Φουντώνει το παρασκήνιο για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους

08:27

Οικονομία

Βρυξέλλες του Θάνου Αθανασίου

Ο γαλλικός μηχανισμός δεν είναι και δεν θα καταστεί «κεντρικός άξονας λειτουργίας», των μέτρων της δεύτερης φάσης ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, αλλά θα παραμείνει «αξεσουάρ», σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που δίνουν τις τελευταίες δύο εβδομάδες οι εκπρόσωποι των υπουργείων Οικονομικών της Ευρωζώνης και οι ειδικοί της τρόικας που ανταλλάσσουν κείμενα ενόψει του Εurogroup της Σόφιας στις 27 Απριλίου.

Συγκεκριμένα, οι κυβερνήσεις έχουν λάβει την πολιτική απόφαση ότι το πακέτο των μεσοπρόθεσμων μέτρων θα πρέπει να αποδίδει τώρα και σε πραγματικούς όρους (όπως έκανε και το πρώτο πακέτο ελάφρυνσης τον Ιανουάριο του 2017).

Κοινοτικός αξιωματούχος που μίλησε στο Real.gr εξηγεί ότι «μικρή σημασία έχει η σύνδεση ανάπτυξης και αποπληρωμών, τη στιγμή που η λογιστική άσκηση είναι να επεκταθούν οι λήξεις, να εξομαλυνθούν τα έτη με σωρευμένες πληρωμές, να μικρύνει η ετήσια επιβάρυνση και να εξασφαλισθεί η Ελλάδα από τα επιτόκια».

Λέει χαρακτηριστικά: «Είναι σαν μιλάμε για ένα έξτρα αερόσακο, χωρίς να έχουν μπει οι ζώνες ασφαλείας».

Σημειώνει, δε, ότι ο γαλλικός μηχανισμός απαντά περισσότερο στο 3ο πακέτο μέτρων της απόφασης του Μαΐου του 2016 (όταν και όποτε χρειαστούν) παρά στο 2ο που πρέπει να είναι απτό.

Όσο για τον όρο «γαλλικό», ο αξιωματούχος δήλωσε πως δεν γνωρίζει για ανταλλαγές κειμένων γαλλικής προέλευσης ή της γαλλικής κυβέρνησης και εξηγεί ότι «το γαλλικό κλειδί είναι όρος που περιγράφει το εργαλείο -french key, adjustable spanner- και όχι ότι τον ρόλο του Μπρούνο Λεμέρ».

Αν μη τι άλλο, στις δύο μόλις εβδομάδες που μας χωρίζουν από το Εuro working group πριν από το Εurogroup της 27ης, οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων και οι ειδικοί έχουν να συμφωνήσουν στο πώς και ποιο τμήμα της ελάφρυνσης θα συνδεθεί με την επιτήρηση μετά το πρόγραμμα, κάτι που προϋποθέτει σαφώς περισσότερη δουλειά από το αν και κατά πόσο θα μειώνονται οι ελληνικές πληρωμές, έπειτα από μια 5ετία ή 10ετία, αν ο μέσος όρος της ανάπτυξης είναι κάτω του 3%…

Και ακριβώς αυτός είναι ο λόγος που το γαλλικό κλειδί θα είναι πάντα αξεσουάρ και πυροτέχνημα, μπροστά σε μέτρα όπως η επιστροφή των ANFAs ή η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ.

Πρόωρες εκλογές;

Την ίδια ώρα, αντικείμενο συζήτησης στους διαδρόμους του Συμβουλίου καθίσταται σιγά σιγά το ενδεχόμενο του εκλογικού αιφνιδιασμού τον Οκτώβριο του 2018, έναν χρόνο νωρίτερα από το προγραμματισμένο, με αφορμή την έξοδο της χώρας από το πρόγραμμα και την θετική εξέλιξη της λήψης των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, πριν από τα πρόσθετα μέτρα του 2019, χωρίς, ωστόσο, να αντιμετωπίζεται ιδιαίτερα θετικά ως σενάριο.

Συγκεκριμένα, το ενδεχόμενο πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, για να εξαργυρωθεί η θετική πολιτική συγκυρία του καλοκαιριού, έχει γίνει αντικείμενο συζητήσεων τόσο μεταξύ επιτρόπων, όσο και μεταξύ εκπροσώπων κρατών-μελών και τεχνοκρατών τις προηγούμενες εβδομάδας, ενώ σε επίπεδο Κομισιόν, το θέμα αντιμετωπίστηκε μάλλον αρνητικά.

Και ο βασικός λόγος ήταν πως οι εκλογές θα φέρουν απαραίτητα και απόπειρα επαναδιαπραγμάτευσης κάποιων συμφωνηθέντων, κάτι που θεωρείται σε αυτή τη φάση παράγοντας αποσταθεροποίησης.

Από την άλλη, όσοι κάνουν ασκήσεις επί χάρτου γνωρίζουν πως ένα «οριακό» εκλογικό αποτέλεσμα, το οποίο θα ακολουθήσουν μακρές συζητήσεις για συνεργασίες και σχηματισμό κυβέρνησης, σημαίνει «πάγο» από τις αγορές.

Στα ανώτατα κλιμάκια, η αίσθηση είναι πως το πολιτικό σκηνικό ακόμα δεν έχει μορφοποιήσει τις πιθανές συμμαχίες, ενώ και εντός των κομμάτων δεν έχουν διαμορφωθεί ξεκάθαρες οικονομικές επιλογές.

Ακόμα και έτσι, οι Βρυξέλλες, σε όλα τα επίπεδα, γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να ερωτηθούν για το θέμα, κατανοούν πως η κυβέρνηση θα ήθελε να εκμεταλλευτεί την πολιτική συγκυρία και προετοιμάζονται ανάλογα.

Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η Κομισιόν θα αλλάξει ρητορική στο θέμα της μείωσης των συντάξεων, όταν έρθει η ώρα (ώστε να φύγει από τη μέση το πολιτικό ορόσημο των αρχών του 2019).

Τι θα γίνει με τα πρόσθετα μέτρα;

Ημερομηνία-κλειδί θεωρείται η 24η Απριλίου, όποτε και η Eurostat δημοσιεύει τα τριμηνιαία στοιχεία για το έλλειμμα και το χρέος των Κ-Μ για το 4ο τρίμηνο του 2017 (η λεγόμενη 1η κοινοποίηση), από την οποία προκύπτει μια πρώτη εκτίμηση για το ύψος του πλεονάσματος της περασμένης χρονιάς.

Η Eurostat, εκ της διαδικασίας, δεν δημοσιεύει στοιχεία πρωτογενών πλεονασμάτων. Αυτό είναι δουλειά της Κομισιόν, που ατύπως θα ενημερώσει λίγη ώρα αργότερα για το ύψος στο οποίο υπολογίζει το πρωτογενές πλεόνασμα σε «σε όρους προγράμματος».

Από το δεδομένο που θα προκύψει η τρόικα θα ξεκινήσει μια λογιστική άσκηση για να τεκμηριώσει πόσο από αυτό το ποσοστό είναι επαναλαμβανόμενο στα επόμενα έτη (2018, 2019 κ.ο.κ.).

Τότε, θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις για το αν και κατά πόσο χρειάζεται η λήψη των προληπτικών μέτρων για (1%+1% του ΑΕΠ από συντάξεις και αφορολόγητο).

Πηγή των Βρυξελλών που μίλησε στο Real.gr επέμεινε ότι προς το παρόν δεν έχει υπάρξει ανταλλαγή απόψεων για το θέμα με το ΔΝΤ και εξηγεί πως οι δηλώσεις στον Τύπο για τις αυτονόητες και καταχωρημένες θέσεις των δύο πλευρών «δεν είναι διαπραγμάτευση».

Το ΔΝΤ θα ζητήσει να τηρηθεί η συμφωνία του 2016, τα κράτη-μέλη δεν έχουν αντίρρηση και η Κομισιόν θα προσπαθήσει να πείσει ότι ίσως θα έπρεπε να ληφθεί μόνο το μέτρο της μείωσης του αφορολόγητου και όχι των συντάξεων, προφανώς προσπαθώντας να προσφέρει πολιτική στήριξη στην κυβέρνηση.

Πηγή: Real.gr