Τριπλό το μυστικό για να πιαστεί η φοροδιαφυγή
- Κατηγορία Φορολογία
Η άμεση εφαρμογή του Περιουσιολογίου είναι αυτή που θα βοηθήσει στην κατεύθυνση της μη ύπαρξης φορολογικών αδικιών.
Γράφει ο: Απόστολος Αλωνιάτης
Για μία ακόμη χρονιά περιμέναμε να υλοποιηθούν οι εξαγγελίες που μας υπόσχονταν εφαρμογή του «Περιουσιολογίου» με ταυτόχρονη κατάργηση της εφαρμογής των άρθρων 30 έως 34 του Κεφαλαίου Δ’ του Κώδικά Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013), που είναι γνωστά ως αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες και δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Να θυμίσουμε ότι, τα άρθρα αυτά είναι, ουσιαστικά, ακριβής αντιγραφή αντίστοιχου κεφαλαίου του παλαιού ΚΦΕ (ν.2238/1994). Κοινώς, ένας νέος νόμος που παρέτεινε την εφαρμογή ενός απαρχαιωμένου μέτρου, συνεχίζοντας να προκαλεί προβλήματα σε χιλιάδες φορολογουμένους με πραγματικά χαμηλά εισοδήματα.
Ιστορική αναδρομή… Μία ιστορία χωρίς αποτέλεσμα
Ο τεκμαρτός προσδιορισμός του εισοδήματος των φορολογουμένων νομοθετήθηκε με την εισαγωγή της προοδευτικής φορολογίας το 1955, εφαρμόστηκε, όμως, ουσιαστικά από το 1979 με τον ν.820/1978. Η λογική της εφαρμογής ήταν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις ο τρόπος διαβίωσης δεν συνάδει με τα εισοδήματα που δηλώνονται από τον φορολογούμενο. Ήθελαν, δηλαδή, να συλλάβουν τη φοροδιαφυγή.
Από την αρχή είχαν θεσπιστεί δυο κατηγορίες τεκμηρίων, που λειτουργούσαν σωρευτικά. Αυτά που αφορούσαν τη διαβίωση και υπολογίζονταν βάσει των ήδη υπαρχόντων περιουσιακών στοιχείων και της χρήσης τους και τα τεκμήρια απόκτησης ορισμένων περιουσιακών στοιχείων. Η δεύτερη κατηγορία από πολλούς αναφερόταν, και συνεχίζει να αναφέρεται, ως «πόθεν έσχες», αν και δεν είχε καμία σχέση με το πραγματικό «πόθεν έσχες», αφού μπορεί με τη φορολόγηση, με βάσει τα τεκμήρια, να καλύπτει την υποχρέωση από τον φόρο, αλλά δεν απάλλασσε τον φορολογούμενο από τον έλεγχο που αφορούσε το που βρήκε τα χρήματα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τεκμήρια διαβίωσης δεν ισχύουν σε προηγμένες χώρες. Στις χώρες αυτές εφαρμόζεται το «πόθεν έσχες» με πολύ αυστηρό τρόπο και είναι εξαιρετικά αποδοτικό.
Τα τεκμήρια είχαν πολλές παρεμβάσεις. Σημαντικότερη από αυτές είναι η κατάργηση από 1η Ιανουαρίου του 2004 του τεκμηρίου διαβίωσης με βάση την κατοχή Ι.Χ. Το τεκμήριο αυτό διατηρήθηκε μόνο για τα επιβατικά αυτοκίνητα με εργοστασιακή αξία, κατά τον χρόνο της πρώτης κυκλοφορίας, στα 50.000 ευρώ.
Τι απέδωσαν τα παλιά τεκμήρια μέχρι και το 2010;
Στο ερώτημα αν συνέβαλλαν τα τεκμήρια που εφαρμόζονταν μέχρι το οικονομικό έτος 2010, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, απάντηση δίνει το πόρισμα της γνωστής Επιτροπής Γεωργακόπουλου.
Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία, που έχουν καταγραφεί: το 95% της συνολικής διαφοράς εισοδημάτων που προστίθεται με τα τεκμήρια, αφορά φορολογουμένους με δηλωθέν εισόδημα μικρότερο από το ελάχιστο αφορολόγητο, πράγμα που σημαίνει ότι η συμβολή των τεκμηρίων στην περιστολή της φοροδιαφυγής είναι αμελητέα. Η άμεση απόδοσή τους, με στοιχεία μέχρι και το οικονομικό έτος 2009, δεν ξεπερνά το 2%-2,5% του συνολικού φόρου της κλίμακας, ποσοστό που μόλις καλύπτει το κόστος ελέγχου των δηλώσεων!
Συμπερασματικά, η συμβολή των τεκμηρίων στη σύλληψη της φοροδιαφυγής κρίθηκε ως μηδενική και για τον λόγο αυτό είχε προταθεί η κατάργησή τους, στις επιτροπές που δημιουργήθηκαν για την εξέταση των προτάσεων που, τελικά, κατέληξαν στον ν.3842/2010.
Περί αδαών…
Υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, είχε επισημάνει σε ανύποπτο χρόνο ότι «με τα τεκμήρια φορολογούνται οι αδαείς και οι αδιάφοροι». Η διαπίστωση αυτή είναι πέρα για πέρα αληθής, διότι η φορολογική νομοθεσία παρέχει στους φορολογουμένους αξιόλογες δυνατότητες αποφυγής του τεκμαρτού προσδιορισμού του εισοδήματος. Και αυτές αξιοποιούν με θαυμαστό τρόπο οι έχοντες και κατέχοντες.
Οι αλλαγές με τον νόμο 3842/2010 και η οικονομική κρίση
Οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν με τον νόμο 3842/2010 και η εφαρμογή των Αντικειμενικών Δαπανών Διαβίωσης έφεραν νέα δεδομένα.
Από τους «αδαείς και αδιάφορους», που πλήρωναν τεκμήρια με τον παλιό νόμο, άρχισαν να πληρώνουν με τεκμήρια και οι φτωχότεροι Έλληνες, μιας και αυτοί που πραγματικά έπρεπε να πληρώνουν, απλώς βρήκαν τρόπο να ξεφύγουν. Τον πρώτο χρόνο εφαρμογής, τα τεκμήρια τα πλήρωσαν, δε, και οι κάτοικοι εξωτερικού, για ακίνητα που δεν χρησιμοποιούσαν χρόνια και για αυτοκίνητα που χρησιμοποιούσαν λίγες μέρες το χρόνο.
Από τη δεύτερη χρονιά εφαρμογής, μέχρι και σήμερα, τα τεκμήρια άρχισαν να γίνονται ο εφιάλτης του φορολογούμενου. Μάλιστα, ολοένα και περισσότεροι φορολογούμενοι πέφτουν στην… τσιμπίδα των τεκμηρίων, αφού τελειώνουν τα φορολογικά αποθέματα που είχαν, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καλύψουν τα τεκμήρια.
Μία ακόμη παγίδα που όξυνε το πρόβλημα είναι και η μείωση του αφορολόγητου, που έφερε αρκετούς φορολογούμενους να πληρώνουν φόρους, ενώ δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα πάνω από το αφορολόγητο.
Πρέπει να καταργηθούν… χτες!
Τα χιλιάδες παραδείγματα πολιτών, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν υπέρογκους φόρους, χωρίς καθόλου εισόδημα, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα τεκμήρια πρέπει να καταργηθούν άμεσα και να εφαρμοστεί το Περιουσιολόγιο, του οποίου η εφαρμογή έχει πάει, πλέον, στις καλένδες.
Μόνο με το Περιουσιολόγιο και τον έλεγχο και του «πόθεν» και του «έσχες» μπορεί να πιαστεί, πραγματικά, η φοροδιαφυγή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου