Τι ακολουθεί μετά την απόφαση-κόλαφος του ΣτΕ

16

 
 
 
 
 

Του Σπύρου Δημητρέλη

Την καθαρογραμμένη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι συνεχείς παρατάσεις πέραν της πενταετίας περιμένουν στο υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να την παραδώσουν στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Από την αξιολόγηση που θα κάνει το Νομικό Συμβούλιο θα κριθεί ουσιαστικά και ποιες φορολογικές υποθέσεις ελέγχου είναι ακόμη ζωντανές και ποιες θα περάσουν πλέον στο αρχείο ως παραγεγραμμένες.

Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις νομικών παραγόντων, υπάρχουν περιθώρια ελιγμών για το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να διατηρήσει ζωντανές πολλές υποθέσεις πέραν της πενταετίας. Πιο συγκεκριμένα, σημειώνουν ότι:

- Το δικαστήριο, με απλά λόγια, θέτει ως βάση παραγραφής τα πέντε χρόνια άρα οποιοδήποτε φορολογικός έλεγχος πλέον θα μπορεί (σήμερα) να ξεκινήσει μόνο από τη χρήση 2012 και μετά.

- Διατηρεί (αφού δεν ασχολήθηκε με τις εξαιρέσεις) τη 10ετή παραγραφή που ισχύει (ν. 2238/94) όταν προκύψουν νέα στοιχεία, δηλαδή εισοδήματα που δεν έχουν δηλωθεί. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και οι περίφημες λίστες. Με βάση αυτή την παραδοχή, αν κάποιος έχει αναντιστοιχία δηλωθέντων και βρίσκεται σε λίστα μεταξύ 2000-2005, τότε οι απαιτήσεις του Δημοσίου έχουν παραγραφεί. Εν προκειμένω, π.χ., η λίστα Λαγκάρντ αφορά πληροφορίες για 2005, 2006, 2007. Το 2005 έχει ήδη παραγραφεί και το 2006 παραγράφεται στις 31/12/2017. Ο χρόνος λοιπόν "ζωής" και για τις λίστες εκπνέει.

Η απόφαση οδηγεί προς το αρχείο χιλιάδες πρόστιμα και εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις, ενώ στον αέρα βρίσκεται η έρευνα για τις πολυδιαφημισμένες λίστες των Ελλήνων καταθετών του εξωτερικού. Ουσιαστικά τις καταργεί, αφού αναφέρονται χρήσεις που έχουν παραγραφεί.

Με αυτό το δεδομένο, η φορολογική αρχή περιμένει μια ακόμα απόφαση από το ΣτΕ, ελπίζοντας σε αυτή, η οποία έχει να κάνει με τα εμβάσματα που αποστέλλονται από την Ελλάδα στο εξωτερικό. Έχει καταρτιστεί δε, και ειδική λίστα, η αποκαλούμενη "λίστα εμβασμάτων" που αφορά όσα χρήματα απάνω από ένα ποσό έχουν φύγει στο εξωτερικό μετά το 2010. Η φορολογική αρχή επιμένει πως η αποκάλυψη ενός τέτοιου –αδήλωτου– εμβάσματος συνιστά νέο –συμπληρωματικό– στοιχείο, συνεπώς η παραγραφή για αυτές τις υποθέσεις είναι δεκαετής και όχι πενταετής.   

Αντίθετη άποψη έχουν εκφράσει μέχρι στιγμής τα δικαστήρια (π.χ. 3820/16 Διοικητικού Εφετείου Αθηνών) που αναφέρουν ότι αυτά τα εμβάσματα προς τράπεζες του εξωτερικού δεν αποτελούν συμπληρωματικά –νέα– στοιχεία δεδομένου ότι υπήρχαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς του αποστολέα σε ελληνικές τράπεζες και συνεπώς ήταν γνωστά στις Αρχές, οι οποίες προφανώς δεν θα αξιοποίησαν εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος όπως είχαν υποχρέωση. Οι Αρχές, όμως, ελπίζουν σε μια ανατροπή αυτών των αποφάσεων όταν οι υποθέσεις φτάσουν στην Ολομέλεια του ΣτΕ. 

Στον αέρα βεβαιωμένα έσοδα 900 εκατ. ευρώ

Σε κάθε περίπτωση, μετά τη μελέτη της απόφασης η φορολογική διοίκηση θα αποστείλει λεπτομερείς οδηγίες στις υπηρεσίες για τον τρόπο χειρισμού των υποθέσεων ελέγχου. Ωστόσο, θεωρείται δεδομένο ότι η απόφαση θα έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στην εισπραξιμότητα της ρύθμισης για την εθελοντική αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων, καθώς σε αυτήν προσφεύγουν κατά κύριο λόγο φορολογούμενοι που έχουν υποστεί φορολογικό έλεγχο για αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας.

Στον αέρα βρίσκεται πλέον και το λεγόμενο "καταθεσιολόγιο" για τις χρήσεις πριν από το 2011, καθώς το Δημόσιο χάνει το δικαίωμα να βεβαιώσει φόρους για αυτές τις χρήσεις, ακόμη κι αν οι ελεγκτικές υπηρεσίες έχουν διαπιστώσει φοροδιαφυγή. Υπενθυμίζεται ότι το καταθεσιολόγιο είναι ένα ειδικό λογισμικό που καταγράφει τις καθαρές πρωτογενείς καταθέσεις ποσών στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Με δεδομένο ότι η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους "θεσμούς" ότι τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή είναι μη παραμετρικά, δηλαδή δεν μετρούν για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μείωση φόρων και κοινωνική πολιτική, η μη είσπραξή τους αποτελεί μεγάλο πονοκέφαλο για το κυβερνητικό επιτελείο.

Τουλάχιστον δύο φορές το τρέχον έτος ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, έχει δηλώσει ότι τα έσοδα από τους φορολογικούς ελέγχους είναι τα μόνα που μπορεί να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση για να κάνει την κοινωνική πολιτική όπως η ίδια την αντιλαμβάνεται.

Τα συνολικά ανείσπρακτα έσοδα από βεβαίωση ελέγχων σε λίστες ανέρχονται σε περίπου 900 εκατομμύρια ευρώ. Και αυτά τα έσοδα μέχρι να ξεκαθαριστεί τι έχει παραγραφεί και τι όχι βρίσκονται πλέον στον αέρα.