Έφοδος της εφορίας στα καταπιστεύματα

102

 
 
 
 
 

Του Σπύρου Δημητρέλη

Στο στόχαστρο του ελέγχου για φοροδιαφυγή μπαίνουν τα χιλιάδες καταπιστεύματα (trusts) που υπάρχουν στην Ελλάδα. Στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, υπάρχουν ενδείξεις ότι τα καταπιστεύματα (trusts) αποτελούν για πολλούς όχημα προκειμένου να αποκρύπτουν πραγματικά εισοδήματα και να μην καταβάλλουν το σχετικό φόρο.

Με εντολή του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων Γ. Πιτσιλή εκπονήθηκε ολοκληρωμένος κατάλογος οδηγιών για τη φορολόγηση των καταπιστευμάτων (trusts). Το σχετικό σχέδιο και η ελεγκτική ομάδα είναι έτοιμη να αναλάβει έργο και σύντομα πρόκειται να ξεκινήσουν στοχευμένοι έλεγχοι σε καταπιστεύματα (trusts) για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις αλλά και πληροφορίες για φοροδιαφυγή.

Το κυριότερο ζήτημα που θα μπει στο στόχαστρο των ελεγκτών είναι ο τρόπος διάθεσης των εσόδων των καταπιστευμάτων (trusts) και κυρίως αν το προϊόν της λειτουργίας τους δηλώνεται ως εισόδημα από τους δικαιούχους τους. Η νομοθεσία προβλέπει ότι όσοι λαμβάνουν εισόδημα από καταπίστευμα (συνήθως εισόδημα από εκμίσθωση ακινήτων) θα πρέπει να δηλώνουν στη φορολογική τους δήλωση και να φορολογούνται κανονικά για αυτό. Επίσης, ο έλεγχος θα επικεντρωθεί και στη φορολόγηση της υλοποίησης του καταπιστεύματος, δηλαδή το αν καταβλήθηκαν οι φόροι κληρονομιάς κα.

Τι είναι το καταπίστευμα (trust)

Βάση της λέξης καταπίστευμα (trust) είναι η "πίστη" ή "εμπιστοσύνη" ενός κληρονομούμενου σε έναν διαχειριστή της περιουσίας του (trustee), συνήθως ακίνητης. Ουσιαστικά τον εμπιστεύεται να διαχειριστεί την περιουσία του μετά το θάνατό του για ορισμένο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια να την παραδώσει σε άλλο πρόσωπο που μπορεί να είναι ακόμη και αγέννητος απόγονός του (καταπιστευματοδόχος - beneficiary).

Υπάρχουν και περιπτώσεις που το καταπίστευμα (trust) είναι ουσιαστικά χωρίς χρόνο λήξης και ο κληρονομούμενος διορίζει διαχειριστή της περιουσίας του με εντολή να αποδίδει το προϊόν την εκμετάλλευσής της σε πρόσωπα ή φορείς (π.χ. φιλανθρωπικά ιδρύματα) της επιλογής του.

Στο στόχαστρο της ΑΑΔΕ μπαίνουν και ιδρύματα της αλλοδαπής που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι αποτελούν οχήματα για την μη φορολόγηση ακίνητων περιουσιών. Ουσιαστικά μεταβιβάζονται μεγάλες ακίνητες περιουσίες μέσω των ιδρυμάτων χωρίς να καταβάλλονται οι σχετικοί φόροι.