Νομικό πρόσωπο, με απλογραφικά βιβλία, νομικού τύπου ΝΕΠΑ ν. 3182/2003

Σε νομικό πρόσωπο, με απλογραφικά βιβλία, νομικού τύπου ΝΕΠΑ ν. 3182/2003, έχουμε ένα μέτοχο με συμμετοχή στο κεφάλαιο πάνω από 3%, και ταυτόχρονα μέλος του Δ.Σ. της ΝΕΠΑ, με την ιδιότητα του Προέδρου, αλλά και ως νόμιμος εκπρόσωπος της ΝΕΠΑ (δεύτερη ασφαλιστέα ιδιότητα, όπως ορίζει ο ν. 3182/2003.
Μέχρι το 2016 είχε υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ, ως μέτοχος, που συμμετέχει στο Δ.Σ., με ποσοστό στο κεφάλαιο πάνω από 3%, καθώς και στο ΤΑΝΤΠ-ΟΑΕΕ (ΤΑΝΠΥ), ως νόμιμος εκπρόσωπος της ΝΕΠΑ, με αποτέλεσμα να πληρώνει 2 εισφορές, με βάση τις κλίμακες ΟΑΕΕ.
Παρακαλώ μήπως μπορείτε να μου υποδείξετε, πώς ασφαλίζεται πλέον, επί ΕΦΚΑ, και σε ποια εγκύκλιο στηριζόμαστε για αυτό;

Απάντηση
Με το άρθρο 38 του ν. 4387/2016 θεσπίζονται ενιαίοι κανόνες εισφορών για τους μισθωτούς ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ και τους εργοδότες τους. Με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του ανωτέρω άρθρου ορίζονται τα ακόλουθα:

α. Για τους ασφαλισμένους που υπάγονταν στην ασφάλιση του Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων (ΤΑΝΠΥ) του ΟΑΕΕ ως έμμισθοι ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, από 1/1/2017 καταβάλλεται για τον κλάδο σύνταξης, ασφαλιστική εισφορά ποσοστού 20% που επιμερίζεται ως εξής:

για το έτος 2017 σε 15,00% για τον ασφαλισμένο και 5 % για τον εργοδότη,
για το έτος 2018 σε 10,00% για τον ασφαλισμένο και 10% για τον εργοδότη,
από 1/1/2019 και εφεξής σε 6,67 % για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη.

Κατά συνέπεια, εάν ο νόμιμος εκπρόσωπος της περίπτωσής σας έχει έμμισθη σχέση με την εταιρία θα ασφαλιστεί σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν.4387/2016 (δηλ. ως μισθωτός) και οι εισφορές του θα υπολογίζονται με βάση τους ανωτέρω συντελεστές. (σχετ. Φ.80000/οικ.61689/2215/30.12.2016)

Περαιτέρω, ο ΟΑΕΕ με την εγκ. 11/2008 έχει κρίνει ότι: «Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν.3182/2003, η εταιρία Ν.Ε.Π.Α. (Ναυτιλιακή Εταιρία Πλοίων Αναψυχής) έχει ως αποκλειστικό σκοπό την κτήση κυριότητας, την εκμετάλλευση ή τη διαχείριση πλοίων αναψυχής με ελληνική σημαία που χαρακτηρίζονται ως επαγγελματικά, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2743/99. Η σύσταση εταιριών άλλης μορφής δεν αποκλείεται. Η Ν.Ε.Π.Α. είναι εμπορική και μπορεί να συμμετέχει σε άλλες Ν.Ε.Π.Α. Σύμφωνα δε με την εισηγητική έκθεση του Ν.3182/2003, ο οποίος διέπει την ίδρυση και λειτουργία των Ν.Ε.Π.Α., η εν λόγω εταιρία είναι μία μορφή ανώνυμης εταιρίας με ευέλικτους μηχανισμούς και απλοποιημένες διαδικασίες λειτουργίας ανάλογες με αυτές που προβλέπονται για τις Ναυτικές Εταιρίες του Ν.957/79. Επομένως, κατά τη βούληση του νομοθέτη οι Ν.Ε.Π.Α. είναι ανώνυμες εμπορικές εταιρίες (άρθρο 1 παρ. 3 Ν.3182/03).

Σύμφωνα με ρητή επιταγή του νόμου (άρθ. 1 παρ. 1 Ν.3182/2003) σκοπός των Ν.Ε.Π.Α. είναι και η εκμετάλλευση και διαχείριση πλοίων αναψυχής, δηλαδή η διενέργεια εμπορικών πράξεων.

Κατόπιν των ανωτέρω, οι Ν.Ε.Π.Α., όπως και οι Ναυτικές Εταιρίες του Ν. 957/79 (με αντικείμενο το θαλάσσιο εμπόριο), μετά την ενοποίηση των φορέων ΤΕΒΕ-ΤΑΕ-ΤΣΑ υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ και πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως και οι λοιπές υπαγόμενες Ανώνυμες Εταιρίες.

Το γεγονός ότι δεν διέπονται από τον Ν. 2190/1920 περί Α.Ε. αλλά από τις ειδικές διατάξεις των νόμων 3182/03 και 957/79 δεν αίρει τον χαρακτηρισμό τους ως Α.Ε.

Επίσης, εφιστούμε την προσοχή στον έλεγχο κάθε φορά του σκοπού αυτού του είδους των Ναυτικών εταιριών, ο οποίος θα πρέπει να είναι εμπορικός.»

Σε συνέχεια των προαναφερόμενων, από τις ρυθμίσεις του άρθρου 38 παρ. 3δ του ν.4387/2016 προβλέπεται ότι τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και λαμβάνουν αμοιβή, καταβάλλουν εισφορά ως μισθωτοί, η οποία υπολογίζεται επί της αμοιβής κατ' αποκοπή.

Από τις ρυθμίσεις του άρθρου 39 παρ. 7β του ν.4387/2016 προβλέπεται ότι τα μέλη του Δ.Σ. των Α.Ε. με αντικείμενο επιχειρήσεως επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Επικράτεια, εφόσον αυτά είναι μέτοχοι κατά ποσοστό 3% τουλάχιστον, καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερου επαγγελματία, ως ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ.

Συνεπώς, στις περιπτώσεις που ο ασφαλισμένος είναι μέτοχος κατά ποσοστό άνω του 3% σε Α.Ε. με επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα, και μετέχει στην ανωτέρω ή σε άλλη Α.Ε, ως μέλος του Δ.Σ. και λαμβάνει και αμοιβή:

καταβάλλει εισφορά επί της αμοιβής που λαμβάνει βάσει του άρθρου 38 του ν.4387/2016, ενώ
καταβάλλει εισφορά επί των μερισμάτων που εισπράττει ως εταίρος βάσει του άρθρου 39 του ν.4387/2016,

εφαρμοζομένων σε κάθε περίπτωση των προβλεπόμενων στο άρθρο 36 παρ. 1 του ν.4387/2016.

Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω πρόσωπα δεν καταβάλλουν εισφορές υπέρ συνεισπραττομένων κλάδων ως μισθωτοί σύμφωνα με την υπ’ αριθ. Φ.80000/οικ.61689/2215/30.12.2016. Καταβάλλουν όμως εισφορές υγειονομικής περίθαλψης βάσει του άρθρου 41 ν.4387/2016.

Σε ό,τι αφορά την καταβολή εισφορών για την επικουρική ασφάλιση και την εφάπαξ παροχή των ανωτέρω προσώπων δεν καταβάλλονται εισφορές εάν δεν υφίσταται υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση των κλάδων αυτών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ισχύουσα νομοθεσία. (σχετ. ΕΦΚΑ Φ.10043/οικ.14226/ 431/2017)

Τέλος, για τα θέματα παράλληλης ασφάλισης και ειδικά για τα ανώτατα και κατώτατα πλαφόν, βλ. υπ’ αριθμ. Φ.10043/οικ.14226/431/2017.