Σελίδες

Τρίτη 10 Ιουλίου 2018

ΣτΕ 999/2018 Μέτρα διασφάλισης οφειλών προς το δημόσιο - Προϋπόθεση επέκτασης των μέτρων αυτών σε βάρος εκπροσώπων εταιριών / μελών Διοικητικού συμβουλίου

ΣτΕ 999/2018
Μέτρα διασφάλισης οφειλών προς το δημόσιο - Προϋπόθεση επέκτασης των μέτρων αυτών σε βάρος εκπροσώπων εταιριών / μελών Διοικητικού συμβουλίου

ΣτΕ  999/2018


Περίληψη
Επειδή, από τις διατάξεις του άρθρου 46 του ν.4174/2013 προκύπτει ότι, επί διαπιστώσεως διαπράξεως από ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες φοροδιαφυγής κατά την περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 55 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, μπορούν να επιβληθούν τα μέτρα της παρ. 5 του άρθρου 46 του ίδιου Κώδικα σωρευτικώς στα φυσικά πρόσωπα, τα οποία από την τέλεση της ως άνω παραβάσεως και μέχρι την επιβολή των μέτρων είχαν μια από τις ιδιότητες που απαριθμούνται στην παρ. 6 του άρθρου 46 του εν λόγω Κώδικα και στο άρθρο 2 της ΠΟΛ.1282/31.12.2013 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, ήτοι είχαν την ιδιότητα του προέδρου, αντιπροέδρου κλπ. του διοικητικού συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας, υπό την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά ήταν, κατά τον κρίσιμο χρόνο, εντεταλμένα στην διοίκηση ή διαχείριση ή εκπροσώπηση της ανώνυμης εταιρείας, είτε αμέσως από τον νόμο είτε από ιδιωτική βούληση (βλ. ad hoc ΣτΕ 2326/2017, ΣτΕ 546/2018).

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ Β'

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 25 Απριλίου 2018, με την εξής σύνθεση: Ε. Σάρπ, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β · Τμήματος, Σ. Βιτάλη, Α. Γαλενιανού-Χαλκιαδάκη, Σύμβουλοι, Ειρ. Σταυρουλάκη, Ν. Σεκέρογλου, Πάρεδροι.

Γραμματέας η Α. Ζυγουρίτσα.

Για να δικάσει την από 27 Οκτωβρίου 2015 αίτηση:

του Προϊσταμένου Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, ο οποίος παρέστη με τον Χρήστο Κοραντζάνη, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους,

κατά του ......................................................., ο οποίος δεν παρέστη.

Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων Προϊστάμενος επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ' αριθμ. 1/2015 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Καβάλας.

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της εισηγήτριας, Παρέδρου Ειρ. Σταυρουλάκη.

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον εκπρόσωπο του αναιρεσείοντος Προϊσταμένου, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση.

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα 

Σκέφθηκε κατά τον Νόμο

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως δεν απαιτείται, κατά νόμον, η καταβολή παραβόλου.

2. Επειδή, με την αίτηση αυτή ζητείται η αναίρεση της 1 /2015 αποφάσεως της Προέδρου του Διοικητικού Πρωτοδικείου Καβάλας, με την οποία, κατόπιν αποδοχής προσφυγής του αναιρεσιβλήτου, ακυρώθηκε η 91/19-12-2014 πράξη του Προϊσταμένου της Διευθύνσεως Επιλύσεως Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών περί απορρίψεως της 60331/17-11-2014 προσφυγής του ανωτέρω κατά της 54705/9-10-2014 πράξεως της Προϊσταμένης της ΔΟΥ..................., με την οποία είχαν ληφθεί σε βάρος του, ως Αντιπροέδρου Β' του Διοικητικού Συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας «Ποδοσφαιρική ..............................», τα κατ' άρθρο 46 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013, Α' 170) διασφαλιστικά των συμφερόντων του Δημοσίου μέτρα.

3. Επειδή, με το άρθρο 12 παρ. 1 του ν. 3900/2010 (Α' 213) αντικαταστάθηκαν οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989 (Α' 8) ως εξής: «3. Η αίτηση αναιρέσεως επιτρέπεται μόνον όταν προβάλλετω από τον διάδικο με συγκεκριμένους ισχυρισμούς που περιέχονται στο εισαγωγικό δικόγραφο ότι δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ή ότι υπάρχει αντίθεση της προσβαλλομένης αποφάσεως προς τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας ή άλλου ανωτάτου δικαστηρίου είτε προς ανέκκλητη απόφαση διοικητικού δικαστηρίου ... [Η εν λόγω διάταξη επαναλήφθηκε με την παράγραφο 2 του άρθρου 15 του ν. 4446/2016 (Α' 240/22.12.2016), που αντικατέστησε, από 22.12.2016, την παράγραφο 3 του άρθρου 53 του π.δ. 18/1989] 4. Δεν επιτρέπεται η άσκηση αίτησης αναιρέσεως όταν το ποσό της διαφοράς που άγεται ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι κατώτερο από σαράντα χιλιάδες ευρώ». Επομένως, για το παραδεκτό αιτήσεως αναιρέσεως χωρίς χρηματικό αντικείμενο, ο αναιρεσείων βαρύνεται να τεκμηριώσει με ειδικούς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς που θα διατυπώνει στο εισαγωγικό δικόγραφο ότι με καθέναν από τους προβαλλόμενους λόγους τίθεται συγκεκριμένο νομικό ζήτημα, κρίσιμο για την επίλυση της διαφοράς, επί του οποίου, μεταξύ άλλων, δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 540/2018, 2326, ΣτΕ 509/2017, ΣτΕ 2057/2016, ΣτΕ 121/2016, ΣτΕ 1579/2015) .

4. Επειδή, εν προκειμένω, προς θεμελίωση του παραδεκτού της κρινομένης αιτήσεως, η οποία δεν έχει χρηματικό αντικείμενο, προβάλλεται έλλειψη νομολογίας ως προς το εάν τα διασφαλιστικά μέτρα του άρθρου του άρθρου 46 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας μπορούν να ληφθούν σε βάρος του Αντιπροέδρου μιας ανώνυμης εταιρείας αποκλειστικώς βάσει αυτής της ιδιότητάς του και ανεξαρτήτως του εάν, κατά τον χρόνο τελέσεως της φοροδιαφυγής, επ' αφορμή της οποίας επιβάλλονται τα επίδικα μέτρα, το πρόσωπο αυτό ήταν εντεταλμένο να ασκεί καθήκοντα διοικήσεως, διαχειρίσεως ή εκπροσωπήσεως της εταιρείας, σε αρνητική δε περίπτωση εάν η φορολογική αρχή φέρει το βάρος αποδείξεως του γεγονότος της εν τοις πράγμασι ασκήσεως καθηκόντων διοικήσεως και διαχειρίσεως από το ως άνω πρόσωπο. Λαμβανομένου υπ' όψιν ότι επί του νομικού αυτού ζητήματος δεν υφίστατο, πράγματι, κατά τον χρόνο ασκήσεως της υπό κρίση αιτήσεως, νομολογία του Δικαστηρίου, αυτή ασκείται, από την άποψη αυτή και εν γένει, παραδεκτώς και είναι περαιτέρω εξεταστέα.

5. Επειδή, στο άρθρο 46 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013, Α' 170), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 47 παρ. 9 του ν. 4223/2013 (Α' 287) και τροποποιήθηκε με την υποπαρ. Δ.2 περ. 8 του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014 (Α' 85), ορίζεται ότι: «1 ... 5. Εφ' όσον η Φορολογική Διοίκηση διαπιστώνει παραβάσεις φοροδιαφυγής κατά την έννοια των περιπτώσεων β' και γ' της παρ. 1 του άρθρου 55 και ανεξαρτήτως των χρηματικών ορίων που τίθενται στο δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β', αθροιστικά άνω του ποσού των εκατό πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ ή κατά την έννοια των περιπτώσεων δ' και ε' της παρ. 1 του άρθρου 55 του Κώδικα, εφόσον η αξία των συναλλαγών των φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει αθροιστικά το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ, μπορεί, βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου, να επιβάλλει σε βάρος του παραβάτη προληπτικά ή διασφαλιστικά του δημοσίου συμφέροντος μέτρα άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα. Ειδικότερα, η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να μην παραλαμβάνει και να μην χορηγεί έγγραφα που απαιτούνται για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή δεσμεύεται το πενήντα τοις εκατό (50%) των καταθέσεων, των πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών και του περιεχομένου των θυρίδων του παραβάτη. Το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες, δεσμεύονται στο σύνολό τους. 6. Τα μέτρα της παραγράφου 5 επιβάλλονται σωρευτικά σε βάρος ... κάθε προσώπου εντεταλμένου από οποιαδήποτε αιτία στη διοίκηση ή διαχείριση ή εκπροσώπηση οποιουδήποτε νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας από την τέλεση της παράβασης και εφεξής, ανεξάρτητα αν έχουν αποβάλει την ιδιότητα αυτή, στην περίπτωση οποιασδήποτε παράβασης φοροδιαφυγής των περιπτώσεων β' και γ· της παρ. 1 του άρθρου 55 και ανεξαρτήτως των χρηματικών ορίων που τίθενται στο δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β,, και κατά την τέλεση αυτής στην περίπτωση οποιασδήποτε παράβασης φοροδιαφυγής των περιπτώσεων δ' και ε' της παρ. 1 του άρθρου 55 του Κώδικα. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα εξειδικεύονται τα πρόσωπα της προηγούμενης παραγράφου, καθορίζονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες τα μέτρα αίρονται εν όλω ή εν μέρει και οι περιπτώσεις μη εφαρμογής τους, προσδιορίζεται ο χρόνος διατήρησης αυτών και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα. Η προθεσμία και η άσκηση της ενδικοφανούς προσφυγής του άρθρου 63 του Κώδικα, δεν αναστέλλουν την εφαρμογή των μέτρων, εφαρμοζόμενων αναλογικά των οριζομένων στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου ... ». Με την υπ' αριθμ. ΠΟΛ.1282/2013 (Β' 54/16-1-2014) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, που εκδόθηκε κατ' εξουσιοδότηση της παραπάνω παρ. 6 του άρθρου 46 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, αφού ελήφθη υπ' όψιν, μεταξύ άλλων, η ανάγκη εξειδικεύσεως των προσώπων, σε βάρος των οποίων επιβάλλονται τα μέτρα διασφαλίσεως των συμφερόντων του Δημοσίου, ορίσθηκε στο άρθρο 2 ότι «1. Τα μέτρα της παραγράφου 5 του άρθρου 46 του Ν. 4174/2013, επιβάλλονται σωρευτικά σε βάρος των παραβατών νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων και σε βάρος νομικών ή φυσικών προσώπων ή οντοτήτων που έχουν ή είχαν μία από τις παρακάτω ιδιότητες κατά την τέλεση οποιασδήποτε παράβασης φοροδιαφυγής των περιπτώσεων β' και γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του Ν. 4174/2013, όπως ισχύει και μέχρι την επιβολή των μέτρων, ανεξάρτητα εάν κατά την επιβολή των μέτρων έχουν αποβάλει την ιδιότητα αυτή με οποιοδήποτε τρόπο ή για οποιαδήποτε αιτία, και προκειμένου: α) Για ημεδαπές ανώνυμες εταιρίες, στους προέδρους και αντιπροέδρους των Δ.Σ., στους διευθύνοντες, εντεταλμένους, συμπράττοντες συμβούλους, στους διοικητές, στους γενικούς διευθυντές, στους διευθυντές, ως και εν γένει σε κάθε πρόσωπο εντεταλμένο είτε άμεσα από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε με δικαστική απόφαση είτε από οποιαδήποτε αιτία στη διοίκηση ή διαχείριση ή εκπροσώπηση αυτών. Αν ελλείπουν όλα τα παραπάνω πρόσωπα, τα μέτρα επιβάλλονται στα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των εταιριών αυτών ... 2. Τα ίδια ως άνω μέτρα επιβάλλονται σωρευτικά και σε όλα τα πρόσωπα που είχαν μια από τις παραπάνω ιδιότητες κατά την τέλεση οποιασδήποτε παράβασης φοροδιαφυγής των περιπτώσεων δ' και ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του Ν. 4174/2013, όπως ισχύει ... ». Περαιτέρω, στο άρθρο 55 του παραπάνω Κώδικα ορίζεται ότι: «1. Για τους σκοπούς του Κώδικα, ως "φοροδιαφυγή" νοείται: α) ... β) η μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση φόρου προστιθέμενης αξίας και παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, καθώς και η μη υποβολή δήλωσης ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης με σκοπό τη μη πληρωμή των παραπάνω φόρων τελών ή εισφορών, εφόσον προβλέπεται από τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας που αφορά φόρους που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα. Για την εφαρμογή της παρούσας περίπτωσης, ως μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση θεωρείται η μη απόδοση, ανακριβής απόδοση, συμψηφισμός, έκπτωση ή διακράτηση, για κάθε φορολογικό έτος ή διαχειριστική περίοδο και για καθεμία φορολογία, τουλάχιστον δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, εφόσον πρόκειται για φυσικά πρόσωπα ή υπόχρεους τήρησης απλογραφικών βιβλίων και τουλάχιστον εξήντα χιλιάδων (60.000) ευρώ, εφόσον πρόκειται για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων [όπως το τελευταίο εδάφιο προστέθηκε με το άρθρο 48 παρ. 6 του ν. 4223/2013] ... ».

6. Επειδή, από τις ως άνω διατάξεις προκύπτει ότι, επί διαπιστώσεως διαπράξεως από ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες φοροδιαφυγής κατά την περ. β' της παρ. 1 του άρθρου 55 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, μπορούν να επιβληθούν τα μέτρα της παρ. 5 του άρθρου 46 του ίδιου Κώδικα σωρευτικώς στα φυσικά πρόσωπα, τα οποία από την τέλεση της ως άνω παραβάσεως και μέχρι την επιβολή των μέτρων είχαν μια από τις ιδιότητες που απαριθμούνται στην παρ. 6 του άρθρου 46 του εν λόγω Κώδικα και στο άρθρο 2 της ΠΟΛ.1282/31.12.2013 αποφάσεως του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών, ήτοι είχαν την ιδιότητα του προέδρου, αντιπροέδρου κλπ. του διοικητικού συμβουλίου της ανώνυμης εταιρείας, υπό την προϋπόθεση ότι τα πρόσωπα αυτά ήταν, κατά τον κρίσιμο χρόνο, εντεταλμένα στην διοίκηση ή διαχείριση ή εκπροσώπηση της ανώνυμης εταιρείας, είτε αμέσως από τον νόμο είτε από ιδιωτική βούληση (βλ. ad hoc ΣτΕ 2326/2017, ΣτΕ 546/2018).

7. Επειδή, κατά τα γενόμενα δεκτά με την αναιρεσιβαλλομένη απόφαση, λόγω μη αποδόσεως από την προαναφερθείσα ανώνυμη ποδοσφαιρική εταιρεία, για τις διαχειριστικές περιόδους από 1-7-2009 έως 30-6-2012, διαφόρων φόρων ποσού υπερβαίνοντος το όριο της προπαρατεθείσης διατάξεως του άρθρου 46 του ν.4174/2013, τα προβλεπόμενα από την εν λόγω διάταξη μέτρα επιβλήθηκαν, μεταξύ άλλων, σε βάρος του αναιρεσιβλήτου, υπό την ιδιότητά του ως Αντιπροέδρου Β' του Διοικητικού Συμβουλίου της ως άνω εταιρείας. Το δικαστήριο της ουσίας έκρινε μη νόμιμη την επιβολή τους, διότι δεν αρκούσε η ως άνω ιδιότητα του αναιρεσιβλήτου αλλά όφειλε η φορολογική αρχή, επιπλέον, να αποδείξει ότι ο τελευταίος είχε, κατά τον κρίσιμο χρόνο, πράγματι ασκήσει τουλάχιστον ένα από τα καθήκοντα διοικήσεως, διαχειρίσεως ή εκπροσωπήσεως της ελεγχομένης εταιρείας, ενόψει λόγου προσφυγής του περί του ότι ο ίδιος, αν και συμμετείχε, κατά την περίοδο από 20-7-2007 έως και 31-8-2011, στο ως άνω Διοικητικό Συμβούλιο ως Αντιπρόεδρος Β', στην πραγματικότητα εστερείτο οιασδήποτε αρμοδιότητας διοικήσεως, εκπροσωπήσεως και διαχειρίσεως της εταιρείας, η οποία, με τα από 11-7-2007 και 20-7-2010 πρακτικά του Διοικητικού Συμβουλίου, είχε χορηγηθεί σε τρίτα πρόσωπα, υπό την ιδιότητα αυτών ως Προέδρων και Διευθυνόντων Συμβούλων της εταιρείας κατά τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα. Συνεπώς, η αναιρεσιβαλλομέvη απόφαση είναι νόμιμη, ο δε μοναδικός λόγος αναιρέσεως, σύμφωνα με τον οποίο η ως άνω κρίση του δικάσαντος δικαστηρίου είναι εσφαλμένη, διότι για την επιβολή των μέτρων του άρθρου 46 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας αρκεί το πρόσωπο, στο οποίο επιβάλλονται, να έχει κατά τον χρόνο τελέσεως της φοροδιαφυγής μία από τις ιδιότητες που απαριθμούνται στην παρ. 6 του άρθρου 46 του ως άνω Κώδικα, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.

8. Επειδή, επομένως, η κρινομένη αίτηση είναι απορριπτέα.

Διά ταύτα

Απορρίπτει την κρινομένη αίτηση.

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 2 Μαΐου 2018 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 9ης του ιδίου μήνα και έτους.


Η Πρόεδρος του Β' Τμήματος
Ε. Σάρπ

Η Γραμματέας
Α. Ζυγουρίτσα



https://www.taxheaven.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου