ1-40/1.2014 της Δ/νσης Εμπορικών Οργανώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε Επιμελητήριο εγγράφονται όσοι ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Η αγροτική εκμετάλλευση δεν υποχρεούται να εγγράφεται στα Επιμελητήρια εάν δεν έχει στοιχεία κερδοσκοπικού εμπορικού χαρακτήρα μέσω συγκεκριμένης δραστηριότητας ενός εκάστου αγρότη.
Σύμφωνα με τα παραπάνω κατά την υποβολή των σχετικών δηλώσεων, από τους αγρότες και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, εφόσον δεν ασκείται εμπορική δραστηριότητα.
Τα προαναφερόμενα σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των εν λόγω προσώπων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής σε Επιμελητήριο, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.»
Χρόνος ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Η μετάταξη στο κανονικό καθεστώς οποιουδήποτε υπόχρεου αναφέρεται στις παραπάνω κατηγορίες, είναι η 30η Ιανουαρίου 2017. Εμπρόθεσμα. Γιατί εκπρόθεσμα μπορεί να ενταχθεί κάποιος όποτε το θελήσει, καταβάλλοντας πρόστιμο 100,00€.
Για τις περιπτώσεις όσων αποφασίσουν να μην ενταχθούν, ή όσων αποφασίσουν να μην τους εντάξουν, το πρόστιμο για την εκπρόθεσμη ένταξη έπειτα από έλεγχο, είναι 2.500,00€.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει το σύστημα του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. (www.iris.gov.gr), το οποίο είναι στην κυριολεξία απροσπέλαστο. Εδώ και τρείς μήνες τουλάχιστον, σέρνεται κυριολεκτικά και δεν υπάρχει η δυνατότητα να μπορέσει κάποιος να ελέγξει όπως πρέπει, τις επιδοτήσεις που εισέπραξε ένας δικαιούχος και την πιθανότητα να καθίσταται ή όχι, υπόχρεος για ένταξη.
Πρόβλημα επίσης παραμένουν τα εργόσημα που μπορεί να έβαλε κάποιος αλλά να μην το θυμάται, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν προσεχώς στην ενημέρωση των στοιχείων από το Taxisnet όταν θ’ αρχίσουμε να συμπληρώνουμε τις φορολογικές δηλώσεις. Τότε, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν εργόσημα, θα χρειαστεί να γίνει εκπρόθεσμα η ένταξη στο κανονικό καθεστώς.
Χρόνος αποχώρησης από το κανονικό καθεστώς
Σε περίπτωση που κάποιος έχει υποχρέωση να ενταχθεί λόγω επιδοτήσεων, αλλά σκοπεύει να μεταβιβάσει τα δικαιώματα του όταν ανοίξει το σύστημα, η άποψή μας είναι ότι θα πρέπει να μπει στα βιβλία με ημερομηνία 01.01.17 και με την ημερομηνία μεταβίβασης θα κάνει διακοπή.
Η ανάγκη αυτή προκύπτει εκ του αποτελέσματος από τη στιγμή που η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 ορίζει ως υποχρέωση ελέγχου τις εισπραχθείσες επιδοτήσεις και όχι τις επιδοτήσεις που αφορούν το έτος. Άρα, αν κάποιος θελήσει να μεταβιβάσει προσεχώς τα δικαιώματα στο γιο του, αλλά το 2016 έχει εισπράξει συνολικά άνω των 5.000,00€ επιδοτήσεις, τότε:
α) στην περίπτωση που η μεταβίβαση γίνει εξ ολοκλήρου, θα κάνει διακοπή από το κανονικό καθεστώς με ημερομηνία μεταβίβασης ενώ
β) στην περίπτωση που θα μεταβιβάσει μέρος των δικαιωμάτων του, θα συνεχίσει να βρίσκεται στο κανονικό καθεστώς μέχρι τις 31.12.17 και αρχές του επόμενου έτους θα ελέγξει ξανά με βάση το κριτήριο των επιδοτήσεων σύμφωνα με την ΠΟΛ.1201/28.12.2016.
Χρόνος ένταξης στο ειδικό καθεστώς
- Ένας ο οποίος είναι ανένταχτος (και τέτοιοι υπάρχουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι), μπορεί να ενταχθεί οποτεδήποτε, αρκεί να είναι μία ημέρα πριν διενεργήσει την πρώτη του πώληση.
- Δεν είναι υποχρεωτικό αυτό να γίνει μέχρι 30 Ιανουαρίου.
- Όποτε κι αν γίνει αυτό, δεν επιβάλλεται πρόστιμο.
Ένταξη ενός ανένταχτου στο κανονικό καθεστώς
Παραγωγός ο οποίος αποφασίζει να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς, είτε από επιλογή είτε από υποχρέωση, θα πρέπει προηγουμένως να ενταχθούν στο ειδικό καθεστώς με ημερομηνία την 31.12 του προηγούμενου έτους και στη συνέχεια να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς.
«Δήλωση αποθεμάτων μετάταξης» και σύνταξη των καταστάσεων απογραφής, για τις ανάγκες του Φ.Π.Α. [ Εκτός φυσικά από την δήλωση μεταβολής στο Μητρώο ]
Σύνταξη απογραφής των αποθεμάτων αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών και αγαθών επένδυσης και υποβολή δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης μέχρι τις 28-2-2017, όταν έχουμε μετάταξη από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς και αντίστροφα. Μην το αμελήσετε, θα έχετε σημαντικό όφελος στον Φ.Π.Α.
Το έντυπο που πρέπει να υποβληθεί είναι: ΠΟΛ.1199/23.12.2016 - Τύπος και περιεχόμενο της «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης» - Έντυπο 012 - Φ.Π.Α.
Σημειώνουμε ότι μέχρι 31/12/2016:
Η ασφάλιση ή η συνταξιοδότηση από άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης, από άμεσο δικαίωμα, αποτελεί κώλυμα για την ασφάλιση στον ΟΓΑ (άρθρο 34 του Ν.34/1140/1981). Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι ή οι συνταξιούχοι άλλου φορέα Κύριας Ασφάλισης ,από άμεσο δικαίωμα, δεν μπορούσαν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ, ακόμη και αν απασχολούνται συστηματικά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ οι απασχολούμενοι περιστασιακά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση άλλου φορέα (π.χ ΙΚΑ, ΝΑΤ), υπό τη ρητή όμως προϋπόθεση ότι το κύριο επάγγελμά τους από το οποίο αντλούν το βιοπορισμό τους είναι το αγροτικό ή άλλο επάγγελμα καλυπτόμενο από την ασφάλιση του ΟΓΑ.
Στην εγκύκλιο 3/2017 Ε.Φ.Κ.Α. Κανόνες υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αυτοαπασχολούμενων Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ) από 01/01/2017, αναφέρεται ότι:
«ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.1140/1981, πρόσωπα άμεσα ασφ/να ή λαμβάνοντα σύνταξη από το Δημόσιο ή άλλο Φορέα Κύριας Ασφάλισης, Ελληνικό ή Ξένο, δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΓΑ.[ Μη ασφαλιζόμενα είς τον ΟΓΑ πρόσωπα:
Πρόσωπα αμέσως ησφαλισμένα είς το Δημόσιον ή είς έτερον φορέα κυρίας ασφαλίσεως υπό την έννοιαν της παραγράφου 8 του άρθρου 18 του Ν.Δ.1390/1973 διά τους Κλάδους Συντάξεων ή Υγείας, η λαμβάνοντα παρ΄ αυτών σύνταξιν, εξαιρέσει της πολεμικής συντάξεως και της τοιαύτης ειρηνικής περιόδου της καταβαλλομένης παρά του Ελληνικού Δημοσίου είς θύματα ή αναπήρους παθόντας εν υπηρεσία και ένεκα ταύτης, δεν υπάγονται από της 1ης Ιουλίου 1981 είς την ασφάλισιν του ΟΓΑ δια τον οικείον Κλάδον, καταργουμένης πάσης γενικής ή ειδικής αντιθέτου διατάξεως. ]
Από 01/01/2017 καταργούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και πλέον τα πρόσωπα αυτά έχουν υποχρέωση εφόσον ασκούν δραστηριότητα εκ των υπαγόμενων στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών.»
Υπάρχουν ένα σωρό αναπάντητα ερωτήματα και προβληματισμοί. Με το παρόν προσπαθήσαμε να λύσουμε κάποιους από αυτούς. Στην πορεία και ανάλογα με τα ερωτήματα, αλλά και τη φορά των διατάξεων θα επανέλθουμε.
https://www.taxheaven.gr
Κωνσταντίνος Νιφορόπουλος.
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής – «ΩΡΙΩΝ Α.Ε.Ο.Ε.Λ».
Πρόεδρος ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven
Γεώργιος Παπαδημητρίου
Φοροτεχνικός Πρόεδρος Σ.Ε.ΕΛ.Φ.Ο. Καρδίτσας
Γ.Γ. ΓΕ.Ο.Φ.ΙΝ. (Γεωργικό Οικονομικό Φορολογικό Ινστιτούτο)
Οικονομικός Επόπτης Ε.Β.Ε. Καρδίτσας
Με χρονικό ορίζοντα την 30η Ιανουαρίου (τουλάχιστον μέχρι στιγμής), τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα όσον αφορά το χρόνο που έχει κάποιος στη διάθεση σου προκειμένου να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς, ή να κάνει μετάταξη από το κανονικό στο ειδικό καθεστώς.
Θα προσπαθήσουμε να συγκεντρώσουμε όσο το δυνατόν πιο περιεκτικά, όλες εκείνες τις περιπτώσεις βάσει των οποίων θα πρέπει να προχωρήσει κάποιος στη μετάταξη ενός αγρότη, ή στην ένταξη ενός παραγωγού.
Η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 τροποποιεί πλήρως και προσδιορίζει συγκεκριμένα, τα νέα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία εντάσσονται ή όχι στο καθεστώς βιβλίων οι αγρότες από την 01.01.17. Μια διάταξη που φέρνει μεγάλες ανατροπές και θα πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι να λάβουν σοβαρά υπόψη, προκειμένου να μην βρεθούν στη δίνη των προστίμων.
Η εν λόγω διάταξη ορίζει ότι: «…στις 15.000 ευρώ περιλαμβάνεται η αξία όλων των παραδόσεων αγροτικών προϊόντων ιδίας παραγωγής και των παροχών αγροτικών υπηρεσιών προς κάθε πρόσωπο, που πραγματοποιήθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος, και στις 5.000 ευρώ περιλαμβάνεται κάθε είδους επιδότηση που έλαβαν οι αγρότες».
Ας δούμε αναλυτικά τι σημαίνει η παραπάνω παράγραφος.
Για να ενταχθεί κάποιος στο κανονικό καθεστώς πρέπει να έχει πάνω από 15.000,00€ τζίρο το προηγούμενο έτος. Μιλάμε για τους αγρότες και του παραγωγούς του ειδικού καθεστώτος, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει όλα τα τιμολόγια αγοράς και τα παραστατικά με τα οποία πούλησαν την παραγωγή τους στα εκκοκκιστήρια, στους συνεταιρισμούς ή στους εμπόρους και να τα προσκομίσουν στο λογιστή τους, έτσι ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν αν θα πρέπει να ενταχθούν ή όχι, βάσει τζίρου, στο κανονικό καθεστώς.
Επίσης, (όπως άλλωστε ίσχυε και για το 2015), λαμβάνονται υπόψη οι λιανικές πωλήσεις που έκανε κάποιος προς άλλους αγρότες του ειδικού καθεστώτος, αλλά και προς ιδιώτες, εκδίδοντας αποδείξεις είσπραξης. Θα πρέπει να συγκεντρώσει τις αποδείξεις αυτές αφού, εκτός από τον υπολογισμό τους για την ένταξη ή όχι βάσει τζίρου, αποτελούν στοιχείο προσδιορισμού εσόδων και για το Ε-3 που θα συνταχθεί τους επόμενους μήνες στις φορολογικές δηλώσεις.
Το νέο δεδομένο που εισάγει ως στοιχείο ένταξης η ΠΟΛ.1201/28.12.2016, είναι το ότι στο τζίρο για τον προσδιορισμό του ορίου των 15.000,00€ υπολογίζονται και τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών προς άλλους αγρότες. Δηλαδή αν κάποιος αγρότης ο οποίος αποφάσισε να δουλέψει στο χωράφι τρίτου πληρώθηκε με εργόσημο, τότε στον προσδιορισμό του τζίρου από τις πωλήσεις της παραγωγής του, προστίθεται και το σύνολο των εργόσημων που έλαβε από την εργασία του.
[Αυτό προκύπτει από το Παράδειγμα της ΠΟΛ.1201/28.12.2016 «3. Αγρότης του ειδικού καθεστώτος πραγματοποίησε το φορολογικό έτος 2016 χονδρικές πωλήσεις αξίας 7.000 ευρώ και παροχές αγροτικών του υπηρεσιών (με λήψη εργόσημου) αξίας 3.000 ευρώ και έλαβε επιδοτήσεις 4.000 ευρώ. Ο εν λόγω αγρότης παραμένει στο ειδικό καθεστώς αγροτών από 1.1.2017»] .
Το δεύτερο κριτήριο ένταξης είναι το όριο των 5.000,00€ από επιδοτήσεις. Η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 ορίζει: «στις 5.000 ευρώ περιλαμβάνεται κάθε είδους επιδότηση που έλαβαν οι αγρότες».
Μέχρι τώρα λαμβάνονταν υπόψη το ποσό της ενιαίας ενίσχυσης (και μόνο) προκειμένου κάποιος να ενταχθεί ή όχι στο κανονικό καθεστώς. Το νέο που εισάγει η εν λόγω διάταξη είναι ότι πλέον λαμβάνονται υπόψη όλες οι επιδοτήσεις που εισπράχθηκαν εντός του προηγούμενου έτους, ανεξάρτητα ποια χρονιά αφορούν.
[Προσοχή: Ζήτημα υπάρχει στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες το σύστημα του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. (www.iris.gov.gr), θεωρεί ως πληρωθείσες τις επιδοτήσεις των τελευταίων ημερών του Δεκεμβρίου 2016, ενώ αυτές πιστώθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των αγροτών το 2017. Η διατύπωση της ερμηνευτικής στο σημείο αυτό είναι: «Στον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ από επιδοτήσεις, από 01.01.2017 και εφεξής, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό επιδοτήσεων ή ενισχύσεων κάθε μορφής που πράγματι καταβλήθηκε στον αγρότη εντός του προηγούμενου φορολογικού έτους,…». Εκτιμούμε ότι η ανωτέρω διατύπωση, δίνει την δυνατότητα, οι επιδοτήσεις αυτές να μην ληφθούν υπόψη στο 2016, αλλά να θεωρηθούν επιδοτήσεις του 2017]
Παράδειγμα:
Εισέπραξε κάποιος το 2016 τα κάτωθι ποσά:
- 25.04.16 Εξόφληση βασικής ενίσχυσης 2015 = 282,82€
- 25.04.16 Πρασίνισμα έτους 2015 = 1.462,09€
- 25.07.16 Συνδεδεμένη ενίσχυση 2015 = 2.000,00€
- 27.10.16 Βασική ενίσχυση 2016 = 2.071,48€
- 16.12.16 Εξόφληση βασικής ενίσχυσης 2016 = 874,78€
- 16.12.16 Πρασίνισμα έτους 2016 = 1.456,66€
Συνολικές επιδοτήσεις εισπραχθείσες το 2016 = 8.147,83€
Ο δικαιούχος του παραδείγματος πρέπει από την 01.01.17 να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς.
Παρατηρούμε ότι εάν λαμβάνονταν υπόψη μόνο οι επιδοτήσεις του έτους 2016, δεν θα είχε υποχρέωση να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς αφού, το ποσό των επιδοτήσεων του 2016 είναι 4.402,92€. Σε αντίθεση με την υποχρέωση που προκύπτει πλέον εξαιτίας της άθροισης όλων ανεξαρτήτως των επιδοτήσεων.
Οι δικαιούχοι παραγωγοί θα πρέπει να ενημερώσουν τον λογιστή τους για τα ποσά των επιδοτήσεων που εισέπραξαν ώστε, μετά τον απαραίτητο έλεγχο, να γίνουν οι διαδικασίες μετάταξης και να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς.
Επισημαίνουμε ότι η άθροιση των επιδοτήσεων για τον εντοπισμό όσων υποχρεούνται να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς, δεν έχει καμία σχέση με τη φορολόγηση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι αναμπελώσεις είναι αποζημιώσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη στην άθροιση των επιδοτήσεων για τον προσδιορισμό του ορίου ένταξης στο κανονικό καθεστώς.
[Ειδικότερα στην ΠΟΛ.1201/28.12.2016, αναφέρονται μεταξύ άλλων : «Διευκρινίζεται ότι στο ποσό των επιδοτήσεων, περιλαμβάνεται οποιοδήποτε ποσό επιδότησης ή ενίσχυσης καταβλήθηκε στον αγρότη, όπως πράσινη ενίσχυση, βασική ενίσχυση, ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας, συνδεδεμένες ενισχύσεις, εξισωτική, ειδική ενίσχυση για το βαμβάκι κ.λ.π. Δεν θεωρούνται επιδοτήσεις ή ενισχύσεις και δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του ορίου των 5.000 ευρώ, οι κάθε είδους ενισχύσεις από το κράτος για την πραγματοποίηση επενδύσεων, καθώς και οι αποζημιώσεις που καταβάλλονται από τον ΕΛΓΑ. Συνεπώς, για να κριθεί το καθεστώς ενός αγρότη την 1.1.2017, λαμβάνεται υπόψη το ποσό των επιδοτήσεων που πράγματι έλαβε ο αγρότης εντός του 2016, ακόμη κι αν πρόκειται για ποσά που ανάγονται σε παλαιότερα έτη (π.χ. 2014, 2015 κλπ).»]
Περιπτώσεις ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Επαγγελματίας από άλλη αιτία (εμπορική επιχείρηση, ελεύθερος επαγγελματίας): Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς, ανεξάρτητα από το ύψος των επιδοτήσεων του, ή από το σύνολο των πωλήσεων του.
Κάνουμε προσθήκη δραστηριότητας τους ΚΑΔ για τις αγροτικές του καλλιέργειες στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
Ελεύθεροι επαγγελματίες απαλλασσόμενοι του ΦΠΑ (π.χ. γιατροί): Εντάσσονται στο κανονικό καθεστώς με την προσθήκη ΚΑΔ για την αγροτική τους δραστηριότητα.
Αγρότης του ειδικού με παρουσία στις λαϊκές αγορές: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με αγροτικό φωτοβολταϊκό έως 100KW: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με ενοικιαζόμενα δωμάτια: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς και για τα αγροτικά του εισοδήματα.
Αγρότης του ειδικού με εκμετάλλευση αγροτικών μηχανημάτων, όπως είναι οι θεριζοαλωνιστικές μηχανές, τα σπαρτικά μηχανήματα που προσαρτώνται σε τρακτέρ, κλπ, υποχρεούνται να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και για την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Αγρότης ειδικού καθεστώτος με εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016>5.000,00€: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς από 01.01.17.
«Νέος Αγρότης» : Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς με βάση τις εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016 > 5.000,00€ , λαμβάνοντας υπόψη και την «ενίσχυση για γεωργούς νεαρής ηλικίας»
Συνταξιούχος/μισθωτός δημοσίου/ιδιωτικού τομέα με εισπραχθείσες επιδοτήσεις εντός του 2016 > 5.000,00€: Εντάσσεται υποχρεωτικά στο κανονικό καθεστώς από 01.01.17.
Ποιοι παραμένουν στο ειδικό καθεστώς
- Όσοι έχουν τζίρο από τις πωλήσεις των προϊόντων τους το 2016 < 15.000,00€.
- Όσοι έχουν εισπράξει επιδοτήσεις πάσης φύσεως εντός του 2016 < 5.000,00€. (Εξαιρούνται οι επιδοτήσεις που αφορούν πάγιες επενδύσεις, καθώς και οι αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ).
Προσοχή : Πρέπει να ισχύουν και οι δύο προϋποθέσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ:
Ο αγρότης εξακολουθεί να υπάγεται στο ειδικό καθεστώς, έστω και αν πωλεί τα προϊόντα του ύστερα από κάποια στοιχειώδη επεξεργασία που γίνεται με συνηθισμένα μέσα, στα πλαίσια της αγροτικής του παραγωγής, και εφόσον μετά την επεξεργασία αυτή, τα προϊόντα του δεν χαρακτηρίζονται ως βιομηχανικά ή βιοτεχνικά .
Στο πλαίσιο αυτό π.χ. ο ελαιοπαραγωγός που πωλεί το λάδι σε τενεκέδες ή ο αγρότης που πωλεί εμφιαλωμένο κρασί ή τσίπουρο, το οποίο δεν έχει υποστεί ιδιαίτερη επεξεργασία, αλλά είναι προϊόν φυσικής ζύμωσης, ή ο κτηνοτρόφος που παρασκευάζει τυρί με συνήθη μέσα, καθώς και ο αγρότης που μαζεύει διάφορα βότανα και τα συσκευάζει σε μικρά σακουλάκια, δεν μπορεί να αποκλειστεί από το ειδικό καθεστώς ΦΠΑ αγροτών.
Δεν έχουν υποχρέωση ένταξης σε κανένα καθεστώς
- Όσοι καλλιεργούν μόνο για δική τους χρήση και δεν λαμβάνουν καμία επιδότηση.
Προσοχή:
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ελαιοπαραγωγών οι οποίοι ισχυρίζονται ότι δεν πουλάνε και παράγουν το λάδι μόνο για τον εαυτό τους. Να επισημάνω εδώ ότι όποιος θέλει να θεωρείται ότι παράγει για τον εαυτό του, θα πρέπει να πληρώσει μετρητοίς στο ελαιοτριβείο το δικαίωμα, τη δακοκτονία, τα χαρτόσημα και τέλος πάντων ό,τι προκύπτει ως υποχρέωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως για την πληρωμή του δικαιώματος ο παραγωγός δίνει εντολή στο ελαιοτριβείο να κρατήσει μέρος του παραχθέντος λαδιού για να πληρωθεί. Και μπορεί ελαιοπαραγωγός να ισχυρίζεται ότι «δεν πουλάω», όμως στην πράξη αυτό είναι συναλλαγή, θεωρείται πώληση και ως εκ τούτου θα πρέπει να είναι στο ειδικό καθεστώς.
Αγρότης – Δημόσιος υπάλληλος. Ασυμβίβαστο.
Η υπ’ αριθμ. 554/1991 Γνωμοδότηση Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (άσκηση γεωργικού επαγγέλματος από δημόσιους υπαλλήλους).
Πρόεδρος: Γ.Σγουρίτσας. Εισηγητής: Κ.Βολτής, Πάρεδρος. Ο δημόσιος υπάλληλος, καίτοι κύριο επάγγελμα και κύριο μέσο βιοπορισμού έχει την άσκηση των υπαλληλικών του καθηκόντων, δεν κωλύεται από τον νόμο να ασκεί επικουρικά-παράλληλα και με σκοπό τον πορισμό εισοδήματος και το αγροτικό επάγγελμα. Κατά συνέπεια δικαιούται να λάβει άδεια κυκλοφορίας φορτηγού ιδιωτικής χρήσεως αγροτικού αυτοκινήτου, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των άρθρων 1 και 2 του ΒΔ 281/1973.
(Επισυνάπτεται η απόφαση: ………………………)
Δικαιολογητικά ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Σύμφωνα ΠΟΛ.1024/17.1.2014 Παροχή οδηγιών και διευκρινίσεων επί των διατάξεων της απόφασης ΠΟΛ.1281/30.12.2013 (ΦΕΚ 3367Β/31.12.2013) «Απαλλαγή από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων και έκδοσης στοιχείων των αγροτών του ειδικού καθεστώτος.», ισχύουν τα εξής :
«2. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Οι αγρότες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι δεν πληρούν ένα εκ των κριτηρίων της παρ. 1 της ΠΟΛ.1281/30.12.2013 Απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την απαλλαγή τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, υποχρεούνται από 1.1.2014 να υποβάλουν, στη Φορολογική Διοίκηση, δήλωση μεταβολής εργασιών (έντυπο Μ2), με την οποία θα δηλώσουν την ένταξή τους σε κατηγορία βιβλίων και την υπαγωγή τους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., καθώς και τις δραστηριότητες της αγροτικής τους εκμετάλλευσης.
Τα ανωτέρω πρόσωπα, στην περίπτωση που ασκούν οποιαδήποτε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα για την οποία τηρούν ήδη βιβλία και έχουν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α., ή απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων υποβάλλουν την παραπάνω δήλωση, προκειμένου να δηλώσουν επέκταση της δραστηριότητάς τους και στην περίπτωση που για την άλλη δραστηριότητα απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων, με τη δήλωση μεταβολής δηλώνεται η υποχρεωτική τήρηση βιβλίων και ένταξη στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ, μόνο για την αγροτική τους εκμετάλλευση.
Την ίδια δήλωση υποβάλλουν οι αγρότες καθώς και τα φυσικά πρόσωπα, που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., οι οποίοι ενώ πληρούν τα κριτήρια απαλλαγής τους από την τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων, επιλέγουν την τήρησή τους.
Δήλωση έναρξης εργασιών (έντυπο Μ2) υποβάλλουν τα πρόσωπα αυτά στις περιπτώσεις που δεν έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α. και επιλέγουν ή υποχρεούνται σε τήρηση βιβλίων του Κ.Φ.Α.Σ..
Στις περιπτώσεις συνεκμετάλλευσης συνιδιοκτησίας, αγροτεμαχίων, ζώων, πτηνών, κλπ., σύμφωνα με τα αναφερόμενα ανωτέρω από τη Δ/νση Βιβλίων και Στοιχείων, υποβάλλεται από τους συνιδιοκτήτες (κοινωνία αστικού δικαίου), δήλωση έναρξης εργασιών έντυπο Μ3. Με τη δήλωση αυτή συνυποβάλλεται και δήλωση μελών μη φυσικού προσώπου έντυπο Μ8, καθώς και δήλωση σχέσεων φορολογουμένων έντυπο Μ7……..
Δικαιολογητικά:
Στις περιπτώσεις που ως έδρα δηλώνεται η κατοικία του φορολογούμενου ή η κατοικία ενός εκ των μελών Κοινωνίας, συνυποβάλλεται για το σκοπό αυτό υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/86 και δε διενεργείται επιτόπιος έλεγχος (αυτοψία).
Ως αποδεικτικό συνιδιοκτησίας στις περιπτώσεις έναρξης Κοινωνίας, υποβάλλεται ο τίτλος συνιδιοκτησίας ή σε περίπτωση μίσθωσης το συμφωνητικό μίσθωσης νομίμως θεωρημένο από τη Φορολογική Διοίκηση.
Οι φορολογούμενοι, υπήκοοι χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, που υποβάλλουν τις ανωτέρω δηλώσεις, συνυποβάλλουν άδεια διαμονής για εργασία σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3386/2005 όπως ισχύει. Η ίδια άδεια συνυποβάλλεται από τα πρόσωπα αυτά, στις περιπτώσεις που συμμετέχουν ως μέλη σε Κοινωνία Αστικού Δικαίου (σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί με ΠΟΛ.1166/23.11.2010 εγκύκλιο).
Προσκόμιση Αποδεικτικού Εγγραφής ΟΓΑ
Επίσης, κατά την υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων, για την διευκόλυνση των φορολογουμένων, ως αποδεικτικό εγγραφής στον αρμόδιο ασφαλιστικό φορέα ΟΓΑ για τους εν ενεργεία ασφαλισμένους αρκεί οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την εγγραφή του στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ (πρόσφατη ειδοποίηση καταβολής εισφορών, βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας, ενημερωτικά σημειώματα του ΟΓΑ κλπ.).
Για λοιπές περιπτώσεις ασφαλισμένων σε άλλο φορέα (πλην ΟΓΑ) κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπ. Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας (ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, NAT και λοιπών πλην ΟΓΑ), Δημοσίου, ως αποδεικτικό εγγραφής προσκομίζεται οποιοδήποτε έγγραφο που αποδεικνύει την ασφάλιση στον οικείο φορέα (αντίγραφο ΑΠΔ - Αναλυτική Προσωρινή Δήλωση, εκκαθαριστικών μισθοδοσίας για Δημοσίους υπαλλήλους, ειδοποιητήριο οφειλής ασφαλιστικών εισφορών, κλπ.).
Διευκρινίζεται ότι οι συνταξιούχοι όλων των φορέων (από άμεσο δικαίωμα) δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ. Συνεπώς στις περιπτώσεις αυτές αρκεί η προσκόμιση εκκαθαριστικού σύνταξης ή συνταξιοδοτικής απόφασης κλπ.
Για τους αιτούντες αρχική εγγραφή στα μητρώα ασφαλισμένων του ΟΓΑ, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του δελτίου απογραφής ασφαλισμένου (αίτηση εγγραφής).
Τα ανωτέρω προσκομιζόμενα, αντί της βεβαίωσης εγγραφής, δικαιολογητικά σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των ασφαλισμένων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής στην ασφάλιση, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας του κάθε φορέα ασφάλισης.
Προσκόμιση Βεβαίωσης εγγραφής σε Επιμελητήριο
Σύμφωνα με το έγγραφο Κ1-40/1.2014 της Δ/νσης Εμπορικών Οργανώσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, σε Επιμελητήριο εγγράφονται όσοι ασκούν εμπορική δραστηριότητα. Η αγροτική εκμετάλλευση δεν υποχρεούται να εγγράφεται στα Επιμελητήρια εάν δεν έχει στοιχεία κερδοσκοπικού εμπορικού χαρακτήρα μέσω συγκεκριμένης δραστηριότητας ενός εκάστου αγρότη.
Σύμφωνα με τα παραπάνω κατά την υποβολή των σχετικών δηλώσεων, από τους αγρότες και τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν αγροτική εκμετάλλευση, δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης εγγραφής στο οικείο Επιμελητήριο, εφόσον δεν ασκείται εμπορική δραστηριότητα.
Τα προαναφερόμενα σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν τις υποχρεώσεις των εν λόγω προσώπων ως προς την τήρηση των διαδικασιών εγγραφής και υπαγωγής σε Επιμελητήριο, όπως αυτές προβλέπονται από τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.»
Χρόνος ένταξης στο κανονικό καθεστώς
Η μετάταξη στο κανονικό καθεστώς οποιουδήποτε υπόχρεου αναφέρεται στις παραπάνω κατηγορίες, είναι η 30η Ιανουαρίου 2017. Εμπρόθεσμα. Γιατί εκπρόθεσμα μπορεί να ενταχθεί κάποιος όποτε το θελήσει, καταβάλλοντας πρόστιμο 100,00€.
Για τις περιπτώσεις όσων αποφασίσουν να μην ενταχθούν, ή όσων αποφασίσουν να μην τους εντάξουν, το πρόστιμο για την εκπρόθεσμη ένταξη έπειτα από έλεγχο, είναι 2.500,00€.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει το σύστημα του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. (www.iris.gov.gr), το οποίο είναι στην κυριολεξία απροσπέλαστο. Εδώ και τρείς μήνες τουλάχιστον, σέρνεται κυριολεκτικά και δεν υπάρχει η δυνατότητα να μπορέσει κάποιος να ελέγξει όπως πρέπει, τις επιδοτήσεις που εισέπραξε ένας δικαιούχος και την πιθανότητα να καθίσταται ή όχι, υπόχρεος για ένταξη.
Πρόβλημα επίσης παραμένουν τα εργόσημα που μπορεί να έβαλε κάποιος αλλά να μην το θυμάται, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν προσεχώς στην ενημέρωση των στοιχείων από το Taxisnet όταν θ’ αρχίσουμε να συμπληρώνουμε τις φορολογικές δηλώσεις. Τότε, εφόσον διαπιστωθεί ότι υπάρχουν εργόσημα, θα χρειαστεί να γίνει εκπρόθεσμα η ένταξη στο κανονικό καθεστώς.
Χρόνος αποχώρησης από το κανονικό καθεστώς
Σε περίπτωση που κάποιος έχει υποχρέωση να ενταχθεί λόγω επιδοτήσεων, αλλά σκοπεύει να μεταβιβάσει τα δικαιώματα του όταν ανοίξει το σύστημα, η άποψή μας είναι ότι θα πρέπει να μπει στα βιβλία με ημερομηνία 01.01.17 και με την ημερομηνία μεταβίβασης θα κάνει διακοπή.
Η ανάγκη αυτή προκύπτει εκ του αποτελέσματος από τη στιγμή που η ΠΟΛ.1201/28.12.2016 ορίζει ως υποχρέωση ελέγχου τις εισπραχθείσες επιδοτήσεις και όχι τις επιδοτήσεις που αφορούν το έτος. Άρα, αν κάποιος θελήσει να μεταβιβάσει προσεχώς τα δικαιώματα στο γιο του, αλλά το 2016 έχει εισπράξει συνολικά άνω των 5.000,00€ επιδοτήσεις, τότε:
α) στην περίπτωση που η μεταβίβαση γίνει εξ ολοκλήρου, θα κάνει διακοπή από το κανονικό καθεστώς με ημερομηνία μεταβίβασης ενώ
β) στην περίπτωση που θα μεταβιβάσει μέρος των δικαιωμάτων του, θα συνεχίσει να βρίσκεται στο κανονικό καθεστώς μέχρι τις 31.12.17 και αρχές του επόμενου έτους θα ελέγξει ξανά με βάση το κριτήριο των επιδοτήσεων σύμφωνα με την ΠΟΛ.1201/28.12.2016.
Χρόνος ένταξης στο ειδικό καθεστώς
- Ένας ο οποίος είναι ανένταχτος (και τέτοιοι υπάρχουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι), μπορεί να ενταχθεί οποτεδήποτε, αρκεί να είναι μία ημέρα πριν διενεργήσει την πρώτη του πώληση.
- Δεν είναι υποχρεωτικό αυτό να γίνει μέχρι 30 Ιανουαρίου.
- Όποτε κι αν γίνει αυτό, δεν επιβάλλεται πρόστιμο.
Ένταξη ενός ανένταχτου στο κανονικό καθεστώς
Παραγωγός ο οποίος αποφασίζει να ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς, είτε από επιλογή είτε από υποχρέωση, θα πρέπει προηγουμένως να ενταχθούν στο ειδικό καθεστώς με ημερομηνία την 31.12 του προηγούμενου έτους και στη συνέχεια να ενταχθούν στο κανονικό καθεστώς.
«Δήλωση αποθεμάτων μετάταξης» και σύνταξη των καταστάσεων απογραφής, για τις ανάγκες του Φ.Π.Α. [ Εκτός φυσικά από την δήλωση μεταβολής στο Μητρώο ]
Σύνταξη απογραφής των αποθεμάτων αγροτικών προϊόντων, πρώτων υλών και αγαθών επένδυσης και υποβολή δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης μέχρι τις 28-2-2017, όταν έχουμε μετάταξη από το ειδικό στο κανονικό καθεστώς και αντίστροφα. Μην το αμελήσετε, θα έχετε σημαντικό όφελος στον Φ.Π.Α.
Το έντυπο που πρέπει να υποβληθεί είναι: ΠΟΛ.1199/23.12.2016 - Τύπος και περιεχόμενο της «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης» - Έντυπο 012 - Φ.Π.Α.
Σημειώνουμε ότι μέχρι 31/12/2016:
Η ασφάλιση ή η συνταξιοδότηση από άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης, από άμεσο δικαίωμα, αποτελεί κώλυμα για την ασφάλιση στον ΟΓΑ (άρθρο 34 του Ν.34/1140/1981). Συνεπώς, οι ασφαλισμένοι ή οι συνταξιούχοι άλλου φορέα Κύριας Ασφάλισης ,από άμεσο δικαίωμα, δεν μπορούσαν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ, ακόμη και αν απασχολούνται συστηματικά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Κατ' εξαίρεση, μπορούν να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ οι απασχολούμενοι περιστασιακά σε εργασίες που καλύπτονται από την ασφάλιση άλλου φορέα (π.χ ΙΚΑ, ΝΑΤ), υπό τη ρητή όμως προϋπόθεση ότι το κύριο επάγγελμά τους από το οποίο αντλούν το βιοπορισμό τους είναι το αγροτικό ή άλλο επάγγελμα καλυπτόμενο από την ασφάλιση του ΟΓΑ.
Στην εγκύκλιο 3/2017 Ε.Φ.Κ.Α. Κανόνες υπολογισμού ασφαλιστικών εισφορών Αυτοαπασχολούμενων Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών (ΟΓΑ) από 01/01/2017, αναφέρεται ότι:
«ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 34 του Ν.1140/1981, πρόσωπα άμεσα ασφ/να ή λαμβάνοντα σύνταξη από το Δημόσιο ή άλλο Φορέα Κύριας Ασφάλισης, Ελληνικό ή Ξένο, δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΓΑ.[ Μη ασφαλιζόμενα είς τον ΟΓΑ πρόσωπα:
Πρόσωπα αμέσως ησφαλισμένα είς το Δημόσιον ή είς έτερον φορέα κυρίας ασφαλίσεως υπό την έννοιαν της παραγράφου 8 του άρθρου 18 του Ν.Δ.1390/1973 διά τους Κλάδους Συντάξεων ή Υγείας, η λαμβάνοντα παρ΄ αυτών σύνταξιν, εξαιρέσει της πολεμικής συντάξεως και της τοιαύτης ειρηνικής περιόδου της καταβαλλομένης παρά του Ελληνικού Δημοσίου είς θύματα ή αναπήρους παθόντας εν υπηρεσία και ένεκα ταύτης, δεν υπάγονται από της 1ης Ιουλίου 1981 είς την ασφάλισιν του ΟΓΑ δια τον οικείον Κλάδον, καταργουμένης πάσης γενικής ή ειδικής αντιθέτου διατάξεως. ]
Από 01/01/2017 καταργούνται οι προαναφερόμενες διατάξεις και πλέον τα πρόσωπα αυτά έχουν υποχρέωση εφόσον ασκούν δραστηριότητα εκ των υπαγόμενων στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών.»
Υπάρχουν ένα σωρό αναπάντητα ερωτήματα και προβληματισμοί. Με το παρόν προσπαθήσαμε να λύσουμε κάποιους από αυτούς. Στην πορεία και ανάλογα με τα ερωτήματα, αλλά και τη φορά των διατάξεων θα επανέλθουμε.
https://www.taxheaven.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου