Τα τερτίπια της φοροδιαφυγής

Του Σπύρου Δημητρέλη

Αντιμέτωποι με όλο και πιο προηγμένες και έξυπνες "ευρεσιτεχνίες" έρχονται οι ελεγκτές της εφορίας κατά τους ελέγχους που πραγματοποιούν για την έκδοση αποδείξεων. Όπως η πρόσφατη ανακάλυψη λογισμικού σε επιχείρηση της Κρήτης που στο τέλος της ημέρας διέγραφε από τη μνήμη της ταμειακής μηχανής τον μεγαλύτερο όγκο των αποδείξεων που είχαν εκδοθεί.


Τα τερτίπια που ανακαλύπτουν οι ελεγκτές της εφορίας αναδεικνύουν και το δαιμόνιο που αναπτύσσουν πολλοί όταν πρόκειται να αποκρύψουν εισόδημα και να βάλουν τον ΦΠΑ στην τσέπη. Δεν είναι τυχαίο που η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με την απώλεια εσόδων από τον ΦΠΑ λόγω της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής. Υπολογίζεται ότι ένα στα τρία ευρώ ΦΠΑ δεν καταλήγει στα κρατικά ταμεία.

Τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούν όσοι αποκρύπτουν εισοδήματα είναι πολλά:

- η απλή μη έκδοση απόδειξης με την αποδοχή μετρητών. Επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν εντοπισθεί να προσφέρουν ακόμη και μεγάλες εκπτώσεις στους πελάτες τους αρκεί η πληρωμή να γίνει με μετρητά. Τα μετρητά είναι ανώνυμα και δεν μπορούν να εντοπισθούν κατά τους φορολογικούς ελέγχους

- η έκδοση δελτίου παραγγελίας αντί για την κανονική απόδειξη. Οι παραβάτες έχουν εγκαταστήσει ειδικό μηχανισμό εκτύπωσης των δελτίων παραγγελίας τα οποία μάλιστα προσομοιάζουν στις κανονικές αποδείξεις. Ο πελάτης, εφόσον δεν είναι παρατηρητικός, νομίζει ότι λαμβάνει απόδειξη αλλά η αγορά του δεν έχει καταγραφεί και ο καταστηματάρχης έχει "κερδίσει" τον ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος που αναλογεί στη συναλλαγή


- η έκδοση κανονικής απόδειξης αλλά από ταμειακή μηχανή η οποία δεν είναι δηλωμένη στην εφορία. Έχουν μάλιστα καταγραφεί περιπτώσεις όπου επιχειρήσεις χρησιμοποιούσαν ταμειακές μηχανές οι οποίες ανήκαν σε επιχειρήσεις που έχουν παύσει τη λειτουργία τους

- η χρήση ειδικού λογισμικού το οποίο καταγράφει τις συναλλαγές στη μνήμη του φορολογικού μηχανισμού αλλά δεν τις εκδίδει. Εφόσον οι ελεγκτές εμφανιστούν στην επιχείρηση τότε με το πάτημα ενός κρυφού κουμπιού εκδίδονται μέσα σε μερικά λεπτά όλες οι αποδείξεις που δεν έχουν εκτυπωθεί. Εφόσον δεν εμφανίζονται ελεγκτές, τότε στο τέλος κάθε ημέρας διαγράφονται από τη μνήμη του φορολογικού μηχανισμού

- χρήση ειδικού λογισμικού το οποίο στο τέλος της ημέρας διαγράφει μέρος της αξίας των αποδείξεων που έχουν εκδοθεί κανονικά.

Παράλληλα οι ελεγκτές έχουν εντοπίσει και "πατέντες" για να παρακάμπτεται η χρήση των τερματικών αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών POS  και να μην συνοδεύονται οι σχετικές συναλλαγές με έκδοση απόδειξης. Έχουν καταγραφεί κρούσματα όπου η επιχείρηση διαθέτει περισσότερα του ενός POS. Κατά τον έλεγχο εμφανίζει στους ελεγκτές τη μια συσκευή POS για την οποία εκδίδει αποδείξεις ενώ όταν χρησιμοποιεί τη δεύτερη συσκευή δεν τις εκδίδει. Επιπλέον, έχουν αρχίσει να καταγράφονται και περιστατικά που παρά την πληρωμή του πελάτη με τραπεζική κάρτα δεν εκδίδεται η απόδειξη. Αυτό γίνεται καθώς  επιχειρήσεις ρισκάρουν να μην ελεγχθούν ανά συναλλαγή μέσω POS και την έκδοση της σχετικής απόδειξης αλλά να ελεγχθούν συγκεντρωτικά.