Ιστορίες καθημερινής ταλαιπωρίας στον ΕΦΚΑ
Για οποιαδήποτε επιχειρηματική κίνηση –από έναρξη ατομικής επιχείρησης και συμμετοχή στο εταιρικό κεφάλαιο μιας ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας μέχρι μια απλή προσθήκη ενός «κωδικού αριθμού δραστηριότητας»– ο ενδιαφερόμενος πρέπει να περάσει από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
H επιχειρηματικότητα στα υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ (και πρώην ΟΑΕΕ) αναστενάζει. Για οποιαδήποτε επιχειρηματική κίνηση –από έναρξη ατομικής επιχείρησης και συμμετοχή στο εταιρικό κεφάλαιο μιας ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας μέχρι μια απλή προσθήκη ενός «κωδικού αριθμού δραστηριότητας»– ο ενδιαφερόμενος πρέπει να περάσει από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Εκεί έρχεται αντιμέτωπος με τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που αποτελούν κατάλοιπα του παρελθόντος προ μηχανογράφησης και ηλεκτρονικής διασύνδεσης των υπηρεσιών του Δημοσίου, με την έλλειψη υπαλλήλων στα γκισέ και με τις τεράστιες ουρές ασφαλισμένων που, για να εξυπηρετηθούν, αναγκάζονται να συντάξουν άτυπες «λίστες αναμονής», ακόμη και από το βράδυ της προηγούμενης ημέρας.
Ο επαγγελματίας της Τζιας χρειάζεται να μεταβεί στην Αγία Παρασκευή με το πλοίο της γραμμής για να προσκομίσει στο ασφαλιστικό ταμείο τις φορολογικές δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας –κάτι που κάλλιστα θα μπορούσε να αναζητήσει απευθείας ο ΕΦΚΑ από το Taxis– ή ακόμη και το... αντίγραφο του πτυχίου ή την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, δικαιολογητικά που επίσης προσκομίζει, συνήθως, ο ενδιαφερόμενος στην εφορία. Θεωρητικά, ο νησιώτης μπορεί να εξυπηρετηθεί και μέσω ΚΕΠ εντός τριών ημερών. Στην πράξη, μια αίτηση μπορεί να χρειαστεί ακόμη και πάνω από ένα μήνα για να εξυπηρετηθεί εξ αποστάσεως.
Η επίσκεψη σε κάποιο από τα υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ για τους μη μισθωτούς έχει γίνει ο σύγχρονος «εφιάλτης» των αυτοαπασχολουμένων και των λογιστών τους. Οι πολύωρες αναμονές αποδίδονται στην έλλειψη προσωπικού στα τμήματα εξυπηρέτησης του κοινού αλλά και στο γεγονός ότι διαδικασίες που θα μπορούσαν κάλλιστα να ολοκληρωθούν ηλεκτρονικά απαιτούν αυτοπρόσωπη παρουσία ή εξουσιοδότηση επαγγελματία. «Για μιαν απλή έναρξη ατομικής επιχείρησης, ένα... μπλοκάκι, ο ΕΦΚΑ θα ζητήσει από μισθωτήριο και εκκαθαριστικά της εφορίας για την τελευταία 5ετία μέχρι φωτοτυπία ταυτότητας, αντίγραφο πτυχίου ή και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος που δικαιολογεί την έναρξη. Μάλιστα, απαιτείται διπλή επίσκεψη στον ΕΦΚΑ: μία πριν γίνει η έναρξη στην εφορία και μία αφού γίνει η έναρξη», επισημαίνει ο φοροτεχνικός Ηλίας Χατζηγεωργίου.
«Για κάθε προσθήκη δραστηριότητας σε εταιρεία ή σε ατομική επιχείρηση απαιτείται προηγούμενη έγκριση από τον ΕΦΚΑ», σημειώνει ο φοροτεχνικός Αγαμέμνων Σταυρόπουλος, προσθέτοντας ότι «αν η εικόνα του επιχειρηματία στον ΕΦΚΑ έχει οποιαδήποτε έλλειψη, η μεταβολή ΚΑΔ δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί». Το να υπάρξει πρόβλημα στην «εικόνα» δεν είναι ασυνήθιστο. Αρκεί να εντοπιστεί μια οφειλή από το παρελθόν, ώστε ο ΕΦΚΑ να μπλοκάρει τη χορήγηση προέγκρισης ακόμα και για το άνοιγμα ατομικής επιχείρησης. Το 2017, εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες πλήρωναν εισφορές «έναντι», καθώς η εκκαθάριση προβλέπεται να γίνει τον Μάρτιο, βάσει των κερδών του 2016. Χιλιάδες επαγγελματίες δεν πλήρωσαν τις «έναντι» εισφορές, περιμένοντας να γίνει η εκκαθάριση. Σε αυτούς ο ΕΦΚΑ δεν έχει καταλογίσει προσαυξήσεις. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις δεν χορηγεί ασφαλιστική ενημερότητα.
Οι ξενύχτηδες, η λίστα και τα χαρτάκια
Ξημερώματα Τρίτης, και έξω από το υποκατάστημα του ΟΑΕΕ (πλέον ΕΦΚΑ) στην Αγία Παρασκευή υπάρχει «ζωή». Ασφαλισμένοι προσέρχονται στην κλειστή υπηρεσία για να αναγράψουν το όνομά τους σε μιαν άτυπη λίστα που έχει τοιχοκολληθεί στην κεντρική είσοδο. Αυτή η λίστα, αν και «άτυπη», θα τηρηθεί με... ευλάβεια το πρωί, όταν θα ανοίξει η «υπηρεσία». Ενας εκ των ασφαλισμένων, συνήθως αυτός που έφτασε πρώτος μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα, για να ανοίξει τον κατάλογο, αναλαμβάνει χρέη «συντονιστή» και μοιράζει τους αριθμούς προτεραιότητας, με βάση το ονοματεπώνυμο. Οι παλαιότεροι –κατά κύριο λόγο, επαγγελματίες ή λογιστές που προσέρχονται για λογαριασμό των πελατών τους– θυμούνται ότι ανάλογες στιγμές «αυτοοργάνωσης» είχαν να ζήσουν από τη δεκαετία του 2000 έξω από την «εφορία ανωνύμων» (γνωστή και ως ΦΑΕΕ).
Με το που ξεκινάει το ωράριο λειτουργίας του ΕΦΚΑ, ο ασφαλισμένος που θα προσέλθει για υπόθεσή του αντιλαμβάνεται πολύ γρήγορα ότι είναι μάταιο να περιμένει να έρθει η σειρά του. Μέσα από τη διαδικασία της νυχτερινής «προεγγραφής» μοιράζονται, συνήθως, περισσότερα από 25-30 «χαρτάκια». Σε ελάχιστες περιπτώσεις είναι δυνατόν για την υπηρεσία να εξυπηρετήσει περισσότερους ασφαλισμένους από τις 08.00 που ανοίγουν οι πόρτες έως τις 14.00 που τελειώνει το ωράριο εξυπηρέτησης του κοινού (οι υπάλληλοι κάθονται έως τις 15.00, αλλά την τελευταία ώρα διεκπεραιώνουν τις αιτήσεις που παρέλαβαν στο 6ωρο εξυπηρέτησης του κοινού).
Η τριτοκοσμική διαδικασία της «λίστας» τελεί σε πλήρη γνώση της διοίκησης του ΕΦΚΑ, η οποία έχει δώσει εντολή στους υπαλλήλους να μην εμπλέκονται, δεδομένου ότι, στο πρόσφατο παρελθόν, όπως επισημαίνουν οι ίδιοι οι υπάλληλοι, τα πνεύματα έχουν οξυνθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να έχει χρειαστεί ουκ ολίγες φορές να παρέμβει η αστυνομία για να αποκαταστήσει την τάξη. Ο ανυποψίαστος που θα επιχειρήσει να πάρει «χαρτάκι», παρακάμπτοντας τη «λίστα», έρχεται αντιμέτωπος με τους οργισμένους ξενυχτισμένους, οι οποίοι μπορεί να έχουν έλθει ακόμα και από κάποιο νησί των Κυκλάδων (ο ΕΦΚΑ, πρώην ΟΑΕΕ Αγίας Παρασκευής, έχει υπό τη δικαιοδοσία του τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, αναγκάζοντας τους ασφαλισμένους να προσέλθουν με το πλοίο της γραμμής, μέσω Λαυρίου). Συνήθως, ο ανυποψίαστος αποδέχεται τη... μοίρα του, χάνει τη μέρα και αποφασίζει στη συνέχεια αν θα μπει και αυτός στη νυχτερινή λίστα για να εξυπηρετηθεί έστω την επόμενη εργάσιμη. Αν δεν την αποδεχθεί, γίνεται η αιτία να ανέβουν οι τόνοι στα ύψη, «κάτι εξαιρετικά συνηθισμένο», όπως παραδέχονται υπάλληλοι και τακτικοί συναλλασσόμενοι με τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου