Γιατί η βιωσιμότητα του χρέους θα κρίνει την "τύχη" των συντάξεων

1

 
 
 
 
 

Της Δήμητρας Καδδά

Η "μάχη" για τις συντάξεις και την μη περικοπή τους το 2019 περνά μέσα από την συμφωνία για το χρέος και από την έκθεση βιωσιμότητάς του έως το 2060 (DSA) την οποία έχει συντάξει η Κομισιόν με βάση την συμφωνία του Ιουνίου για το χρέος. Τεχνοκράτες των θεσμών εξηγούν ότι ανατρέπεται η ανάλυση βιωσιμότητας (δηλαδή γίνεται πιο δυσμενής) αν αλλάξουν μόνιμα διαρθρωτικά δημοσιονομικά μέτρα που έχουν ψηφισθεί χωρίς να αντικατασταθούν από άλλα ή να διασφαλισθεί ότι βελτιώθηκαν άλλοι παράγοντες.

Ένα από τα βασικά μέτρα που στηρίζουν τα πλεονάσματα στο μέλλον (2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο από το 2023 έως το 2060) είναι η διάταξη για την περικοπή των συντάξεων (σ.σ, λόγω των δυσμενών προβολών για τις επιπτώσεις της γήρανσης του πληθυσμού).

Υπάρχει όμως και μία "δικλείδα", εξηγούν τα ίδια στελέχη: αν ένα μέτρο παραμένει θεσμοθετημένο, τότε μετέχει το δημοσιονομικό του "αντίκρισμα" στην εν λόγω έκθεση βιωσιμότητας.

Η λύση;

Έτσι μεταξύ άλλων "εκδοχών" (σ.σ. όπως είναι βεβαίως και η εφαρμογή της διάταξης), τίθεται επί τάπητος ως συμβιβαστική λύση και η αναβολή της περικοπής των συντάξεων. Ο λόγος για μία κίνηση που δεν απαιτεί την αναστροφή/κατάργηση του νόμου και έτσι "διατηρεί" την DSA ανέπαφη.

Η λύση αυτή "βοηθά" πολιτικά και το Eurogroup. Και τούτο δεδομένου ότι ακόμη δεν έχει καν ολοκληρωθεί η (τυπική προς ώρας) διαδικασία έγκρισης από κοινοβούλια κρατών μελών (όπως το γερμανικό) του πακέτου συμφωνίας για το χρέος.

Αντιδράσεις

Ωστόσο, το σενάριο αναβολών της εφαρμογής του μέτρου, δεν το δέχεται- προς ώρας - η Αθήνα. Από την πλευρά της η κυβέρνηση μάλιστα προβάλει στοιχεία για υπεραπόδοση στο ασφαλιστικό σύστημα, αλλά και για "παρενέργειες" στο ΑΕΠ λόγω των νέων αυτών περικοπών αφού οι συντάξεις σε πολύ μεγάλο ποσοστό μεταφέρονται σε άμεση κατανάλωση.

Η ελληνική πλευρά, καλείται να καταθέσει αναλυτική έκθεση με τις θέσεις της. Τα αρμόδια στελέχη των υπουργείων αναφέρονται σε υπερπλεόνασμα στο ασφαλιστικό σύστημα που θα ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ. Επιπλέον υπάρχει η εκτίμηση ότι μία τέτοιας κλίμακας περικοπή των συντάξεων θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα δημοσιονομικό φαύλο κύκλο στο ΑΕΠ καθώς θα προκαλούσε μία άμεση και δραματική συρρίκνωση στην ιδιωτική κατανάλωση.

Αρμόδια στελέχη των δανειστών παραδέχονται ότι αν αποδειχθεί ότι η υπεραπόδοση είναι μόνιμου "χαρακτήρα" τότε δεν τίθεται θέμα στις αναλύσεις για το χρέος. Ωστόσο, αυτό μπορεί να χρειασθεί πολύ χρόνο. Επίσημα στοιχεία για το 2018 που θα είναι διαθέσιμα στο τέλος Απριλίου του 2019 (με βάση το τότε EDP)…

Οι πρώτες αποφάσεις

Προς το παρόν το χρονοδιάγραμμα προβλέπει την διαπραγμάτευση για την κατάθεση του προϋπολογισμού (σε μορφή προσχεδίου) στις Βρυξέλλες στις 15/10 (και την 1/10 στη Βουλή), αποτίμηση μέτρων και έκδοση της 1ης έκθεσης από πλευράς Κομισιόν τον Νοέμβριο. Οι πολιτικές αποφάσεις σε επίπεδο Eurogroup θα πρέπει να ληφθούν το αργότερο τον Δεκέμβριο για να ενσωματωθούν στο τελικό σχέδιο προϋπολογισμού του 2019…

Η κάθοδος

Η πρώτη "πράξη" ξεκινά… αύριο στην Αθήνα με τα τεχνικά κλιμάκια να αρχίζουν την αποτίμηση των εξαγγελιών στην ΔΕΘ για την 5ήμερη (Δευτέρα-Παρασκευή) πρώτη μεταμνημονιακή αποστολή των θεσμών στην Αθήνα.

1