Η αξιολόγηση έφερε και φορολογικές αλλαγές Τι συμβαίνει με την φορολογική κατοικία των κατοίκων του εξωτερικού Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Η αξιολόγηση έφερε και φορολογικές αλλαγές

Τι συμβαίνει με την φορολογική κατοικία των κατοίκων του εξωτερικού

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης

Μετά την  παράταση για την υποβολή των  φορολογικών  δηλώσεων  ας δούμε κάποιες σημαντικές αλλαγές στην φορολογία, που επέφερε ο νόμος 4549/2018, ο νόμος που κύρωσε ουσιαστικά κάποιες από τις υπόλοιπες υποχρεώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την τελευταία αξιολόγηση.

Οι σημαντικότερες αλλαγές.

Πέρα από τις αλλαγές σε λεκτικά μέρη , ώστε η αναφορά στον ΚΒΣ ή ΚΦΑΣ να γίνουν Ελληνικά 

Λογιστικά Πρότυπα, είχαμε και τις παρακάτω αλλαγές στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.

         i.            Αλλαγές στους κατοίκους εξωτερικού.

Αναδιατυπώθηκε  η έννοια του κέντρου των ζωτικών συμφερόντων σχετικά με τη φορολογική κατοικία, έτσι ώστε να ευθυγραμμίζεται τόσο με τα ερμηνευτικά σχόλια της Πρότυπης Σύμβασης του ΟΟΣΑ για την αποφυγή της Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος, όσο και με τη πρόσφατη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Έτσι και επισήμως τώρα μπορούν να έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία τα μέλη μιας οικογένειας (ο σύζυγος ή η σύζυγος, αν πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις).

       ii.            Αλλαγή στην αξία αποτίμησης των μετοχών από κληρονομιά.

Ως αξία κτήσης τίτλων (μετοχών, μεριδίων, ομολόγων κ.α.) που έχουν αποκτηθεί από κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή, θεωρείται, πλέον,  η αξία των τίτλων επί της οποίας επιβλήθηκε ο φόρος κληρονομιάς ή δωρεάς. Πριν την αλλαγή που επήλθε, ως αξία κτήσης θεωρείτο το ποσό του φόρου δωρεάς, κληρονομίας ή γονικής παροχής που είχε καταβάλει ο φορολογούμενος όταν τους απέκτησε. 

Η αλλαγή αυτή είναι υπέρ των φορολογουμένων διότι αυξάνει την αξία κτήσης των μετοχών ή εταιρικών μεριδίων, με αποτέλεσμα να είναι μικρότερη η διαφορά πάνω στην οποία θα πληρωθεί φόρος κατά την μεταβίβαση τους. Η σχετική διάταξη αναφέρει συγκεκριμένα:

«Ως τιμή κτήσης για τίτλους που έχουν αποκτηθεί λόγω κληρονομικής διαδοχής ή μεταβίβασης με χαριστική αιτία, λαμβάνεται η αξία βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν.»

      iii.            Πληρωμή φόρου 15% επί των αδιανέμητων κερδών στην μετατροπή εταιριών.

Με την διάταξη αυτή επανέρχεται μια παλιά διάταξη του Ν.4072/2012, που αφορούσε της εταιρίες που μετατρέπονται σε κατώτερη εταιρική κατηγορία και αλλάζουν τα βιβλία τους από διπλογραφικά σε απλογραφικά.

Θα φορολογούνται, λοιπόν, με συντελεστή 15% τα μη διανεμηθέντα κέρδη νομικού προσώπου όταν αλλάζει κατηγορία βιβλίων από διπλογραφικά σε απλογραφικά ή όταν ανώνυμη εταιρεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης ή ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία μετατρέπεται σε προσωπική εταιρεία με αποτέλεσμα να αλλάζει κατηγορία βιβλίων από διπλογραφικά σε απλογραφικά. Στην περίπτωση αυτή, ο οφειλόμενος φόρος αποδίδεται εφάπαξ μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από την ολοκλήρωση της μετατροπής.

     iv.            Θεωρούνται πλέον τεκμήριο τα ποσά που καταβάλλονται για επενδυτικά ασφαλιστικά συμβόλαια.

Από 14.6.2018, ημέρα δημοσίευση στο ΦΕΚ του νόμου 4549/2018 (ΦΕΚ Α' 105/14.6.2018)  Προστίθενται στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και οι καταβολές που πραγματοποιούνται για τα ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν.

Πιο συγκεκριμένα στο  Άρθρο 115. Τροποποιήσεις Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος" έχει προστεθεί η παράγραφος 7 η οποία αναφέρει:

"7. Στο τέλος της περίπτωσης β΄ του άρθρου 32 του ν. 4172/2013 προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«, καθώς και οι καταβολές που πραγματοποιούνται για τα ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν.»

Αυτό σημαίνει ότι το σχετικό άρθρο, που αφορά τα τεκμήρια απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, γίνεται πλέον, όσο αφορά την σχετική περίπτωση, ως εξής:

Άρθρο 32. Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων

Ως ετήσια δαπάνη του φορολογουμένου, της συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών του λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται για:

α) …

β) Αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας ή περιορισμένης ευθύνης εταιρίας ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρίας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρίας ή αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς, καθώς και οι καταβολές που πραγματοποιούνται για τα ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν.

…….

       v.            Φορολογικά κίνητρα για μείωση της ανεργίας.

Σύμφωνα με το άρθρο 116 του Ν.4549/2018 δίνονται φορολογικά κίνητρα για μείωση της ανεργίας. Πιο συγκεκριμένα σε περίπτωση πρόσληψης νέων έως 30 ετών ή μακροχρόνια ανέργων που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα του ΟΑΕΔ θα εκπίπτεται από τον εργοδότη (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) το 150% των εργοδοτικών εισφορών, με πλαφόν το 14πλάσιο του κατώτατου μισθού ανά θέση εργασίας. Προϋπόθεση για τη λήψη του ευεργετήματος είναι η αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων όπως και η μισθολογική δαπάνη σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το ευεργέτημα θα εφαρμόζεται και σε περίπτωση μετατροπής συμβάσεων μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης ή συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή έργου σε συμβάσεις εξηρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης.

     vi.            Μόνιμη η φορολόγηση με την κλίμακα τον μισθωτών , του εισοδήματος μέχρι 6.000, από τόκους κλπ

Γίνεται μόνιμη η ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία για τα εισοδήματα που αποκτούν οι περιστασιακά απασχολούμενοι (άνεργοι, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κ.λπ.) εφόσον δεν ασκούν επιχειρηματική ή ατομική αγροτική δραστηριότητα, εφαρμόζεται η ενιαία κλίμακα των μισθωτών, εφόσον το πραγματικό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. 

Εάν το πραγματικό εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ, το υπερβάλλον ποσό φορολογείται σύμφωνα με τους φορολογικούς συντελεστές που ισχύουν για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Απόστολος Αλωνιάτης

Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α'  Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Finance & Markets Voice, την  Πέμπτη 5 Ιουλίου 2018.