Γ. Σταθάκης: Πώς προχωράμε με ΔΕΗ, ΕΛΠΕ και ΔΕΠΑ

8

 
 
 
 
 

Η χώρα είναι έτοιμη για καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα το καλοκαίρι, τονίζει στο "Κεφάλαιο" ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης. Ο ίδιος αποκαλύπτει ότι σε 15 ημέρες η κυβέρνηση θα είναι έτοιμη να φέρει στη Βουλή το νομοσχέδιο για την αποεπένδυση των λιγνιτών της ΔΕΗ, αποκαλύπτοντας ότι θα διασφαλίζει την εύλογη αποζημίωση της επιχείρησης. Παράλληλα, ο υπουργός παρουσιάζει τα επικρατέστερα σενάρια για τις αποκρατικοποιήσεις σε ΕΛΠΕ και ΔΕΠΑ.

Συνέντευξη στον Χάρη Φλουδόπουλο

Ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα στον ενεργειακό τομέα που εποπτεύετε είναι η αποεπένδυση των λιγνιτών της ΔΕΗ. Πότε θα κατατεθεί το σχετικό νομοσχέδιο και τι θα περιλαμβάνει;

Τις επόμενες δύο εβδομάδες θα ολοκληρωθεί η πρώτη φάση διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία και τους εμπλεκόμενους φορείς, οπότε θα είμαστε έτοιμοι να φέρουμε στη Βουλή το νομοσχέδιο και να προχωρήσουμε σε μια δεύτερη φάση διαβούλευσης μέσω της κανονικής κοινοβουλευτικής διαδικασίας και, βέβαια, στην ψήφιση αυτού που τελικά θα προκύψει.

Το νομοσχέδιο θα έχει τρεις ενότητες: Η πρώτη θα περιγράφει τον τρόπο που θα διαχωριστούν οι μονάδες από τη ΔΕΗ. Η δεύτερη θα αναλύει τη διαδικασία πώλησης των μονάδων, η οποία θα πρέπει να ικανοποιεί τους όρους της διαφάνειας και της αποζημίωσης της ΔΕΗ με ένα δίκαιο τίμημα. Η τρίτη ενότητα θα αφορά τα εργασιακά, δηλαδή τη διατήρηση των θέσεων απασχόλησης και των εργασιακών σχέσεων, όχι μόνο σε βραχυπρόθεσμη αλλά και σε μεσοπρόθεσμη βάση.

Έχετε μιλήσει για 15 ενδιαφερόμενους. Είστε αισιόδοξος για την επιτυχία του διαγωνισμού; Σας ανησυχεί η αρνητική στάση των ευρωπαϊκών εταιρειών; Υπάρχει plan b;

Το στοιχείο περί 15 ενδιαφερόμενων δεν προκύπτει από εμάς αλλά από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που υπενθυμίζω ότι διενήργησε το market test. Στο πλαίσιο, λοιπόν, του market test το χαρτοφυλάκιο των προσφερόμενων μονάδων κρίθηκε άκρως ικανοποιητικό και 15 επενδυτές εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την απόκτηση τουλάχιστον μίας από αυτές τις μονάδες, μεταξύ των οποίων και Ευρωπαίοι. Είμαστε ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα αυτό και φιλοδοξούμε να εκδηλωθεί αντίστοιχο ή και μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη διαγωνιστική διαδικασία. Με τα plan b δεν τα πηγαίνω ιδιαίτερα καλά, οπότε προτιμώ να εστιάσουμε στο plan a.

Υπάρχουν προτάσεις για την αξιοποίηση της μονάδας της ΔΕΗ στο Αμύνταιο που είναι εκτός διαγωνισμού. Έχετε αποφασίσει τι θα κάνετε;

Από το 2013 οι μονάδες στο Αμύνταιο έχουν κριθεί παλαιάς και ρυπογόνου τεχνολογίας και έχουν ενταχθεί σε καθεστώς παρέκκλισης περιορισμένης διάρκειας ανά καπνοδόχο. Η προηγούμενη κυβέρνηση αποδέχτηκε οι μονάδες να σβήσουν μετά από 17.500 ώρες λειτουργίας και τώρα πλησιάζουμε σε αυτό το σημείο. Εμείς θέλουμε οι μονάδες να συνεχίσουν τη λειτουργία τους και γι’ αυτό προωθούμε πρωτοβουλίες σε δύο επίπεδα: Βραχυπρόθεσμα επιδιώκουμε το όριο να αυξηθεί σε 32.000 ώρες λειτουργίας, ώστε να εξασφαλιστεί η λειτουργία για μερικά χρόνια ακόμα. Μεσοπρόθεσμα αναζητούμε τρόπο περιβαλλοντικής αναβάθμισης των μονάδων, ώστε να ξεπεραστεί το θέμα του ορίου λειτουργίας. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, θα απαιτηθεί επένδυση περί τα 120 εκατ. ευρώ.

Μία ιδέα που υπάρχει είναι να αξιοποιήσουμε την παραγωγή από τις συγκεκριμένες μονάδες για την τροφοδοσία ενεργοβόρων βιομηχανιών της χώρας, με ρεύμα σταθερής τάσης (κάτι που εγγυάται η παραγωγή από λιγνίτη) και τιμής ανταγωνιστικής με βάση τα διεθνή δεδομένα. Θα μπορούσαμε, δηλαδή, να βρούμε κάποιο σχήμα χρηματοδότησης της αναβάθμισης των μονάδων, με αντάλλαγμα αυτές στη συνέχεια να τροφοδοτούν την υψηλή τάση, επί σειρά ετών, σε προκαθορισμένη τιμή. Η λύση αυτή θα πρέπει, βέβαια, να υπακούει σε δύο αρχές: Να αφορά θεσμικές διαδικασίες, ανοικτές σε κάθε ενδιαφερόμενο, και να είναι απολύτως συμβατή με το κοινοτικό πλαίσιο κανόνων. Προφανώς δεν είναι η μόνη λύση και οι σχετικές διαβουλεύσεις συνεχίζονται.

Στην τελευταία επίσκεψη των "θεσμών", αναφερθήκατε σε θέματα αποκρατικοποιήσεων. Έχετε καταλήξει στο μοντέλο αξιοποίησης για τις ενεργειακές ΔΕΚΟ;

Έχει σημασία να μην ξεχνάμε ότι καθεμία από τις περιπτώσεις των εταιρειών που αναφέρετε φέρει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και άρα είναι διαφορετική. Το είδαμε στην περίπτωση του ΑΔΜΗΕ, αλλά και σε εκείνη του ΔΕΣΦΑ, ο διαγωνισμός για τον οποίο έχει πλέον εισέλθει σε τελικό στάδιο. Άρα, χρειάζεται προσεκτική μελέτη των επιμέρους παραμέτρων, ώστε σε κάθε περίπτωση να καταλήξουμε στην καλύτερη δυνατή λύση, που οφείλει να πληροί δύο προϋποθέσεις: Να υπηρετεί με τον καλύτερο τρόπο το δημόσιο συμφέρον και να ακολουθεί κανόνες απόλυτης διαφάνειας.

Ειδικά για τα ΕΛΠΕ, στο τραπέζι υπάρχει η πρόταση πώλησης των μετοχών µέσω Χρηματιστηρίου, η πρόταση για ένα χαμηλότοκο ομολογιακό δάνειο που θα καλύψει την οικονομική απαίτηση του φετινού προϋπολογισμού και η πρόταση για την πώληση μετοχών από κοινού με τον μεγαλομέτοχο, ώστε ο αγοραστής να αποκτήσει τον έλεγχο της εταιρείας και το Δημόσιο να διατηρήσει μετοχική συμμετοχή. Η τελευταία αυτή πρόταση φαίνεται να συγκεντρώνει και τις περισσότερες πιθανότητες να προκριθεί. Σε κάθε περίπτωση, οι συζητήσεις συνεχίζονται και τις επόμενες εβδομάδες θα συνεκτιμήσουμε τα θετικά και τα αρνητικά κάθε πρότασης, για να επιλέξουμε το μοντέλο αξιοποίησης.

Πού βρίσκονται οι συζητήσεις για την αγορά του φυσικού αερίου και πότε εκτιμάτε ότι θα έχουμε αποτέλεσμα;

Μετά την απελευθέρωση της αγοράς χονδρικής, προ διετίας, από την αρχή του έτους απελευθερώθηκε και η αγορά λιανικής στο φυσικό αέριο και ήδη βλέπουμε να αναπτύσσεται ο ανταγωνισμός. Στο νέο αυτό περιβάλλον η ΔΕΠΑ θα παραμείνει ένας από τους βασικούς "παίκτες". Θα εγκαταλείψει τη θέση του παθητικού μετόχου σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, αποχωρώντας πλήρως από το πρώτο σκέλος και ενισχύοντας τη θέση της στο δεύτερο. Όπως γνωρίζετε, οι σχετικές διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και πλησιάζουν στην ολοκλήρωσή τους, με στόχο να είμαστε απολύτως συμβατοί με το ανταγωνιστικό πλαίσιο αλλά να διασφαλίσουμε και την αξία της εταιρείας. Στη συνέχεια θα ανοίξει η συζήτηση για το μοντέλο αξιοποίησης.

Προχωρήσατε με πολύ θετικά αποτελέσματα την υπόθεση των υδρογονανθράκων. Σας ανησυχούν οι αντιδράσεις που εκδηλώνονται ακόμη και εντός ΣΥΡΙΖΑ; Πιστεύετε ότι η χώρα έχει να ωφεληθεί από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα;

Ενδεχομένως αναφέρεστε στις διαφοροποιήσεις βουλευτών που ανήκουν στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ αλλά προέρχονται από τους Οικολόγους. Είναι απολύτως σεβαστές, δεδομένης της καταστατικής αντίθεσής τους στην παραγωγή και χρήση υδρογονανθράκων. Όπως απολύτως σεβαστό είναι και στον ΣΥΡΙΖΑ να υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, τις οποίες τελικά συνθέτουμε σε μία απόφαση, που στη συνέχεια υλοποιούμε. Κεντρικό στοιχείο της τελικής μας απόφασης είναι να υιοθετήσουμε τους αυστηρότερους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των εργαζομένων. Ήδη έχουμε ενσωματώσει στην ελληνική νομοθεσία το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ, που είναι και το πλέον αυστηρό διεθνώς.

Θεωρώ, δε, ιδιαίτερα θετικό ότι η τελική σύνθεση απόψεων που προέκυψε, συγκέντρωσε τη στήριξη όχι μόνο της συμπολίτευσης αλλά και σχεδόν του συνόλου της αντιπολίτευσης, καθώς ΝΔ, Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι ψήφισαν θετικά. Άρα, υπάρχει μια ευρεία συναίνεση για τον τρόπο που θα προχωρήσουμε στην έρευνα. Έχουμε, επίσης, την "ψήφο εμπιστοσύνης" που δίνουν με τη συμμετοχή τους όμιλοι διεθνούς βεληνεκούς, όπως η γαλλική Total, η ιταλική Edison, η ισπανική Repsol και η αμερικανική ExxonMobil.

Η χώρα μπορεί να αντλήσει σημαντικά οφέλη, πλην όμως είναι σημαντικό να κρατάμε χαμηλούς τόνους. Σε καμία περίπτωση δεν υιοθετούμε την προσπάθεια της προηγούμενης κυβέρνησης να παρουσιάσει την Ελλάδα ως το νέο Ελντοράντο του πετρελαίου. Προχωράμε με μεθοδικά βήματα, διασφαλίζοντας συναινέσεις και αξιοποιώντας τη διεθνή εμπειρία για το θεσμικό πλαίσιο και την τεχνογνωσία των μεγάλων ομίλων που ενδιαφέρονται.

Πιστεύετε ότι οι υδρογονάνθρακες είναι η αφορμή ή η αιτία για την πρόσφατη τουρκική προκλητικότητα;

Η ανάδειξη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου σε νέο χώρο έρευνας και αξιοποίησης υδρογονανθράκων δημιουργεί νέα δεδομένα σε μια περιοχή που, έτσι κι αλλιώς, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη γεωπολιτικά. Είναι εξαιρετικά σημαντικό ότι σε αυτή την περιοχή η Ελλάδα παραμένει ο βασικός πόλος σταθερότητας. Μαζί με την Κύπρο και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της ΕΕ στην περιοχή έχουμε απόλυτα σαφείς θέσεις αναφορικά με την οριοθέτηση οικονομικών ζωνών. Το ίδιο ισχύει για τους αγωγούς ή τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι θέσεις μας εκπορεύονται αυστηρά από τους διεθνείς κανόνες και είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε, με μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα.

Τον Αύγουστο ολοκληρώνεται χρονικά το πρόγραμμα. Εδώ υπάρχουν δύο θέματα. Πρώτον, το γεγονός ότι κάποιες συμφωνημένες δράσεις και μεταρρυθμίσεις ξεπερνούν το συγκεκριμένο χρονικό όριο. Δεύτερον, το δίλημμα προληπτική γραμμή ή καθαρή έξοδος. Τι πιστεύετε;

Στόχος τόσο της ελληνικής κυβέρνησης όσο και των εταίρων μας είναι να ολοκληρωθεί η τελευταία αξιολόγηση μέχρι το καλοκαίρι, ώστε το πρόγραμμα να ολοκληρωθεί ομαλά τον Αύγουστο. Ενόψει της καταληκτικής αυτής ημερομηνίας θα γίνουν και συζητήσεις για την περίοδο μετά το πρόγραμμα, όπου, μεταξύ άλλων, θα αποσαφηνιστεί ο τρόπος διευθέτησης τυχόν εκκρεμοτήτων. Κυρίως, όμως, θα ξεκαθαρίσει η ρύθμιση του χρέους που θα συνοδεύσει την ολοκλήρωση του προγράμματος. Παράλληλα η κυβέρνηση συγκεντρώνει ένα απόθεμα αρκετών δισεκατομμυρίων (ένα "μαξιλάρι"), το οποίο θα αποτελεί τη "λύση έκτακτης ανάγκης" σε περίπτωση που τα επόμενα 2-3 χρόνια ανακύψει πρόβλημα ομαλής χρηματοδότησης από τις αγορές. Το "μαξιλάρι" αυτό είναι μεγαλύτερο εκείνου που θα εξασφαλίζαμε μέσω μιας προληπτικής γραμμής στήριξης από την ΕΚΤ, οπότε δεν καταλαβαίνω γιατί να επιλέγαμε μια τέτοια λύση. Ως οικονομολόγος τη βρίσκω τόσο παράλογη, ώστε να αναρωτιέμαι αν αυτοί που την υιοθετούν επιθυμούν η Ελλάδα να παραμείνει σε καθεστώς οιονεί μνημονιακής παρακολούθησης. Για εμάς είναι απολύτως σαφές ότι προχωράμε προς την καθαρή έξοδο το καλοκαίρι, στη βάση τριών δεδομένων: α) ομαλή ολοκλήρωση του προγράμματος, β) ρύθμιση του χρέους, γ) συσσώρευση πόρων για να δημιουργηθεί το "μαξιλάρι".

*Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί.