Σημάδια ενίσχυσης της καινοτομίας στην Ελλάδα

Σημάδια ενίσχυσης της καινοτομίας στην Ελλάδα

• 

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Στην 22η θέση μεταξύ των «28» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με βελτίωση, ωστόσο, των επιδόσεών της και μάλιστα με βαθμολογία πολύ χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, κατατάσσεται η Ελλάδα ως προς την καινοτομία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Συγκριτικό πλεονέκτημα της Ελλάδας, όπως διαπιστώνεται και σε αυτή την έρευνα, αποτελεί το υψηλό ποσοστό του πληθυσμού με τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ αχίλλειος πτέρνα, από την άλλη, είναι η απουσία χρηματοδότησης και υποστήριξης, τα λιγοστά περιουσιακά στοιχεία διανοητικής ιδιοκτησίας, δηλαδή ο χαμηλός αριθμός προϊόντων με πατέντα, αλλά και το μη φιλικό περιβάλλον προς την καινοτομία.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Πίνακα Αποτελεσμάτων Καινοτομίας (European Innovation Scoreboard) του 2018, ο οποίος προκύπτει βάσει της αξιολόγησης 27 διαφορετικών δεικτών, ο λεγόμενος συνθετικός δείκτης καινοτομίας διαμορφώθηκε στην Ελλάδα στις 69 μονάδες βάσης το 2017 από 67 το 2016.

Δεδομένου ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι οι 100 μονάδες βάσης, η Ελλάδα υστερεί στην πραγματικότητα κατά 33% από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο ως προς την καινοτομία. Με την επίδοση αυτή κατατάσσεται στην ομάδα των χωρών με μέτριες επιδόσεις στην καινοτομία, στην οποία συγκαταλέγονται ακόμη η Κροατία, η Πολωνία, η Λετονία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Εσθονία, η Ισπανία, η Μάλτα, η Πορτογαλία, η Τσεχία και η Σλοβενία. Με άλλα λόγια, πρόκειται για τα λεγόμενα νέα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Η χαμηλότερη επίδοση για την Ελλάδα στον εν λόγω πίνακα την περίοδο 2010-2017 ήταν το 2014, όταν ο συνθετικός δείκτης καινοτομίας διαμορφώθηκε στις 62 μονάδες βάσης.

Από την ανάλυση των επιμέρους δεικτών προκύπτει ότι η Ελλάδα υπολείπεται κατά 61,3 μονάδες βάσης από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση και την υποστήριξη της καινοτομίας, κατά 64,9 μονάδες βάσης σε ό,τι αφορά τα περιουσιακά στοιχεία διανοητικής ιδιοκτησίας, κατά 59,7 μονάδες βάσεις σε ό,τι αφορά το φιλικό περιβάλλον προς την καινοτομία.

Μικρομεσαίες

Το αισιόδοξο στοιχείο, πάντως, είναι ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις και μάλιστα μικρομεσαίες καινοτομούν σε προϊόντα και διαδικασίες. Ετσι, αν και την περίοδο 2010-2012 το ποσοστό επιχειρήσεων που είχαν αναπτύξει καινοτομία προϊόντος ή διαδικασίας εντός της επιχείρησης ήταν 26%, τη διετία 2014-2016 αυτό αυξήθηκε σε 39,4%. Επιπλέον, το ποσοστό επιχειρήσεων με καινοτομία προϊόντος ή διαδικασίας αυξήθηκε στο 44,4% την περίοδο 2014-2016 από 29,7% την περίοδο 2010-2012.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στους σχετικούς δείκτες η Ελλάδα παρουσιάζει επιδόσεις πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσον όρο, προφανώς διότι ξεκινά από χαμηλό σημείο αναφοράς, δηλαδή τα προηγούμενα χρόνια ήταν χαμηλός ο βαθμός καινοτομίας εντός των ΜμΕ. Συγκεκριμένα, ο δείκτης που αφορά την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων βρίσκεται στις 119,5 μονάδες βάσης και ο δείκτης που αφορά την εφαρμογή καινοτόμων διαδικασιών βρίσκεται στις 121,5 μονάδες βάσης. Η ένταξη της καινοτομίας στην παραγωγή και στις διαδικασίες δεν έχει ακόμη αντίκτυπο στις πωλήσεις, καθώς ο σχετικός δείκτης διαμορφώνεται μόλις στις 45,6 μονάδες βάσης.