Αποσυνδέεται το πλαστικό χρήμα από το αφορολόγητο

Με απειλή έξτρα φόρου 20%-25% για τις e-αποδείξεις που θα λείπουν το 2020, η επιχειρούμενη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η είσπραξη 642 εκατ. ευρώ. Πλήρης αποσύνδεση των δαπανών με πλαστικό χρήμα από το αφορολόγητο.

Το 2020, το προσχέδιο προϋπολογισμού προβλέπει αύξηση εσόδων κατά 642 εκατ. ευρώ, εξαιτίας της διεύρυνσης φορολογικής βάσης, με την αυξημένη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αναφέρει παράλληλα ότι το επόμενο έτος, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να καταγράψουν πληρωμές ηλεκτρονικών δαπανών ίσες με το 30% του φορολογητέου εισοδήματός τους.

Στο εύλογο ερώτημα πώς θα προκύψουν τόσα έξτρα έσοδα, μόνο και μόνο επειδή θα πρέπει να κάνουν οι φορολογούμενοι πληρωμές με πλαστικό χρήμα σχεδόν για 1 στα 3 ευρώ του εισοδήματός τους, το «κλειδί» κρύβεται στην ποινή.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το αφορολόγητο αποσυνδέεται πλήρως από την υποχρέωση συλλογής e-αποδείξεων και ως εκ τούτου, ο εισαγωγικός συντελεστής 9% στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος δεν μπαίνει καν στην εξίσωση. Αντίθετα, σε όσους φορολογούμενους λείπουν πληρωμές με πλαστικό χρήμα σε σχέση με τις απαιτούμενες θα επιβάλλεται συντελεστής φόρου 20%-25%, με επικρατέστερα τα ποσοστά πιο κοντά στο 20% παρά στο 25%.

Σήμερα, στη διαφορά ανάμεσα στις απαιτούμενες ηλεκτρονικές πληρωμές και αυτές που έγιναν πραγματικά υπάρχει η απειλή φόρου 22%, χάνοντας μέρος του αφορολογήτου. Του χρόνου θα στοιχίζει ουσιαστικά πολύ πιο ακριβά, καθώς ο εισαγωγικός συντελεστής για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ θα έχει υποχωρήσει στο 9%, αλλά στο εισόδημα των 10.000 ευρώ, αντί για 1.000 ευρώ ηλεκτρονικών πληρωμών, θα χρειάζονται 3.000 ευρώ ηλεκτρονικών αποδείξεων.

Η απειλή φόρου, εξηγούν αρμόδιες πηγές, δεν γίνεται για να αντληθούν έξτρα έσοδα από φόρο εισοδήματος στη βάση των ποινών. Τα στοιχεία δείχνουν ούτως ή άλλως ότι φορολογούμενοι με εισόδημα 10.000 ευρώ δήλωσαν φέτος κατά μέσο όρο δαπάνες ύψους 4.400 ευρώ ή το 44% του εισοδήματός τους με πλαστικό χρήμα, όταν είχαν υποχρέωση να δηλώσουν δαπάνες 1.000 ευρώ.

Αντίστοιχα σε δηλωθέντα εισοδήματα 30.000 ευρώ, το μέσο ποσοστό ηλεκτρονικών πληρωμών στις δηλώσεις του 2019 ήταν στη ζώνη του 36%, κάνοντας το οικονομικό επιτελείο να θεωρεί ότι το όριο απαιτούμενων ηλεκτρονικών πληρωμών του 30% σε συνάρτηση με το εισόδημα είναι «εύκολη» υπόθεση για τους φορολογούμενους.

Ο συνδυασμός της αύξησης των απαιτούμενων αποδείξεων, όμως, σε συνάρτηση με την απειλή ποινής φόρου με συντελεστή 20%-25%, καθιστά κατά τους υπολογισμούς της κυβέρνησης ασύμφορη για τους φορολογούμενους τη «συναλλαγή» στον ΦΠΑ.

Ο μέσος ΦΠΑ στην Ελλάδα ανέρχεται στο 19% (6% ο υπερμειωμένος, 13% ο μειωμένος, 24% ο κανονικός συντελεστής). Οποιοδήποτε ποσοστό «ποινής» πάνω από το 19% εκτιμάται πως θα κάνει τους φορολογούμενους να απαιτούν να πληρώσουν με πλαστικό χρήμα ακόμα και εάν το POS είναι «χαλασμένο» όπως παρατηρείται σήμερα. Με την κατάλληλη καμπάνια δε εκτιμάται πως θα μπορούσε να γίνει πεποίθηση των φορολογουμένων ότι όσο δεν απαιτούν την έκδοση απόδειξης για τη δίκαιη μοιρασιά των φορολογικών βαρών, τόσο θα καθυστερεί η μετάβαση σε ένα νέο φορολογικό τοπίο, με ουσιαστικά χαμηλότερες επιβαρύνσεις.

Οι σχεδιασμοί του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης αφορούν σε συνέχιση των σημερινών εξαιρέσεων στη λίστα των υπόχρεων εμφάνισης πληρωμών με πλαστικό χρήμα. Συνταξιούχοι άνω των 70 ετών, κάτοικοι μικρών χωριών και απομακρυσμένων νησιών θα συνεχίσουν να εξαιρούνται, ενώ σε πρώτη φάση τουλάχιστον, οι πληροφορίες αναφέρουν πως δεν σχεδιάζονται αλλαγές στην ισχύουσα λίστα των ηλεκτρονικών πληρωμών δαπανών που «περνάνε» στην εφορία.

Έλενα Λάσκαρηe.laskari@euro2day.gr