Δέκα νέα δημοσιονομικά μέτρα-σοκ, τα οποία θα προκαλέσουν περαιτέρω αυξήσεις επιβαρύνσεων στα εισοδήματα, στην ακίνητη περιουσία και τις καθημερινές συναλλαγές εκατομμυρίων φορολογουμένων, θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2018, βάσει του νέου αναθεωρημένου Μνημονίου ΙΙΙ.
του Γιώργου Παλαιτσάκη
Τα μέτρα αυτά προβλέπουν καταργήσεις φοροαπαλλαγών, επιβολή φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων, επιβολή φόρου στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, επιβολή φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία και τα λοιπά τουριστικά καταλύματα, αύξηση συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Αιγαίου, μεταξύ των οποίων και η Λέσβος, αυστηροποίηση των προϋποθέσεων παραμονής στη ρύθμιση των 100 δόσεων, περικοπές στο επίδομα θέρμανσης και σημαντική αύξηση στους φόρους εισοδήματος των δικαστικών λειτουργών.

Το… πακέτο

Σύμφωνα, ειδικότερα, με νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν ήδη ψηφιστεί στο πλαίσιο εφαρμογής του Μνημονίου ΙΙΙ, από την 1η-1-2018 θα τεθούν σε ισχύ τα ακόλουθα νέα φορολογικά μέτρα:
1 Κατάργηση της έκπτωσης ποσοστού 1,5% κατά την παρακράτηση φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων. Αποτέλεσμα της εφαρμογής της διάταξης αυτής θα είναι η αύξηση των μηνιαίων κρατήσεων φόρου εισοδήματος επί των μισθών και των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους.
2 Κατάργηση της διάταξης που προβλέπει έκπτωση από το φόρο εισοδήματος κάθε φυσικού προσώπου του 10% του ποσού των δαπανών του για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, εφόσον οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν συνολικά το 5% του ετήσιου ατομικού εισοδήματός του. Συνέπεια της κατάργησης της διάταξης αυτής θα είναι η περαιτέρω φορολογική επιβάρυνση των φυσικών προσώπων το 2018 όταν θα γίνει η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για το 2017.
3 Επιβολή φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων. Οσοι αποφασίσουν να πωλήσουν σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα ή αγροτεμάχια από την 1η-1-2018 θα βρεθούν αντιμέτωποι με ένα πλήθος από παγίδες υπερφορολόγησης, καθώς από το επόμενο έτος επανέρχονται σε ισχύ οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Ειδικότερα, από την 1η-1-2018 θα επανενεργοποιηθούν οι διατάξεις του άρθρου 41 του ΚΦΕ, που προβλέπουν ότι επιβάλλεται φόρος υπεραξίας με συντελεστή 15% στο κέρδος που προκύπτει ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης κάθε ακινήτου. Ο φόρος θα επιβαρύνει τον πωλητή του ακινήτου, ενώ ο αγοραστής θα εξακολουθεί να επιβαρύνεται με φόρο μεταβίβασης 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Εφόσον ο φορολογούμενος έχει διακρατήσει το ακίνητο που πωλεί για πέντε τουλάχιστον έτη από τη στιγμή της απόκτησής του, η υπεραξία θα είναι αφορολόγητη μέχρι το ποσό των 25.000 ευρώ.
Οσοι μεταβιβάζουν ακίνητα τα οποία έχουν στην κατοχή τους πριν από το 1995 θα απαλλάσσονται από το φόρο υπεραξίας.
Η τελική υπεραξία επί της οποίας υπολογίζεται ο φόρος προσδιορίζεται με βάση ποσοστιαίους συντελεστές απομείωσης κλιμακούμενους ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου (από 98,2% για δύο χρόνια διακράτησης έως 60% για περισσότερα από 26, βλ. σχετικό πίνακα). Ειδικά για ακίνητα που έχουν αποκτηθεί από την 1η Ιανουαρίου 1995 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2002, οι συντελεστές απομείωσης θα περιορίζονται, καθώς θα πολλαπλασιάζονται με 0,8.
Ως τιμές κτήσης και μεταβίβασης θα λαμβάνονται υπόψη αυτές που αναγράφονται στα συμβόλαια, ενώ εάν πρόκειται για ακίνητο το οποίο έχει αποκτηθεί από κληρονομιά η τιμή κτήσης θα υπολογίζεται με βάση το φόρο κληρονομιάς που είχε καταβληθεί (το ίδιο και για τις δωρεές – γονικές παροχές). Σε κάθε άλλη περίπτωση όπου η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προκύψει με βάση δημόσια έγγραφα (όπως π.χ. αυτεπιστασία ή αντιπαροχή), θα υπολογίζεται με βάση έναν μαθηματικό τύπο λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον πληθωρισμό των ετών που έχουν μεσολαβήσει ανάμεσα στην απόκτηση και την πώληση (τιμή κτήσης = τιμή μεταβίβασης επί το Δείκτη Τιμών Κατοικιών του έτους κτήσης διά του ΔΤΚατ του προηγουμένου της μεταβίβασης έτους).
4 Eπιβολή φόρου επί των εισοδημάτων από περιστασιακές και βραχυπρόθεσμες μισθώσεις ακίνητης περιουσίας, οι οποίες συνήθως εξυπηρετούνται μέσω της διεθνούς διαδικτυακής πλατφόρμας Airbnb. Ειδικότερα, στο ετήσιο εισόδημα από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων που αποκτά από φέτος κάθε φυσικό πρόσωπο θα επιβληθεί το 2018 φόρος εισοδήματος με βάση την κλίμακα φορολογίας των ενοικίων, δηλαδή με συντελεστές 15% από το πρώτο ευρώ μέχρι τις 12.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος, 35% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τις 12.001 έως τις 35.000 ευρώ και 45% στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος πάνω από τις 35.000 ευρώ, εφόσον τα ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οιασδήποτε υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων. Σε περίπτωση που παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες, το εισόδημα αυτό θα λογίζεται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και φορολογείται με 22% μέχρι τις πρώτες 20.000 ευρώ, 29% στο τμήμα από τις 20.001 έως τις 30.000 ευρώ, 37% στο τμήμα από τις 30.001 έως τις 40.000 ευρώ και 45% στο τμήμα πάνω από τις 40.000 ευρώ.
5 Επιβολή φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα. Ο φόρος διαμονής θα ανέρχεται σε:
* 0,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων,
* 1,5 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 3 αστέρων,
* 3 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 4 αστέρων,
* 4 ευρώ ανά ημερήσια χρήση δωματίου για ξενοδοχεία 5 αστέρων,
* 0,50 ευρώ ανά ημερήσια χρήση για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια-διαμερίσματα.
6 Αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Aπό την 1η-1-2018, στα νησιά των Νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου (πλην Ρόδου και Καρπάθου, όπου ήδη οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ έχουν καταργηθεί), οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν από τα επίπεδα του 5%, του 9% και του 17% στο 6%, στο 13% και στο 24%. Ειδικότερα, στα συγκεκριμένα νησιά:
* θα αυξηθεί από 5% σε 6% ο συντελεστής ΦΠΑ για τα φάρμακα, τα παιδικά εμβόλια, τα βιβλία, τα περιοδικά και τις εφημερίδες. Από την αύξηση του συγκεκριμένου συντελεστή αναμένεται να προκύψουν αυξήσεις 1,5% στις τιμές των προϊόντων αυτών,
* θα αυξηθεί από 9% σε 13% ο συντελεστής ΦΠΑ για τα βασικά είδη διατροφής, δηλαδή για τα νωπά κρέατα, τα ψάρια, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα λαχανικά και τα βρώσιμα φρούτα, τα δημητριακά, τα άμυλα και τα προϊόντα αλευροποιίας, το ελαιόλαδο, τα παρασκευάσματα για τη διατροφή των παιδιών, το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα φυσικά νερά, τα φαρμακευτικά προϊόντα, τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, τις ζωοτροφές, τα είδη και τις συσκευές ορθοπαιδικής, τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, τις υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα. Εξαιτίας της αύξησης του συγκεκριμένου συντελεστή, τα παραπάνω είδη θα ανατιμηθούν κατά 3,7%-4%,
* θα αυξηθεί από 17% σε 24% ο συντελεστής ΦΠΑ για τις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, όπως νεόδμητα κτίσματα (πλην πρώτης κατοικίας), αυτοκίνητα, δίκυκλα, φορτηγά, λεωφορεία και λοιπά οχήματα, καύσιμα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, οινοπνευματώδη ποτά, είδη ένδυσης και υπόδησης, όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, τυποποιημένα είδη διατροφής, ζάχαρη, λοιπές γλυκαντικές ουσίες, αλάτι, ξίδι, αναψυκτικά, χυμοί, εστίαση – catering και αποχέτευση. Συνέπεια της αύξησης του συντελεστή θα είναι να σημειωθούν ανατιμήσεις τουλάχιστον 6% στα παραπάνω προϊόντα και στις παραπάνω υπηρεσίες.
7 Κατάργηση του μειωμένου κατά 50% συντελεστή ΕΦΚ έναντι του ισχύοντος κανονικού συντελεστή που εφαρμόζεται στην περιοχή Δωδεκανήσου για την αιθυλική αλκοόλη που περιέχεται στα αλκοολούχα ποτά ή άλλα αλκοολούχα προϊόντα, τα οποία αποκτώνται από τα άλλα κράτη-μέλη της κοινότητας, αποστέλλονται από φορολογική αποθήκη της λοιπής Ελλάδος ή εισάγονται στην περιοχή αυτή από τρίτες χώρες.
8 Απώλεια της ρύθμισης των 100 δόσεων από την 1η μέρα που μια νέα οφειλή προς το Δημόσιο θα γίνεται ληξιπρόθεσμη. Από την 1η-1-2018 η ρύθμιση του ν. 4321/2015 θα χάνεται εφόσον ο οφειλέτης δεν εξοφλεί τις νέες, μετά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του παρόντος νόμου, οφειλές του, εντός της νόμιμης προθεσμίας καταβολής τους. Αν, δηλαδή, ο οφειλέτης καθυστερήσει έστω και μία μέρα την πληρωμή ενός νέου χρέους προς το Δημόσιο, θα χάνει αυτόματα τη ρύθμιση των «100 δόσεων».
Η ρύθμιση δεν θα χάνεται εάν ο οφειλέτης υπαγάγει τη νέα οφειλή του προς το Δημόσιο στην πάγια ρύθμιση των 12 μηνιαίων δόσεων, πριν η οφειλή αυτή γίνει έστω και εν μέρει ληξιπρόθεσμη! Η αίτηση υπαγωγής στην «πάγια ρύθμιση» θα πρέπει, δηλαδή, να υποβληθεί πριν από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής έστω και μίας δόσης της νέας οφειλής.
9 Περικοπή κατά 50% των επιδομάτων θέρμανσης. Από το 2018 θα επέλθει και επανασχεδιασμός του επιδόματος θέρμανσης, με τη θέσπιση πιο αυστηρών εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων και με την επιβολή μειώσεων και στο ύψος του επιδόματος ανά λίτρο αγοραζόμενου πετρελαίου θέρμανσης, ώστε το επίδομα αυτό να το λαμβάνουν πολύ λιγότερα νοικοκυριά και σε χαμηλότερο ύψος.
10 Κατάργηση της φοροαπαλλαγής των δικαστικών λειτουργών. Από το νέο έτος καταργείται η έκπτωση από το φορολογητέο ποσό των συνολικών αποδοχών των δικαστικών λειτουργών ποσού ίσου με το 25% του ακαθάριστου ποσού των αποδοχών αυτών, μετά την κατάργηση της αντίστοιχης φοροαπαλλαγής των βουλευτών.
πηγή: Έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου