Ανατροπές σε νόμο Κατσέλη, δάνεια και πλειστηριασμούς

2

 
 
 
 
 

Της Νένας Μαλλιάρα

Η ώρα της αλήθειας έφτασε για χιλιάδες οφειλέτες και τις ίδιες τις τράπεζες, με τα δεδομένα στο μέτωπο της είσπραξης μη εξυπηρετούμενων δανείων να αλλάζουν οριστικά από την ερχόμενη εβδομάδα.

Εν όψει των stress tests στις ελληνικές τράπεζες που ξεκινούν τις επόμενες ημέρες, οι σαρωτικές αλλαγές σε "κόκκινα" δάνεια, πλειστηριασμούς και νόμο Κατσέλη πήραν το "πράσινο φως" από την Τράπεζα της Ελλάδος. Στη συνάντηση σύσσωμης της διοίκησης της ΤτΕ με τις διοικήσεις των τραπεζών και της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών την εβδομάδα αυτή, η στρατηγική της ταχείας πλέον αντιμετώπισης των "κόκκινων" δανείων και η κρισιμότητά της για την κεφαλαιακή υγεία των τραπεζών ήταν το βασικό θέμα εν όψει της έναρξης των stress tests. Το αποτέλεσμα θα κριθεί κατά κύριο λόγο από την πορεία των πλειστηριασμών και από την "αποβολή" των στρατηγικών κακοπληρωτών.

Το "τσουνάμι" των αλλαγών, που στοχεύει στην είσπραξη οφειλών, ξεκινά στις 21 Φεβρουαρίου, με τη θεσμοθετημένη, μαζική εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Μέχρι τον Απρίλιο, το πλαίσιο για την είσπραξη οφειλών θα ολοκληρωθεί με την ψήφιση των αλλαγών στον νόμο Κατσέλη, ξεκαθαρίζοντας το ποιοι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες θα τυγχάνουν εφεξής προστασίας και ποιοι όχι. Έτσι, μέσα στις επόμενες 60 ημέρες θα τεθούν όχι μόνο τα νέα δεδομένα που θα ισχύουν για τις σχέσεις των οφειλετών με τους πιστωτές τους, αλλά θα διαμορφωθούν και οι προοπτικές των τραπεζών για τη μείωση των "κόκκινων" δανείων, "χαρτογραφώντας" και τις μελλοντικές ανάγκες τους σε νέα κεφάλαια.

"Καταιγίδα" πλειστηριασμών

Η νέα πραγματικότητα για τους οφειλέτες έρχεται με 1.000 πλειστηριασμούς μηνιαίως από τον ερχόμενο μήνα. Τουλάχιστον 7.000 ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα πρέπει να έχουν γίνει από τις τράπεζες μέχρι τον Σεπτέμβριο, ενώ τουλάχιστον 6.000 ακόμα θα πρέπει να ακολουθήσουν στο διάστημα Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2018. Αυτό υπαγορεύει το "χρονοδιάγραμμα" που έχουν θέσει οι "θεσμοί" στις τράπεζες, με την Έκθεση Συμμόρφωσης της Κομισιόν να προβλέπει 40.000 πλειστηριασμούς ετησίως τα επόμενα τρία χρόνια. Σημειώνεται ότι μόνο για τη διενέργεια των stress tests στις ελληνικές τράπεζες ο SSM έχει απαιτήσει δείγμα γραφής με 2.000-3.000 πλειστηριασμούς, όπως είχε αποκαλύψει το "Κεφάλαιο".

Ήδη οι πλειστηριασμοί ακινήτων που ήταν προγραμματισμένοι να γίνουν στα Ειρηνοδικεία μεταφέρονται με ταχύτατους ρυθμούς στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Μέχρι προχθές είχαν μεταπέσει στο σύστημα 1.517 πλειστηριασμοί με επισπεύδουσες τράπεζες και ιδιώτες (υπενθυμίζεται ότι για τα χρέη προς τις Εφορίες και τα ασφαλιστικά ταμεία οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα εφαρμοστούν αποκλειστικά από την 1η Μαΐου).

Παρά τις αντιδράσεις συλλογικοτήτων κατά των πλειστηριασμών και την παρέμβαση της αστυνομίας με προσαγωγές, ο δρόμος για την καθιέρωση των μαζικών πλειστηριασμών είναι ανεμπόδιστος, μετά τις αποφάσεις του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Παρά τη συνέχιση της αποχής των μελών του από πλειστηριασμούς μέχρι τις 12 Μαρτίου, δόθηκε άδεια σε όλους τους συμβολαιογράφους-μέλη του να ξεκινήσουν τη διαδικασία πιστοποίησής τους στην πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Στην πράξη, ακόμα και εάν κάποιοι συμβολαιογράφοι αποφασίσουν να μην πιστοποιηθούν και να απέχουν από τη διενέργεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, αυτό δεν θα παρακωλύει τη διενέργειά τους, καθώς όλοι οι πλειστηριασμοί που θα μπλοκάρονται στην περιφέρεια της χώρας θα διενεργούνται αυτομάτως στην Αθήνα.

Η "καταιγίδα" των πλειστηριασμών θα πλήξει τους έχοντες και συστηματικά... απέχοντες από την αποπληρωμή των χρεών τους. Αυτό τονίζουν προς πάσα κατεύθυνση τράπεζες, συμβολαιογράφοι, αλλά και η ίδια η κυβέρνηση, η οποία έχει προστατεύσει με νόμο την πρώτη κατοικία μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018.

Ατύπως οι τράπεζες σκοπεύουν να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς ακινήτων με αξία άνω των 300.000 ευρώ, αφού αφενός επιδιώκουν να τελειώνουν με στρατηγικούς κακοπληρωτές στους οποίους ανήκουν οι μεγάλες ιδιοκτησίες, αφετέρου θέλουν οι πλειστηριασμοί να λειτουργήσουν ως φόβητρο για ενίσχυση των ρυθμίσεων και πληρωμών σε καθυστερούμενα δάνεια. Άλλωστε, και πρακτικά, οι τράπεζες αδυνατούν να σωρεύσουν ακίνητα, πόσω μάλλον μικρά και πρώτες κατοικίες.

Στο "κόσκινο" ο νόμος Κατσέλη

Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο "Κ", ποσοστό άνω του 50% των οφειλετών είναι "νοικοκύρηδες" και, αν και θέλουν να πληρώσουν, αντικειμενικά δεν μπορούν. Στους υπόλοιπους δανειολήπτες με "κόκκινα" δάνεια συγκαταλέγονται δανειολήπτες που πληρώνουν περιστασιακά, αναποφάσιστοι, περιθωριακοί και στρατηγικοί κακοπληρωτές. Αυτοί που πληρώνουν περιστασιακά, και η αναλογία τους υπολογίζεται στο 5% των NPLs, είναι οφειλέτες που έχουν τη δυνατότητα, θέλουν να εξοφλήσουν την οφειλή τους και περιστασιακά καταβάλλουν κάποιες δόσεις. Τριπλάσιο είναι το ποσοστό όσων δεν έχουν αποφασίσει αν θα πληρώσουν ή όχι τις οφειλές τους.

Στους περιθωριακούς οφειλέτες κατατάσσονται αυτοί που ούτε θέλουν, αλλά ούτε και αντέχουν οικονομικά να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.

Οι αμιγώς στρατηγικοί κακοπληρωτές, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν, αλλά δεν θέλουν, υπολογίζονται στο 10%-11% των "κόκκινων" δανείων. Πρόκειται, δηλαδή, για οφειλές της τάξεως των 10 δισ. ευρώ, στην είσπραξη των οποίων θα στοχεύσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.

Το "κυνήγι" των στρατηγικών κακοπληρωτών θα ξεκινήσει από την πηγή του: την προσφυγή στον νόμο Κατσέλη. Οι αλλαγές στον νόμο, που θα ψηφιστούν μέχρι τον Απρίλιο, ορθώνουν "μπάρες" σε όσους θα επιχειρήσουν να μπουν στον νόμο άνευ δικαιολογημένου "εισιτηρίου". Παράλληλα, όσοι έχουν καταχρηστικά καταφύγει στον νόμο γρήγορα θα ξεσκεπαστούν, καθώς επισπεύδονται οι δικάσιμες των αιτήσεων υπαγωγής και τουλάχιστον το 40% αυτών απορρίπτεται.

Εφεξής, προϋπόθεση για την προστασία της πρώτης κατοικίας με ένταξη στον νόμο Κατσέλη θα είναι η άρση του τραπεζικού απορρήτου του αιτούντος. Πέραν αυτού, η αίτησή του θα απορρίπτεται αν αποδειχθεί δόλος εκ μέρους του (μεταβίβαση ή πώληση ακινήτων σε συγγενείς, απόκρυψη οικονομικών και περιουσιακών στοιχείων, πτώχευση εταιρείας κ.λπ.).

*Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.