Τι φέρνει το φορολογικό νομοσχέδιο για τα ακίνητα

Του Σπύρου Δημητρέλη

Δέσμη παρεμβάσεων για την περαιτέρω τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας και γενικότερα της κτηματαγοράς δρομολογεί το υπουργείο Οικονομικών. Παράλληλα θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η πρόθεση των τραπεζών να χαλαρώσουν την κάνουλα για την χρηματοδότηση απόκτησης κατοικίας σε νέους και φερέγγυους δανειολήπτες.

Στο δεύτερο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στο Βουλή το αργότερο έως το τέλος Οκτωβρίου, έχει αποφασιστεί να περιληφθούν διατάξεις για την ενίσχυση της οικοδομής. Συγκεκριμένα θα προβλέπει:

- τη θέσπιση ειδικής φοροαπαλλαγής για την ενεργειακή, λειτουργική ή αισθητική αναβάθμιση ακινήτων. Για τις παραπάνω δαπάνες θα προσφέρεται έκπτωση 40% από τον φόρο εισοδήματος ή τον ΕΝΦΙΑ. Το ποσό της έκπτωσης θα πιστώνεται στον φορολογικό λογαριασμό κάθε ιδιοκτήτη και εφόσον δεν μπορεί να αποσβεστεί σε μια χρονιά θα μεταφέρεται στις επόμενες χρήσεις. Η δαπάνη θα πρέπει να αποδεικνύεται με παραστατικά, όπως είναι τα τιμολόγια και οι αποδείξεις παροχής υπηρεσιών για οικοδομικές εργασίες.

- το πάγωμα για μια τριετία του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα. Ο φόρος που θα παγώσει επιβάλλεται με συντελεστή 24% στη διαφορά μεταξύ του κατασκευαστικού κόστους και του τιμήματος πώλησης που αναγράφεται στο συμβόλαιο ή την αντικειμενική αξία του νεόδμητου ακινήτου, όποιο είναι υψηλότερο. Αντί για ΦΠΑ που ο υπολογισμός του είναι περίπλοκος και γραφειοκρατικός θα επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 3% επί της αντικειμενικής αξίας ή του τιμήματος που αναγράφεται στο συμβόλαιο, όποιο από τα δύο είναι υψηλότερο.

- η αναστολή για μια ακόμη τριετία, δηλαδή έως το τέλος του 2022 του φόρου υπεραξίας ακινήτων. Ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 15% επί της διαφοράς μεταξύ της αξίας κτήσης ενός ακινήτου και της αξίας πώλησής του. Ο φόρος επιβάλλεται στον πωλητή αλλά δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί καθώς λόγω προβλημάτων που θα δημιουργήσει στην κτηματαγορά αναστέλλεται συνεχώς από το 2014 που επιβλήθηκε τυπικά.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι τιμές στα ακίνητα έχουν αρχίσει να παίρνουν την ανηφόρα και τα μέτρα στήριξης της κτηματαγοράς αναμένεται να επιταχύνουν αυτήν την αύξηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η αύξηση των τιμών το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 7,7% για τα "νέα" διαμερίσματα, δηλαδή ηλικίας έως 5 ετών, και 7,6% για τα "παλαιά", δηλαδή ηλικίας άνω των 5 ετών. Με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, το α΄ τρίμηνο του 2019, σημειώθηκε αύξηση των τιμών των "νέων" διαμερισμάτων κατά 5,1%, ενώ οι τιμές των "παλαιών" διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 4,9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, οι τιμές για τα "νέα" και τα "παλαιά" διαμερίσματα αυξήθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,9% και 1,6% αντίστοιχα.

Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι η αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το β΄ τρίμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 ήταν 11,1% στην Αθήνα, 7,0% στη Θεσσαλονίκη, 4,1% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 4,9% στις λοιπές περιοχές της χώρας.

Με βάση τα τελευταία στοιχεία, εκτιμάται ότι κατά το α΄ τρίμηνο του 2019 οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 7,1% στην Αθήνα, 5,4% στη Θεσσαλονίκη, 2,5% στις άλλες μεγάλες πόλεις και 3,2% στις λοιπές περιοχές της χώρας σε σύγκριση με το α΄ τρίμηνο του 2018. Για το σύνολο του 2018, η αύξηση των τιμών στις ίδιες περιοχές σε σχέση με το 2017 ήταν 2,7%, 1,0%, 0,8% και 1,1% αντίστοιχα.